Onbeschrijfelijke chaos op Sumatra.
Een totaal verslagen leger.
DUITSCHLAND,
DE BILT ZEGT*
Minder buiïg.
De Kabinetsformatie.
HET GEBLOKKEERDE GELD.
Opwekking tot Inschrijving
op de Grootboekschuld.
zooals ik het zag.
De doorbraak
geliquideerd?
Langzaam verder afnemen
de, doch tijdelijk nog vrij
krachtige wind, tusschen W.
en Z.W. Wisselende bewolking
met plaatselijk enkele buien.
Stijging van temperatuur.
ZEEUWSCH DAGBLAD
2e JAARGANG No. 354 PROTESTANTSCH CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND Maandag 3 Juni 1946
Abonn.prijs ƒ3.30 p. kw. Hoofdkantoor: Goes, Tel. 2438,. Giro 274289, Bijkantoren te VlisBingen, Middelburg en Terneuzen. Advertentieprijs 12% cent per m.m.
J
Na geconstateerd te hebben dat de Partij van den Arbeid bij de
Statenverkiezingen haar positie geheel verspeelde merkt „Trouw"
verder op:
„De Partij van den Arbeid en haar idealen achten wij het grootste
gevaar voor het Nederlandsche politieke leven. Niet^ omdat de
Partij van den Arbeid niet vele bekwame en toegewijde Vader
landers telt, maar omdat zij de geestelijke structuur van ons volk
miskent en op die miskenning haar politiek bouwt en vastlegt.
Onze verheuging is er echter een met beving.
Het is n.l.'eert onheilspellende zaak, dat een groot poli
tiek blok in ons vaderland, dat ongetwijfeld tot natio
naal werk geroepen is, in staat van ontbinding verkeert.
Daar kan, mede als men let op den communistischen
aanwas, van alles uit voortkomen.
Het probleem is n.l. dit, dat men in de Partij van den Arbeid,
zoowel bij de S.D.A.P.-ers als bij de Vrijzinnig-Democraten, tot
de conclusie moet zijn gekomen, dat de stichting dezer partij een
politieke fout is geweest.
Men heeft zich in de politieke verhoudingen, in de politieke mo
gelijkheden vergist. Men kan thans de op deze vergissing gebaseerde
politiek niet meer voortzetten. Dat bewijst de Staten-stembus. Om
dat men naar twee kanten verliest Verloof men naar één leant,
dan kon men, al naar dat verlies was, naar rechts of naar links
zich oriënteeren.
De Partij van den Arbeid zal derhalve haar politieke fout moeten
inzien en zich moeten heroriënteeren, niet naar haar ideaal, maar
naar de werkelijkheid, die miskend is. Dat zou beteekenen, dat men
het werk van een jaar ongedaan zou moeten maken, voor zoover
dat gaat. Men zou de S.D.A.P. en den V.D.B. moeten doen her
leven.
Wij vreezen echter, dat zulk een beheerschte terugtocht, een zich
volgens de plannen terug trekken op de oude stellingen als gevolg
van de geleden nederlaag psychologisch en practisch niet uitvoer
baar zal zijn. Dit zou aan de leiding ook zeer hooge eischen van
bekwaamheid, inzicht en karakter stellen.
Wij vreezen daarom, dat het consigne van de Partij van den
Arbeid zal zijn: Doorvechten! En dat beteekent de politieke ruïne
der sociaal-democratie en de ontbinding van het links-radicale blok.
Wij betreuren dit. Niet omdat wij zooveel heil verwach
ten van sociaal-democratie en links-radicalisme. Maar
omdat wij ruïne en ontbinding onder de huidige omstan
digheden een groot geestelijk en politiek gevaar achten.
De communisten krijgen vrij spel in het linksche volks
deel. Het Nederlandsche volk mag dit terecht wijten aan
het beleid der sociaal-democratische leiders.
Onder deze omstandigheden heeft de Partij van den Arbeid alle
gezag en prestige verloren. Met haar groote phalanx van 29 Kamer
leden is zij toch anders niet dan een totaal verslagen leger.
Verslagen ten gevolge van zelfoverschatting, verkeerd, beginsel
en miskenning van Nederlandschen aard en beginsel.
De positie der Partij van den Arbeid in het midden van ons
volk is zwaar gehavend. En dat moet gevolgen hebben ook met
betrekking tot de kabinetsformatie.
De kabinetsformatie is, naar uit
Den Haag gemeld wordt, nog niet
in het stadium gekomen, dat Dr
Beel reeds tot het consulteeren
van personen, die voor een minis
terszetel in aanmerking zouden
komen is overgegaan.
De uitslag van de Staten-ver-
kiezingen zal, zoo wordt aange
nomen, wellicht eenigen invloed
uitoefenen op de overwegingen
van den formateur en deze zal
met het oog hierop in eerste in
stantie nog besprekingen in eigen
kring voeren.
PRESIDENT TRUMAN
SOMBER GESTEMD.
Op een gehouden persconferen
tie heeft president Truman ver
klaard, dat hjj Stalin tweemaal
heeft uitgenoodigd hem te Was
hington te bezoeken, doch dat
deze beide keeren om gezond
heidsredenen heeft geweigerd.
Sprekende over de dreigende
staking der zeelieden zeide Tru
man, dat do vooruitzichten op dit
punt „zeer somber" waren. Er
zou een beroep worden gedaan op
leger en vloot om de scheepvaart
gaande te houden voor het geval
de staking op. 15 Juni zal uitbre
ken. Do voorgestelde tjjdeljjke
noodwetgeving zou het bestreden
van de staking zeer vergemakke
lijken.
STETTINIUS NEEMT
ONTSLAG.
Volgens een bericht van radio
New York heeft Stettinius ont
slag genomen als gedelegeerde
der Vereenigde Staten bij de
organisatie der Vereenigde Na
ties. De reden van Stettinius'
besluit zou zijn, dat hij onte
vreden was over de wijze,
waarop hij door het Ameri-
kaansche ministerie van buiten-
landsche zaken werd behandeld.
Naar hij zeide, had hij het ge
voel of hij slechts een loopjon
gen was.
GEREFORMEERD
SCHOOLVERBAND,
Onder voorzitterschap van
Prof. Dr J. Bidderhos kwam Vrij
dag te Utrecht het Geref. School
verband in algemeene vergade
ring bjjeen. In zijn openingsrede
betoogde de voorz. dat het Chr.
onderwijs dient bewaard te wor
den. Het is immers in dezen tijd
van ontkerstening van groot be
lang de kinderen op te voeden
buiten den geest der eeuw, opdat
zij later tegen dien geest kunnen
ageeren. Maar dan moet de chris
telijke school voortdurend het ge
bod Gods een alles heheerschende
plaats geven.
Prof. Dr J. Waterink, paeda-
gogisch adviseur, verklaarde zich
beslist tegenstander van het 8ste
leerjaar, dat hij van verkeerden
invloed voor de jeugd achtte. Van
de overheidsbemoeiing zeide Prof.
Waterink, dat deze moet worden
teruggebracht tot de controle op
de resultaten van het onderwijs.
Het Geref. Schoolverband telt
momenteel 451 aangesloten scho
len met 2362 onderwijzers en
78000 leerlingen,
DE TUCHTRECHTSPRAAK
Bij de tuchtrechtspraak voor de
voedselvoorziening werden in
April 1848 einduitspraken gedaan
wegens overtredingen op het ge
bied van de voedselvoorziening.
Hierbij werden in totaal voor
f 155.954.68 -aan boeten opgelegd.
Elf vergunningen werden inge
trokken, drie bedrijven gesloten
en aan waarborgsommen werd
ontvangen een bedrag van
f 910.500. Aan schikkingen werd
betaald f 107.305.51. In hooger
beroep werd een bedrag van
f 70.120 aan boeten opgelegd.
KARDINAAL DE JONG
OVER HET COMMUNISME.'
Bij de viering van haar 57sten
dies heeft de R.K. studentcnver-
eeniging Veritas het bescherm
heerschap aangeboden aan kardi
naal de Jong.
Deze heeft in een korte rede
bedankt en de intellectueele jeugd
op het 'hart gedrukt den strijd
aan te binden tegen het commu
nisme. Spreker noemde dit inner
lijk verwant aan het nationaal-
socialisme, beide voortgekomen
int het moderne heidendom en het
materialisme.
Bondsvergadering der J. V.'s
op G. G1
Te Amsterdam hield de Bond
der Geref. Jongelingsvereeni-
gingen Donderdag zijn 55sten
bondsdag. Prof. Dr K. Dijk
hield voor ongeveer 5 ft 6000
jongeren in de Apollohal zijn
openingsrede over „Appèl en
bevel". De vooraanstaande
mannen uit den bond, die door
de Duitsche tyrannie zijn ge
vallen, werden staande her
dacht. Daarna ging spr. het ria-
oorlogsche tijdperk na. Hij
meende, dat over den uitslag der
jongste verkiezingen niet ge
klaagd mag worden. „Wij wil
len met hartelijke liefde ons
werk aanpakken", aldus prof.
Dijk, „en werken voor een
eigen Calvinistische levensbe
schouwing".
Hierna volgden de uitslagen
der bestuursverkiezing, waarbij
prof. Dijk en Ad. Kuiper met
groote meerderheid van stem
men herkozen werden.
Dhr K. v. Dorp declameerde
daarna op ontroerende wijze de
ballade „Vive le Geus", Hierna
voerden nog 't woord mej. Jan
sen v. Beek en Ad Knijper. On
der de aanwezigen waren dhrn
Schouten en de Wilde.
In de middagbijeenkomst hield
prof. Waterink een referaat
over „Beginsel en tijd". Hij
lichtte het verschil tusschen be-'
lijden en beleven toe. Het was
een woord van hart tot hart.
Ds J. C. J. Kuiper uit Den
Haag sprak daarop over „Ge
zuiverde Jeugd", waarna af
scheid werd genomen van dhr
v. Nes, die 37 jaar den bond
heeft gediend. Hem werd
't eerelidmaatschap aangebo
den. Nadat dhr Schouten nog
een opwekkend woord gespro
ken had, sloot prof. Dijk dezen
mooien bondsdag.
Minister Lieftinck heeft Donderdagavond een rede voor de radio
gehouden over het geblokkeerde geld. In zijn toespraak wekte hij
op tot inschrijving uit geblokkeerde rekeningen op de 3 pet. Groot
boekschuld 1946. Uit zijn rede stippen wij nog de volgende passages
aan.
Het bedrag, waar het om gaat beloopt in totaal verscheidene
milliarden. Een ieder moet het duidelijk zijn, dat, indien deze enorme
getdhoeveel'heid, die door de Duitschers tijdens de bezetting in het
verkeer werd gebracht, zou worden vrijgegeven, vele onheilen
zouden geschieden.
De eenige bestemming, die in feite voor het geblokkeerde geld is
overgebleven, is belastingbetaling t.w. achterstallige belastingen en
zekerheidsinstellingen, in afwachting van de invordering der ver-
mogensaanwasbelasting en van de vermogensheffing ineens en hiet
koopen van een inschrijving in het Grootboek 1946.
Van dfe eerste inschrijving in Januari van dit jaar is door bijna
155.000 landgenooten- gebruik gemaakt voor een bedrag van circa
een milliard gulden.
Op het oogenblik zijn er nog bezwaren tegen het onbeperkt in
vrij geld verhandelbaar stellen der Grootboekinschrijvingen, doch
als de omstandigheden zich blijven ontwikkelen zooals gehoopt en
verwacht wordt, dan zal het binnen een paar jaar mogelijk zijn
en wellicht reeds eerder om dit standpunt te herzien en daarmee
een verdere schrede te doen op den weg naar een vrijer verkeer
van vermogenswaarden.
Canadeesche graanversche-
pingen naar Europa worden
vertraagd door de stakingen
van Canadeesche bemanningen
der schepen op de groote
meeren.
Fabrieken en cultures geplunderd.
Duizenden sterven den hongerdood.
De toestand op Sumatra wordt
gekenmerkt door de groote ver
warring én onzekerheid, zoo meldt
A.N.P. In de stadscentra berust
het gezag in naam bij de republi
keinen, doch de werkelijke macht
geraakt steeds meer in handen
van het volksfront, dat sterk on
der communistischen invloed staat.
Het land buiten de steden biedt
een aanblik van onbeschrijfelijken
chaos en verschrikkelijke ellende,
vooral aan de eens zoo rijke-Oost-
kust. Voor den oorlog vonden hier
400.000 arbeiders werk. Nu lijdt
het meerendeel aan ondervoeding;
velen 'hebben rooversbenden ge
vormd. Anderen zwerven door het
land op zoek naar voedsel, duizen
den sterven den hongerdood en
naar schatting zijn ongeveer
180.000 arbeiders bedelaars ge
worden.
De arbeiders zijn voor tenmin
ste 75 procent niet in staat om te
werken. Bovendien zijn vele fa
brieken en cultures grondig ge
plunderd door het Indonesische
personeel, dat de kostbare machi
nerieën naar Malakka heeft ver
kocht. De directies van de ver
schillende maatschappijen hebben
echter niet te kampen met gebrek
aan energie en optimisme. De
tabaksplanters' in het rapwi-kamp
te Medan zijn begonnen met klei
ne vplden aan te leggen, teneinde
kostbare tabakszaden te winnen.
EP1 vertoeven ongeveer 5000
Nederlanders te Medan. De voor
uitzichten voor hun spoedige eva
cuatie zijn niet gunstig. Voorts
leven er eenige duizenden Euro
peanen in de beschermde zönes
van Padang en Palembang.
Op Atjeh trachten de priesters
het land onder 'hun bewind te krij
gen; zij hebben de meeste zelfbe-
bestuurders gevangen gezet. Over
heel Sumatra makeri' de laatsten
een moeilijken tijd door. De
meeste zelfbestuurders aan de
Oostkust zijn vermoord.
Gematigde republikeinen doen
hun uiterste best om te voorko
men, dat de republiek op Sumatra
een mislukking wordt. Twee
naaste medewerkers van den re-
publikeinschen gouverneur Has
san, Amir en Mansoer, hebben
hun post opgegeven en zich onder
bescherming van de Nederlanders
gesteld. Beiden zijn zij er vast
van overtuigd, dat slechts de Ne
derlanders in staat zullen zijn
Sumatra van den chaos te redden.
Provïndenleuws
800 Zeeuwen naar Amster
dam. Ringrijderij in het
Vondelpark.
Na Botterdam en Den Haag,
waar de resultaten van de Hulp
actie Scheldemonden voor het ge
troffen Zeeland zoo groot waren,
is nu Amsterdam aan de beurt.
Zeshonderd deelnemers en deel
neemsters van Walcheren en Zuid-
Beveland gaan in hun eigen klee
derdracht naar de hoofdstad en
eveneens 200 uit Zeeuwsch-
Vlaanderen in Cadzandseh cos-
tuum. Op Vrijdag 21 Juni gaat
het geheele gezelschap er heen,
Zaterdag is de collectedag, de vol
gende dagen keeren zij terug.
Dank zjj de medewerking van
de Nederlandsche Spoorwegen
rjjdt er een speciale trein over
Den Bosch en Utrecht naar Am
sterdam, terwijl ze ook met een
extratrein zullen worden terugge
bracht,
Het is de bedoeling, dat zes of
zeven zangvereenigingen zullen
medegaan.
Bij de collecte in) Amsterdam
verleenen de brandweer, de poli
tie en vele andere instellingen hun
spontane medewerking.
Amsterdam zelf wordt reeds
grondig bewerkt met affiches, ad
vertenties in de bladen enz.
De deelnemers zullen bij parti
culieren worden ondergebracht.
Maar behalve menschen gaat er
ook nog wat anders mee, n.l. een
twntigtal Zeeuwsche paarden. In
het „Vondelpark" zal n.l. een
echte, ouderwetsehe Walcherache
ringrijderij worden gehouden,
waarvoor de deelnemers zich reeds
konden opgeven. De verwachtin
gen zijn hoog gestemd, zoowel van
de bezoekers als van de Am-
sterdammers I
De „boomenactie" loopt vlot
Aan alle leden van de Stichting
„Nieuw Walcheren" is kort ge
leden een keurig uitgevoerd fol
dertje met een begeleidende cir
culaire toegezonden, die betrek
king had op de bekende actie der
Stichting onder het motto „Plant
een boom op Walcheren". Beeds
veel meer dan tienduizend circu
laires zijn verzonden en de oogst
komt nu binnen. Dagelijksch
worden aanvragen voor eenige
honderden boomen ontvangen en
de stroom neemt eerder toe dan
af. Het blijkt, dat per circulaire
gemiddeld vier boomen worden
besteld.
Benoemingen.
Benoemd tot afgevaardigde van
den Nieuwen Kraaijertpolder naar
de algemeene-vergadering van het
Waterschap voor de uitwatering
door de Sluis in de Piet, C.
Geense Jz. te 's-H. Arendskerke;
gezworene van den Beoosten
Blij Benoordenpolder, I. de Feij-
terHerny te Axel.
Brandweer-wedstrijd.
Op 8 Juni worden voor den kring
N. en Z.-Beveland, op het terrein
aan de Lewestraat te Kloetinge
brandweer-wedstrijden gehouden.
Het betreft hier een algemeen be
lang en dus kan ook algemeene
belangstelling worden verwacht.
GOES.
Verandering gasuren.
De directie van het gasbedrijf
deelt ons mee, dat het in de be
doeling ligt, in den loop van deze
week de gasuren 's avonds eenigs-
zins te wijzigen. Er zal dan voor
taan niet meer van 6-7 uur gas
zijn, maar van 5.306.30 uur.
KAPELLE.
Muziekconcours.
Dinsdag vergaderde 'het bestuur
van „Ons Gemoegen" om de laat
ste voorbereidingen te treffen
voor het te houden concours op
den Tweeden Pinksterdag. Da
voorz., dhr C. A. Blok, consta
teerde, dat de geheele burgerij
spontaan meewerkt om dezen dag
te doen slagen.
Het garantie-fonds heeft de
verwachtingen zelfs overtroffen.
Als de weersomstandgiheden gun
stig zijn, zal Kapelle dezen dag
druk bezocht worden.
HOEDEKENSKERKE.
Ook hier is reeds op enkele
plaatsen de coloradokever ge
signaleerd.
BORSSELE.
Polder Borssele.
Woensdagmiddag werd een alg.
vergadering gehouden door de in
gelanden vara den' cal. polder
Borssele onder voorz.schap van
dhr M. deRegt.
Ingekomen was een schrijven,
dat M. Nijsse bij de zuivering ge
schorst is als gezworene van den
polder.
De pntv.-grlffler kreeg gp-
dracht per deurwaarder een post
van f 600 te innen.Verder kwam
ter sprake het weekloon van den
polderwerker W. Perrels.
Na eenige bespreking ging de
vergadering met het bestuursvoor
stel accoord om dit op f 30 te
brengen.
De rekening 1945-'46 gaf aan
In een goed gespeelden wed
strijd, wisten de Zeeuwen de
leiding te nemen en deze te be
houden. De ruststand was 31,
de eindstand 74.
De uitslag geeft de verhou
ding goed weer. Zeeland speel
de vanaf het begin enthousiast
en kon daardoor een voor
inlc. f 119.600,68, aan uitg. sprong behalen, die niet werd
f 110.371,74. De begrootinig voor
1946-'47 werd met een post on
voorzien van f 1047,01 vastge
steld; ontv. en uitg. f 107.988,73.
Tot leden van den dijkraad der
Waterkeering werden benoemd
dhrn J. de Winter, J. Nieuwen-
huize, A. v, Ovcrbeeke en J. v.
losgelaten.
De „De Wilde-bal" blijft dus
n,u in Zeeland.
Concours Hippique te
Kruiningen.
Op Hemelvaartsdag had op
het gemeentelijk sportterrein
Liere. In de plaats van M. de alhier het concours plaats van
Regt, die i.v.m. zijn leeftijd moest
aftreden,werd tot voorz. benoemd
dhr Jac. v. Overbeeke.
Na de rondvraag was dhr J.
v. d. Velde de tolk der vergade
ring, toen hij den scheidenden
voorz. dank bracht voor wat deze
gedurende 25 jaar voor den pol
der gedaan heeft.
's-H. ARENDSKERKE.
De kleinste klok, gemerkt
„THOMAS BOTH" en gegoten
in 1591 is terecht, dank zij de na
sporingen van den heer H. Vis
sers, oud-beiaardier van Goes
De klok weegt 220 kg.
SINT LAURENS.
De gewijzigde C.H. Candida-
tenlijst voor den gemeenteraad
is als volgt: 1. K. Wouterse; 2.
J. Koole Dz.3, W. S. Pouwer;
4. B. Verburg; 5. L'. Koole; 6.
J, Mesu; 7. C. van Slooten
Sportnieuws,
KORFBALTOURNOOI
TE GOES.
De „Wilde-bal" in Zeeland.
Op Hemelvaartsdag kwamen
uit de heele provincie de korf-
balliefhebbers(sters) in Goes
bijeen,, teneinde deel te nemen
aan de Bondsseriewedstrijden
van den Zeeuwschen Korbal-
bond.
Er werd gespeeld in 12 af-
deelingen, waarin 58 twaalftal
len samen 112 wedstrijden af
werkten.
Als prijswinnaars kwamen te
voorschijn: le prijzen: Volhar
ding, Yerseke; O.V.W., Krab-
bendijke; Unitas, Kloetinge;
Vitesse, Wolfaartsdijk; S.S.S.,
Colijnsplaat; B.K.O., Breskeus
Dios, DriewegenOlympia, Wil-
helminadorp; Vitesse II, Z'zee;
Sinoto, HeinkenszandVolhar-
ding-adsp. en De Poel-adsp.
's H. Abtskerke.
De hoofdschotel vormde de
wedstrijd om de „Dq Wilde-
bal", thans in het bezit van den
Amsterd. Korfbalbond.
Het Zeeuwsche 12-tal lcwara
dus uit, tegen het A.K.B.-12-tal.
Om 2 uur stelden beide ploe
gen zich op o.l.v. scheidsr. A.
Ledeboer uit Schiedam.
de Landelijke Rijvereeniging
„De Schelderuiters", waarvoor
enorme belangstelling bestond.
Reeds om 9 uur begon de le
rubriek: Dressuur voor 8-tallen.
Ondanks het buiige weer werd
het programma, dat 13 rubrie
ken omvatte, vlot afgewerkt.
Om half 2 had de offic. opening
plaats door den eere-voorz.,
burgem. M. Vogelaar. De jury,
bestaande uit P. W. de Jongh-
de Leeuw uit Dordrecht en D.
H. Jas uit Dubbeldam, had een
moeilijke taak. De uitslagen
zijn als volgt:
Rubriek 1. Dressuur 8-tallen:
le pr. wisselbeker, medaille en
f 15 „Ora-njeruiters" Axel; 2e
pr. „De Paardebloem", Goes;
3e pr. „Julianarulters", Zaam
slag; 4e pr, le 8-tal „N.-Bevel.
Rijvereen.", Wissenkerke; 5e
pr. Schelderuiters, Terneuzen.
Rubriek II. Dressuurproef
4-tallen: le pr. „Schouwsche
Ruiters", Dreischor; 2e pr. „Ju-
lianaruiters", Zaamslag.
Rubriek III. Individueele dres
suur le pr, Corrie v. d. Endt,
Yerseke; 2e pr. Mej. S. v. d.
Peijl, Terneuzen; 3e pr. Jac. de
Feijter, Axel; 4e pr. J. Breure,
Wissenkerke; 5e pr. A. den
Exter, Axel; 6e pr. S. v. Hoeve,
Zaamslag; 7e pr. J. Wisse
Nijsse, Kapelle; 8e pr. W. Ka-
kebeeke, Krabbendijke; 9e pr.
J. Vogelaar, Kortgene.
Rubrieken V en VI. Parade
8- en 4-tallen.
Rubriek VII. Aangespannen
tuigpaarden: le pr. L. J. Bos-
main, Ritthem; 2e pr. A. C.
Mosselman, Kruiningen; 3e pr.
Reinierse, Oudelande; 4e pr. C.
J. Sinke, Goes.
Rubriek VIII. Vrijheidsdres
suur.
Rubriek IX. Aangespannen
tuigpaarden: le pr. A. C. Mos
selman, Kruiningen; 2e pr. A.
A. Visser, Krabbendijke; 3e pr.
A. C. Mosselman, Kruiningen;
4e pr. L. v. d. Slikke, Wol
faartsdijk.
Rubriek X. Patrouillesprin-
gen, groep van 3 ruiters: le pr.
groep 1 „Schelderuiters", Krui
ningen; 2e pr. groep 1 „Oranje-
ruiters", Axel; 3e pr. groep 2
„Schelderuiters", Kruiningen
(Van 'aspeoialen correspondent)
IV
Bezoek aan Pastor Kiugkist
Hesse (1).
Een van de mannen, waar
over ik de vorige maal schreef,
dat zij niet gebogen hebben
voor den Nazi-god, is de Wup-
pertal-sche Pastor Dr Kiugkist
Hesse. Deze Oostfries van ge
boorte, die oorspronkelijk al-
zooiets al» het kerkelijk secre
tariaat, in Barmen. Behalve
he Amt, dat oorspronkelijk het
geheele gebouw besloeg, zijn
nu in het huis heel wat gezin
nen ondergebracht. Als ik bin
nenkom is een vrouw bezig in
lichtingen te vragen over het
graf van haar man, die bij het
uwv» wvj urv vv/icpruiinvujni ai- fa»»* run tuau, ujv w»; uw
leen de naam Hesse droeg is in. bombardement om het léven is
Nederland een goede bekende.
Hij behoort tot den Reformier-
ten vleugel van de Belijdenis-
kerk.
Zeer bekend is Dr Hesse door
de studie, die hij aan Menso
Alting, een bekend strijder uit
de 16e eeuw voor de vrijheid
der kerk heeft gewijd.
Door dit geheele boek trilt de
strijdbaarheid van Alting en
van zijn biograaf. De Christen
is soldaat; hij staat op de bres
en zal doorvechten tot de laa>
ste bazuin wordt geblazen. Dat
is het thema.
Trouwens in de geheele kerk
geschiedenis is Dr Kiugkist
Hesse goed thuis. Bij een be
zoek, dat ik later in Berlijn bij
den evangelischen Bisschop Di-
belius bracht, werd mij dit ver
teld, toen ik zijn naam,noemde.
Hij is een der vechters van de
Belijdeniskerk en heeft meni-
gen wankelmoedigen predikant
een hart onder den riem gesto
ken.
Het viel niet mee, om Dr
Kiugkist Hesse te vinden.
Wuppertal is groot; het is sa
mengesteld "uit de steden Elber-
feld en Barmen, die beide aan
weerszijden van de Wupper
liggen.
Voor ik het binnenga, heb ik
van een bergtop een overzicht
over de stad. -Veel is er ver
nield, vooral in Barmen en de
gedeelten, die het laagst in het
dal liggen. Maar als ik in de
stad kom en tusschen de ver
nielde huizen doorrij, op zoek
naar een Evangelische kerk,
waar ik den koster om het
adres kan vragen, lijkt alles
nog triester dan toen ik de ge
heele stad kon overzien.
Tenslotte komt ik terecht bij
het Evangelische Amt, ds.t is
gekomen. Dan is een vrouw
aan de beurt, die een adres wil
weten, waar ze kan informee-
ren naar verdwenen familiele
den. Dan ben ik aan de beurt
en de juffrouw kan mij inder-
daal het adres van den pastor
geven. Als ze merkt, dat ik een
Hollander ben, en geen En-
gelschman, vraagt ze, hoe het
in Nederland is en of we wer
kelijk veel van de Duitsche be
zetting te lijden gehad hebben.
En tot slot de stereotype Duit
sche groet: Auf Wiedersehn
tot weerziens. Afijn, het
klinkt in ieder geval beter dan:
Heil Hitler 1
Ik heb nu het adresVogel-
sangstrasse 20, Elberfeld. Dat
is heelemaal aan den anderen
kant, ongeveer een kwartier rij
den. Eindelijk sta ik op de
stoep van de groote pastorie,
die nagenoeg onbeschadigd is.
In het Engelsch is er op ver
meld, dat het huis niet gevor
derd mag worden, want er
woont een predikant van de
„German Presbyterian Church"
(Duitsche evangelische kerk)
tevens lector aan de opleidings
school voor predikanten.
Een meisje in diaconessen-
costuum, dat later een dochter
van den pastor blijkt te zijn,
laat me binnen. Ze vraagt of
haar vader Engelsch of Duitsch
moet spreken en als ik ant
woord, dat ik Hollander ben en
Duitsch spreek, ondanks m'n
Engelsche uniform, duurt het
niet lang, of ik zit tegenover
dezen Duitschen Calvinist, die
een voorman is geweest van
het kerkelijk verzet in het
Derde Rijk' en die mij begroet
met een stem, alsof hij in een
groote kerk zijn gemeente toe
spreekt, M. K. POOL,
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zon op 4.24 u., onder 20.51 u.
Maan op 5.40 u. H. K. sop 6
Juni.
Hoogwater te Vlissingen.
Maandag 3 Juni.
4.50 u. 2.31 m., 16.43 u. 2.18 m.
In een beschouwing over de ge
houden verkiezingen, zegt 6e
„Nieuwe Nederlander" het blad
van Mr v. Walsum, na den uit
slag van verschillende kanten te
hqbben belicht:
„En daaruit laat zich weer
de conclusie afleiden, dat het
beetje doorbraak, dat er bij de
Kamerverkiezingen misschien
nog geweest is, thans geheel
geliquideerd is, waarmede deze
episode uit onze staatkundige
geschiedenis als afgesloten kan
worden besohouwd".
Zoover wil het blad echter nog
niet gaan omdat in de thans be
schikbare cijfers nog een stuk
doorbraak verscholen kan liggen,
dat zich nog niet heeft geopen
baard.
Dit zou dan o.m. hieruit blijken,
dat de vooruitgang van de Com
munisten sterker is dan het ver
lies van de Partij van den Arbeid.
Uit het bovenstaande blijkt wel
hoeveel er veranderd is den laat
sten tijd.
Nog kort geleden werd met
veel ophef aangekondigd dat de
doorbraak een feit was.
En nu is men op zoek naar een
stukje doorbraak, dat hier of daar
misschien verborgen kan liggen.
4e pr. groep 1 N.-Bevel, Rijver.,
Wissenkerke,
Rubriek XI. Voorrijden Gro
ninger Stamboekhengst „Beste
Vacr": le pr. Hengstenassocia-
tie, Kruiningen. Rijder; A. C.
Mosselman.
Rubriek XII. Springconcours
le, 3e en 4e prijs nog onbeslist
(loting)2e pr. W. Kakebeeke,
Krabbendijke.
Rubriek XIII. Tally H.O.
stap-draf-galop50 deelnemers,
waarvan Wissenkerke 21, Axel
5, Dreischor 4, Zaamslag 12 en
Kruiningen 8.
Om 6 uur was het program
ma afgewerkt, waarbij tot het
einde toe, ondanks regen en on
weer een groote belangstellende
menigte tegenwoordig was.
KRUIMELTJES
In het stadje Varto in Oost-
Turkije zijn 47 personen ge
dood en 22 gewond ten gevolge
van het instorten van huizen,
tijdens een aardbeving.
Zaterdag is een directe lucht-
verbinding tusschen Londen en
New-York geopend.
De vereeniging van atoomge
leerden heeft in memorandum
aan de 'commissie voor atoom
energie van de Vereenigde Na
ties aangedrongen op het op
heffen van alle voorschriften
tot geheimhouding van funda-
menteele wetenschappelijke in
lichtingen.
De veiligheidsdienst heeft in
Hessen 231 geheime nazi-agen
ten gearresteerd. Zij werkten
voor rekening van een clan
destiene nat-soc. organisatie.
Laatste berichten.
Nog geen bakkersstaking.
De tegen heden aangekondigde
staking van bakkers te Amster
dam is uitgesteld. Er zal nog na
der worden onderhandeld.
De staking in de havens te
Rotterdam en Amsterdam duren:
nog voort
De Staten-Generaal.
Zaterdag heeft Minister Beel,
daartoe door H. M. de Koningin
gemachtigd, de voorloopige zitting
van de Staten-Generaal gesloten.
Noodlottig spel.
Bij het spelen met een bom is
een Amsterdamsclie jongen ge
dood. Twee anderen werden ern
stig gewond.
De nieuwe dienstregeling.
Ingaande heden zijn opnieuw
tal van belangrijke uitbreidingen
en verbeteringen in den treinen
loop aangebracht
Op het baanvak Roosendaal
Vlissingen wordt sneller gereden
met tijdwinsten van 9 tot 25 mi
nuten.
Bananen voor kinderen.
Het C.D.K. deelt mede, dat
voor kinderen geboren in 1942 of
later 500 gram bananen beschik
baar worden gesteld. De afleve
ring zal plaats hebben naar ge
lang de bananen geïmporteerd
worden, waarmede waarschijnlijk
geruime tijd gemoeid zal zijn. Ter
verkrijging der bananen moet men
bon 822 der bonkaart K-D of KE
606 bij een detaillist in groente
en/of fruit inleveren en wel uiter
lijk op 8 Juni.
De Fransche verkiezingen.
Heden morgen te half vier
waren de resultaten uit 87 depar
tementen bekend, met een zctel-
verdeeling als volgt: M.R.P. 146
I zetels, Communisten 139, Socla-
listen 112, Radicalen 59, andere
partijen 36.