ZEEUWSCH DAGBLAD
Hemel en hel fe Dachau.
Radio-retributie.
Onze Buitenlandsche Politiek.
Ons leger in de toekomst.
Provincienieuws.
Uit iedere hoek loert de dood.
1e JAARGANG No. 176 PROT. CHR. 8LAD VOOR ZEELAND Dinsdag 30 Oct. '45
Wij hebben nu, voorloopig al
thans, een hoort eenheidsradio.
De voor den oorlog bestaande
Omroepvereenigingen mochten
hun werk niet hervatten en moes
ten de uitzendingen overlaten aan
„Herrijzend Nederland".
Dat heette een belangrijke
verbetering, 't Was immers een
stap in de richting van de een
heid?
Nu, van die verbetering heeft
tot nu toe niemand iets bemerkt.
Integendeel. Van alle kanten wordt
geklaagd over de programma's en
de wijze waarop ze worden uitge
zonden.
Maar in elk geval zal dan toch
een belangrijke besparing worden
verkregen?
Ja, dat zou men denken.
Het feit echter, dat blijkens .een
dezer dagen verschenen publicatie
betreffende de radio-retributie, de
programma-kosten per luisteraar
blijken te zijn opgeloopen van
f 4.tot f 12.per jaar, wijst in
een andere richting.
Dit geeft het „Vrije Volk", na
dat het gewezen heeft op de uit
stekende reputatie, die de Neder-
landsche omroep voor den oorlog
genoot, aanleiding om het volgen
de op te merken:
„Wij willen niet verbergen, dat
het beleid van den tegenwoordigen
tijdelijken Nederlandschen om
roep „Herrijzend Nederland" ons
hoe langer hoe meer gaat veront
rusten, Met name het tinancieele
beleid 1 De tegenwoordige omroep
„Herrijzend Nederland" is als ge
volg van militaire doordrijverij
wat leiding en verzorging betreft,
voor een groot deel in handen ge
raakt van ondernemingsgezinde
goedwillende amateurs, Die om
roep heeft bijv. onlangs een orkest
geëngageerd van niet minder dan
96 musici een besluit, dat voor
ons land in programma-technisch
opzicht, de benaming zotheid ver
dient cn alleen maar geschikt is
om de kosten van dien omroep tot
ongekende hoogte op te jagen. De
salarissen, die de leidende per
soonlijkheden in dien tijdelijken
omroep zich hebben doen toe
meten, voordat een verantwoorde
lijk bestuur deze uiting van hun
ondernemingsgeest kon inperken,
overschrijden naar onze meening
de grenzen van wat thans in Ne
derland toelaatbaar is.
Hoe de organisatorische vorm
zal zijn die de omroep zal dragen,
welke (naar wij hop enzeer spoe
dig), „Herrijzend Nederland" op
volgt willen wij thans in het mid
den laten. Ons interesseert thans
slechts de vraag of uit de vast
stelling van de retributie op twaalf
gulden per jaar misschien moet
worden afgeleid, dat deze kwestie
van opvolging binnenskamers al
geregeld is. Of dit hooge bedrag
moet worden beschouwd als de
aanduiding, dat de geldweg-
smijterij van „Herrijzend Neder
land" ad infinitum zal worden
voortgezet. Dan wel of de dure
amateurs in „Herrijzend Neder
land" reden hebben te veronder
stellen, dat wat in den omroep
ook moge gebeuren, zij met hun
extravaganties in elk geval weer
ingehuurd zijn."
Niet malsch deze critiek.
Het ergste is echter, dat deze
zaak niet op zichzelf staat, maar
dat men steeds meer den indruk
krgt, en over heel de linie, dat er
op financieel gebied maar op los
geleefd wordt in ons land.
Minister Lieftinck heeft met de
geldsaneering een goed werk ge
daan. Maar dit zal alleen hetee-
kenis hebben als daarmee gepaard
gaat een saneering van de finan
ciën, als aan de opdrijving van de
uitgaven, met kracht een einde
wordt gemaakt.
Collectieve veiligheid meer
dan ooit ons doel.
Aan de memorie van ant
woord op het voorloopige ver
slag van dc Tweede Kamer
over het wetsontwerp-goed
keuring van het Handvest der
Ver. Naties, waaruit wij reeds
een enkel punt meedeelden, 's
nog het volgende ontleend
De uitvoering van de verplich
tingen, voortvloeiende uit het
lidmaatschap der Ver. Naties,
zal niet te rijmen zijn met neu
traliteitspolitiek, ten aanzien
waarvan trouwens proefonder
vindelijk is gebleken, dat zij in
de wereld, zooals deze zich
heeft ontwikkeld, niet langer
den grondslag behoort te vor
men van ons buitenlandsche
beleid.
Collectieve veiligheid zij
meer dan ooit ons doel.
Tegen regionale verdragen
tot bevordering van vrede en
veiligheid heeft de regeering
geen fundamenteele bedenkin
gen, doch zij heeft daarnaast
een open oog voor de groote
gevaren van blokvorming.
Juist in de totstandkoming van
de Ver. Naties ligt de mogelijk
heid opgesloten om die gevaren
te neutraliseeren. De regeering
zou dan ook ongaarde tot de
sluiting van regionale overeen
komsten als bovenbedoeld wil
len overgaan, indien niet een
algemeene statenorganisatie be-
DE TOESTAND IN INDlë.
Onmiddellijke vrijlating van
alle Europeanen.
Nog geen onderhandelingen.
Aan alle Indonesiërs is bevolen
om onmiddellijk alle Europeanen
cn Indo-Europeanen, die aij als
gijzelaars gevangen houden, vrij
te laten. In Soerabaja zijn
de gevangen gehouden Europea
nen door de Britsch-Indische
politie bevrijd, evenals een aantal
Indo-Europeanen,
Een deel van hen is per schip
geëvacueerd.
Te S e m a r a n g is de Japan-
sche commandant gevangen gezet
wegens het niet opvolgen van de
geallieerde bevelen. Hier en in
Bandoeng kwamen nog eenige on
lusten voor. Ten westen van Ba
tavia, bij Pasing, kwamen scher
mutselingen voor tusschen Japan
ners en Indonesiërs, van welke
laatsten velen slachtoffer werden,
Van Sumatra kwam het
bericht, dat zich daar niet veel
gevallen van extremisme hebben
voorgedaan.
De in uitzicht gestelde bespre
kingen tusschen Van Mook en de
nationalistische leiders zijn nog
niet begonnen. Geruchten als zou
den de Ver, Staten willen bemid
delen, werden te Washington ge
dementeerd, terwijl de Ameri-
kaansche consul te Batavia zelfs
ontkent cenig verzoek van Soe-
karno te hebben ontvangen.
DE RUSSISCHE EISCHEN
IN DUITSCHLAND.
Zouden het voortbestaan
van Duitschland bedreigen.
Een geheime lijst van veertig
groote üuitsche bedrijven in de
Amerikaansche en Engelsche zo
nes, die de Russische regeering
naar haar land wil overplaatsen
als gedeeltelijke vergoeding van
de geleden schade, bevat een hoog
percentage van Duitschlands
incest vitale bedrijven.
üp de lijst staan dc Krupp en
Hermann Goering Werke in de
Britsche zone, benevens twee
groote ohemische fabrieken der
I. G. Farben, drie scheepswerven
en eenige andere groote bedrijven
in het Roergebied De I. G. Far
ben Ludwigshafen verlangen de
Russen uit de Fransche zone.
Het lijkt, naar Reuter meldt,
onvermijdelijk, dat over deze Rus
sische eischen nieuwe besprekin
gen tusschen de vier groote mo
gendheden zullen moeten volgen,
daar inwilliging van deze eischen
Duitschland zou berooven van in-
dustrieele bedrijven die de drie
andere geallieerden absoluut nood
zakelijk achten voor Duitschlands
voortbestaan,
Duitsche steenkool
leveranties.
Volgens den specialen corres
pondent van de Times te Ham
burg moet het Ruhrgebied per 1
April 25 millioen ton steenkool
aan de Westelijke geallieerden
hebben geleverd. De eerste leve
ranties gaan naar Frankrijk, Ne
derland en België.
Jam en vleesch voor getroffen
gebieden in Zeeland.
Het Roode Kruis is weer ver
rast met een groote hoeveel
heid levensmiddelen uit Dene
marken voor de getroffen ge
bieden in Nederland. Ook Zee
land krijgt daar zijn deel van.
De bewoners van Walcheren,
West Zeeuwsch-Vlaanderen,
Schouwen, Duiveland en Tholen
krijgen deze week jam en 200
gram varkensvleesch (uitge
beend).
De betrokken autoriteiten
hebben hun volledige medewer
king toegezegd. De bonnen
voor bovengenoemd voedsel
zullen eerstdaags bekend wor
den gemaakt.
Alles wordt gratis ontvan
gen en dus ook gratis gegeven.
Aan de consumenten wordt
verzocht om verpakkingsmate
riaal mee te brengen. Van de
detaillisten kon niet worden
verlangd, dat zij papier e.d.
geven.
Om de groote onkosten van
het transport, welke door het
Roode Kruis betaald worden, te
bestrijden, zullen de plaatselij
ke afdeelingen van het Roode
Kruis in de winkels busjes
neerzetten, waarin dan een gave
voor het Roode Kruis gestort
kan worden. Elke bijdrage, hoe
klein ook, is welkom.
Tevens wordt een ieder, die
nog geen lid is van het Roode
Kruis verzocht zich nog heden
als zoodanig op te geven.
Een dankbetuiging voor deze
extra portie jam en vleesch
aan de Deensche schenkers kan
worden gezonden naar den
kringcommissaris van he; Ned.
Roode Kruis in Zeeland.
Het geschrevene kan in het
Nederlandsch gesteld zijn.
Het lotingssysteem behoort
te verdwijnen.
De nieuw benoemde cBef van
den Generalen Staf van het Ne-
derlandsche leger, luit.-generaal
Mr H. J. Kruis, -heeft in een on
derhoud verklaard, dat het aller- 1
eerste en voornaamste principe
van het Nederlandsche leger in
de toekomst zal zijn dat het een
volksleger is.
Ook de vorming van het kader,
in het bijzonder het officierska
der, zal beter moeten zijn. Men
zal geen officier meer worden
terwille van diploma's, doch ieder
een zal van onder af aan in de
troep beginnen en diegenen, die
blijk geven over de noodige capa
citeiten te beschikken zullen de
gelegenheid hebben op te klimmen.
Ook het lotingssysteem
hoort in het nieuwe Nederland
sche leger niet langer thuis.
Iedereen zal, tenzij hij lichame
lijk ongeschikt is, tob soldaat
worden opgeleid,
LUCHTPOST VOOR INDlë.
De porto voor brieven, die
bestemd zijn om op 7 No
vember per vliegtuig naar
Indië verzonden te worden,
bedraagt 30 cent per 10
gram of gedeelten daarvan.
f Doodstraf voor
bunkerbouwers.
Vrijdag heeft de procureur
fiscaal bij het Bijzonder Gerechts
hof te Amsterdam de doodstraf
geëischt tegen twee bunkerbou
wers.
Dit was de eerste maal, dat een
zaak tegen aannemers van weer-1
machtswerken aan de orde kwam.
Ze betrof den aannemer C. J.
Heinsius, teMaarssen en den
makelaar T. J. Carré te Amster
dam.
Heinsius bekende bij zijn ver-
hoor, dat hij op vliegvelden in
Frankrijk werkzaamheden heeft
doen uitvoeren, maar, zeide hij,
er is haast niets gedaan en na
zes weken ben ik afgedankt.
De pres.: En wat hebt u daar
na gedaan?
Vcrd.Materiaal geleverd aan
de Duitsche weermacht.
Pres.: Ja, voor ongeveer 1%
millioen gulden.
Verdachte Caccé bekende, dat
hij samen met Heinsius naar
weermachtswerk gedongen had.
Hij had in Frankrijk echter
slechts een onnoozele positie en,
niets gepresteerd.
De procureur-fiscaal, Mr Sik
kel, constateerde bij beide ver
dachten hulpverleening aan den
vijand. Voor bunkerbouwers kent
spr. geen pardon. Hij vorderde de
doodstraf tegen ieder der ver
dachten.
LOONEN LAND
ARBEIDERS.
Minstens 60 cent per uur.
Het college van Rijksbemidde-
delaars heeft in overleg met de
arbeidersorganisaties in den land
bouw, samenwerkende binnen het
kader van de stichting voor den
landbouw, beslist ,dat de land-
arbeidersloonen tenminste 60 cent
per uur zullen bedragen.
Hiermede is een belangrijke
I stap in de richting van gelijkstel
ling tussohen landarbeid en in-
dustrieelen arbeid gedaan, terwijl
j tevens het loon van den landarbei-
der wordt ingesteld op de kosten
van het distributiepakket. Een
nevenbedoeling van deze gelijk
stelling is geweest, een einde te
maken aan de ongewenschte uit
wisseling van arbeiders tusschen
den landbouw en de bouwvakken.
RIJKSDIENST VOOR
LANDBOUWHERSTEL.
Bij beschikking van den Min.
van Landbouw enz. zijn aangewe
zen als directeuren van den Rijks
dienst voor Landbouwherstel Ir.
J. W. Hudig, rijkslandbouwcon-
sulent in tijdelijken dienst, en Ir.
J. Sevenster, werkzaam bij de
directie van de voedselvoorziening
staat, die door haar algemeen
heid in staat is conflicten tus
schen de door die overeenkom
sten gebonden afzondërlijke
groepen van staten ta voorko
men.
NATIONAAL JONGEREN
VERBOND.
De afdeeling Goes van het
N. J. V. hield Zaterdag haar
eerste openbare bijeenkomst.
Als spreker trad op de heer
H. Coenraad, Dir. Centr. Bur.
N.J.V. te 's Gravenhage, met
het onderwerp: „Wordt een
vuist, jong Nederland".
Spr. vertelde, hoe het N.J.V.
in 1925 slechts was een groep
Arnhemsche gymnasnsten, die
toen samen hadden gevormd de
„Jongerenbond tegen eenzijdige
ontwapening". In 1927 groeide
dit uit tot het N.J.V. Het Ver
bond i9 in 1940 door de Gestapo
verboden. Na de herrijz'.ng tul
len we niet meer als voorheen
tegen de actie van de gebro
ken geweertjes" behoeven te
strijden, maar nu staat op den
voorgrond het nationale, het
sociale, de rijkseenheid en de
weerbaarheid. Vooral op de
rijkseenheid werd de nadruk
gelegd.
De avond werd opgeluisterd
door declamatie van den heer
v. Geld eren.
BOOTDIENST
MIDDELBURG—VEERE,
De „Zeemeeuw" welke voor
heen o.m. werd gebruikt voor het
postvervoer op de lijn Kruiningen-
Kerkpolder, is bij Bath terugge
vonden. Zij deed tijdens den oor-1
log dienst ten behoeve van de i
visscherij-inspectie en vanzelfspre-
kend lieten de moffen er een be-1
geerig oog op vallen. Een
lid van het personeel verwijderde
evenwel een contactdraadje en
dientengevolge wisten de heeren
niet, wat er mee te beginnen, zoo
dat het schip nog in goeden staat
verkeert. De „Zeemeeuw" ligt nu
in Middelburg en zal zeer binnen
kort een dienst Middel-
b u r gV eere gaan varen
in aansluiting op den
dienst Veer eK amper-
1 a n d. Dit beteekent voor de
Veerenaren een verlossing uit
hun isolement.
Afscheid van
dr en mevr. Planteijdt.
Zaterdagmiddag is in Hotel
de Korenbeurs te Goes op har
telijke wijze afscheid genomen
van dr en mevr. Planteijdt, die
dezer dagen Goes gaan verla
ten. Behalve de leden van het
huldigingscomité waren afge
vaardigden van diverse besturen
'en colleges aanwezig, terwijl
ook verschillende particulieren
van hun belangstelling blijk
gaven.
Mr J. A. A. Fransen van de
Putte verwelkomde met enkele
vriendelijke woorden dr en
mevr. Planteydt en hun kinde
ren en drukte zijn spijt uit
over het vertrek.
Ds A. W. M. Odé schetste
het zeer vele, dat dr Planteijdt
op medisch en ander gebied in
een periode van ruim 20 jaar
heeft gepresteerd. Hij heeft
zich door zijn beminnelijkheid
en vriendelijkheid, maar vooral
door zijn groote bekwaamheid
de dankbaarheid van zeer velen
verworven, Wij zien hem noode
heengaan. In dien dank betrok
Spr. ook Mevr. Planteijdt, die
even zoovele jaren als kinder
arts werkzaam was en haar
man tot steun was. Dr Plan
teijdt bewoog zich ook op het
brcede terrein der volksgezond
heid en op sociaal gebied. En
ook daar heelt hij veel tot
stand gebracht. Namens patiën
ten en oud-patiënten bood Spr.
een schilderij (interieur van de
Groote Kerk te Goes) aan.
Namens het Gemeentebestuur
van Goes en als vriend voerde
vervolgens de heer A. de Roo
het woord. Ook hij sprak een
woord van warmen dank. Goes
zal dr en mevr. Planteijdt nooit
vergeten.
Daarna spraken achtereen
volgens de heeren mr dr Mes
te Heinkenszand en Jhr Van
Doorn, resp. voorzitter van de
vereen, voor Ziekenhuisverple-
ging en van het Alg. Zieken
fonds, van welke beide organi
saties dr Planteijdt een der op
richters is.
Mede namens het bestuur
van het Gasthuis, waarvan dr
Planteijdt bestuurslid is, dank
te de heer J. A. Picterse voor
het vele, dat dr Planteijdt voor
dit Ziekenhuis is geweest.
De woordvoerder van de me
dici was dr Gosses. Deze wees
er o.a. op, dat de medici in dr
Planteijdt groot vertrouwen
stelden en steed3 prettig met
hem hebben samengewerkt.
Evenals de heeren ds Odé en
de Roo dit ook reeds hadden
gedaan, releveerde dr Gosses
ook het ondergrondsche werk,
dat dr Planteijdt in den bezet
tingstijd had verricht.
Nadat de heer A. J. van Heel
den dank van het Roode Kruis
had overgebracht, dankte dr
Planteijdt allen recht hartelijk
voor hun sympathieke woor
den. Spr. verzekerde, dat zijn
vrouw en hij in Zeeland bui
tengewoon veel vertrouwen en
vriendelijkheid hadden genoten.
Zij zullen hun Zeeuwschen tijd
zeker niet vergeten.
Hierna was er gelegenheid
om persoonlijk van de famielie
Planteijdt afscheid te nemen.
VLISSINGEN. De Ned. Chr.
Politie-ambtenaren Bond te
Utrecht heeft besloten in ver
band met de moeilijke reisge-
legenheden, vooral in de pro
vincie, het aantal Hoofdbe
stuursleden belangrijk uit te
breiden. Zoo is voor de afd.
Zeeland voorloopig voor één
jaar benoemd de heer W. de
Wolf te Vlissingen.
Men is reeds eenigen tijd
bezig om op 'het zoogenaamde
Eiland met behulp van een
zandzuiger groote massa's zand
te spuiten. Men krijgt hierdoor
de beschikking over het benoo-
digde werkzand voor allerlei
doel, maar tevens wordt hier
mede dit gesloopte stadsdeel
bouwrijp gemaakt. Volgens het
plan van uitbreiding zullen hier
op ruim 100 woningen worden
gebouwd, zoowel eengezins- als
tweeverdiepingenhuizen, waar-
tusschen ook eenige winkelhui
zen zullen verrijzen. Een
gedeelte wordt bestemd voor
kleinindustrie, terwijl het Schel-
deterrein nog eenigszins zal
worden uitgebreid. De woon
huizen zullen alle gebouwd wor
den met het front naar het
verbreede kanaal, dus aan de
Kanaalstraat. Aan de Dijk-
straat zal niet meer worden
gebouwd.
Ds J. Overduin sprak in Middelburg.
Niet, om zichzelf in het mid- ste tijd van den dag: men kon
delpunt te plaatsen, maar om dan stilstaan en de oogen slui-
te roemen de trouw van Chris-1 ten. Men kon bidden en on-
tus, Die hem uit de benauwenis hoorbaar met elkaer het avond-
in d« ruimte bracht, als tolk lied zingen. Men wist dan, dat
der duizenden, die voor de er een éndere wereld bestond,
Christelijke vrijheid streden; beter dan deze hel: de hemel,
ook van hen, die niet terugkeer- waarin Christus Koning is.
den, sprak Ds Overduin over de .Na dat appèl moesten S.S.
hel zoowel als over den hemel liederen gezongen worden, al
van Dachau. kon niemand dat meer. Als
Gearresteerd na een predi- zieke behoefde men zich niet te
king over het goed recht der melden: men werd weggetrapt,
Christelijke school, werd na kreeg een benzinespuitje of
een tocht via Arnhem, Amers- werd gebruikt als proefkonijn
foort, Essen, Würzburg en voor z.g. wetenschappelijke on-
Neurenberg, die „vergaarbak derzoekingen. Zoo werd alles
van Europeesche rampzalig- gedaan, om elk leven te ver
heid", het vernietigingskamp Da- nietigen.
chau bereikt, waar „uit iedere Op 16 Dec. '42 ontving ds
hoek de dood loerde; waar nie- Overduin een brief van zijn
man stierf, maar iedereen vrouw, dat er den volgenden
krimpeerde". dag een bidstond in Arnhem
Er zijn twee machten in het zou worden gehouden. Ge
leven, die den mensch geeste- vraagd werd, mede te bidden,
lijk fit houden; de humor en En dat geschiedde. Toen kwam
het geloof. In September '42 het wonder: onbegrijpelijk,
schreef ds Overduin aan zijn maar door God gewerkt: bin-
vrouwde humor is nu gestor- nen één week was Dachau van
ven, maar het geloof leefteen hel in een „sanatorium"
Christus ig tóch Overwinnaar, veranderd. Een andere com-
En daardoor gegrepen, was ds mandant, menschelijker dan de
Overduin rusteloos bezig, zijn vorige, werd aangesteld; alle
vrienden in de verdrukking op gevangenen mochten pakketjes
te beuren. Kon het niet in het uit Holland ontvangen, de dag
openbaar, dan ging het clandea- indeeling werd veel verbeterd,
tien (zooals In Essen), tot ook Een heerlijk Kerstmis ('42)
dat verraden werd. Toen ging mocht worden gevierd en op
hij over technische onderwtr- Nieuwjaarsdag werd het Avond
pen spreken, maar belandde maal gevierd. Begin 1943 moes-
vanzelf in het hart van het ten allen 6 weken in het kamp
Evangelie. 2 Cor., het hoofd- blijven in verband met besmet
stuk der Goddelijke vertroos- telijke ziekte. Zes weken kon-
ting, werd toen zoo duidelijk den de gevangenen eten, zoo-
begrepen. veel ze wilden. Helaas zijn er
Het leven in Dachau was een velen aan ten onder gegaan,
hel. Van een transport van. 65 Een soort diaconie werd ge-
erheen vervoerd, zijn er niet vormd, om ook hen, die geen
meer dan 3 teruggekeerd. In pakketjes ontvingen, van het
de registratiekamer van het noodige te voorzien,
kamp waren vakken met kaar- Met een compleet diner en
ten; het grootste vak was dat een toespraak werd Koningin
der „Gestorbenen".... De com- nedag 1943 gevierd. 120 Duit-
mandant verklaarde het zelfschers stonden eerbiedig te
iedere gevangene is minder dan luisteren en salueerden, toen
een straatsteen en dan mest. het Wilhelmus werd gezongen.
Gesproken werd niet tegen de Op 8 October 1843 werd ds
gevangenen: door trappen en Overduin ontslagen. Nu mag
slaan werd het medegedeeld, hij weer prediken het Evange-
Er waren 80-jarigcn en gebrek- lie der genade, dat er door
FINANC. BERICHTEN
medegedeeld door
Incasso-Bank N.V., Goes.
Geen adempauze.
In een ruk zet Minister Lief
tinck zijn plannen inzake de geld-
zuivering door. Eerst de inleve
ring van het oude bankpapier,
daarna de uitgifte van ecri be
perkt bedrag aan nieuw geld,
waaraan we ons nog maar niet
kunnen wennen. Vervolgens de
splitsing der rekeningen in ge
blokkeerd- «n giraal tegoed en
het openen van vrije-rekeningen,
En nu komt ook als onderdeel
van de geldzuivering de effecten
registratie, waarvan wij in ons
bericht van Zaterdag gewag heb
ben gemaakt. De bankinstellin
gen, die bij al deze maatregelen
ten nauwste betrokken zijn, wer
ken met man en macht om den
achterstand, die door dit alles is
ontstaan in te halen. En na iede
re dag van hard werken consta-
teeren we met voldoening dat dit
inderdaad gelukt.
Wij vreezen echter, dat de ko
mende effectenregistratie
waarvoor naar ruwe schatting een
40 millioen fondsen in aanmer
king zullen komen een streen
zal trekken door de pauze, die wi)
ons na afdoening van de eerste
maatregelen hadden voorgesteld.
Niettemin zullen we Minister
Lieltinck op den voet volgen, om
dat we beseffen, dat dit alles voor
een gezond financieel staatsbeheer
noodzakelijk is. Hoe eerder de
i effectenregistratie aan den kant
is, hoe eerder de Amsterdamsche
Effectenbeurs weer geopend kan
worden. En ook dat is noodzake
lijk. Wij weten ons hier in Zee
land haast den tijd niet meer te
herinneren, dat het mogelijk was
om een fonds te koopen of te ver-
koopen. En daarom Excellentie,
wij volgen U zonder de zoo zeer
gewensöhte adempauze en als 't
moet ook zonder Rhodesia's.
kigen, er waren kinderen, soms
van 11 jaar, wier eenige mis
daad was, dat zij niet of niet
meer „productief" waren voor
het rijk. Schoeisel bestond uit
een paar sandaaltjes, die slechts
van voren met een lapje over
den voet sloten; daarop moest
worden gemarcheerd.
Ds Overduin kwam in een
kolencommando terecht. Dat be-
teekendewerken van 's nachts
kwart over drie tot 's avonds
half tien. Zitten mocht men
geen oogenblik. Wanneer straf
fen waren uitgedeeld (wat da
gelijks gebeurde), was er geen
tijd om te eten.
En 's avonds kwam de lugubere
groep der commando's binnen:
de dooden en stervenden met
Christus redding mogelijk is.
Het is de laatste mogelijkheid
in het leven, te staan op den
rotsgrond van Christus' heil.
Daarom is bekeering noodig,
voor iedereen. Het zijn geen
fabelen, want Dachau bewijst,
dat Christus hen, die in Hem
gelooven, staande houdt. Door
dat geloof kon, midden in de
ellende van Dachau, tóch
sprake zijn van een hemel.
Veel commentaar willen wij
op deze indrukwekkende rede
niet geven. Wie er heen ge
weest is uit lust tot sensatie,
zal waarschijnlijk maar zeer
ten deele bevredigd huiswaarts
zijn gegaan. Maar niemand kon
ontkomen aan de dringende op
roep tot geloof en bekeering,
die voor heel ons volk
zich dragend, want op het ap
pèl mocht niemand ontbreken. do eenige remedie is.
En toch was dat appèl de mooi-
Rond Vlissingen heeft men
met behulp van Duitsche krijgs
gevangenen een nooddijk ge-1
legd. Deze tweede ringdijk loopt
vanaf den boulevard achter
Grand Hotel Britannia, over dc
voormalige trambaan, langs het
fort Linkerreduit, over het
vliegveld naar de hoogte tê
Souburg, Door deze ringdijk is
Vlissingen dus in een aparte
polder komen te liggen en is
men nu deze week begonnen
met het spuien van het water,
dat zich in dezen polder be
vond, tot een peil van 50 min
A.P., dit is dezelfde hoogte als
waarop het water van het ove
rige gedeelte van Walcheren
kan worden afgespuid, zoolang
„de Boreel", het electrisch ge
maal te Middelburg, niet in
werking kan worden gesteld.
In overleg met het gemeente
bestuur is aan het streefcbureau
Walcheren de herbouw en her
stelwerkzaamheden van het nu
droogkomende stadsdeel opge
dragen. De particuliere bouw
ondernemers krijgen nu elk een
bepaald huizenblok voor hun re
kening; zoo is het werk be
ter te overzien en te contro
leeren. Door deze centralisatie
in den wederopbouw kunnen
huiseigenaren dus alleen bediend
worden door de hun toegewe
zen aannemer.
GOES. Vrijdagavond kwam de j
Gereformeerde jeugd bijeen onder
leiding van den'heer M. de Borst.
Na samenzang, Schriftlezing en
gebed, wekte de voorz. de aan
wezige jngelui op, om op den
komenden gedenkdag der bevrij
ding te gedenken in dankbaarheid
aan God en om de van Hem ver
kregen vrijheid Hem te wijden
in een getrouw den Heere dienen
van dag tot dag.
Door Mej. J. Wisse werd een
opstel geleverd over Vrouwen uit
het Huis van Oranje. Verder wer.
den verschilende gedichten gede
clameerd, in verband met de ver
drukking en bevrijding, afgewis
seld door solozang, duet, kwartet
en samenzang. Door alle deelne
mers werd iets ten beste gegeven,
dat „af" was. Het was een avond,
die uitstekend slaagde.
'sH. ARENDSKERKE. Tot
hulpkassier der Boerenleenbank
is benoemd dhr P. van Schaik
te H. H.kinderen.
Overdracht grafmonumenten
Zaterdagmiddag had te Ka
pel 1 e de overdracht plaats der
grafmonumenten aan de betrok
ken families van de gevallen
slachtoffers van 27 October
1944. Op de algemeene begraaf
plaats had zich een groote me
nigte van de burgerij verza
meld, met de betrokken fami
lies, blijk gevende van aller
meeleven.
Allereerst voerde de w.n. bur
gemeester, de heer Jn. Balken
ende het woord. Spr. wees op
27 en 28 Oct. 1944, de dagen
welke nimmer vergeten zullen
worden, waarin de slachtoffers
vielen en het woord van Chur
chill is -bewaarheid, dat het bloed
en tranen zou kosten om be
vrijd te worden. Dit kostte het.
Nadat een minuut stilte was
betracht, wendde Spr. zich met
een kort woord tot de betrok
ken families. Nadat vervolgens
de heer W. Glas het monument
had onthuld, had de overdracht
plaats.
Op het monument staan de
namen der getroffenen ingebei-
teld met aan weerszijden twee
lauwertakken.
Ook de 75 zonen van het
Fransche volk welke hier lig
gen begraven, aan welker gra
ven zooveel zorg is besteed, en
nog twee omgekomenen in
Duitschland werden herdacht.
Verder dankten namens de
familie voor deze schenking
de heeren A. Ganseman Pz., Jb.
Delzenne, M. Veerhoek en P.
Minnaard.
Namens de oud-illegalen voer
de de heer H. K. Kramer het
woord, waarna Ds A. Scheele
een ernstig en troostend woord
tot de talrijke aanwezigen en
inzonderheid tot de getroffen
families richtte en met dank
gebed deze droeve plechtigheid
besloot. Vele kransen werden
bijgelegd.
Te B i e z e 1 i n g e en te
Schors, had eenzelfde plech
tigheid plaats.
Te Biezelinge werd het mo
nument onthuld door den heer
Jac. Berman en werd de plech
tigheid besloten door Ds v.
Steenbergen.
Te Schore werd het monu
ment onthuld door den heer
Bieren» en eindigde D» Postma.
DE BEVRIJDING VAN
GOES.
J Op initiatief van de Oranje-
vereen, is de bevrijding herdacht
door het brengen van een bloemen
hulde aan de graven van hen, die
hun leven gaven voor dc vrijheid
en die door oorlogshandelingen
zijn omgekomen.
Om 2 uur kwamen de deputaties
van de verschillende vercenigingen
met kransen en bloemen op de
markt bijeen.
De waarn, burgemeester Jhr.
Sandberg hield een korte rede,
waarin hij memoreerde het op
treden van de Fransche soldaten
in 1940 en voorts de illegale wer
kers, die gedurende de bezetting
gevallen zijn.
Daarna trok de stoet, vooraf
gegaan door een muziekcorps sa
mengesteld uit leden van „Eupho-
nia", „Hosanna" en het corps
van het Leger des Heils onder
leiding van dhr Kousemaker naar
de Algem. Begraafplaats.
Hier werd het woord gevoerd
door den heer A. de Roo, voorz.
van de G.I.O.W., die herinnerde
aan hen, die door het oorlogsge
weld werden getroffen en hen, die
de strijd met den vijand hebben
aangebonden. Zij hebben dit gedaan
in volkomen onbaatzuchtigheid.
En zij hebben het offer van hun
leven niet voor niet» gebracht.
Vervolgens werd het Engelsche
en het Nederlandsche volkslied ge
speeld, waarna door padvinders
bloemen en kransen op de graven
werden gelegd,
Hierna ging de stoet naar de
R.K. begraafplaats waar de
heer v. Ballegoyen de Jong,
voorzitter van de Oranjevcrecn.,
het woord voerde. Spr. memo
reerde de strijd in 1940 en de
I bevrijding door de gcallieerdo
legers ten koste van. groote of
fers. Hij wekte op de gevalle
nen te ceren, door steeds pa
raat te blijven.
Daarna werden de volksliede
ren ten gehoore gebracht en
bloemen en kransen op de gra
ven gelegd.
De plechtigheid maakte een
diepen indruk. Het was een in alle
opzichten waardige her
denking.
KAPELLE. Daartoe vanwege
de verceniging van Oud-leerlingen
uitgenoodigd, hield de heer Phaff
uit Goes een lezing over„Eenige
LAATSTE BERICHTEN.
Gevechten te Soerabaja
gestaakt.
Wapenstilstand gesloten.
Naar de B.B.C. meldde is Soe-
karno er in geslaagd om een wa
penstilstand te Soerabaja te slui
ten tusBchen de Britsche troepen
en vechtende nationalisten. Reeds
eerder was door de nationalisten
om een wapenstilstand gevraagd.
In de stad opereerden de natio
nalisten met Japansche tanks.
Minister Atlee zal president
Truman bezoeken.
Binnen drie weken hoopt de
Britsehe minister Atlee een be-
zoek te brengen aan president
Truman ter bespreking van de
buitenlandsche politiek. In Ame-
rikaansche kringen wordt aan dit
bezoek groote aandacht geschon
ken.
Felle gevechten in China.
In vele provincies van China
woeden op het oogenblik felle ge
vechten tusschen de communisten
en troepen van Tsjank Kai Shek.
