ZEEUWSCH DAGBLAD
He! Indische vraagstuk, i
en versnaperingen.
Moordzaak te Goes.
Provincienieuws.
1e JAARGANG No. 172 PROT. CHR. BLAD VOOR ZEELAND Donderdag 25 Oct. '45
Het optreden van de Regee
ring ten opzichte van de moei
lijkheden in Indië, heeft over
het algemeen een uitstekenden
indruk gemaakt.
Alleen ia er de wees dit
blijkt o.m. uit het aftreden van
den gouv.-gencraal dat zij
bij haar pogen om het ge
schokte vertrouwen te herstel
len, wat al te soepel zal op
treden.
De Regeering toont, dat het
haar tenvolle ernst is met de
inlossing van de Koninklijke
belofte van 6 December 1942,
maar terecht merkt de „N. R.
Ct." op, dat zij zich heeft te
hoeden voor het gevaar, dat de
rustige leiding haar uit de hand
wordt geslagen, doordat zij
op de Rijksconferentie vooruit
loopt.
Java heeft nu allereerst be
hoefte aan rust. De minister
wil de rust bevorderen door
besprekingen wat niet het
zelfde Is als onderhandelingen
doch de ervaring heeft geleerd
dat het gevaar bestaat, dat de
leiders van de Nationalisten,
geheel te goeder trouw, onder
den indruk komen, dat er toe
zeggingen zijn gedaan, welke
de regecring niet als zoodanig
kan erkennen. Zoo komt er
nieuwe onrust en verwarring.
Daarom ls allereerst noodig,
dat het Nederlandsche gezag
wordt hersteld en ten volle er
kenning vindt.
Er is een groote kans, dat dit
niet met bloedvergieten gepaard
behoeft te gaan. Dat blijkt wel
uit het feit, dat Bandoeng, het
bolwerk der Nationalisten, zon
der slag of stoot door de Brit
ten kon worden bezet, evenals
Scmarang.
Met 'n behoorlijk machtsver
toon kan veel worden bereikt.
Maar tegelijkertijd is dan
ook noodig voorlichting op
groote schaal, opdat de bevol
king die nu door de Japansche
propaganda vergiftigd is, weet
welke de werkelijke bedoelin
gen van de Regeering zijn.
Op deze wijze zullen wel
vaart en rust kunnen terugkee-
ren en zullen zoowel de belan
gen van Nederland als die van
Indië en de inlandsche bevol
king worden gediend.
STOOMTREILER OP EEN
MIJN GELOOPEN,
De stoomtreiler „Sch. 161", I
van de reederij A. van der
Zwan en Zonen te Schevenin-
gen, die begin vorige week ter
vischvangst was uitgevaren, is
ter hoogte van Noordwijk op
een mijn geloopen en gezonken.
Het eenige wat men bij laag
water van den gezonken
stoomtreiler kon ontdekken,
waren de versplinterde mast «n
pijp. Van de negen opvarenden
viel geen spoor te bekennen.
Daaronder bevonden zich 7
Scheveningers en 2 Vlaardin-
gers.
De heer Oosterlee afgetreden
als hoofdcommissaris der
N.P.V.
De heer A. Oosterlee heeft
in verband met zijn benoeming
tot dir.-gen, voor dë vorming
buiten schoolverband bij het
min. van onderwijs, zijn fuhe-
tie als hoofdcommissaris van
de Ned. Padvinders neergelegd.
Zijn opvolger is de heer W. C.
Roest van Limburg.
Het etafkwartier van Prins
Bomhard.
De staf van Prins Bernhard,
die benoemd Is tot inspecteur-
generaal van het Nederlandsche
leger, zal te Blaricum worden
gevestigd.
Het hoofdkwartier van de
B.S. blijft te Apeldoorn.
Mr P. ColIJn. t
Naar thans bekend wordt is
ook M,r P. Colijn, de jongste
zoon van Dr H. Colijn, overle
den. Vermoedelijk is hij reeds
in 1942 door de Japanners In
Soerabaja gefusilleerd.
De Nederlandsche kerken
zullen hulp krijgen van de ker
ken van Zuld-Afrika om de
verwoeste bedehuizen weer op
te bouwen.
Het referendum in
Frankrijk.
Bij het referendum in Frank
rijk zijn 19 millioen stemmen
uitgebracht; op de eerste vra.ig
(nieuwe constitutie)18.901.808
stemmen voor, 840.884 stemmen
tegen; op de tweede vraag
(volmachten voor de regeering)
13.224.753 st. voor, 6.613.653 st.
tegen.
De meerderheid wil dus de
oude Grondwet zien vervangen
en is het overigens eens met
De Gaulle, die een parlement
met beperkte macht wenscht.
Deze uitslag bcteekent een
nederlaag voor de communis
ten, die zich tegen De Gaulle
hadden gekant en tegen de
nieuwe katholieke partij, die
met verrassende resultaten uit
den strijd te voorschijn is ge
komen en door de communis
ten als „staatsvijand no. 1"
was betiteld.
Quisling terechtgesteld.
Quisling, de leider der Nat -
Soc. in Noorwegen, is, nadat
het verzoek om gratie was af
gewezen, gisternacht terecht
gesteld.
In Duitschland zullen dezen
winter geen kolen voor huis
brand beschikbaar zijn.
Men verwacht, dat de ha
venstakingen in Engeland mor
gen zullen worden beëindigd.
De onderhandelingen duren
nog voort.
Hulde aan de Nederlandsche
vrouwen in Indië.
We»t-Borneo onder Nederl.
gezag.
Een geallieerd officier die
op Java bij de Rapwi werkt,
sprak woorden van lof over
de houding der Nederland
sche vrouwen, die zioh ge
durende de Interneering van
een praohtige zijde hebben
laten zien. De geallieerde
krijgsgevangenen zijn van
meening, dat voor hen een
monument moet worden op
gericht.
Ook de jongens beneden de
tien jaar, die dus nog niet ge
ïnterneerd waren, gedroegen
zich voorbeeldig. „Al waren zij
jong, zij verrichtten het werk
van een vader en een.grootva
der."
Verder sprak hij als zijn mee
ning uit, dat men de Indische
kwestie op menschelijke wijze
moet benaderen. „Na zooveel
jaren van Japansche terreur en
demoralisatie moet de tegen
woordige toestand psycholo
gisch bezien worden."
Een Australische strijdmacht
heeft West-Borneo bezet en
daar in een dagorder de Ned.-
Indische wetgeving heringe
voerd. De Australiërs opereer
den samen met vertegenwoor
digers van de Nica en een con
tingent gekleurde Nederland
sche troepen onder Nederl. of
ficieren.
Tijdens de bezetting heersch-
te er een erge Japansche ter
reur.
^N.a.v. de ergerlijke gebeurte
nissen in Depok en Pladang
zijn 6 vooraanstaande nationa
listen uit Buitenzorg gearres
teerd en onder strenge be
waking naar Batavia overge
bracht.
Voor de rechtbank te Mid
delburg hebben Dinsdag terecht
gestaan de 29-jarige A. Schrier
en zijn zuster. S. nam na de
bevrijding van Goes een
Duitsch soldaat, Friedell Kappl,
in huis, die kennis had gekre
gen aan zijn zuster. De mili
tair zag geen kans om weg te
komen en werd op het laatst
zeer lastig, omdat het meisje, j
M, S., omging met een En-
gelsch soldaat. Daar S., uit
vrees voor straf, niet durfde
aan te geven, .wie zich bij hem
in huis bevond, geraakte hij
steeds dieper in den put. Toen
de Dultscher de zuster ging be
dreigen opperde hij het plan
om hem uit den weg te rui
men. Op Zondagavond 11
Maart was dit, na een ruzie,
gebeurd. Het meisje had K. In
het gezicht geslagen en toen
hij haar vastgreep was A. S.
gekomen, had hem met een bijl
geslagen en een mes geBtoken,
waardoor de Dultscher be
zweek.
Verdachten hadden daarop sa
men 't slachtoffer begraven in
het tuintje achter de woning.
Verdachten bekenden de fei
ten.
De Officier elschte tegen M.
S 7 jaar gev.straf en tegen
A. S. 5 jaar.
Mr F. Adriaanse bestreed, dat
er tusschen M. S. en den Duit-
scher een verhouding heeft be
staan, het was een vluchtige
kennismaking. De verdediger
zinspeelde op den overlast en
de bedreigingen van den Duil-
scher en op den angst, welke
uit den laatsten factor voort
vloeide en bestreed de voor
stelling van den Off., dat hier
van kalm beraad en rustig
overleg sprake mag zijn.
Tenslotte wees spr. er op,
i dat verdachten gunstig bekend
Binnenkort gecombineerde
kaarten.
Binnenkort zullen tabaks-
kaarten, versnaperingskaarten
en gecombineerde tabaks- en
versnaperingskaarten worden
uitgereikt. Het ligt in de be
doeling met ingang van 25 No
vember a.s, op deze kaarten de
volgende rantsoenen ter be
schikking te stellen.
Op de tabakskaarten twee
rantsoenen tabaksartikelen
per week.
Op de versnaperingskaar
ten 100 gram chocolade of
suikerwerken per week en
op de gecombineerde tabaks
en versnaperingskaarten een
rantsoen tabaksartikelen en
50 gram chocolade or sui
kerwerken per week.
De nieuwe kaarten zullen op
onderstaande wijze worden uit
gereikt
Mannel ij ke personen, j
geboren in 1927 of vroeger kun
nen naar keuze een tabaks-
kaart, een versnaperingskaart
of een gecombineerde kaart
ontvangen.
Vrouwclij ke personen,
geboren in 1927 of vroeger ko
men in aanmerking voor naar
keuze een versnaperingskaart j
of een gecombineerde kaart.
Kinderen kunnen alleen 1
een versnaperlngenkaart ont
vangen.
Museerta verdediger
overleden.
De verdediger van Mussert is
gisternacht overleden, Het is
te verwachten, dat dit een uit
stel van het proces tegen dsn
leider der N.S.B. tengevolge zal
hebben.
Centrale A.-R. Klesvereen.
Dinsdag vergaderde de Cen
trale A.-R. Kiesvereeniging te
Goes, onder leiding van den
heer R. Buitenhuis.
Het bestuur werd aangevuld
met de hecrcn A. C. Willem-
sen en H. Wolfert. Tot voor
zitter, In de plaats van Ds A.
staan en hoopte, dat de recht
bank dit geval mild zal beoor-
deelen.
Tegen Vermeulen te
Middelburg, beschuldigd in 1943
A, Constant bij 's Heer
Abtskerke van het leven
te hebben beroofd werd 15 jaar
gev.straf geëischt met aftrek
voorarrest.
Scheele, die zich in de vorige
verg. niet meer beschikbaar
had gesteld, werd gekozen
de heer R. Zuidema. Tot
afgevaardigden naar het
Cer.tralen Convent werden
aangewezen de heeren Buiten
huis, Hommes en Heijnsdijk en
naar de Dep.verg, de heer
Hommes. Verder werden ver
schillende punten van organi-
satorischen aard behandeld.
Er komt licht in de
duisternis.
Sinda enkele dagen brandt in
Goes en andere plaatsen de
straatverlichting weer, zij het
in zeer beperkten omvang. In
ieder geval een eerste stap in de
goede richting I
VLISSINGEN. J.l. Zaterdag
brachten de wnd, burgemeester
van Leiden, dhr Verweij en
vertegenwoordigers van het in
zamelingscomité „Leiden helpt
Vlissingen" een bezoek aan
onze gemeente, waarbij een rij
toer door de getroffen gedeel
ten werd gemaakt. Zij waren
diep onder den indruk. Op het
stadhuis sprak wn. burgem. v.
Oorschot een welkomstwoord,
terwijl daarna dhr Verweij een
toespraak hield en daarbij een
cheque ter waarde van f40,UOO
namens de gemeente Leiden
overhandigde.
Men is hier zeer getroffen
door de groote hulp, die men
van de Leidsehe bevolking on
dervindt.
GOES. Gistermiddag had in de
Voorstad een aanrijding plaats
tusschen een militairen auto en
een wielrijder, De laatste is met
een gewond been naar het zieken
huis gebracht.
VROUWEPOLDER, Er Is
hier een gem. Chr, Zangver-
eenlglng opgericht, die den
naam „Ad-Vendo" draagt. Het
ledental bedraagt 60. Er is ook
een kinderkoor „Van Knop tot
Bloem" aan verbonden. Dir.
van beide koren is dhr J. Hof
huis.
DRIEWEGEN. Op 29 Oct.,
de bevrijdingsdag, zal een
kranslegglng plaats vinden op
de graven van de oorlogsslacht
offers en de geallieerde mili
tairen. Tevens zal er een her
denkingsdienst worden gehou
den in de Herv. Kerk, waar als
spreker zal optreden Ds W. C.
v. Burgeler. In dien dienst zal
een collecte worden gehouden
voor een herdenkingssteen.
Er is een comité gevormd, dat
bestaat uit de heeren; J. v.
Oosten Gzn., J. v. Oosten Mzn.,
M. A. Slaakw-eg, L. Goense, P.
de Muijnck, J. Dobbelaar, Iz.
de Dreu, Abr. v. d. Guchte, G.
J. de Jager, J. Moerdijk, C.
Rijk, J. Timmerman, W. v.
Waarde.
THOLEN. Dinsdagnacht
ontdekte de marechaussee, dat
door onbevoegden de veerpont
was losgemaakt .en in gebruik
genomen. Bij aankomst aan
der. wal bleek de overtreder te
zijn de handelaar P. uit St.-
Maartensdijk. Br werd proces
verbaal tegen hem opgemaakt.
FINANC. BERICHTEN
medegedeeld door
Incasso-Bank N.V., Goes.
Blijken» de Beschikking De
blokkeering 1945 mogen de
banken ten laste van een ge
blokkeerde rekening loonen en
salarissen uitbetalen, mits de
verklaring wordt overgelegd',
dat men niet over een vrije-
rekening of contante middelen
de beschikking heeft. Nu ver
schillende werkgevers uit hoof
de van leveranties of andere pres
taties contante middelen heb
ben gekregen, moeten zij dus
in de allereerste plaats van
deze geldmiddelen de loonen en
salarissen uitbetalen. Eerst als
deze middelen niet toereikend
zijn mag de bank het aanvullen
uit geblokkeerd tegoed.
Er werd ons gevraagd of loo
nen voor huispersoneel (dienst-
LAATSTE BERICHTEN.
Twee Ministers komen naar
Zeeland.
Do Minister van Soclalo Zaken
en Openbare Werken zullen oen
tweodaagseh bezoek aan Zooiand
bréngen. Hodon om plm, 10 uur
arrivooron zij por vliegtuig in
Axel. Zy zullen in Zeeuwsoh-
Vlaanderen met verschillende bur
gemeesters besprekingen voeren,
teneinde te trachten voor den
komenden winter volledige huis
vesting te openen voor de ge
troffenen in Vlaanderen. Daarna
hopon zy te sproken over don
wodoropbouw van do stad Sluis.
Zaterdag brengen do Ministers
oon bezoek aan Walehoron. Daar
bij staat o.m. op hot programma
oon bezichtiging van do pasgedich-
to dykgaten te Wostkapollo en
Voero.
Zwitsersche goederen naar
Nederland.
Gisteren zy'n handelsovereen
komsten gesloten tusschen Neder
land en Zwitserland. Hierdoor zal
het mogeiyk zqn om binnen kor
ten tyd bepaalde Zwitsersche
goederen uit te voeren naar ons
land.