Federatieve samen
werking A.-R. en C.-H.
Amerikaansch crediet
aan Nederland.
ZEEUWSCH DAGBLAD
1e JAARGANG No. 170 PROT. GHR. BLAD VOOR ZEELAND Dinsdag 23 Oct. '45
Nadat gedurende de afgeloo-
pen maanden besprekingen
hebben plaats gehad tuaschen
het Moderamen van het Cen
traal Comité der Anti-Revolu-
tionnaire Partij en het dage-
lijiksch bestuur der Chrisielijk-
Historische Unie over de mo
gelijkheid om te komen tot één
partij, is daarbij gebleken, dat
onmiddellijke fusie nog niet
mogelijk is.
Teneinde echter een groo-
tere mate van eenheid op
staatkundig gebied tusschen de
Protestantsche Christenen te
bevorderen, werd besloten aan
te sturen op een federatieve sa
menwerking tusschen beide
partijen.
Daartoe worde ingesteld een
Commissie van Samenwerking,
waarin voor het tegenwoordige
zitting zouden kunnen hebben
het Moderamen van het Cen
traal Comité van de Anti-Revo-
lutionnaire Partij en het dage-
lijksch bestuur van de Christe-
lijk-Historische Unie, welke
Commissie op regelmatige tij
den, minstens eens per drie
maanden samenkomt.
Deze federatieve samenwer-
ging beooge te bevorderen,dat
een gemeenschappelijk urgen-
tieprogram worde opgemaakt.
Aan de Prot. Christelijke frac
ties in de gemeenteraden, Pro
vinciale Staten en Staten-Ge-
neraal worde het advies gege
ven als één fractie op te tre
den, of althans zeer nauw con
tact te onderhouden.
Voor de raadsverkiezingen
worde het advies gegeven, in
dien plaatselijk mogelijk, met
één candidatenlijst uit te
komen.
Is dit niet mogelijk, dan
één gecombineerde lijst door
het in elkaar schuiven van lijs
ten. Gaat ook dit niet, dan af
zonderlijke lijsten.
Voor de Statenverkiezingen
gelde hetzelfde. Ten aanzien
van de verkiezingen voor de
Tweede Kamer worde, voors
hands bij behoud van afzonder
lijke candidatenlijsten, zoo
nauw mogelijk samengewerkt.
Het resultaat der besprekin
gen zal aan de daartoe bevoeg
de organen in beide partijen
worden voorgelegd. Eerst na
dat daaromtrent door die or
ganen besluiten zijn genomen
kan worden onder de oogen ge
zien of op de aangewezen wijze
de federatieve samenwerking
kan worden bevorderd en ver-1
wezenlij kt.
H. W. TILANUS.
J. A. DE WILDE.
HERSTEL VAN ORDE EN
RUST IN BANDOENG EN
SEMARANG.
Nationalistische leiders, die Za
terdag op het hoofdkwartier van
brig.-generaal Mc Donald, den hui-
digen commandant van Bandoeng,
werden ontboden, hoorden van den
Britschen bevelhebber, dat de
doodstraf staat op iederen vorm
van gewelddadigheid of wanorde.
Hij legde er den nadruk op, dat
Engeland zich niet voor politieke
kwesties interesseert, en het her
stel van orde en recht als haar
eenigen plicht beschouwt. Voor dit
doel eischte hij de samenwerking
van de nationalisten.
Met uitzondering van enkele
kleine incidenten in de buitenwij
ken van de stad blijkt men nu
den toestand volkomen meester te
zijn.
Een zegsman van het leger bij
het geallieerde hoofdkwartier
heeft medegedeeld, dat Britsche
troepen de situatie in Semarang
volkomen in handen hebben, nadat
sr drie dagen lang schermutselin
gen hadden plaats gevonden en
gepatrouilleerd was.
De ex- en importbank te
Washington deelt mede, dat
een overeenkomst geteekend
zal worden met Nederland,
waarbij een crediet van vijftig
millioen dollar wordt verstrekt
ter financiering van den aan
koop van Amerikaansche land
bouw- eti industrieproducten
voor gebruik in het Nederland-
sche koninkrijk. Alle aange
kochte goederen zullen met
Amerikaansche schepen ver
voerd worden. De onderhande
lingen zijn vertraagd door het
Nederlandsche verzet tegen
deze laatste bepaling.
Het crediet zal strekken tot
Juni 1946 en men zal een rente
berekenen van 2Yi pet. per jaar.
De verkiezingen in Frankrijk
Voor zoover de verkiezings
uitslagen in Frankrijk bekend
zijn, heeft de groote meerder
heid van het Fransche volk zijn
vertrouwen in generaal de
Gaulle uitgesproken. De nieuwe
gematigd linksche „republikein-
sche volksbeweging", o.l.v. den
Kath. min. van buitenl. zaken
Bidault, heeft een grooten aan
hang verworven. De verwachte
groote overwinning, der socia
listen is uitgebleven; zij zijn,
evenals de cpmmunisfen, onge
veer even sterk gebleven. Het
kind van de rekening is gewor
den de radicaal socialistische
partij.
De uitslagen van Maandag
ochtend waren: Comm. 116 ze
tels, Soc. 105, Rep. Volksbew.
109, Radic. Soc. 16, overige par
tijen 51.
Het was voor de eerste maal,
dat de Fransche vrouw actief
deelnam aan de verkiezingen
voor de volksvertegenwoordi
ging.
Ook in Luxemburg
verkiezingen.
Ook in Luxemburg zijn al
gemeens verkiezingen gehou
den. Als eerste is uit den strijd
gekomen de conservatieve Chr.
soc. partij, de socialisten Staan
op de tweede plaats, daarna
komen de patriottische demo
craten, die uit de verzetsbewe
ging zijn ontstaan. Voor de
eerste maal hebben de commu
nisten 5 zetels verovtrd.
Revolutie in Venezuela.
In Venezuela is een revolutie
uitgebroken. De hoofdstad Cara
cas is het centrum van den op
stand. De grondwet is buiten wer
king gesteld. De opstandelingen
wenschen scheiding van leger en
politiek. Zij zouden volgens latere
berichten Caracas en Maracaibo in
handen hebben.
Monetair overleg met
Zweden, Noorwegen, Dene
marken en Zwitserland.
Het ministerie van Financiën
deelt mede, dat onderhandelingen
worden gevoerd over monetaire
overeenkomsten met Zweden,
Noorwegen, Denemarken en
Zwitserland, Deze onderhandelin
gen hebben geleid tot het opstellen
van concept-verdragen, welke op
het oogenblik worden bestudeerd.
Zoo wordt onder anderen 'n be
paalde koers tusschen de nationale
valuta's vastgelegd en wederzijds
een crediet geopend ten einde tij-
telijke onevenwichtigheden in de
betalinsbalansen te kunnen op
vangen.
In Italië en Hongarije zijn
de verkiezingen uitgesteld.
In China zullen de commu
nistische troepen ten Z. van de
rivier de Jangtse teruggetrok
ken worden.
Bij de stemmingen in Bui-
teni-Mongolië is, voor zoover
de uitslagen reeds bekend zijn,
de groote meerderheid voor af
scheiding van dit gebied.
De Engelschen en Amerikanen
in Duitschland nemen na het uit
gebreide onderzoek aan. dat Hit-
Ier dood is.
De leider van de „weerwolven"
in Duitschland, de 29-jarige land
arbeider Hans Kullin, is na een
langdurig gevecht gevangen ge
nomen.
HET SPELLINGVRAAG
STUK.
In de Nederlandsch-Belgische
spellingsconferentie te Den Haag
is overeenstemming bereikt ten
aanzien van de eigenlijke spelling, 1
de buigings-n en de noornaam-
woordelijke aanduiding. In No
vember zal men te Brussel nog
praten over bastaardwoorden, ge
ografische namen en historische
woorden.
RADIOBELASTING.
Met ingang van een nader te
bepalen datum zullen houders
van een radiotoestel aan de
P.T.T. periodiek een bedrag
moeten betalen ter bestrijding
van de omroepkosten. Dit be
drag zal door den minister van
binnenlandsche zaken worden
vastgesteld en zal ten hoogste
f 12 per jaar mogen bedragen.
Grootere kolenaanvoer.
Nu de Rijn van Karlsruhe af
weer bevaarbaar is, zal de ko
lenaanvoer uit het Ruhrgebied
verbeteren. Er worden tot dit
doel bij Wilton ook 200 Ameri
kaansche pontonschepen, die
gebruikt zijn bij de invasie in
Frankrijk, omgebouwd als ko-
lentransportvaartuigen.
Rijksdienst voor de
electriciteitsvoorziening.
In het Staatsblad wordt de tij
delijke instelling van een Rijks
dienst voor electriciteitsvoorzie
ning gemeld.
Het is de bedoeling, dat deze
dienst de controle op zich zal
nemen over de meest rationeele
opwekking en verdeeling der
stroomvoorziening voor het ge-
heele land.
Mijnengevaar.
Bij het droogmaken van het
Westelijk gedeelte van Wal
cheren, wordt erop gewezen,
dat de zich daarin bevindende
myenevelden een groot gevaar
opleveren voor de burgerbevol
king.
Terreinen zullen zoo spoedig
mogelijk door den mijnoprui-
mingsdienst onderzocht worden.
Informaties over vrijgegeven
terreinen kunnen bij de burge
meesters verkregen worden.
Betere fietsbanden op komst
Ook de beide te Maastricht
gevestigde irijwielbandenfabrie-
ken zijn bevoorraad met rubber
en rubberachtige grondstoffen.
Alle Ned.' fietsbandenfabrieken
zullen weldra katoencanvas
gaan verwerken, waardoor de
kwaliteit van de banden veel
beter zal worden
Pater Prof.
Jac. v. Ginneken. t
Zaterdag is te Nijmegen over
leden de 68-jarige taalgeleerde
Prof. van Ginneken. Hij was
hoogleeraar aan de Kath. Uni
versiteit te Nijmegen en een zeer
bekende figuur op het gebied der
taalwetenschap.
De beruchte leider van het
N.S.B.-Zondagmiddag-caba.et,
Paulus de Ruijter (Jaques van
Tol) is gearresteerd evenal
Ceesje RienksSpeenhof, die is
dit cabaret als „Klessebes" op
trad.
Door dhr Otto van Nijenhoff
is voor de N.V.H.-Hark een korte
film vervaardigd over de toestand
in de geteisterde gebieden van
Zeeland, Brabant en Limburg.
De restauratie van de door
bombardement beschadigde monu
mentale Ned. Herv. Kerk te
Breda is begonnen.
De besprekingen tusschen de
N.V.B. en de R,K.-Staatspartij
worden nog voortgezet.
Huisbrand gaat voor.
In de eerste plaats moet er
voor worden gezorgd, dat een
ieder huisbrand heeft, even
tueel ten koste van de in
dustrie, zoo heeft de minister
van Handel en Nijverheid, ir
H. Vos, in een spreekbeurt te
Eindhoven betoogd.
Terugkeer naar
Middelburg.
Alleen na verkregen
toestemming.
„Het dijkgat bij Veere is ge
blokkeerd", ging dezer dagen
de mare. Natuurlijk moet de
officieele dichting nog volgen,
doch dank zij 't gunstige weer
en de lage waterstanden zijn
reeds vrij belangrijke deelen
van de buitenwijken droog. De
menschen zijn door dit alles in
een zeer optimistische stem
ming en velen begonnen reeds
met het schoonmaken van de
woningen, die ze, nu een jaar
geleden voor het water moesten
verlaten. Wij willen dit opti-1
misme in geenen deele neer-1
drukken maar meenen toch j
goed te doen door er op te wij
zen, dat men zich iets zal moe
ten matigen. In de eerste plaats
zijn de dijken wel dicht, maar
door onverhoopt langdurige No
vemberstormen bestaat toch al
tijd kans, dat zij den zwaxen
druk niet volledig zouden kun
nen weerstaan.
Een andere kwestie is echter
het tijdstip, waarop men de
woningen zal mogen betrek-
ken.
Reeds maanden lang is een
speciale commissie van deskun
digen bezig allerlei voorberei
dingen te treffen om de wonin
gen zoo spoedig mogelijk na
het droogvallen bewoonbaar te
kunnen maken. Een algemeene
circulaire van het gemeentebe
stuur terzake kan door of na
mens de eigenaren worden af
gehaald ter secretarie (boden
kamer). In deze circulaire
wordt een regeling aangegeven
ten aanzien van het herstel,
waaronder ook begrepen aan
sluiting o.a. van gas, electrici-
teit en waterleiding. Een afzon
derlijk vraagstuk is nog de rio-
leering.
Zooals uit de circulaire ook
reeds blijkt mag niemand zich
in het drooggevallen gebied be
geven zonder vergunning van
wege het gemeentebestuur, een
vergunning die moet worden
aangevraagd aan het bureau
van politie. Vestiging in de wo
ningen is uitsluitend toegestaan
na daartoe verkregen se h r i f-
t e 1 ij k e vergunning op de ge
wone wijze via het Gemeente
lijk Evacuatiebureau aan te
vragen.
Men mag dus wèl na ver
kregen toestemming om bet
gebied te betreden de wo
ningen schoonmaken
enz. doch met officieele ves
tiging moet nog even wor
den gewacht.
Natuurlijk kunnen de aan
vragen reeds worden ingediend.
Het verleenen van de ver
gunning wacht echter op het
controleeren van de rioleering.
Met het oog op de volksge
zondheid n.l. is een goed func-
tionneerende rioleering absoluut
vereischt. Men voere niet aan,
dat in een bepaalde woning de
afvoer in orde is, want na
eenige dagen zou kunnen Jjlij-
ken, dat verderop de rioleering
verstopt is- Eerst na het door
spoelen der riolen men hoopt
dit binnen acht a tien dagen te
kunnen doen zal hieromtrent
meerdere zekerheid bestaan.
Provincienieuws.
Vlissingen binnenkort weer
droog.
Vrijdagavond was er groote be
langstelling voor liet onder water
staande gedeelte der stad. Velen
hadden zich begeven naar het
dijkje, dat indertijd over de Sin
gel is gelégd. Wat toch was het
geval? Door de sluiting te Veere
en het feit, dat men daar reeds
aan het spuien was, heeft de Pol
der Walcher en de versperring aan
de Westwatering laten wegnemen
en we d via het z.g. „Haventje
van Meijer" met het afwateren
begonnen. Dit had tot gevolg, dat
Goed Wonen en een gedeelte van
Tuinstad droog kwamen. Het wa
ter trok met kracht door de lei
ding naar buiten, zoodat men in
de straten kon loopen. Toen met
het opkomen van het water in de
Schelde de sluizen weer moesten
worden dichtgearaaid, kwam het
water tot staan, terwijl uit overig
Walcheren weer veel water
kwam afvloeien met als gevolg,
LAATSTE BERICHTEN.
De „Piet Hein" naar Indië.
De „Piet Hein" is hedenmid
dag om 5 uur naar Indonesië
vertrokken. Het schip is met 225
koppen bemand, waarvan 70 pet.
oorlogsvrijwilligers. Over de reis
van Nederland naar Indië doet
het schip 17 dagen met een ge
middelde snelheid van 50 K.M.
per uur. Het is gewapend met
vier 12 c.M. kanonnen.
DREIGENDE STAKING OP
„DE SCHELDE" VOOR
KOMEN.
Een dreigende staking op
„De Schelde" in verband met
de vrijlating van de directeu
ren, die indertijd werden geïn
terneerd, kon voorkomen wor
den.
Nader vernemen wij nog,
dat de besturen van de drie
samenwerkende organisaties,
hangende deze kwestie de
arbeiders adviseerden zich
van daadwerkelijke actie te
onthouden. Zij zegden toe,
zich ten spoedigste met de
bevoegde instanties in ver
binding te stellen om klaar
heid betreffende de moti
veering van deze vrijlating
te verkrijgen.