ZEEUWSCH DAGBLAD
HET DRAMA OP JAVA.
A.-R. Partij en
C.-H. Unie.
Wat beteekent de oorlogsverklaring
De gevolgen van hieruit
niet te overzien.
1e JAARGANG No. 165 GHR. PRÖT. BLAD VOOR ZEELAND Woensdag 17 Oct. '45
ï)e poginge» sijft gedaan
>tns te komesi tot sawenaosel-
fittg va» de A.R, partij en de
C.-H. Unie hebben blijkens een
mededeeling van den heer
•Schouten niet tot het gewensch-
te doel geleid.
Nadere bijzonderheden hier
omtrent, werden niet meege
deeld, maar uit een politiek
overzieht in „Nieuw Nederland
blijkt wel, dat in Chr.-Histo-
rischen kring nogal bezwaren
werden aangevoerd.
Door enkele C.-H. Kiesver-
eenigingen, o,a. te Broek op
Langendijk, Wageningen en
Woerden werd op de vorming
van één groote Protestanttsch
Christelijke partij aangedron
gen- I
Maar in een verslag van de
Kamerkieskring Arnhem wordt
o.m. gezegd, dat voor samen
werking met de A.-R. niet veel
werd gevoeld.
De Kamerkieskring Leiden
Waarschuwde tegen het nemen
van voorbarige besluiten, ter
wijl de afdeeling Middelburg
zich in principe tegen samen
smelting verklaarde.
In het C.-H. orgaan „Konin
gin en Vaderland" kwam een
artikel voor waarin op de f u r.-
damenteele verschillen
tusschen beide partijen werd
gewezenin een ander artikel
werd de nadruk gelegd op het
verschil in mentaliteit.
Weer een andere schrijver
wijst OP verschil van opvatting
wat betreft den ï.g, neutralen
staat; Art, 36 N.G.B.j Art. S
van het C«H program; de Bij
bel op de openbare school en
het losmakeu van de nilveren
koorde.
Hij gelooft niet, dat hierom
trent overeenstemming zal wor
den verkregen en daarom is
zijn conclusie: geen fusie,
maar federatie.
Dit is ook de leidende ge
dachte van verschillende andere
bijdragen in hetzelfde blad.
Niet forceeren, riïaar stimulea-
ren. Wel federatie, geen fusie.
Deze loop van zaken is tot
op zekere hoogte teleurstellend.
Indien ooit, dan was er nu,
naar het schijnt, het geschikte
moment om tot samensmelting
van beide partijen te komen.
Er zijn ongetwijfeld enkele
verschilpunten van fundamen-
teelen aard. Er is ook, ten deeie
althans, verschil in mentalite-t
De vraag is echter of deze
verschillen 2ÓÓ groot zijn, dat
ze het afzonderlijk bestaan
Van beide partijen n o o d z a -
k e 1 ij k maken. En ditzelfde
geldt ook van de Staatk. Geref.
partij.
Het zou heerlijk zijn als men
tot samensmelting, tot fusie
zou kunnen komen.
Wanneer dit echter (nog) niet
mogelijk blijkt, laat dan ten
minste alles worden gedaan om
cordiale samenwerking mogelijk
te maken.
De toestand in Indië is wel
geheel anders, dan wij die ons
na een eventueele capitulatie
van Japan gedacht hadden.
We hadden gehoopt, dat in
minder dan geen tijd het Ne-
derlandsche bestuur zou zijn
hersteld, dat de gevangenen
zouden worden verlost en dat
normale verhoudingen zouden
terugkeeren.
Maar nu is het alles zoo an
ders gegaan.
En we vragen ons af; wat
moet er op deze wijze nog van
ons Indië terecht komen en hoe
zal het nog gaan met onze
landgcnooten, die zulk een ver-
schrikkelijken tijd achter den
rug hebben en voor wie nu
misschien nieuwe moeilijkheden;
aanbreken.
Neen, zij hebben het niet ge
makkelijk gehad.
Daarvan getuigt een brief van
Mgr Panis, Apost. Vicaris van
Menado
„Ik heb in Japansche ge
vangenschap gezeten van 13
Januari '42 tot 30 Aug. '45.
God zij gedankt, dat de oor
log uit is. Het is verschrik
kelijk geweest. Wij zaten in
een interneeringskamp met
Nederlanders, 150 man, en
daarvan zijn er 67 overleden
of door bombardementen
gedood, Wij kregen 2 ons
rijst per dag en van honger
hebben wij honden en katten
gegeten, ook muizen, ratten
en hagedissen. Ik werd 70
pond lichter. Nu krijgen wij
goed eten. Ik ben oud ge
worden."
Ik ben oud geworden.
Dat zal ook wel gelden van
velen, die de gevangenschap
overleven.
De spanning is vergroot door
de „oorlogsverklaring" uit het
hoofdkwartier van het volks
leger.
Wat deze openlijke aanspo
ring tot moord en brandsticn-
ting en uithongering precies
beteekent, kan niemand zeggen,
omdat niet bekend is, wie hier
eigenlijk achter staat.
Terecht merkte echter de
„N. R. Ct." op:
Men kan zulke dreigementen1
schouderophalend voorbijgaan
als symptomen van verdwazing.
Men onderschatte echter niet
het gevaar van dergelijke haat-
injecties, aan een primitief voe-
lende volksmassa onder deze
omstandigheden toegediend.
Nauwelijks tot het besef ge
komen, dat de Japansche tiran
overwonnen is, nog vervuld van
de haat en angstcomplexen, die
elke oorlog achterlaat, onder
gaat de bevolking van Java de
eene heftige emotie na de an
dere een nieuwe verwarring,
nieuwe dwingelandij, nu van
politieke drijvers, dan van roo-
vers en gespuishet gezag
wankelt of verzinkt, de vijand
blijft; vreemde troepen komen
op de kust, maar mijden angst
vallig het binnenlander is
geen uitkomst, terwijl de nood
nijpt; opwindende leuzen wor
den rondgeslingerdterreur
heerscht alomen dan
klinkt het hitsende woord, dat
het latente vulgaüsme in dé zie
len tot ontlading moet brengen.
Van hieruit zijn de moge
lijke gevolgen niet te over
zien. Java is half zoo groot
als Italië. Er is thans geen
bestuur, geen politie.
Er is een klein contingent
Britsche troepen, een nog klei
ner Nederlandsche. Het mee-
rendeel der blanke ingezetenen
is in kampen saamgebracht, een
deel aan de kust, een deel in
de binnenlanden.
Men kan slechts hopen, dat
uit de schaarsche troepen, toch
nog een voldoend sterke macht
bijeen kan worden gebracht om
het allerergste te voorkomen
en dat de contingenten, die
naar Java onderweg zijn, nog
te rechter tijd hun bestemming
bereiken.
Een groote teleurstelling is
geweest de houding van de En-
gelsche autoriteiten, die deze
kwestie zien niet als een oor
log, maar als een binnen-
landsche aangele
genheid en die blijkbaar
weinig voelen voor een gewa
pend optreden.
In Britsch-Indië heeft men
zelfs in zeer precaire situaties
altijd veel met onderhan
delingen weten te berei
ken en waarschijnlijk achten zij
dat ook hier de beste weg.
Maar dan wordt uit het
oog verloren, dat hier het
leven van duizenden Euro
peanen en Indo-Europeanen
op het spel staat.
Onze Regeering staat hier
voor een zware taak. Een taak
die opnieuw verzwaard is door
de ontslagaanvrage van den
gouverneur-generaal.
Moge God haar de wijsheid
schenken en de kracht, die zij
in deze omstandigheden noodig
heeft.
Sigaretten en meisjes.
De heer 6. A. Siebving, sold,
vast het le Bat. ürentsehs
steottfoepes, Momenteel te
Haamstede, gevoelt zich ot(-
aangenaam getroffen door wat
de heer J. Bosschaart in ons
blad van 5 Oct. over boven
staand onderwerp schreef.
Het wil er bij hen niet in,
dat de aangehaalde woorden in
ernst bedoeld zijn. Wat de
meisjes betreft, tal van militai
ren laten vrouw en kinderen,
zusters en verloofde achter,
voor jaren.
En wat verder de sigaretten
enz. betreft
„Wij hebben de eerste maan
den van onzen diensttijd het
zonder sigaretten, zonder uni
form, zonder voldoende eten
zelfs moeten stellen. Wij heb
ben onze betrekkingen achter
gelaten, onze studie opgegeven
alleen om het vaderland te die
nen. Hoewel we weten, dat we
niet allen in de tooekomst be
roepsmilitair willen worden,
hebben we alles achtergelaten
om ons vaderland een leger te
geven waarop het kan vertrou
wen. Onze toekomst hebben we
opgeofferd voor onze plicht om
te dienen."
De heer S. had zd. beter ge
daan zich met zijn bezwaar tot
een hoogere instantie te rich
ten, omdat nu allicht bij som
migen de gedachte opkomt;
gaan onze militairen toch om
sigaretten of de meisjes?"
Dit neemt niet weg, dat ook
hij sterk afkeurt, het antwoord
dat den heer S. gegeven werd.
ss/fAiSató'as -r? tv*»? «fe
«a étBftaerfegiBüïe «ter pye'dikgn-
Rf A, H. Colljn.
Naar gemeld wordt, is dr A.
H. Colijn, de oudste zoon van
wijlen dr H. Colijn, op Java
omgekomen,
Dr A, H. Colijs wae bij het
uitbreken van den oorlog in
dienst van de 8. P. M, en is
waarschijnlijk gjg reserve-offi
cier in Japanscbe krijgsstems-
gestaekip geraakt,
Een extra uitkeering aan
gepensionneerden.
Naar wij van de zijde van het
ministerie van Binnenlandsche
Zaken vernemen, zal binnen
kort een Kon. Besluit verschij
nen, betreffende een extra-uit-
keering aan gepensionneerden
over 1945 ten bedrage van een
vierde van hun jaarpensioen,
tot een maximum van f500.
Batavia onder Brltsch
militair bestuur.
De stad Batavia is met ingang
van Zondag onder geallieerd mi
litair bestuur geplaatst. Gene-1
raal-majoor D. C. Hawthorne,
commandant van de geallieerde
landstrijdkrachten op Java,
heeft een proclamatie uitge
vaardigd.
Alle openbare bijeenkomsten, I
die ophitsen tot onrust of die
zelf onordelijk verloopen, zijn
verboden. De proclamatie ver
klaart, dat alle diensten nog
door de nu aan het werk zijnde
personen moeten worden uitge
voerd, tot zij door het militaire
bestuur zullen worden overge-
SPECIALE AFWEER.
DIENST IN TURKIJE.
In de Turksche staatscourant
is een verordening van den
Turk5chen ministerraad gepu
bliceerd, waarbij wordt voor
zien in de instelling van een
afweerdienst „in geval van lan
dingen van vijandelijke val
schermtroepen". Deze maatre
gel, aldus het persbureau Ex
change, wordt als noodzakelijk
beschouwd, gezien de buiten-
landsche situatie.
Pièrre Laval.
Pièrre Laval is Maandag, na
dat hij tevergeefs gepoogd had
zelfmoord te plegen, gefusi-
leerd.
DE ZUIVERING DER
TWEEDE KAMER.
Nieuw onderzoek gevraagd.
Evenals er ontstemming be
staat over het feit, dat prof.
Steger en de heer de Zeeuw
als leden der Eerste Kamer uit
gezuiverd zijn, is men ook ont
sticht met name in de kringen
der Staatk. Geref. partij, dat
ds Kersten niet in de Tweede
Kamer terugkeeren mag.
Dat de Kamerleden die er bij
betrokken zijn de redenen van
hun uitsluiting niet wordt me
degedeeld, ja dat zelfs de re-
geering die niet kent acht men
een laakbare toestand. Met den
heer de Zeeuw oordeelt men,
dat deze dingen niet vrij zijn
van nazi-methoden.
Een en ander is oorzaak, zoo
zegt het aan den Ministerraad
te zenden adres, dat geen vol
slagen verweer kan worden op
gesteld. Het adres vraagt, dat
een nieuwe instantie in het le
ven zal worden geroepen, die
deze zaak opnieuw kan onder
zoeken.
CENTRALEN CONVENT
A.-R. PARTIJ.
Het Centralen Convent der
A.-R. partij, dat aanvankelijk
op 11 October gehouden zou
worden, zal thans plaats vinden
op 1 November a.s. in de Wes-
terkerk aan de Catharijnekade
te Utrecht.
DE KLOMPENINDUSTRIE.
Nederland heeft een normale
behoefte aan klompen van 9
millioen paar per jaar. Thans
is deze behoefte uiteraard nog
grooter. Met de beschikbare
partijen zal men de algemeene
behoefte aan klompen voor 35
pet. kunnen dekken. De land
gemeenten zullen echter ver
houdingsgewijs een hooger per-
entage ontvangen dan de stad-
gemeenten. Bovendien zullen
aan fabrieken en aan arbeiders
bij den wederopbouw klompen
beschikbaar moeten worden
gesteld.
Er zijn besprekingen gaande
om een partij van 800.000 paar
klompen van België te koopen.
REGISTRATIE MOTOR
VOERTUIGEN.
Wij vestigen de aandacht van
belanghebbenden op een in dit
nT. voorkomende publicatie be
treffende registratie van Mo
torvoertuigen, aangezien naar
ons wordt medegedeeld deze
publicatie door een samenloop
van omstandigheden werd ver
traagd.
DE KOLENPOSITIE.
Naar het A.N.P. in Den Haag'
verneemt worden zoolang de
stakingen in Amerika aanhou
den hier te lande per dag 4500
ton kolen minder aangevoerd.
Meer dan ooit is Nederland op
de productie in Limburg aange
wezen. De aanvoer uit Duitsch-
land kan slechts in geringe
mate worden verhoogd.
Wel kolen voor de bioscoop
en niet voor de kerk?
De classis Groningen der Chr.
Geref. Kerk heeft een motie
gezonden aan den minister-pre-
sident, waarin zij haar veront- j
waardiging er over uitspreekt, j
dat wel de bioscopen, die in
den bezettingstijd den vijand i
hebben gediend, van brandstof
fen worden voorzien, doch dat i
de kerken, die door haar aan
sporen tot verzet haar leden
en dienaren in den dood zagen
gedreven, geen brandstof kun
nen krijgen voor haar catechi-
ANNEXATiE VAN
DUITSCH GRONDGEBIED
DOOR NEDERLAND.
In het regelmatig overzicht,
dat de „Atlantic Monthly" pu
bliceert staat o.m. het vol
gende
„De Britsche Labourregeering
heeft de voorloopige aanspra
ken van Nederland ten aan
zien van een strook Duitsch
grondgebied als vergoeding
voor de ovorstroomlngsschade,
die de Duitschars bij hun terug
tocht in Nederland hebben ver
oorzaakt, niet aangemoedigd.
Een dergelijke schade van tij-
delijken aard, welke naar de
meening van het Britsche kabi
net in enkele jaren kan worden
hersteld, vormt geen rechtvaar
diging voor de annexatie van
Duitschen grond.
De Nederlandsche Socialisten,
die vermoedelijk in toenemen
de ïnate een belangrijk aandeel
zullen nemen in de Nederland
sche politiek, staan koel tegen
over de annexatieplannen. Ne
derland zal het plan waarschijn
lijk laten vallen."
A.N.P.-Aneta raadt, dit be
richt met de noodige voorzich
tigheid te hanteeren.
DE PLANTSOENEN TE
TERNEUZEN,
Naar aanleiding van wat over
dit onderwerp de vorige week
in ons blad werd opgemerkt,
schrijft de heer W. Slabbe-
koorn, hoofd van den Plant
soendienst aldaar:
Hoewel we ons geen oogen-
blk inbeelden, dat het werk aan
de Grenulaan af is zijn we toch
dankbaar voor de waardeering
van de zijde van het publiek en
is het tevens een spoorslag om
het steeds beter te maken door
geheel Terneuzen. Wat de
schrijver echter bedoelt met
die ééne groote klacht, dat er
nog zooveel plekjes zijn die
zich leenen voor een fleurig en
aantrekkelijk geheel, doch
waaraan men niets doet, i» mij
niet duidelijk.
Juist de kleine hoekjes zijn
reeds vanaf de bevrijding on
derhouden en zooveel mogelijk
bijgewerkt.
Een plantsoen echter als de
Steenbergenlaan, dat zoo gron
dig verwoest is het werd
eerst door Duitsche en later
door Geallieerde troepen als
operatieterrein gebruikt kan
door een paar menschen niet in
enkele weken in orde worden
gebracht. Toch wordt ook hier
aan hard gewerkt en met de
beplanting daarvan is ook reeds
begonnen. Wil de schrijver van
het artikel mij soms plekjes
wijzen als waarvan hij ge
waagt, dan ben ik gaarne be
reid de mogelijkheid ter ver
fraaiing daarvan te beoordeelen
en achtereenvolgens uit te voe
ren. Hij bedenke echter, dat
Gemeentewerken in Terneuzen
nog wat anders op te knappen
heeft dan alleen plantsoenen
en dat voor alles geld noodig is.
Ook dit is een factor, een zeer
belangrijke zelfs.
(s?»4f Mew-Ycrfk) Is, -««o? hei
Vlies, J?Feditebe!M'ie»bfeMl taeldt,
bij fe» kerkeraad der _Ned.
Herv. Gemeente te Vlissingen
een brief ingekomen, waarin
hartelijk meeleven wordt be
tuigd en een som van 1000 dol
lar wordt aangeboden als een
gift voor „Hulp, Herleving en
Herboaw",
VLISSINGEN. Er bestaat
gelegenheid om kinderen bene
den '3 i&gr tegen dt pokken te
late» inenten. Wij verwijten
daartoe uaar de publicatie in
ons blad van gisteren.
GOES. Het bestuur van de
Oranje-buurtvereeniging Lange
Kerkstraat heeft het initiatief
genomen tot een herdenking
van de bevrijding op 29 Octo
ber, in den vorm van een ver
rassing voor de kinderen. Don
derdag a.s. zal hierover worden
vergaderd. Men zie de adv. in
dit nr.
THOLEN. Gasvoorzie-
n i n g. Met ingang van Zon
dag 14 dezer werden de gaslooze
uren opgeheven. Evenwel is
rantsoenoverschrijding streng
verboden.
De gasprijzen zijn vanaf 2
Oct. verhoogd met 2 ct. perM3.
Proces-verbaal is opge
maakt tegen A. M. en M. G.
v. A. te Poortvliet wegens mis
handeling en tegen J. C. r. J. te
Stavenisse wegens rijden zon
der licht. Bij W. M, P. te
Poortvliet zijn twee geweren in
beslag genomen en A. C. R. en
M. v, D, te Oud-Vossemeer
zijn bekeurd wegens het latea
verrichten van arbeid door
schoolkinderen.
ST. ANNALAND. Ook hier
zal evenals in de andere ge
meenten op het eiland een nood-
gemeenteraad worden ingesteld.
Deze week is hier de elec-
trisch» straatverlichting weer
in bedrijf gesteld, voorloopig
eohter alleen op de drukste
verkeerspunten.
Onder leiding van dhr
Hanssens werd alhier een ver
gadering gehouden van het
Groene Kruis. In zijn openings
woord herdacht de voorz. de
gevallenen en memoreerde het
feit, dat de vereen. 25 jaar be
staat. Het geheele bestuur stel
de zijn mandaat ter beschik
king. Herkozen werden dhrnA.
J. Bierens, H. R. M. J. v. As,
Chr. J. C. Boot en gekozen
dhrn P. M, Boogaard en Ds v.
Griethuijsen.
Door het springen van mij
nen in deze omgeving zijn een
aantal ruiten vernield.
De opbrengst der Emma-
bloemcollecte bedroeg f 35.89.
OUD-VOSSEMEER. De Herv.
jongeren op ons eiland worden
a.s. Donderdag in een groot ap
pèl bijeengeroepen, 's Avonds
om 7 uur zullen in de Herv.
Kerk alhier voor hen spreken
Ds Holst van St. Phüipsland
over „Wat verwachten wij van
de Kerk?" en Ds Batelaan te
Tholen over„Wat verwacht
de Kerk van ons?" Ds v. Oost
zal beide sprekers inleiden. Er
wordt gerekend op alle Herv.
jongeren.
ASNEMÜÏDF.N. N«éL
Herv. Kerk rijn gekozea tot
««fabelen de heem» J. de Rid
der Jacz. en P. de Meulmees-
ter Lzn.
OUD-VOSSEMEER. Voor di
ploma macbineschrijven slaag
de t« B. o. Zoom Abr, Duine,
alhier.
ST, ANNALAND, Geslaagd
veer het golitiediplom» onze
dorpsgenoot Adv, Seheveegis-
as Qs.
Slachtoffers op het
Zendingsveld.
Het Zendingsbureau te
Oegstgeest deelt mede:
Overleden zijn: mevr. Csezko,
zendeling-arts te Taroena (San-
gir-eilanden), die te Menado
onthoofd isdr en mevrouw
Visschet van de Bazeler-zen-
ding te Bandjermasin, die 20
Dec. 1943 aldaar onthoofd zijn;
echtpaar Bart op Borneo, bei
den in 1943 aan. malaria overle
den; mevrouw M. N. E. Burg
stedeCouvee, op West-Java;
de zendelingen J. H. M. van
Bonzei op HalmaheraM. J.
Gouweloos op Zuid-Oost Cele
bes; echtpaar C. Werkman—
Couveld, mevrouw H. C. Ag-
terDijkman en haar zoon
Theo Agter, P. Duinker, echt
paar KieftPotman, allen op
Nieuw-Guinee; mevr. J. Ploe
ger—Hogerwaard en dochtertje
Berths G., van Halmahera;
mevr. M. MiedemaSchuier,
van SangiL. M. van Noppen
op West-Java en K. de Graaf
op Oost-Java.
Blijkens bij het hoofdbestuur
van den Geref. Zendingsbond
ingekomen bericht is zendeling
Belksma Sr., vlak voor het uit
breken van den oorlog overle
den. Zendeling Heusden werd
in Maart 1942 door rampokkers
vermoord.^ Zendeling Belksma
overload ij» een interneerings
kamp.
Van particuliere zijde vernam
„Trouw", dat zich in Indië' de
volgende personen in goeden
welstand bevinden: dr F. L.
Bakker te Djocja, mevr. H. E.
Bakker—Allaart en hun doch
tertje, mevr. G. A. Allaart—
Scheurer met 4 kinderen, mevr
J. M. AllaartPruys van Poer-
wokerto. Allen zijn verspreid
over verschillende Java-kampen.
Het Leger des Heils in Indië
Kolonel Lord van het Leger
des Heils telegrafeert uit Sin
gapore, dat de officieren van
het L. d. H. in N. O.-I., n.l.
Tichelaar, Loois, Sprokkereef,
Baints en mevrouw Scheffer
zijn overleden tijdens hun in-
terneering. De dames Brouwer,
Lebbink, Duvekot, Helmhout
en Poot zijn bevrijd.
Ook mevr. Loois is overleden.
Mevrouw Beekhuis en dochter
en Lorrier zijn ernstig ziek op
Java. De volgende officieren
zijn veilig en maken het tame
lijk goed: Beekhuis, Lebbink,
Ramaker, Palstra, Brouwer,
mevr. Sterk en twee kinderen,
mevr. Voogd en echtgenoot en
vier kinderen.
Uo»g wgtav te VlfaeiHgëN,
RondwSsg 18 Oef.11.27 ts„
1.68 M. N..A-P.
Op- an ondergang van zon
en maan.
Donderdag 18 Oct.Zon op
7.10 u„ onder 17.40 u.Maan
op 17,08 u., onder 2.46 u.
Volle maas op 21 Oct. a,s.
Minister Logeman in
de Tweede Kamer over
NederL Indië,
De Minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen, Prof. Logemann,
heeft gisteren in de Tweede Ka
mer een verklaring afgelegd over
den toestand in Indië,
De Minister ving aan met een
uiteenzetting van het standpunt,
dat in Nederland ten aanzien van
d.e hervormingen in Indië voor en
tijdens den oorlog werd ingeno
men en wees hierbij o.m. op de
bekende radiorede van H. M. de
Koningin op 6 Dec, 1942.
De minister betreurde het, dat
Indië onbekend bleef met den
geest van samenwerking en
vertrouwen, die tijdens en door
het verzet tegen de Duitsche
onderdrukking tusschen Neder
landsche en radicale nationalis
ten hier te lande was gegroeid.
Het is mijn overtuiging, al
dus de minister, dat het de cri-
tieklooze emotionaliteit van
deelen der Indonesische jeugd
is die thans het regime van
Soekarno meesleept in de ex
cessen die den toestand op
Java verduisteren.
Pijnlijk noemde de minis
ter de ervaring, dat de de
mobilisatie van de geallieer
de legerdeelen voorrang
kreeg boven de uitzending
van Nederlandsche troepen
naar Indië.
Met spoed worden nu alle be
schikbare krachten gemobiliseerd.
De Minister hoopte, dat hst ver-
schepingsprogram nu vlot zou ver
loopen en zei verder:
Het is een ernstige zaak,
dat zij, die In dezen oorlog
gegeven hebben wat zU kon
den helaas uit moeten spre
ken, dat zij de hondgenooten
voor het ontwapenen en eva-
cueeren der Japansche bezet
tingsmacht en het herstel
van het wettig gezag niet
gereed hebben gevonden en
zelfs niet dan aarzelend be
reid.
Wij kunnen niet aanvaarden,
dat men beweert, dat het conflict
met de republiek Indonesië een
interne aangelegenheid is welker
beslechting ligt buiten de taak van
de geallieerden.
De regeering, aldus de minis
ter, is nog steeds bereid, langs
den Koninklijken weg van
overleg en wederkeerig begrip
en waardeering, naar een oplos
sing te zoeken.
Kerk en School.
Provincienieuws.
De ambachtsvrouwe van
Ellewoutsdijk. f
Men schrijft ons:
Op 78-jarigen leeftijd is de
alom bekende populaire am
bachtsvrouwe Mevr. A. A. van
HattumDekker te Beverwijk
in Huize „Scheybeeck" over
leden.
Wat Ellewoutsdijk in haar
verliest valt moeilijk in juiste
woorden neer te schrijven;
iedere organisatie, elke levens
kring, elk gezin treurt over
't heengaan van deze romanti
sche figuur uit Ellewoutsdijks
geschiedenis, die zooveel bloe
men strooide op het pad van
oud en jong.
Haar nobel karakter, vol een
voud en jovialiteit in 't dorps
leven tentoon gespreid zal nim
mer Worden vergeten.
Een tiental afgevaardigden
vanuit Ellewoutsdijk hebben
dan ook bij haar bijzetting in
Westerveld de laatste eer be
wezen.
VLISSINGEN. Tot dirigent
van het Herv. Kerkkoor is door
den Kehkeraad voorloopig be
noemd dhr Jan Rijn te Middel
burg. Een definitieve benoe
ming volgt eerst als de St. Ja-
cobskerk in gebruik wordt ge
nomen.
Belangrijke gift.
Van, de Herv. Kerk te Flushing
Geref. Kerken.
Tweetal te Leeuwarden, H.
U- Buiting te Nieuw-Beets en
H. W. Wierda te Soestte
Groningen (6e pred.pl.), G.
Meynen te Amsterdam-West
en dr P. Prins te Dordrecht.
Beroepen te Wissekerke, D.
Wijnbeek, cand. te Amsterdam;
te Rotterdam-Zuid, G. R. Vis
ser te Oudewater.
Bedankt voor Overscbie, G.
R. Visser te Oudewater; voor
's Gravenhage-Oost en voor
Utrecht, J. Overduin te Arn
hem.
Vrijgemaakte Geref. Kerken.
Bedankt voor 's Gravenhage-
West, H, J. Schilder te Berg-
schenhoek.
Chr. Geref. Kerk.
Aangenomen naar Delft, J. G.
v. Minnen te Huizen (N.-H.)
Afscheid. Ds A.
Visser nam Zondagavond in de
Herv. Kerk te Domburg af
scheid van zijn gemeente, na
dat hij hetzelfde de9 voormid
dags te Oostkapelle
en 's namiddags in Aagt e
kerke had gedaan. Hij had
tot tekst 1 Petri 5 vs. 10 en 11,
naar aanleiding van welke
woorden hij zijn hoorders be
paalde bij den rijkdom van
Gods genade. Na de predikatie
bracht ds Visser achtereenvol
gens dank aan den burgemees
ter van Domburg, aan ds Nico-
laï en den kerkeraad der Ned.
Herv. Kerk van Domburg mede
namens zijn gemeente.
Vervolgens richtte hij het
woord tot de kerkeraadsleden,
diakenen en gemeenteleden van
Aagtekerke en met nadruk tot
de catechisanten, de jeugd 1
Ook de organist en de koster
ontvingen woorden van dank.
Bij monde van den heer J. J.
Sturm deed de gansche gemee-
te haar dank uitspreken, waar
na de heer J. Melse met groote
waardeering des voorgangers
arbeid herdacht ten bate van
de schoolvereeniging. De ge
meente zong het laatste vers
van Ps. 121.
Donderdag 18 dezer hoopt ds
Visser zich aan zijn nieuwe ge
meente ScherpenissePoort
vliet te verbinden.
Klacht van een
gedupeerde evacué.
Uit het overstroomde Wal
cheren hebben eenige duizen
den inwoners moeten evacuee-
ren, hetgeen in de meeste ge
vallen beteekent een uitgewor-
pene te zijn, die geduld moet
worden.
Hieraan is op het oogenblik
weinig meer te doen dan af
wachten totdat de woningtoe
standen zich eenigszins hebben
verbeterd.
Er doen zich voor de Wal-
cherensche evacués op het
oogenblik evenwel nog andere
en grootere moeilijkheden voor,
die met goeden wil en in han
den van iemand, die met de
plaatselijke toestanden volko
men op de hoogte is, thans wel
tot een bevredigende oplossing
zijn te brengen,
Het zij mij veroorloofd in
verband hiermede het na
volgende naar voren te bren
gen:
Ik neem hierbij mijn eigen
„geval" als voorbeeld, daar ik
vanzelfsprekend dit geval tot
in de finesses kan uiteenzetten
en voor de waarheid ervan ten
volle kan instaan.
Juist bierdoor wil ik doen
uitkomen, dat noch „geroddel"
noch „gekanker" ooit de drijf
veer tot dit schrijven zijn ge
weest.
Hier volgt dan een waarheids
getrouw verslag van de ge
beurtenissen
Van onze 7 kinderen is de
oudste 10 jaar en zijn er 3 ge
durende den bezettingstijd ge
boren. Textielgoederen voor
deze 3 kinderen werden mij in
mijn eigen dorp nooit verstrekt.
In November j.l. kwam de
bevrijding, met de overstroo
ming van Walcheren, in ver
band waarmede mijn gezin en
dat van eenige duizenden mede
slachtoffers naar Zuid-Beve
land werd geëvacueerd.
In de daarop volgende maan
den hoorde men van de oprich-
1 ting van de H.A,R,K„ die o.a.
groote hoeveelheden textiel
voor de getroffenen uit Wal-
I cheren ter beschikking zou
krijgen.
Uit bittere noodzaak wendde
ik mij in de eerste plaats ter
verkrijging van het allernood
zakelijkste ten behoeve van
mijn kinderen tot de in mijn
evacuatiedorp daartoe bevoeg
de instantie, legde daar mijn
moeilijkheden voor en kreeg
ten antwoord, dat ik het dan
toch wel bijzonder had getrof
fen, daar juist een mooie zen
ding nieuwe onder- en boven-
kleeding in het dorp was aan
gekomen.
Opgetogen ging ik naar huis
teneinde mijn vrouw het goede
nieuws deelachtig te doen wor
den.
De „oproep" kwam en met
spanning stond i'k in de rij
mijn beurt af te wachten.
En deze kwamik keerde
terug met zegge en schrijvte
één jurkje van niet te bepalen
kleur voor een kind van 3 jaar.
Eenigen tijd daarna vond een
tweede uitdeeling plaats, met
als resultaat e en jurkje met
precies dezelfde eigenschappen
als hierboven omschreven.
Deze feiten kan men desge-
wenscht laten controleeren en
ik hoop van harte, dat men
hiertoe zal overgaan.
Het uiteindelijke resultaat
was, dat van de partijen aange
voerde kleeding er 70 pet. aan
de bewoners van mijn evacua
tiedorp en 30 pet. aan de Wal-
cherensche evacué's werd toe
gewezen, de evacué's, die in
vele gevallen alles op het over
stroomde eiland hebben verlo
ren.
Men gaf mij tenslotte den
raad mij te wenden tot den Bur
gemeester mijner eigen woon
plaats. Ik heb hem mijn moei
lijkheden, waarvoor ten volle
begrip werd getoond, uiteen
gezet, doch.... zijnerzijds kon
hieraan niets worden gedaan.
Op diens advies bracht ik ver
volgens een bezoek aan den
secr.-penningm. van de prov.
commissie in de gemeente Mid
delburg. Deze functionnaris
wa9 het eveneens bekend, dat
dergelijke grove onbillijkheden
zich bij de verdeeling voorde
den, doch daarbij bleef het.
Met den a.9. winter voor
oogen acht ik het mijn plicht
tegenover mijn gezin, de be
voegde instanties er op te wij
zen, dat de mij ter beschik
king staande 'kleeding ten
eenenmale onvoldoende is, geen
behoorlijke onderkleeding, bo-
venkleeding, geen kousjes, geen
schoentjes, enz,, ten tweede,
dat deze artikelen mij niet
worden toegewezen en ten der
de, dat deze niet voor geld kun
nen worden gekocht, niettegen
staande ze aanwezig waren en
nog zijn.
Mijn geval staat, zooals ik
reeds zeide, niet op zichzelf. In
practisch alle dorpen op Zuid-
Beveland, waar Walcherensche
