fle bedrijf sorileÉg WoHersom.
PROTESTANTSCH-CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAN
Waarom is de sigaret zoo duur?
Max Blokzijl
Verkiezingen voor '1 Parlement,
Uit de S.D.A.P.
Mr J. F. de Jongh, chef van
het kabinet van het ministerie van
Handel en Nijverheid, heeft een
radio-rede gehouden over de z.g.
organisatie-Woltersom, de organi
satie van het bedrijfsleven met
haar hoofdgroepen, bedrijfs-, vak-
en ondervakgroepen.
Zij stond onder sterken
Duitschen drang en druk
met haar leidersbeginsel en
hierarchischen opzet.
Natuurlijk zijn uit de besturen
onmiddellijk de N.S.B.-ers verwij
derd; een aantal commissies zul
len worden ingesteld om eventu-
eele politieke bezwaren tegen ge
handhaafde bestuurders te onder
zoeken.
De heele organisatie kon men
echter zonder meer niet afschaf
fen, omdat zij in enkele opzichten
naar veler gevoelen een vooruit
gang heeft gebracht. De regeering
wil op dit punt de meeningen zich
laten ontwikkelen en handhaaft
daarom voorloopig de organisatie-
Woltersom.
Ook omdat zij zelf concrete
plannen had voor een nieuwe pu
bliekrechtelijke, democratische be
drijfsorganisatie, wilde zij niet
meer afbreken dan volstrekt nood
zakelijk was.
Als deze rede bedoeld was om
de bezwaren tegen het optreden
van de Commissie-Woltersom te
weerleggen, dan kan worden ge
zegd, dat dit doel niet bereikt is.
De practijk is nu eenmaal, dat
door de Regeering en de leiders
dezer bedrijfsorganisaties geen on
derscheid wordt gemaakt tusschen
degenen, die op advies van onze
Regeering te landen en de ille
galiteit hier te lande geen mede
werking verleenden en geen op
gaven verstrekten van de persoo-
neelsbezetting en goederen-voor
raden hunner bedrijven en dege
nen. die deze medewerking wel
verleenden en de gevraagde op
gaven tijdens de bezetting ver
strekten.
De eersten hebben, vaak ten
koste van groote offers, het be
lang van hun land gediend. Ten
gevolge hiervan verkregen zij
geen erkenningen of werder) deze
MIDDELBURG: Rouaansche Kaai 89, Telef. 2009
■BUKEAUX te: VLISSINGEN: Walstraat 37, Telef. 168
TEBNEUZEN: Littooy's Boekhandel. Telef, 2052
1e JAARGANG No. 135 WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1945
e
Hoofdredacteur: B. ZUIDEMA, Goes, Bimmelandplein 1, Telefoon 2364
Bedactie- en Administratie-adres: GOES, Lange Vorststraat 70, Telef. 2438
Uitgave van de Stichting „Zeeuwseh Dagblad"
Abonn.prye ƒ3.30 p. kw. by vooruitbetaling. Advertantigprps 10 et. p. m
Door deze commissie zijn alle
bedrijven en beroepen georgani
seerd, met vrijwel volledige nega
tie van de toen bestaande organi
saties van deze bedrijven en be
roepen. Het geheele bedrijisleven
is van bovenaf op autocra-
tischewijze in elkaar gezet,
zonder dat er voldaan was aan de
daartoe bij de totstandkoming der
art. 152154 der Grondwet ge
noemde voorwaarden.
Al de onder leiding van de
Commissie Woltersom tot stand
gekomen organisaties van het be
drijfsleven zijn door den Duit
schen bezetter opgelegd, naar
zijn geest ingesteld, met geen an
dere bedoeling, dan het belang van
den bezetter te dienen.
EEN „NATIONALE"
OMROEP.
Nu de regeering ons een
staatsradio heeft bezorgd, al
dus „Trouw", mag althans van
haar verlangd worden, dat er
niet al te grof tegen den goe
den smaaik gezondigd wordt en
in elk geval vermeden, dat een
zeer groot deel van het volk in
zijn heilige gevoelens wordt
gekrenkt. Het programma van
„Herrijzend Nederland" vol
doet aan deze eischen dikwijls
niet en Zaterdagavond was het
stuitend.
Met de Paradijsgeschiedenis
werd op grove wijze de spot
gedreven toen in een cabaret
programma gepraat- werd over
onrijp fruit, dat Eva aan Adam
,T - zou hebben voorgezet, en daar-
mgetrokken. an sommigen werd yo] de. e„ toen ;s Adam
het geheele bedrijf met inventaris hcel terecht de huur van't hof je
gevorderd. De laatsten verzetten
zich niet tegen de voorschriften,
welke door den diep gehaten vij
and zelf, alsmede onder zijn toe
zicht, werden uitgevaardigd.. Zij
verkregen en behielden de benoo-
digde erkenningen voor de uitoefe
ning hunner bedrijven en voor de
bevoorrading van grondstoffen en
goederen. Men zou nu na de alge-
heele bevrijding van ons land ver
wacht hebben, dat degenen, die de
tijdens de bezetting op economisch
terrein uitgevaardigde voorschrif
ten in landsbelang gesaboteerd
opgezegd
Daar wordt de draak gesto
ken met het geweldigste drama
van de wereldgeschiedenis: den
val der menschen. En dat door
'it radio-omroep, die uitgaat van
den Nederlandschen Staat. Dit
is onduldbaar.
Première van de film
„Thuiskomst".
De bekende cineast Rudi Hor-
necker, bekend om zijn presta-
ties op smalfilmgebied, heeft in
hebben onmiddellijk den steun van opdracht van het gemeentebe
de Regeering zouden ontvangen en stuur van Arnhem een docu-
hun ingetrokken erkenningen te- mentaire film van de verwoeste
rug zouden krijgen, alsook voor- stad gemaakt onder den titel
rang zouden genieten, althans niet „Thuiskomst". De film toont
ten achter zouden worden gesteld ons de terugkeer van de vele
bij degenen, die alle voorschriften geëvacueerden en hun reacties
opvolgden. Dagelijksch ervaart bij het aanschouwen van de
men, dat het tegenovergestelde
meer plaats vindt.
Zeer ten onrechte beroept men
zich hierbij op de art. 152154
van de Grondwet. Van de zijde
der Regeering is daarbij toch
sterk op den voorgrond gesteld,
dat eerst wanneer in het maat
schappelijk leven organismen zijn
gegroeid, voor de overheid de
tijd gekomen is, die te erken
nen en ze een publiekrechtelijk
karakter te geven.
Maar hoe is het gegaan bij de
totstandkoming van de bedrijfs
organisaties zooals wij die nu
kennen
Eind 1940 is er een verordening
van den Rijkscommissaris van het
bezette Nederlandsche gebied ver
schenen, waarbij bepaald werd,
dat het Nederlandsche bedrijfs
leven georganiseerd zou worden
en om dit tot stand te brengen,
werd een organisatie-commissie
ingesteld onder leiding van Mr
Woltersom.
Kerkgang van
H. M. de Koningin.
H. M. de Koningin heeft
Zondagmorgen op Schevenin-
gen haar eersten kenkgang ge
maakt. H. M. begaf zich te
voet van haar woning aan de
Nieuwe Parklaan naar de
Nieuwe Badkapel alwaar voor
ganger was ds A. Offringa, die
het Woord bediende over Mar
kus 2:14—17.
Post naar Indië.
De P.T.T. deelt mede, dat
met ingang van 10 September
naar het Verre Oosten o.a. Ne-
derlandsch-Indië de verzending
mogelijk is van niet-geïllus-
treerde briefkaarten en brieven.
Deensche hulp voor
Nederland.
Op Koninginnedag is het Deen
sche hulpcomité voor Neder
land o.l.v. den bisschop van Ko
penhagen, Fuglsang Damgaard,
een grootsch georganiseerde
actie begonnen. Overal prijken
de affiches met een volgeladen
Viking-schip, alle groote zaken
hebben hun „Nederland-eta
lage", vlaggetjes worden ver
kocht door collectanten, enz.
enz. Men is enthousiast over
de radio-toespraak van Prinses
Juliana ter inleiding van de
itulp-actie, welke zij in het
Deensch besloot.
Ondanks de slechte Deensche
textiel- en schoenenpositie komt
er veel binnen. Ook huishoude
lijke artikelen, gereedschappen
en voedsel worden ingezameld.
Tenslotte mogen we de 3.000
kinderen niet vergeten, die
reeds in Denemarken zijn on
dergebracht, en de t.b.c.-patiën-
ten, die in Deensche ziekenhui
zen voor den tijd van een jaar
zullen worden opgenomen.
I die met een fraai schot de
stand op 12 bracht en later
op 22.
Na de rust had het Zeeuw-
sche elftal het spel geheel in
handen. Hevige öoelworstelin-
gen hadden echter geen succes.
10 min. voor 't einde wist Sa-
bini de stand nog op 2—3 te
brengen.
Het spel stond niet op hoog
peil. Een gelijk spel had de
verhoudingen beter weergege
ven. De opbrengst ikomt ten
bate van de gedupeerde voet-
balvereenigingen in Zeeland.
Zeeuwsche Volksuniversiteit
De Z.V.U. deelt ons mee, dat
de bekende schrijver en radio
spreker A. den Doolaard voor
haar leden zal spraken over:
„In wat voor wereld leven wij
Beschouwingen over interna
tionale politiek". Voorloopig
programma: 17 Sept. M'burg,
18 Sept. Goes, 26 Sept. Vlissin-
gen, 27 Sept. Ter neuzen. Men
lette op de betreffende adver
tenties.
MIDDELBURG. De H.A.R.K.-
collecte op 31 Aug. bracht
f 1582,26 op.
VLISSINGEN. Dinsdagmor
gen is bij het puinruimen een
ernstig ongeluk gebeurd. Een
2-tal arbeiders van den puin-
opruimingsdienst van den We
deropbouw waren in perceel
Boul. de Ruijter 82 aan het
werk. Zij vonden daar een klein
voorwerp, dat zij wat nader
wilden bekijken en prutsten er
wat aan, met het gevolg, dat
een explosie ontstond, waarbij
de vroegere gemeentewerkman
R. Daane op slag werd gedood
en de gepensionneerde fabrieks
arbeider P. Huijssoon met ern
stige buik- en beenwonden
door de brandweer naar het zie-
ikenhuis „St. Joseph" overge
bracht. Vermoedelijk is het ge
vaarlijke voorwerp een hand
granaat geweest.
DE ENGELSCH-NEDER-
LANDSCHE MONETAIRE
OVEREENKOMST.
Omtrent de te Londen geslo
ten monetaire overeenkomst
is
rafelden: Nederland en het
Nederlandsche rijk overzee
zullen voortaan een Neder-
landsch monetair gebied yor- dhrn A M, .Samp0n, W, Dek"
GOES. De buurtvereen. Schen-
.i"??. 'r-jfji1?6 v,erI gestraat is weer in het leven
geroepen en telt 30 leden.
Voorz. is P. Kosten. Verder
hebben in het bestuur zitting
ruïnes van hun stad.
Het ligt in de bedoeling deze
film nog deze maand in Am
sterdam, de stad, welke Arn
hem heeft geadopteerd, te laten
draaien.
Vervangingsmiddelen zonder
bon.
Alle artikelen, die op den bon
„vervangingsmiddelen" werden
verstrekt, zijn nu vrij verkrijg
baar, uitgezonderd vermicelli-
soep.
Luchtpost weer over heel de
wereld.
Met ingang van vandaag zal
er weer luchtpostverbindirig mo-
gelijk zijn met nagenoeg alle
deelen van de wereld. Uitge
zonderd zijn o.m. nog Ned.-
Indië, Britsch Nw-Guinea,
Britsch Borneo, Honkong, Indo-
China, Japan, Irak, de Malei-
sche staten, Mandsjoerije, Li
beria.
Nog een Duitsche erfenis.
door middel van opcenten-heffing
verhoogd van 100 procent tot on
geveer 230 procent op de prijs-
zonder-belasting. Die prijs is reeds
door de duurdere grondstoffen, de
25 pet. loonsverhooging en de ver
hoogde belooning voor grossiers
en winkelier gestegen van 10 cent
men. Inwoners van dit gebied
zullen hun sterlingbezit vrije
lijk overal in het sterlinggebied
kunnen uitgeven, terwijl inwo
ners van het sterlinggebied
vrijelijk hun guldens overal in
het Nederlandsche monetaire
gebied zullen kunnen uitgeven.
Voorts is bepaald op grond
van de besprekingen te Londen,
dat eventueele voorraden rub
ber, tin, oliezaden, suiker enz.
welke zich in Ned. Oost-Indië
bevinden naar de wereldmark
ten verscheept zullen kunnen
worden, met gebruikmaking
van Singapore als entrepot.
De Nederlandsche Bank zal
een bedrag in Sterling aanhou
den van maximaal 5 millioen
pond sterling, terwijl de Bank
of Engeland dienovereenkom
stig een bedrag in Ned. guldens
zal aanhouden van maximaal
f 53.450.000 (dit bedrag laat on
aangetast Nederland's reeds be
staande sterlingsaldi, welke tij
dens den oorlog zijn ontstaan,
welke saldi echter thans voor
namelijk worden gebruikt vooi
het betalen van de meest drin
genden invoer).
Provincienieuws.
j tot 22!4 cent. Had de fiscus hier- noodverlichting te
nn haar vrnperp-r o-fht-nih-pliitr- ner. TArzT i.„—
De sigaret, die vóór den oorlog
door de groote massa werd ge
rookt, kostte f 0.20 per pakje.
De sigaret, die thans door een
nog grootere massa wordt ge
rookt, wijl er slechts een merk in
den handel wordt gebracht, moet
een prijs van f 0.75 per pakje op
brengen.
Vanwaar deze enorme prijsver-
hooging, die in geen verhouding
staat tot de helaas normale stij
ging der prijzen van andere le
vensbehoeften?
Hierop geeft het „Vrije Volk"
het volgende antwoord:
Van de twee dubbeltjes van
vroeger kreeg het Rijk er een in
de vorm van accijns. Het andere
dubbeltje w-d verdeeld tusschen
winkelier en grossier eenerzijds
en den fabrikant anderzijds. Zij markt. De arbeiders en oe meer
kregen resp. 4K en 5H cent. De bezittenden betalen dus hetzelfde
groote profiteur was de fiscus. De bedrag aan belasting. De kwaliteit
man, die een pakje sigaretten van dit merk is niet beter dan die
kocht, betaalde, zonder het zich i van de goedkoopste sigaret, die
bewust te zijn, een dubbeltje be- vóór den oorlog voor vijftien cent
lasting. De verdeeling van de per pakje verkocht werd. Het kost
f 0.75, die men aan den winkelier alleen f 0.60 meer I
moet betalen, geschiedt in de vol-Wij hebben hier te doen met
gende ver-houding: een Duitsche erfenis. De bezetter
op haar vroeger gebruikelijk per
centage van 100 geheven, dan zou
den haar inkomsten van 10 tot
221-6 cent zijn gestegen en dus in
de normale verhouding zijn ge
bleven.
Een pakje sigaretten had dan
f 0.45 gekost. Thans zal de ge
bruiker echter f0,30 belasting
extra moeten betalen.
Gel'jk reeds gezegd, komt er
voorloopig slechts één merk op de
LICHT IN DE DUISTERNIS
Naar ons bij informatie is ge
bleken, wordt momenteel de moge
lijkheid onder het oog gezien om
in den komenden winter zij
het wellicht op beperkte schaal
de straatverlichting te doen func-
tiormeeren. Daar de gasverlich
ting nog groote problemen geeft,
zal men er misschien toe over
gaan hier en daar een electrische
construeeren.
Fiscus: f 0.51 winkelier en
grossier f 0.1316, fabrikant f 0.10.
Men constateert dus een uitzon
derlijke stijging van het bedrag,
dat door accijns en omzetbelasting
wordt opgeslokt. In het begin van
den oorlog heeft de schatkist haar
inkomen op het sigarettenverbruik
wenschte niet, dat de sigaret in
Nederland minder kostte dan 'n
Duitschland en gelastte daarom
een drastische verhooging van de
accijns. De Nederlandsche auto
riteiten zouden stellig niet tot deze
ingrijpende maatregel zijn over
gegaan.
Definitief kan echter nog niets
worden meegedeeld. Maar er
wordt aan gewerkt I
Zeeuwsche kinderen uit
Zwitserland terug.
Een 120-tal kinderen uit onze
provincie is na een vacantie van
3 maanden uit Zwitserland te
ruggekeerd. De kinderen waren
op 29 Mei vertrokken.
Voetbalwedstrijd
EngelandNederland.
Zaterdagavond vond achter
de Meelfabriek te M'burg voor
ruim 2000 toeschouwers de wed
strijd plaats tusschen een En-
gelsch en een Zeeuwseh elftal.
Voor de rust waren beide par
tijen tegen elkaar opgewassen.
Van weerszijden kwamen er
snelle, gevaarlijke aanvallen,
waaruit Caves met een hard
schot de stand op 01 wist te
brengen. Enkele minuten later
was het nogmaals Caves, die
den bal in de touwen, kon wer
ken. Bij een aanval van het
Zeeuwsche elftal was het Smit,
BROUWERSHAVEN. Zater
dag 8 Sept. was voor ons stadje
een heuglijke dag. De laatste
van onze mannen, die waren
weggevoerd door de Duitschers,
dhr Constanse, ikeerde' nog on
verwacht terug. In een oogen-
blik waren de huizen weer ge
tooid met vlaggen, 's Avonds
trok de muz.vereen. „Apollo"
met alle teruggekeerden door
de straten.
ST. MAARTENSDIJK. Door
kerkvoogden der Ned. Herv.
Kerk is tot secr.-ontvanger be
noemd dhr J. Oudesluijs Cz.
Sportnieuws.
Zeeuwsche Korfbalbond.
Competitie-uitslagenW.H.S.
I.V.O. 08; Smerdiek
I.V.O. 34I.V.O.—S.V.S 2—1.
Beslissingswedstrijden -kam
pioenschap afd. G: Swift II
S.I.W. S4; S.I.W.—Swift II
3—1.
Kampioenswedstrijd: Swift
(afd. A)Volharding (afd. B)
3—1.
voor den Rechter!
DE DOODSTRAF
GE2ISCHT.
Dinsdagmorgen kwam het
Bijz. Gerechtshof bijeen om
een oordeel uit te spreken over
het doen en laten van Max
Blokzijl en Jhr Block van El-
singa, oud-burgemeester van
Wassenaar gedurende de oor
logsjaren.
Het Bijz. Gerechtshof was sa
mengesteld uit; Mr A. L. M.
van Berckel, president, Prof.
Mr J. C. van Oven en Mr H.
Burgersdijk.
Juridische leden: Gen. Majoor
H. Ph. G. Baron van Lawick
en Luit. Gen. P. W. Bert, mili
taire leden. Als proc. fiscaal fun
geerde mr J. Zaaier. Officier was
C. K. Jorden. Verdediger: mr
A. P. de Lauwre. Het voor
naamste punt, dat mr Zaaier
Blokzijl ten laste legt, was,
dat hij gedurende de bezet
tingsjaren opzettelijk, terwijl
Nederland in oorlog was met
Op 22 Sept. hoopt de Z.K.B. Duitschland, in het openbaar
in Algem. Vergadering bijeen
te komen.
Aanmelding
Reserve-officieren.
Zij blijken er niets voor te
voelen.
Reserve officieren zijn voor een
vrijwillige melding opgeroepen om
hun krachten te geven aan de re
organisatie van ons leger.
„Het resultaat was betreurens
waardig, meldde het „Binnenhof".
Van de 10.000 reserve-officieren
hebben zich er slechts 50 gemeld,
waarvan er 30 geschikt bleken.
Toen 400 reserve-officieren ver
plicht werden gesteld om zich te
melden, kwamen circa 400 reques-
ten om vrijstelling. Is het won
der, dat aan het departement van
Oorlog een sombere stemming
lieerscht?"
Dit is inderdaad niet fraai.
Maar de zaak heeft ook een an
dere kant. Het is ons bekend, dat
meerdere reserve-officieren, die
zich onmiddellijk na de bevrijding
-beschikking hebben gesteld,
ker, Neels eti Lepoeter
Textiel-revolutie.
Gistermiddag ging het van mond
tot mondAlle textiel-producten
zijn vrijgegeven. Bij Wilking ver
krijg je allies zonder punten". En
in een ommezien zag het zwart
van huismoeders, die de zaak in
de Klokstraat bestormden. Doch
de pret duurde niet lang. De po
litie greep in en sloot de zaak
voorloopig voor het publiek.
Als we goed zijn ingelicht, be
treft het hier een protest-actie
tegen de nieuwe gecompliceerde
distributie-regeling voor textiel
producten. Ook in Hulst, en op
sommige plaatsen in Limburg en
Holland schijnt reedis iets soortge
lijks te hebben plaats gelhad.
Dat er tegen een dergelijke re
geling protest moet komen, is ook
niet te verwonderen. En we hopen,
dat liet gebeurde voor het centrale
distributiekantoor aanleiding zal
zijn om op een minder ingewik
kelde wijze de aanwezige goederen
onder de menschen te verdeelen.
Een „onfortuiti-
1 ij k e" juffrouw. Bij
de dames K. aan het Nisse-
padje vroeg vorige week een
juffrouw zich even te mogen
verkleeden, daar ze een onge
luk had gehad met haar onder
jurk. Natuurlijk werd dit toe
gestaan en de juffrouw ver
dween in een. zijkamertje. Spoe
dig was ze met de verkleed,
partij gereed en vertrok, over
vloeiende van dankbaarheid,
's Avonds bleek echter, dat er
een snoer bloedkoralen en gou
den stukken van de mutsen der
gezusters K. verdwenen waren.
Maar de juffrouw, die zoo on
fortuinlijk was met haar onder
jurk, heeft op andere wijze
„haar fortuin gevonden" en is
tot nu toe nog niet opgespoord.
WOLFAARTSDIJK. Hier
werd j.l. Vrijdag eerst het Kö-
ninginnefeest gevierd. De ope
ning geschiedde met muziek
van den toren, 's Morgens wa
ren er kinderspelen, terwijl er
's middags een mooie optocht
was. De verdere middag weid
gevuld met volksspelen,
'sAvonds werd er gemusiceerd!
hoofdzaak door middel van de
radio propaganda heeft gevoerd
gericht op het breken van het
geestelijk verzet van het Ne-
dcrl. volk en het ontrouw doen
worden van dat volk aan zijn
regeering en de gemeenschap
pelijke Geallieerde zaak.
Mr Zaaier staafde dit met het
aanhalen van een aantal passages
uit radio-redevoeringen en ge
schriften van Blokzijl.
Blokzijl hoorde de opsomming
van de 13 citaten uit zijn geschrif
ten door Mr Zaaier staande met
gebogen hoofd aan.
Toen de proc. fiscaal was uit
gesproken steldé Mr van Berckel
verdachte de vraag of hij toegaf
de geestelijke vader van deze ci
taten te zijn geweest. Het ant
woord van Blokzijl was: dat hij
de verantwoordelijkheid van de
samenstelling van het boekje
waaruit de radio-citaten waren
aangehaald, niet op zich kon ne-
men. Het boekje was niet door
hem verzorgdl. Na een korte dis
cussie gaf Blokzijl echter toe, dat
wanneer de letterlijke inhoud dan
al niet döor hem verantwoord kon
deeld zou kunnen worden. Sub
sidiair verzoekt hy vergunning
tot het aanteekenen van cassatie.
Blokzijl verkreeg hierna zelf
het woord te zijner verdediging.
Ik heb steeds zoo min moge
lijk contact met de Duitschers
gehad, zoo zeide hij, en na Dol
len Dinsdag in feite totaal met
hen gebroken. Blokzijl ging wel
zoo ver in zijn verdediging, dat
hij durfde te beweren, dat zijn
praatjes van nut zijn geweest
voor de Londerasche regeering
en de illegale pers, omdat hij
wel eens een beeld gaf van de
stemming in het kamp van de
Nat. Socialisten. Hij besloot
zijn betoog met de mededee-
ling, dat hij steeds geleid is ge
weest door idealisme en vader
landsliefde. Hij verzocht het
Hof hem van het ten laste ge
legde vrij te spreken.
In de middaguren heeft het
Bijz. Gerechtshof zijn zitting
voortgezet met de behandeling
van de zaak tegen Jhr D. de
Block van Elsinga, oud-burge
meester van Wassenaar.
Mr. Zaaier, de proc.-fiscaal, be
schuldigde verdachte er in zyn
dagvaarding van, dat hy zyn
functie uit de handen der Duit
schers had aangenomen en dus
met doze had samengowerkt.
Voorts, dat liij verzocht heeft do
in Wassenaar wonende Joden uit
deze gemeente uit te wijzen en
dat hy gelegenheid hoeft gegeven
tot het samenstellen van lysten
door N.S.B.-ers van personen, die
later by een razzia zyn opgepikt
en naar Duitschland gevoerd om
daar te werken.
Tenslotte werd de Block van
Elsinga er van. beschuldigd een
gemeente-ambtenaar te hebben
ontslagen, omdat hy gelachen had
by hot zien van een begrafe
nisstoet van eon N.S.B.-er. Dit
laatste foit ontkende verdachte.
Nadat enkele getuigen waren
gehoord zeide Mr Zaaier in zijn
requisitoir, dat de algemeene lijn
van verdachte fout is geweest.
Hij was niet een bijloopertje,
maar één der kopstukken van de
N.S.B. en heeft als zoodanig veel
kwaad gedaan. Op grond hiervan
eischte hij den doodstraf.
Uitspraak in beide zaken over
14 dagen.
ter
zoodanig van het kastje naar den
muur zijn gestuurd, dat tenslotte worden, de zakelijke inhoud toch
de warme geestdrift tot beneden in ieder geval overeenstemde met
het nulpunt is gedaald. hetgeen hij destijds gezegd had.
Het laatste wat zij vernamen Als getuige was opgeroepen de
is, dat ze misschien binnenkort een opsporingsambtenaar H, Kamp
oproeping zullen krijgen.
Tito onderscheiden.
Maarschalk Tito heeft van de
Sovjet-Unie de hoogste Sovjet
onderscheiding ontvangen, de
z.g. „orde van de victorie".
De nieuwe Amerikaausche
luchtreus, de D.C. 74, een 4-mo-
torig toestel, dat 108 passagiers
kan vervoeren buiten de 13 le
den van de bemanning en de
vracht en dat een snelheid van
450 ikm. per uur kan ontwikke
len, heeft in Californië een ge
slaagde proe; vlucht gemaakt.
Inplaats van Le Bourget zal
Orly, ten Z, van Parijs, de
eerste luchthaven van Frankrijk
worden. Men wil een helicop-
tère-verbinding van deze vlieg-
haven naar het dak van de Pa-
rij sche regeeringsgebouwen con- over
strueeren en tevens een regel- tonden zeide BlokzijL
rechte „metro"-dienst naar het
centrum van de hoofdstad,
De Japanners op Luzon heb
ben toestemming gekregen om
de asch van hun 6000 dpoden
naar Japan over te brengen.
stra,
In zijn antwoorden op een aan
tal vragen die de pres. vervol
gens aan verdachte stelde, ont
kende deze dat zijn propaganda
er op gericht was, dat Nederland
met Duitschland zou samengaan.
Het standpunt, dat hij steeds in
nam, aldus Blokzijl, was een sa
mengaan met de Duitsche Nation,
socialisten die volgens zijn mee
ning misschien 10 pet. van het
Duitsche volk uitmaakten. Hij
had wel het Nederl. volk de Nat.
Soc. principes willen bij brengen.
Ltdion er werkelyk een homo
geen geestelijk verzet zou zijn
goweest, aldus Blokzijl, lind ik
dit toegejuicht. Doch het Nederl.
volk was verdeeld in tal van klei
ne groepen. Van het breken van
een geestelijk verzet was dus
eigenlijk geen sprake. Sprekende
de Nederl. regeering in
dat het
verlaten van Nederl. grondgebied
door de regeering het verbreken
van een aantal bepalingen uit de
Grondwet was.
I Op een vraag van den president
over zyn verzet tegen de Gealli
eerde zaak, antwoordde Blokzyl,
1 dat hij ziSi nimmer tegen Londen
doch uitsluitend tegen politieke
Btroomingen had gericht.
I Nadat ook nog Prof. M, van
Oven verdachte enkele vragen had
Het nood-Parlement zou een
Jaar blijven zitten.
Uit wat Minister Drees in 1 gesteld, hield de proc.-fiscaal, Mr
de gehouden conferentie van de Zaaier, zijn requisitoir.
S.D.A.P. meedeelde, kan wor- 1 Als or iemand is, dit zich er in
den afgeleid, dat de Regeering dezen oorlog in heef gepraat, is
niet accoord gaat met het ad- Blokzijl het wel, aldus begon Mr.
vies van de Nat. Adviescom- Zaaier zyn betoog. Nogmaals ci-
missie om uiterlijk in April 1946 l teerde hij enkele zeer duidelijke
verkiezingen te houden. j en zeer bezwarende passages uit
De gedachte was, zoo zeide den bundel „Brandende kwesties",
de heer Drees, te reke- i Hierna was hét woord aan den
nen met een parlementaire verdediger, Mr A. O. de Lauwere,
periode waarin een niet-ge- Deze deelde mede, zich volko-
kozen parlement zitting had men aan de juridische kanten van
en dan op ongeveer normale deze zaak te willen houden. De
tijd, MeiJuni verkiezingen dagvaarding, aldus Mr de Lau-
te houden voor een parlo- werr zogt in huiselijk Neder,
ment, dat een normale z:t- landsch. da+ Blokzijl getracht
tingsperiode tegemoet ging. heef het geestelijk verzet van het
Sprekers hoop, dat op den Nederlandsche volk te brelio:
- - «oop, oat op den N ederlandsche volk te
m het dorp. Versiering en ver-1 derden Dinsdag In September MaaT deze oprot, is niet. gelukt.
lichting waren keurig verzorgd,
's Zaterdags waren er voorts
een gecostumeerde voetbalwed
strijd en verschillende volks
spelen.
DRIEWEGEN. Onder groote
belangstelling is Zaterdag
ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van dhr J. G. Nieu-
wenhuize. Aan het graf werd
gesproken namens de Boeren
leenbank door dhr G. A. v.
Noort en verder door dhr G. J
de officieele opening van het
noodparlement zou plaats heb
ben, zal naar te vreezen staat,
niet in vervulling gaan tenge
volge van de zuiveringsmaatre
gelen.
Doel Was dat in dit nood
parlement nieuwe en oude
menschen naast elkaar een jaar
zouden werken. In de gedach-
tenwisseling tusschen de verte
genwoordigers der politieke
partijen en der verzetsgroepen
En daarmede is het optreden van
Blokzyl beperkt gebleven tot een
pogen om propaganda te voeren
en is geen feit in den zin van
het Wetboek van Strafrecht. Op
grond hiervan concludeerde de
verdediger, dat op grond van deze
dagvaarding Blokzijl niet veroor-
de Jager, wnd. burgemeester en zou dan 'kunnen blijken wat de
ds Burgeler. menschen en wat de denkbeel
den waren."
Goed gezien komt het dus
hierop neer, dat niet het Par
lement de Regeering contro
leert, maar dat de Regeering
het parlement controleert.
Naar een breedere
basis! De gods
dienst geen grond
slag voor het poli
tieke leven.
In de dezer dagen gehouden
partijconferentie Van de S.D.A.P.
heeft de voorzitter KoosVor-
rink er den nadruk op gelegd,
dat bet verlangen naar een ver
breking van de oude partij-indee
ling zeker niet kan betcekenen,
dat de S.D.A.P. zou moeten ver
dwijnen
De verbreeding van de basis
der partij mag er niet toe leiden,
dat deze een politiek zou gaan
voeren, die haar een zekeren nieu
wen aanhang zou verschaffen, ten
koste van een min of meer be
langrijk deel van haar anderen
aanhang. Naast de symbolen van
de internationale gezindheid kun
nen z.i. ook de symbolen van de
nationale gezindheid, de rood-wit-
blauwe vlag bij passende gelegen
heden een plaats in de beweging
innemen. Als men ook belijdende
Christenen in de beweging wil
halen, dan zal men niet meer op
Zondag moeten vergaderen.
Een beweging als de N.V.B.
werd met sympathie begroet, aan
gezien deze ongetwijfeld menschen
irt de steer van het
socialisme zal trekken.
Een zekere vorm van samenwer
king met de N.V.B. werd door
Spr. niet onmogelijk geacht.
Ook dc 'heer Drees, die daar
na het woord voerde, toonde zich
van een verbreeding van den
grondslag niet afkeerig. Het soci
alisme is geen volledige levens
beschouwing. Er moet bereidheid
zijn tot overleg met ieder die so
cialistisch en democratisch denkt.
Samenwerking met de Communis
ten achtte Spr. niet mogelijk.
Wat het tegenwoordige Kabinet
betreft merkte Spr. op, dat het
geen ander recht heeft dan het
treffen van voorbereidingen. Het
eigenlijke werk moet wachten tot
na de verkiezingen.
In een bijeenkomst van de Fe
deratie te Rotterdam heeft o.a.
de oud-partijvoorzitter M r A1 -
b e r d a het woord gevoerd.
De partijen, zoo betoogde hij,
zullen en kunnen niet verdwijnen.
Wel kunnen nieuwe groepeeringen
ontstaan.
De antithese noemde spr. „af
grijselijk". De godsdienst als be
ginsel voor het politieke leven is
verkeerd.
De S.D.A.P, werkt thans op
breedere basis. Het zou een ramp
zijn aldus spr,, als er met de
N.V.B. geen overeenstemming zou
worden bereikt. Als het moet zal
zelfs de dierbare partijnaam ais
middel opgeofferd worden voor
et doel: het democratisch socia
lisme.
Kerk en School»
Ned. Herv. Kerk.
Vijftal te Groningen (vac. lie
pred.pl.), H. Boiten te Roode-
school, K. J. v. d. Brug te Let-
telbert-Enumatil, S. Loos te
Workum, J. W. y. Petegem te
Aalten en H. B. Spijkerboer te
Woudsend.
Beroepen te Honselersdijk, D.
C. v. Wijngaarden te Hooge-
Zwaluwete Woerden (3e
pred.pl.), P. A. Lefeber te Rijs-
