PROTESTANTSCH-CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Oe schrijfwijze ven onze taal,
Goede Vaderlanders
met broodroof
bedreigd.
Met den dag wordt het dui
delijker hoe dringend noodig
het is, dat er weer komt een
Volksvertegenwoordiging, die
kan opkomen voor de rechten
en de vrijheden van het Neder-
landsche volk.
Want er gebeuren wonderlijke
dingen in Nederland, zooals
o.m. uit het volgende blijkt.
Onder de JDuitsche bezetting
werden we verblijd met de eco
nomische organisatie-Wolter-
son, die mede bedoelde de re
gistratie van personen en be
drijfsgroepen.
Zóó belangrijk werd deze or
ganisatie door de Duitschers ge
acht, dat zij, die in 1942 als
gijzelaars naar St. Michiels
gestel werden gevoerd, direct
werden vrijgelaten als ze kon
den aantoonen in deze organi
satie een rol van beteekenis te
vervullen.
Van de zijde der illegalen is
dan ook steeds het advies ge
geven: niet meedoen.
Natuurlijk is dit advies niet
algemeen gevolgd. Er was ook
ZEEUWSCH DAGBLAD
MIDDELBURG: Rouaansche Kaai 39, Telef. 2009
BUREAUX ©s VLISSINGENWalstraat 37, Telef. 168
TERNEUZENLittooy'i Boekhandel, Telef. 2082
1e JAARGANG No. 130 DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1945
Redactie- en Administratie-adres: GOES, Lange Vorststraat 70, Telef, 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Rimmelandplem 13 Telefoorl 2364
Uitgave van de Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Abonn.prija 3.30 p. kw. bij vooruitbetaling. Advertentieprijs 10 cï. p. mm.
Vernietigend oordeel
over de Landwacht.
Het is vandaag een jaar ge
leden, dat de Landwacht uit
Zeeland verdween.
Den dag tevoren waren de
N.S.B.-ers met hun familie
leden er op hoog bevel vandoor
gegaan.
De Landwacht echter, die
toen nog met veel vertoon op
het perron te Goes paradeerde,
verklaarde te zullen blijven, tot
het bittere einde. Dappere ke
waarin wordt voorgesteld een blij- li". i
vende samenwerking tot stand te UIIVOGF VSO 01061)1611' 611 iFlllt.
brengen in de actie voor de naaste
Da vooruitzichten schijnen
ver van gunstig.
In het vorig artikel werd op
gemerkt, dat er zich wat be
treft de export van groenten
en fruit naar Engeland beden
kelijke symptomen voordoen.
Door het wegvallen van de
importmogelijkheden uit an
dere landen en vooral ons land gen van de regeering kreeg r
is Engeland er toe overgegaan men den indruk, dat voor de tuurlijk geheel gratis worden ge-
;,c cuiug. uwclc de eigen productie aanzienlijk encadreering van ons nieuwe le- °aan en ZIJ ook de verzend-
rels.... zoolang ze achter zich1 organisatorische grondslag voor te yergrooten. Van de 110.000 ger een beroep zou worden ge- ten vo°f '^un rekening nemen,
hier een* brYede "groep "dTe on- wisten het Duitsche leger eJ L J™®" vóór den oorlog is de daan op in Engeland opgeleide lr„ 1-JL
taken, die deze tijd voor ons volk
stelt. Voorgesteld wordt de vor
ming van een commissie uit beide
partijbesturen, die ook de moge
lijkheid van samengaan bij de a.s.
verkiezingen onder de oogen kan
zien. Teneinde door samensmelting
van beide partijen tot een groote
sterke arbeiderspartij te geraken,
zou aan de commissie mede kun
nen worden opgedragen een ge
meenschappelijke prdncipieele en
Reserve-officieren Havermout^er^ Zuivel voor
Worden opgeroepen. Gisteren is van de „American
Er zullen, naar „Op Wacht" Relief for Holland" een partij ha.
verneemt, 4000 reserve-officie- vermout en zuivelproducten ont
ren onder de wapenen worden vangen voor het getroffen al
geroepen van de circa 8000, die cheren. Door t Deensche Roode
er op 't oogenblik zijn beneden Kruis zijn voorts speciale pakket
den leeftijd van 45 jaar. Dit is ten voor t.b.c.-patiënten geschon-
een bericht, dat voor velen als ken. Voorts ook een partij kaas
een verrassing zal komen. Uit voor het getroffen Zeeland,
de aanvankelijke mededeelin- Daar deze schenkingen door
beide genoemde organisaties na
der het motto: „meeweftcen om
erger te voorkomen" geen be
zwaren had de bezetters in de
kaart te spelen.
Maar er waren ook anderen,
die, hoe moeilijk 't hen ook
werd gemaakt, principieel elke
medewerking weigerden.
Nu had men mogen verwach
ten, dat deze organisatie door
de Regeering terdege onder de
loupe zou worden genomen.
Doch tot onze groote verbazing
zien we, dat het tegendeel ge
beurt.
De heer A. Stapelkamp, voorz.
van het C.N.V., schrijft daar
omtrent
„Voor ons ligt een gestencilde
circulaire van de Bedrijfsgroep
Houtverwerkende Ambachten,
adres Nieuwe Havenstraat 40,
Den Haag. Deze circulaire, die
gericht is aan de onwillige
bedrijfsgenooten, dat zijn dus
zij die geweigerd hebben
met de Duitschers samen te
werken, begint aldus:
„Wij mogen er nogmaals uwe
aandacht op vestigen, dat de
door u verschuldigde contribu
tie voor het jaar 1944 nog steeds
niet is voldaan. Het is ons be
kend, dat in den bezettingstijd
verschillenden uwer wat huive
rig stonden tegenover deze jon
ge bedrijfsorganisaties, hetgeen
voor ons dan ook een reden
was, om de dwangmaatregelen
waarover wij beschikten, niet
toe te passen. Degenen, die in
den loop van ons bestaan met
de Bedrijfsgroep en de hieron
der ressorteerende vak- en on
dervakgroepen hebben kennis
gemaakt, hebben inmiddels er
varen, dat zij zich in beter ge
zelschap bevonden dan zij wel
licht aanvankelijk vermoed
hadden."
Nu echter onze Nederland-
sche regeering de bedrijfs
organisatie heeft gehand
haafd, zal, zoo vervolgt het
stuk, de contributie moeten
worden betaald, niet alleen
over 1945, maar ook over
1944 en 1943, en bij weige
ring zal de „harde" maat
regel worden toegepast, dat
men van de distributie van
grondstof „welke binnen
kort in grooteren omvang
zal kunnen geschieden" zal
worden uitgesloten,
vóór zich, ongewapende bur
gers.
Toen echter nog dienzelfden
avond de opper-landwachter
Ko Dekker de beenen nam
evenals zijn broer „de hoogste
functionaris der N.S.B. in Zee
land", gaven ook de land-
wachters er de voorkeur aan
met stille trom te vertrekken.
Sinds hebben we ze niet meer
terug gezien. Maar nu begin
nen ze op te duiken in de
rechtzalen, waar ze zich over
hun misdaden te verantwoor
den zullen hebben.
In de eerste strafzitting van
het bijzondere Gerechtshof te
's Gravenhage, werden ze door
den procureur-fiscaal aldus ge-
teekend
„Ik geloof, dat bij al het wal
gelijke en al het afschuwelijke,
dat wij in de laatste jaren heb
ben moeten ondergaan, er geen
instituut algemeener veracht is
geweest dan dat van de land
wachthyena's, die nog te laf wa
ren om aan het front te vech
ten, maar die wèl ongewapende
en hongerende burgers konden
opjagen, berooven, uitplunderen.
Deze toestanden, die men in
beschaafde landen struikrooverij
zou noemen, werden door de
Duitsche bezetting moedwillig
in stand gehouden.
Wanneer wij beseffen, wat
deze landwacht in de afgeloo-
pen jaren voor het Nederland1-
sche volk heeft beteekend, is er
maar één mogelijkheid, nu er
weer Nederlandsch recht isal
len, die moedwillig hieraan
hebben deelgenomen, zijn des
doods schuldig, tenzij er zeer
bijzondere omstandigheden zijn
om daarvan bij wijze van uit
zondering af te wijken."
TWEE KOLENBONNEN
GELDIG VERKLAARD.
Het C.D.K. te Vught maakt,
in overleg met het rijkskolen-
bureau te Tilburg bekend: de
bonnen „45BV" en „46BV"
van de brandstoffenkaart „T
505" zijn van 4 t.m. 8 Sept.
geldig verklaard voor het be
trekken van één eenheid brand
stoffen per bon.
De handelaren kunnen de in
genomen bonnen 45 en 46 BV
t.m. 15 Sept. bij de plaatse
lijke distributiediensten inleve
ren ter verkrijging van aanvul-
tt u„„„„ i lingstoewijzingen. De distribu-
Het is mooi! Met een beroep ^Uerl daartoe da„
gelijks gelegenheid geven. De
aanvullingstoewijzingen moeten
zoo spoedig mogelijk bij de
brandstoffencommissies wor-
op de regeering wordt hierdoor
het secretariaat van de Be
drijfsgroep Houtverwerkende
Ambachten de boycot aange
zegd aan hen, die in 1943 en i r> u
io2d aen ingeleverd. De bonnen kun-
1944 geweigerd hebben met de
Duitschers samen te werken.
Deze menschen hebben toen
hun veiligheid, hun leven en
hun zaak op het spel gezet en
thans wordt hun onder aanha
ling van een beschikking on
zer regeering gezegd, dat wan
neer ze niet betalen, hun geen
grondstoffen zullen worden ge
leverd."
Zoo worden zij, die gedu
rende de bezetting, vaak ten
koste van groote opofferingen
gedaan hebben wat zij behoor
den te doen, met broodroof be
dreigd.
En de economische commis
sie die zoo trouw de bevelen
van de Duitschers uitvoerde,
krijgt een eervolle vermelding
door de toevoeging, dat zij die
weigerden „thans wel zullen er-
nen door de brandstoffenhan-
delaren in elke hoeveelheid bij
de distributiediensten worden
aangeboden.
HET GEVAAR VAN DEN
COLORADOKEVER.
Blijkens een rapport van een
controleur van. den plantenziek-
tekundigen dienst te Gemert
heeft deze in genoemde gemeen
te dit jaar den coloradokever
opgespoord op 225 plaatsen. In
Bakel en Milheeze spoorde hij
den coloradokever op 187 plaat
sen op.
PROTESTEERENDE
SLAGERS.
Duizend slagers bijeen.
Te Den Bosch werd een ver
gadering gehouden van de vak-
wt-igctucii uid-iib wcl /suilen tl - rM_
varen hebben, zich in een beter fLn 'i' v„„ivL„„i_
gezelschap te bevinden, dan ze
wellicht aanvankelijk vermoed
hebben".
Dit alles wordt gedaan nota
bene, met een beroep op de Re-
1000 slagers uit Zeeland, Noord-
Brabant en Limburg tegenwoor
dig waren.
Besproken werd de noodtoe
stand, welke er momenteel in het
slagersbedrijf heerscht. Uit de de-
geering. Met haar medeweten batteIlj bleek gTOöte ontevreI
en instemming? Wij weten het
niet. Het lijkt onwaarschijnlijk.
Maar het gebeurt. En er is
geen Volksvertegenwoordiging
om hierin het noodige licht te
verschaffen.
Als tweede lijn is nu ook de
treinverbinding Den Haag
Rotterdam, na die tusschen
Amsterdam en Haarlem, ge-
electrificeerd.
Tusschen de beide schakers
van de V.S. en de Sovjet-Unie
wordt momenteel een schaak-
tournooi op langen afstand ge-
denheid over het feit, dat de run
deren ter verwerking naar de
vleesch fabrieken gezonden wor
den, terwijl het afgewerkte pro
duct naar de kruideniers gaat
Voor de ziekenhuizen en de pa
tiënten die thuis verpleegd wor
den, wordt weinig of geen vleesch
beschikbaar gesteld.
Een definitief besluit werd niet
genomen.
SAMENWERKING
C.P.N.—S.D.A.P.?
De partijraad van de Commu
nistische partij Nederland (de
Waarheid) heeft aan het partij-
aan de leden voor te leggen.
Slechte behandeling
Ned.-lnd. militairen.
Volgens een interview met
een Britschen luit.-vlieger zou
den de Nederlandsche soldaten,
die op Java gevangen zijn ge
nomen, door de Japanners in
het bijzonder slecht behandeld
zijn. Zij kregen zelfs geen brie
ven en vele Roode Kruis-paket-
ten werden achtergehouden.
De eerste 8 maanden moesten
deze militairen het zonder zeep
doen. Het ergste kamp was wel
dat te Kawasaki, waar 263 ge
vangenen hun maal moesten be
reiden van een dagelijksch rant
soen van 25 pond meel en een
kan water....
Nog meer Joden naar
Palestina.
Opnieuw is er een groep van
1500 Joden uit Nederland,
Frankrijk, België en Polen, ko
mende van de kampen te Bel-
sen en Theresiënstadt, te Mar
seille scheep gegaan naar Pa
lestina.
De Synagoge
te 's Gravenhage.
De monumentale Joodsche
synagoge in de residentie, die
door de Duitschers na brand
schatting en plundering als
meubelopslagplaats en later als
boksschool werd ingericht, is in
een plechtigen dienst opnieuw
ingewijd. Talrijke genoodigden
waren hierbij aanwezig, o.m.
vertegenwoordigers van ge
meente- en provinciebestuur,
van het Roode Kruis en van de
Ned. Herv. Kerk.
Van de 17.000 Israëlieten in
Den Haag zijn er nog 1500
overgebleven. Van de gedepor
teerden zijn er slechts 300 te
ruggekeerd.
Het water daalt fn den
Wieringermeerpolder.
Ondanks de zware regens
is het water in den Wieringer
meerpolder gedurende de eerste
3 weken na de sluiting van den
dijk reeds 23 c.M. gedaald.
Men is bezig met de montage
van 6 hulpgemalen, die ver
moedelijk begin October ge
reed komen. Men hoopt den
polder eind November droog te
hebben.
Tegen het einde van Fe
bruari zullen er door repatriee-
ring nog slechts 10.000 Cana-
deezen in Nederland zijn.
groententeelt er uitgebreid tot jonge recruten. De snelle ne-
180.000 H.A. in 1944. Deze teelt- derlaag van Japan heeft er
uitbreiding van de groenten al- blijkbaar toe bijgedragen, het
leen bedraagt ruim 80 pet. van tempo van samenstelling onzer
de totale oppervlakte, die in legeronderdeelen te versnellen,
1939 in ons land met fruit, niet in de laatste plaats moge
groenten en vroege aardappe- lijk gemaakt doordat nu meer
len zoowel in kassen als in den 1 uitrusting en wapenen voor
vollen grond werd beteeld.
Een ander voorbeeld mag dit
nog nader illustreeren. Het to-
onze weermacht vrijkomen.
Van welingelichte militaire
zijde vernam het blad, dat het
matengebruik in Enge- in de bedoeling zou liggen, de
land was gedu'rende den oorlog ca. 3000 reserve-officieren, die
even groot als vóór den oorlog, in 1943 onnoodig gebruik heb-
Vóór den oorlog bestond het ben gemaakt van een „Aus-
verbruik voor twee-derde deel weis", bij K.B. te ontslaan. De
uit import-tomaten doch in den 370 reserve-officieren, die eige-
oorlog geheel uit eigen produc- ner beweging in krijgsgevan- heid welke te Nanking zal plaats
tie. Deze eigen productie wordt genschap zijn gegaan, zouden vinden ook vertegenwoordigers
thans reeds aangevuld met to- gelegenheid krijgen, zich door van Nederland uitgenoodigd.
maten van de Kanaaleilanden het uitvoeren van gevaarlijke
opdrachten te rehabiüteeren.
op rekenen, dat ook onze winke
liers gratis hun medewerking zul
len verleenen om de geschonken
producten te helpen distribueeren.
HULP VOOR
GEVANGENEN OP JAVA.
Verwacht wordt, dat de
eerste geallieerde hulpafdee-
lingen de volgende week op
Java zullen landen. Zij zul- j
len hulp verleenen aan
krijgsgevangenen en geïnter
neerden.
Nederland door China erkend
Generalissimus Tsjang Kai Sjek
heeft voor de overgave-plechtig-
Jersey en Guernsey
Heeft de oorlog dus misschien
voor korten of langeren duur
Duitschland als afzetgebied uit
geschakeld, tegelijkertijd heb
ben er zich in Engeland groote
veranderingen voltrokken, die
tot voor korten tijd aan onze
waarnemingen werden onltrok-
Provincienieuws.
ken. Veel zal natuurlijk afhan- £:ieteiff°vinci33l c°"
<r„n mlté to' stand _gekomen. Voor-
COMITÉ VOOR GEBIEDS
UITBREIDING.
Als onderafdeeling van het u
landelijk comité is thans ookgearriveerd!. Zij ondervonden te
gen de verwachting in, niet de
Verder zijn genoodigd vertegen
woordigers van Amerika, Enge
land, Rusland, Frankrijk, Austra
lië en Canada.
Geallieerde troepen in
Singapore.
Gistermorgen zijn de eerste ge
allieerde troepen te Singapore
gen, vooral voor onze export
mogelijkheden van peren en ap
pelen, of de Imperial Preference
gehandhaafd zal blijven.
De voorkeursdouanetarieven
die Empirelanden voor hun
zitter is Mr Dr A. J. J. M.
Messecretaris drs Chr. van
Paassen (secretariaat Nieuw-
straat 27 te Middelburg)le
den zijn: P. Bom, Mr H. B.
Bouman, Dr Buma, Ir Geuze,
producten genoten, hebben het T_ <- 4 u
ons land sedertdien onmogelijk A 'n 'a
gemaakt appelen en/of peren p t ,VSU1
te exporteeren. Engeland be- f M^rsmghe-R ders Jbr
trok ze uit Canada, Nieuw Zee-T Vrw^°±
land en Australië en met veelV2k' J"
andere fruitsoorten was dit ook I
Het comité stelt zich ten doel
het eeval Verder dient aftre- de ^langstelling voor en de be-
wacht of'de tot Mei 1940 be- 1' .^glU_k
speeld. De zetten worden n.l. bestuur en de conferentie van de
per radio overgebrachtS.DJV.P. een schrijven gezonden,
Vakbeweging in
nieuwe banen.
Naar wij vernemen, zullen er
geheel nieuwe organisatievormen
in het Nederlandsche bedrijfsleven
komen.
De vakbonden zullen verdwijnen
in de plaats daarvan komen be-
drijfsbonden. Men krijgt in de
toekomst dus een organisatie voor
het bouwbedrijf, het metaal-bedrijf,
het transportwezen enz., waarin
alle werknemers die in het bedrijf
werkzaam zijn, zullen worden op
genomen. De oude vakcentrales
zullen veranderen in bonden,
waarin alle bedrijfstakken verte
genwoordigd zijn. Deze bonden
hebben in den raad van vakcen
trales hun coördineerend lichaam,
maar deze coördinatie werkt ook
tot de lagere regionen door, want
de bedrijfstakken zullen een be
drijf sunie vormen, waarin de des
betreffende bedrijfstakken van de
Algemeene, Katholieke en Christe
lijke werlcnemersbewegingen met
elkander samengaan.
Voorts is een heoht gefundeerde
samenwerking tot stand gekomen
tusschen N.V.V., R.K.W.V. en
C.N.V. In de toekomst zullen zij
op sociaal en econ. gebied als een
eenheid optreden. Een derde mijl
paal in de geschiedenis van de
vakbeweging is de samenwerking
met de werkgevers, die tot stand
komt in een „Stichting van den
Arbeid". Werkgevers en vertegen
woordigers van werknemers zitten
-hier aan één tafel.
De Stichting heeft tot doel de
orde in het bedrijfsleven te hand
haven en den terugkeer tot nor
male verhoudingen tusschen werk
gevers en werknemers te bevor
deren. Verder zal zij duurzame,
goede sociale verhoudingen in het
bedrijfsleven verzekeren.
Hiermede is dus de medezeg
genschap van de georganiseerde
werknemers op sociaal gebied ver
zekerd.
staande Engelsche invoerrech
ten gehandhaafd zullen blijven.
Dit waren beschermende rech
ten en ze maakten zoo niet het
geheele jaar door dan toch ge
durende ikorteren of langeren
tijd van het seizoen export mo
gelijk.
De National Farmers' Union
dringt er thans reeds geregeld
bij de Engelsche regeering op
aan, dat het M.O.F. eerst met
deze boerenorganisatie zal over
leggen alvorens vergunningen
tot invoer van buitenlandsche
producten worden verstrekt.
Van de zijde der Engelsche
kweekers kunnen de onze dus
zeker oppositie verwachten.
Alles wijst er op, dat de im
port van groenten en fruit zoo
veel mogelijk zal worden be
perkt.
Een van de weinige artikelen
waarvoor de afzetmogelijkhe
den goed gebleven zijn is, naar
onze berichtgever meent, het
bekende Zeeuwsche product de
uien. De Engelsche uienpro-
ductie is wel aanzienlijk geste
gen doch 't eigen- kwantum dekt
nog slechts 40 pet. van de be
hoeften en het verbruik, het
welk misschien ook nog
niet onbelangrijk ikan stijgen
wanneer er voldoende koop
kracht is. Deze groote eigen
productie werd bovendien al
leen bereikt door de teelt voor
de Engelsche kweekers bijzonr
der aantrekkelijk te maken en
hooge prijzen tot 25 cents per
kilogr. toe, aan de telers te ga
randeeren. Het Engelsche ik-li-
maat etc. is voor de uienteelt
ongeschikt en algemeen ver
wacht men dan ook, dat de
eigen uienproductie geleidelijk
zal terugloopen naarmate de
mogelijkheden uien te impor-
teeren beter worden. Jammer,
dat ons land door de inundaties
van de belangrijke productiege
bieden voor uien de eilanden
Flakkee, Schouwen en Tholen
dit jaar weinig of geen uien
voor uitvoer beschikbaar zal
hebben. Willen wij het afzetge
bied in Engeland voor uien -be
houden en niet aan onzen prac-
tisch eenigen belangrijken con
current Spanje verliezen, dan zal
de teelt hier te lande weer
spoedig op het oude vóóroorlog-
sche peil gebracht moeten wor
den. In 1939 exporteerde ons
land nog 112.636 ton uien naar
Engeland en over de jaren '37,
'38 en '39 ruim 85 pet. van onzen
totalen uienuitvoer naar dit
land. En tegen den import van
uien is van de zijde der Engel
sche boeren, die onomwonden
toegeven dit product zelf niet
te kunnen kweeken, geen ern
stige oppositie te verwachten.
zooveel mogelijk te activeeren.
Nog deze maand zal in Mid
delburg en in Goes in een open
bare bijeenkomst door een des
kundig spreker dit onderwerp
worden ingeluid, waarna gele
genheid tot gedachtenwisseling
zal worden gegeven.
EMIGRATIE.
MOGELIJKHEDEN.
De heer J. Terpstra to Middel
burg schrijft ons:
Naar aanleiding van de mede-
deeling over Emigratie-mogelijk
heden in uw blad van 4 Sept. j.l.
kan ik U meedeelen, dat ik op een
schrijven dienaangaande van de
Regeering antwoord ontving als
volgt„dat de door U naar voren
minste tegenstand.
De stad heeft door de oorogs-
handelingen betrekkelijk weinig
geleden. Alleen de havenwijk is
ernstig beschadigd.
Het aantal inwoners is terugge-
loopen van 2 millioen tot 500.000.
De gouverneur-generaal
van Nederl.-Indië Jhr Tjarda
van Starkenborgh Stachou-
wer, en luitenant-generaal
Ter Poorten zijn te Cairo
aangekomen en worden in
den loop van den dag in ons
land verwacht.
De drie democratische poli
tieke partijen in Oostenrijk t.w.
de Soc.-Demócratische, de
Communistische en de Chr. So
ciale hebben een verzoek tot de
Regeering gericht om de socia
lisatie van diverse industriën
voor te bereiden.
Door de Zwitsersche autori
teiten wordt op het oogenblik
studie gemaakt van de even-
tueele vestiging te Genève in
de gebouwen van den ouden
Volkenbond, van de nieuwe in
ternationale organisatie ter
handhaving van den wereld
vrede.
De Zwitsersche autoriteiten
zouden de inrichting
gebrachte kwestie bij de Regeering soort van internationale stad te
in onderzoek is, doch dat .concrete i Genève aanbevelen.
gegevens tot op heden nog niet
ter beschikking zijn."
MIDDELBURG. Maandag
avond vond op het terrein ach
ter de Meelfabriek alhier een
gecostumeerde voetbalwedstrijd
plaats tusschen Middelburg en
Zeelandia. De opbrengst kwam
ten goede aan de kas van de
signaalafd. van „Achilles". Zee
landia won met 20.
VLISSINGEN. De Engelsche
en Nederlandsche Marine- en
Legerautoriteiten hebben aan
den Bond van Buurtvereen. op
ruime schaal versnaperingen
verstrekt, om op Koninginne
dag aan de kinderen uit te rei
ken. Nadat deze op 31 Aug.
goed werden bedacht, werd het
restant gistermorgen door den
voorz. van den Bond) op de
scholen verdeeld.
1 C. K. W. O. (Chr. Ver.
voor Kunst, Wetenschap en
Ontwikkeling), na een rustpe
riode van ruim 5 jaar weer her
rezen, zal deze maand haar
eersten avond geven. Hier zal
optreden dhr A. den Doolaard.
Het door hem te behandelen
onderwerp zal nog nader wor
den bekend gemaakt.
VROUWENPOLDER. Op een
ontspanningsavond voor de dijk
werkers alhier, heeft de heer L.
Stofkoper, schrijver van „Op en
om den Noordzeeboulevard", gis
teren eenige van zijn levensschet
sen voorgedragen.
Voor het gebodene bestond veel
belangstelling. Op onderhoudende
wijze heeft de oud-Vlissingsche
auteur het publiek beziggehouden.
De lezing gebeurde onder auspi
ciën van het comité „Walcheren
moet droog",
GOES. De H.A.R.K.-collecte,
op Koninginnedag gehouden,
heeft f1155 opgebracht, waar
aan door de Twentsche Bank
nog een bedrag van f1000 werd
toegevoegd.
De Zwitsersche politie heeft den
onder-directeur van de Zwitser
sche Bank geïnterneerd.
De Zaterdag tijdens den
optocht gehouden collecte voor
het carillon bracht f 590 op. Er
volgt nu nog een lijstencollecte
voor dit sympathieke doel.
WOLFAARTSDIJK. Vrijdag
hopen we hier ons Oranjefeest te
vieren. Het programma luidt als
volgt: 88.30 Muziek van den
toren; 8.30 Ontvangst Oranje Co
mité op 't Gemeentehuis; 9. Zang
schoolkinderen; 9.3011.30 Kin
derspelen en volksspelen rijpere
jeugd; 1.153.30 Rondgang der
historische, allegorische en humo
ristische optocht door de gemeen
te; 48 Volksspelen; 9 Concert
„Avendo" bij 't Gemeentehuis.
DRIEWEGEN. Alhier is
overleden dhr J. G. Nieuwen-
huize, voorz. van de Coöp,
Boerenleenbank, waarvan hij in
1918 één der oprichters was.
Op zijn initiatief werd in 1915
de landbouwvereen. opgericht,
waarvan hij sedert 1915 secr.-
penningm. is geweest. Voorts
was hij raadslid van Sept. 1919
tot 1931, voorz. van het burg.
armbestuur en 'had hij zitting in de
besturen van de meeste plaat
selijke vereenigingen.
Kerk en School.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Overschie, A.
A. Koolhaas te Daarle; te
Voorst, S. L. Knottnerus te
Asch (Bet.)te Zwijndrecht
Groote Lindt, J. Ris, cand. en
hulppred. te Aalten.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal te Zeist, M. Baan te
Bussum en L. S. den Boer te
Amsterdam West.
Bedankt voor Broek op Lan-
gendijk, I. de Bruijne te De
venter; voor Zutphen, J. H.
Velema te S teenwij k.
(Slot.)
Een groot bezwaar tegen de
nieuwe spelling is, dat zij zich
niet bepaalt tot een spellingver
eenvoudiging, maar onze taal
aantast. De litteraire kunste
naar zal zeker geen genoegen
nemen met de uitspraak van
Prof. De Vooys, dat „taal, die
goed genoeg is om in het be
schaafdste gezelschap gespro
ken te worden" ook als schrijf
taal volkomen zal voldoen.
Wat de vereenvoudigers „alge
meen beschaafd'' plegen te noe
men, behoeft dit voor velen,
met name voor die taalgebrui
kers, die prijs stellen op een
goed verzorgen van hun taal,
nog niet te zijn. De moedertaal
zal op de scholen niet hooger
mogen stijgen dan het niveau
der algemeene praattaai van
den gemiddelden leerling en
den gemiddelden onderwijzer
en leeraar. Op deze wijze zul
len niet, zooals vroeger, de
beste schrijvers hun stempel
drukken op de beschaafde taal
van het Nederlandsche volk,
maar de radicale hervormers
zullen haar vervormen naar de
eischen van hun „nieuwe" taal
wetenschap.
Maar wetenschappelijk gezien
is deze wetenschap niet zoo
modern. Prof. Van Ginneken
heeft er op gewezen, dat de
vereenvoudigersbeweging berust
op een nu verouderde materia
listische Duitsche taalweten
schap uit 1890, wier onver
antwoordelijke eenzijdigheden
thans door de idealist-philolo-
gen van Miinchen, de laatste
taaldidactici in ons land en
daarbuiten, de Ferdinand de
Saussure-school van Genève, de
phonologenkring van Praag, de
sociologische linguistengeneratie
van Parijs, de Americanisten-
groep van Sapir, de Engelsche
taalphilosophie van Gardiner,
de Weener Sprachtheorie van
Karl Bühler en de zijnen, kort
om door de geheele moderne
taalwetenschap met den dag
meer wordt gelogenstraft.
Wij komen tot de slotsom,
dat nóch de voorbereiding van
de spelling-regeling door minis
ter Marchant, nóch de wijze
van invoering bij het onderwijs,
nóch de zakelijke inhoud van
de regels, die aan de nieuwe
spelling ten grondslag liggen in
overeenstemming is met het
geen het Nederlandsche volk
met recht had mogen verwach
ten.
Terecht hebben dan ook de
Belgische en de Nederlandsch-
Indische regeering indertijd be
sloten niet mede te doen aan
het experiment, welks noodza
kelijkheid niet werd aange
toond en dat gedurende onaf-
zienbaren tijd wanorde moest
veroorzaken en schade toe
brengt aan de Nederlandsche
taal.
Om deze redenen vragen wij
aan den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschap
pen: Heb eerbied voor een on
zer belangrijkste cultuurgoede
ren. Wij gaan er mede accoord,
dat er een vereenvoudiging
komt in de schrijfwijze der Ne
derlandsche taal. Maar deze zij
goed voorbereid. De Minister
hoore niet alleen de groep van
voorstanders der vereenvoudi
ging, maar legge het oor ook te
luisteren bij hen, die een an
dere meening zijn toegedaan.
Hij raadplege de Nederland
sche Maatschappij voor Letter
kunde en de Koninklijke Vlaam-
sche Academiehij late ook
den 'kunstenaar een stem in het
kapittel.
Bovendien houde hij er reke
ning mede, dat het Nederiand-
sche volk in de gelegenheid
moet worden gesteld zijn oor
deel over deze zoo gewichtige
zaak te doen hooren. Daarom
geen invoering bij Koninklijk
Besluit. De volksvertegenwoor
diging moet haar stem ook in
dit opzicht laten hooren. Hier
komt nog bij, dat de vereen
voudiging ook voor Vlaande
ren aannemelijk zal moeten
zijn.
Dus geen overijling, maar de
gelijke voorbereiding. Onze
mooie taal verdient het, dat zij
met zorg behandeld en geculti
veerd wordt. Hier staat een
volksbelang op het spel. H. S.
Burgerlijke Stand.
GOES. Huw.-aaiigiftcE. A.
Rutgers, 30 j. en A. M. Holle-
stelle, 29 j.
Geboren: Pieternella K., d. v.
J. Hoogesteger en L. Gijzel te
WemeldingeMagdalena W.
P., d. v. M. P. de Vos en D. M.
Bordui te 's Heeremhoek; Paula
Met emeritaat.
De classis Zwolle der Clir.
Geref. Kenk heeft aan ds K.
Zuidersma te Hoogeveen om
gezondheidsredenen eervol eme
ritaat verleend.
D s J. Op 't Ho 11 t. In
den ouderdom van 80 jaar is te
Meppel overleden ds J. Op
't Holt, em.-pred. van de Geref.
Kerk van Bolsward.
Uit hun ambt
ontzet. De Ned. Herv. predi
kanten dr J. W. v. Bart te
Ravenstein (N.-Br.), ds mr L.
C. W. Ekering te Amsterdam
en ds P. W. Foeken te Haar
lem, zijn allen uit hun ambt
ontzet. Gelijk bekend waren zij
leden van de v.m. N.S.B.