PROTESTANTSCH-CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Waarom geen verkiezingen
De capitulatie van Japan.
Provincienfeuws.
00 schrijfgp van onze iaal,
Tegen fact t*a!uk <icr reaoeriag
om d* algemeene verkiezingen
voor onbcpaakkn tijd, uit tc stel
len cu in tic plaats daarvan een
atg. noodparlement te vormen,
worden van meerdere kanten be
denkingen geopperd,
Waarom, zoo wordt gevraagd,
geen algwneetw verkiezingen uit
geschreven? Waarom is, wat in
andere landen wel mogelijk blijkt,
hier niet mogelijk?
Bij de bespreking van de geva
ren dip hier dreigen, zogt R. Kra
nenburg in „Het Parool" o.a.
„Het is wel duidelijk, dat in
de handen van een minder ge
wetensvol en staatsrechtelijk be
gaafd staatsman liet staatsnood-
recht een gevaarlijk werktuig
wordt. Met een beroep op den
noodtoestand van staat en volk is
door het nalionaal-socialistisch re
gime het democratische staats
recht der grondwet van Wcimar
„op legale wijze uit zijn hengsels
gelieven", schreef een natiouaal-
socialistisch rechtsgeleerde. Al
leen bij volstrekte onvermijdelijk
heid is er een rechtsgrond voor
staatsnoodrecht. En verder is het
systeem der grondwettelijke bepa
lingen, in haar algemeene strek
king cn geest zooveel mogelijk
toe te passen, ook als de letter
lijke inhoud voor het oogenblik
onbruikbaar is.
In verband met deze critiek is
tic vorige week voor de radio het
standpunt van de rcgecring ver
dedigd,.
Aldus:
„De Regcering is n i e t van het
socialistisch hondje gebeten, ze
droomt niet van een autoritair
gezag, en ze denkt er ook niet
over, iiet Nederlandsche volk te
gen zijn wil gelukkig te maken
met een of anderen raren, nieuwen
staatsvorm van vreemden huize.
De regeering wil niets anders,
dan zoo spoedig en zoo volledig
mogelijk terugkomen tot onze
grondwettelijke volksvertegen-1
woordiging. Onze democratie moet
verjongd cn verbreed worden, de
zeggenschap der bevolking 'moet
worden uitgebreid door allerlei
nieuw to scheppen organen,
maareen staat zonder vrij ge
kozen parlement is nooit een de
mocratie. Voor de regeering is
dat dus geen punt. Ze voert niets
in haar schild. Ze heeft geen re
volutionaire plannen, die straks,
als evenzoovele apen, uit de mouw
zouden kunnen komen."
Op de vraag, waarom, als dit
alles zoo is, dan geen verkiezin
gen worden gehouden, luidt het
antwoord:
„Er is een concreet, nuchter,
onomstootelijk feit, waarmee wij
rekening moeten houden, name
lijk dit: tallooze menschen in
Nederland hebben hun politieke
voorkeur niet overgebracht van de
eene oude partij naar- de andere,
neen, ze verlangen naar een ge
heel nieuwe partij, of, op zijn
minst, naar een nieuwa partij-
groepeering."
En omdat die nieuwe partij of
partij-groepeering met haar plan
nen nog niet gereed1 is, en omdat
de politieke ontwikkeling van ons
volk, in verband met het nieuwe,
dat deze tijd noodig heeft, nog
niet ver genoeg gevorderd is,
moeten de verkiezingen achter
wege blijven.
Tot wanneer?
Blijkbaar tot de r e g e e r i n g,
wier leiders zich met de opko
mende Volksbeweging nauw ver
want gevoelen, oordeelt, dat voor
de denkbeelden van deze beweging
voldoende propaganda is gemaakt
cn ons volk voor da doorvoering
daarvan rijp is.
Het is alles heel mooi.
En naar we aannemen goccl be
doeld.
Maar niet democratisch.
En niet in overeenstemming met
de eischen van ons staatsrecht
DAGBLAD
Radactie- en Adrniniatratie-adrcaGOES, Lange VorBtstraat 70, Telef. 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Rimmelandplcia 1, Telefoon 2364
Uitgave van de Stichting „Zceuwsch Dagblad"
Abotimprijs 3.30 p. kw. bij vooruitbetaling. Advertentieprijs 10 ot. p. mm.
MIDDELBURG: Rouaansche Kaal 39, Telef. 2009
BUREAUX te: VLISSINGEN: Wolstraat 37, Telef, 168
TERNEUZEN: Littooy's Boekhandel, Telef. 2052
1e JAARGANG No. 114 VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1945
RADIOREDE VAN KEIZER
HIRONITO. STAKING VAN
DE VIJANDELIJKHEDEN
De Keizer van Japan heeft door
middel van de radio zijn volk
persoonlijk op de hoogte gesteld
met het besluit tot capitulatie.
Hij verklaarde o.m., dat de Ja
pansche strijdkrachten niet versla
gen zijn, maar dat de geallieerden
begonnen waren ontzettende bom
bardementen uit te voeren. Zoo
doende betcekende voortzetting
van den oorlog vernietiging van
het Japansche volk. Slechts door
de voorwaarden te accepteeren
konden millioencn worden gered.
De Keizer zeide voorts nog,
dat Japan den oorlog begonnen
was uit zelfbehoud cn tot stabili
satie van den toestand in Oost-
Aziö, Japan zou geen gebiedsuit
breiding op het oog hebben
gehad.
In Australische kringen is men
over deze rede van keizer Hiro-
nlto slecht te spreken. De rede
was niet die van een versla-
g e n e, maar als van een ui t
dage r.
Ook in Engeland is men weinig
tevreden.
De keizer tracht den indruk te
maken, dat het Japansche leger
niet overwonnen cn onoverwinlijk
is. Een aanleiding te meer, om
die maatregelen te nemen, die een
nieuw militair avontuur onmo
gelijk maken,
De Japansche keizer heeft
Woensdag bevel gegeven aan
alle Japansche strijdkrach
ten, de vijandelijkheden on
middellijk te staken. Het zal
nog wel eenige dagen duren
eer ook de verafgelegen troe
pen dit bericht hebben ont
vangen,
In Amerika is reeds een aan
vang gemaakt met de omschake
ling van de oorlogsindustrie op
vredesproductie.
De distributie van benzine is
reeds geëindigd. Ook in Canada
is de benzine weer vrij gegeven.
Japanners vechten op
vele strijdtooneelen
nog door.
Leden van. de keizerlijke fa
milie zijn van Kioesjoe vertrok
ken als vertegenwoordigers van
de Japansche regeering om aan
den geallieerden opperbevelheb
ber officieel de overgave aaii
te bieden.
De Japansche generaals heb
ben zich echter nog nergens
overgegeven. Zij verklaren be
reid te zijn den strijd te staken,
indien ze daartoe het officieele
bevel van het keizerlijk hoofd
kwartier ontvangen zullen heb
ben. In Mandsjoerije gaan de
gevechten onverminderd voort.
Na een Japansche tegenaanval
te hebben gestuit, rukken de
Russen hier weer op. Het Ja
pansche tegenoffensief op Ko
rea is nog niet tot staan ge
bracht. Ook in Birma is er nog
geen sprake van overgave.
President Truman verklaarde
gisteren in een persconferentie,
dat de capitulatie niet volledig
is, zoolang niet alle 2 millioen
Japansche soldaten de wapens
hebben neergelegd.
Vriendschapsverdrag
tusschen Rusland 'en China,
Sovjet-Rusland en China
hebben een vriendschapsver
drag gesloten. Het vermoeden
bestaat, dat hiervoor de bepa
lingen van de Caïro-conferentie
als grondslag zijn genomen.
Deze zouden o.m. inhouden, dat
Formosa en andere eilanden
weer aan China zouden komen,
terwijl Korea een onafhanke
lijke staat zou worden.
Minister-pres. prof. Scher-
merhorn spreekt vanavond voor
de radio over den toestand in
de gevangenkampen.
In Londen had gisteren de
eerste bijeenkomst plaats van
het uitvoerend comité der ver-
eenigde volken.
Vóór zijn bezoek aan Was
hington zal generaal de Gaulle
eerst op 21 Aug. Canada be
zoeken. Hij vertrekt dien dag
van Parijs naar Ottawa per
vliegtuig.
De Amerikaanschc minister
van Financiën heeft meege
deeld, dat de Vereen. Staten
binnenkort een overwin-
ningsleening zullen uit
schrijven tot een bedrag van
10 milliard dollar.
President Truman heeft ver
klaard, dat troepen van de vier
groote mogendheden aan de
bezetting van Japan
zullen deelnemen.
In Engeland zijn alle beper
kingen van het gebruik
van koper voor export
artikelen opgeheven.
Vandaag zullen 150 man van
de Irene-brigade
vanuit Rotterdam naar Zuid-
Afrika vertrekken.
-> Het Japansche Nieuwsbureau
deelde mede, dat het vliegtuig
met de delegatie voor de o n -
dertee kening van
de acte van overgave
nog niet kon vertrekken. Het
zal naar gemeld wordt nog wel
10 of 12 dagen duren eer alle
troepenonderdeelen het bericht
dat de wapens moeten worden
neergelegd, hebben ontvangen.
De wegen in Noord-Brabant.
Het zware verkeer der geal
lieerde oorlogsmachine over de
Brabantsche wegen heeft ruï
neuze gevolgen gehad. Vooral
do lichter geconstrueerde Pro
vinciale wegen zijn tegen dit
verkeer niet bestand gebleken.
De krachtproef, waaraan deze
wegen werden onderworpen, is
nog niet ten einde cn tot welke
gevolgen zij zal leiden is dus nog
niet bekend, zoo deelt de hoofd
ingenieur van den Provincialen
Waterstaat in, een toelichting
op de bcgrooting mede.
Om de wegen in goeden staat
tc brengen zal het onderhoud
zeer sterk moeten worden opge
voerd. Op de provinciale be
grooting van dit jaar is voor de
kosten van onderhond van we
gen cn bruggen een bedrag van
f764.900 uitgetrokken, dat is
40 procent meer dan in normale
omstandigheden het geval was.
Zoeuwzeho KorfbalboniJ.
Coiupetitis-uitali'tfvn s Olyiapla
V.D.B. 2-2; Zeelandia 1—
Waarde 17—1V.Z.O.D.—Be
Quick 33W.H.S.Eendracht
22IvoSmerdiek 16,
Eindstanden afdeeling C.
Tjoba 6 6 0 0 12 29— 9
Do poel 6 3 0 3 6 25—20
V.D.B. 6 2 1 3 5 16—17
Olympia 6 0 15 1 832
Tjoba kampioen.
Afdeeling F.
Onda S 6 1 1 13 28—16
S.S.S. 8 5 1 2 11 28—12
Be Quick 8 4 2 2 10 29—26
D.O.S. 8 1 2 5 4 15—31'
V.Z.O.D, 8 0 2 6 2 10-25
Onda kampioen.
Z. L. IVL
Tot voorz. en sccr. van den
kring Sohouwcn-Duivcland Z.L,
M, werden gekozen de heerca H,
C. v. <1. Zande cn F. C. Hanse.
Als hoofdbestuursleden werden
aangewezen de hoeren H, C. v.
i d. Zaudc, P. L, Vis, C. J, van
Westen cn P, L, Krcpcl, Voor de
functie van voorz, der Z.L.M.
werden voorgedragen de hccrcn
Geuze te Tholcn cn v. Bommel
van Vloten te Goes.
Oud-leerlingen Rijkslandb.-
Wintersohool.
De Vereen, van oud-leerlin
gen van de R.L.W.S. te Goes
hield j.l. Dinsdag ecu vergade
ring onder leiding van den heer
C. J. J. van Arcnthals.
Bezwaren werden geopperd
tegen de in Maart gehouden
verkiezing van een nieuw be
stuur, terwijl dc leden uit
Schouwen niet aanwezig kon
den zijn.
Het bestuur zal deze kwestie
nader onder de oogen zien en
overwegen of het zijn mandaat
in een volgende vergadering op
nieuw ter beschikking zal stel
len. Tot afgevaardigde naar het
hoofdbestuur der Z.L.M.werd
gekozen de heer J. P- Linden-
bergh, sec. de heer C. Burger.
Bij de rondvraag werd gewe
zen op de wenschelijkheid van
het verleenen van hulp aan
landbouwers, die tengevolge
van den oorlog gebrek hebben
aan bepaalde machines of
werktuigen, zulks door deze
aan hen in bruikleen te geven.
Plet bestuur zal deze zaak over
wegen.
Middelburg
contra Vlissingen.
A.s. Zaterdag zal op het van
Nispenplein te Vlissingen een
door de technische commissie van
de Afdeeling Zeeland' van den
Nederl. Voetbal Bond georgani-
seorden voetbalwedstrijd plaats
vinden tusschen 'u Middelburgsch
en een Ylissiegscli elftal.
Het ligt in de bedoeling op
Zaterdag 25 Augustus a.s. den
returnwodstrijd to doen spelen op
het terrein achter do meelfabriek
te Middelburg, mits de medewer
king van allo betrokken vereeni-
gingen kan worden verkregen. Do
organisatio te Vlissingen is op
gedragen aan do vereenigingen
„Vlissingen" en „De Zeeuwon". Ta
Middelburg zullen daartoe de ver
eenigingen „Middelburg" en „Zee
landia" worden aangezocht.
Bij besluit van den Presi
dent der Arroudissements-
Rechtbank te Middelburg van
13 Aug. 1945 zijn benoemd tot
kantonrechter-plaats vervanger
in het kanton Middelburg de
heeren H. R. Hecrema, Inspec
teur der Domeinen te Goes, en
Mr Dr A. J. J. M. Mes, burge
meester van Heinkenszand.
MIDDELBURG. Konin
ginnedag 194 5. Het defini
tieve programma t.g.v. den ver
jaardag van H. M. de Koningin
is nu door de Ver. „Uit het Volk,
Voor het Volk" en-diverse buurt-
vereenigingen vastgesteld
30 Aug.7.30 nm. Kerkconcert
in de Oostkerk.
31 Aug.: 8.00 v.m. Klokluiden
Oostkerk
8.05 Koraaimuzick op de Oost
kerk.
8.30 Vier réveilles (vanaf Oost
kerk, Groenmarkt, Dam en Ge
meentehuis).
10.0011.00 Wijdingsuur.
12.30—1,30 n.m. Militaire
parade.
2.003.00 Massazang.
3.004.00 Gecostumecrde korl-
balwcdstrijd door 2 Swift-twaalf-
tallen.
De laatste 4 programma-ondcr-
dcclen vinden op de Markt plaats,
4.00 n.in. Opstellen optocht, be
staande uit praalwagens op den
Blatiwedijk. Vertrek om 4.30,
12.305.30 Ringrijderij in
Zecuwsch costuum aan de St.
l'icterstraat. Hiervoor hebben zich
een groot aantal deelnemers opge
geven,
7,00—8,00 Concert op de Markt,
9.00 GoniJdvatirt vanuit dc
Maisbaai, Ook do Etigelsdie au
toriteiten hebben hieraan hun me
dewerking toegezegd,
Met muziek op de Markt wordt
der,u dag besloten.
1 September, 12.001.00 n.tn,
Kindcrmaaltijd. Hieraan zullen
200 kinderen deelnemendc maal
tijd wordt aangeboden door Hol-
landsche militairen, die hiervoor
hun rantsoenen sparen.
1.30—6.00 Kinderspelen in vele
buurten.
Om 7.30 am, wordt de optocht
van den vorigen dag weer opge
steld, die om 8 uur van den Blau-
wedijlc vertrekt.
I-Ioogtepunt, tevens slot van alle
feestelijkheden zal zijn een vuur
werk, dat waarschijnlijk op de
Markt zal worden afgestoken.
Door de Gemeentebedrijven
kan, zij het op beperkte schaal,
extra clectricitcit worden beschik,
baar gesteld. Iedere buurtverecnl-
ging dient zich daaromtrent met
deze instantie te verstaan.
Oude gebouwen. Tot
bestuursleden der Verceniging tot
instandhouding van oude gebou
wen, werden gekozen Ir. H, do
Lnssonet de la 'Sablonière, Jhr,
S. A, A, van Nispen cn Ir A.
Rothuizen,
Een regeling werd getroffen
voor financieelen steun bij de a.s.
herstelling der rainen t.a.v. van
die panden, die door zekere monu
mentaliteit gekenmerkt worden cn
voor wier eigenaars de eventueele
meerdere kosten boven een minder
aanbevelenswaardige oplossing een
bezwaar zonden zijn,
GOES, Door bet hoofd van de
plaatselijke politie,.den wnd. bur
gemeester is bepaald, dat alle
vreemdelingen, die hun woon- of
verblijfplaats in deze gemeente
hebben of daar vertoeven, zich
moeten melden, de letters AM
op 20 Aug. tusschen 9 en 12 uur
cn de letters NZ op 21 Aug.
tusschen 9 en 12 uur op het bureau
van politie. Zij ^moeten voorzien
zijn van hun identiteitspapieren.
Na regen komt zonneschijn.
Dit vooral word gisteren op den
nationalon feestdag, in den meest
letterlijken zin bewaarheid, want
terwjjl 's morgens nog regen en
hagel door de Goesseho straten
striomden, straalde 's middags
een echt feéstzonnetjo over do
markt en gaf aan het oranje van
do grooto menigte een nog fees
telijker aspcit, terwijl de velg
vlaggen tegen hot heldere blauw
van don hemel een nog vroolijker
aanblik boden.
Goes vierde feest. Hot begon
om 3 uur mot een toespraak van
af het bordes van hot stadhuis
door den wild. burgemoestor, dhr
de Roo, waarin deze aller gevoe
lens vertolkte, toen hij zei, dat
er naast dank aan God, grooto
erkentelijkheid is voor hotgeon
onzo koninklijke familie in de
zware jaren, die achter ons lig
gen, heeft gedaan. Voorts herin
nerde hij aan do grooto offers
van onzo dappere militairon van
land-, zee- en luchtmacht en aan
die van onze bondgenooten. Daar
op word een oogenblik stilte be
tracht, terwijl „Hosanna" het Wil
helmus en hot Engelsclie volks
lied speelde.
Vervolgens sprak dhr Van Ballo-
.gooijen de Jong ais voorz. van de
Oranjevereeniging. Hij wees er
op, hoe we nooit dankbaar ge
noeg kunnen zyn, dat we nu weer
vrij zij11- Hij herinnerde daarbij
aan do bijeenkomst, die Woensdag
in de bosschen bij Goirle plaats
had, tor herdenking van het feit,
dat hier 3 jaar goloden de eorsto
5 gijzelaars werden gefusilleerd.
Laat ons onzo dankbaarheid voor
do vele offers toonen door eens
gezind mee te werken aan den
opbouw van ons verarmde vader
land, aldus dhr Van Ballegooijen.
Tensloto sprak lt.ter zoe Jonker
een woord van dank tot de Goes
seho bevolking namens de marino.
Nadat het „Wilholnius" gezon
gen was, werden o.i.v. dhr 't Hooft
do kloppermarseli en hot linten-
spel „gerepeteerd", waarbij diens
wandelstok goedo diensten bewees.
Hiermoo was het middagprogram
ma ten eindo.
's Avonds ijiaakto ons populaire
Pijporseorps oen marsch door do
stad en trok zooals steeds groote
belangstelling. Vanaf 8 uur speel-
do voorts „Euphonia" op do mu
ziektent en ook daar was hot oen
gezellige drukte, al duurde hot
nog oven voor men „los kwam".
Toon was or cchtor tenminste
waar hot do jougd betrof gcon
houden moor nan en tot iaat in
don avond word er geflanst en
gehost. Zoo viordo Goos hot oiiulo
van don oorlog.
KAPIBLLE. Bjj do fani. Hvors-
djjk tvordon niet minder dun 25
jonge kippon doodgebeten, ver
moedelijk door oen hond. Zokor
oou aanzionlijko schadepost,
Allé buurtvoroonlglugon al-
Mor hebben vergaderd en nieuwe
besturen gekozen. AJle» maakt zich
op den verjaardag ven do Ko
ningin lo liordmiken. Twee dagen
zak er feest gevierd worden,
BT, LAURENS, Door ruim
170 inwoners co evacué'» (lazer
gsiossnte is in een verzoek
schrift aan den Comrn. der Ko
ningin gewezen op de vernie
ling en schade, die aan de hui
zen langs den Noordweg wordt
aangebracht door het drukke
verkeer met de „ducks". Den
commissaris wordt verzocht
1 maatregelen te nemen om dit
verkeer te beperken.
ARNEMUIDEN. Tot wctliou-
dors zijn benoemd de hccrcn B.
I J. la Soe en J. Polderdijk.
THOLEN. Wegens reparaties
aan de pont staat de veerdienst
over de Eendracht a.s. Maandag
I tot 4 uur n.m. stop.
HAAMSTEDE. Tot directeur
van de Coöp. Boerenleenbank al
hier werd benoemd de lieer P. L.
Vis; tot plaatsvervangers do hee
ren H. v. Toledo cu W. Giliamse.
ii.
Er is, toen in 1934 /ninlste?
Marchant zijn spelling aan het
Nederlandsche volk oplegde, in
j den lande een groot verzet ge
weest. De meeste Nederlanders
wenschtcn zijn systeem niet te
aanvaarden. Het is in dit vcr-
1 band interessant het resultaat
tc vermelden, dat het referen
dum van de Haagschc Post op-
I leverde. Van de 3154 uitgebrach-
i te stemmen, zoo meldt dit blad,
I waren er maar 882 voor Mar-
chant en 2272 op de Vries en te
Winkel. „Het groote publiek is
1 in overweldigende massa voor
de Vries cu te Winkel", zoo
moest, tegen zijn eigen sympa-
thieën in, de referent Dr F. C.
Dominicus erkennen.
Het verzet tegen de maatre
gelen van den minister was al
om groot, Er kwam een Ver-
eeniging voOr orde en eenheid
in de spelling tot stand, waar
van zeer vele Nederlanders lid
werden. Dc hierboven genoem
de Dr Dominicus moest „met
droefheid in het hart" vaststel
len, dat geen enkele groep van
Nederlanders was te vinden
voor de spelling van Marchant
dan alleen de onderwijzers cn
leeraren. Wat deze laatste groep
betreft gaat bovendien zijn con
clusie niet .op.
Dat minister Marchant er in
geslaagd is zijn spelling in dc
Kamers aangenomen te krijgen
is dan ook niet meer dan een
politieke overwinning geweest.
Van dc Eerste Kamer bijv. wa
ren meer dan 25 leden lid van
de anti-Marchant vereeniging
voor orde en eenheid. Hoewel
dus de meerderheid der leden
zijn spelling niet wilden, hebben
de Roomsch-Katholieken den
minister gesteund door tegen
de motie-de» Savornin Lobman
te stemmen, welke van den mi
nister vroeg zijn voorstellen in
te trekken, daar zij meenden,
dat hun lidmaatschap van de
Vereeniging voor orde en een
heid al een genoegzaam bewijs
vormde, dat zij tegen de spel-
ling-Marchant waren.
Dat de taalgeleerden en dich
ters niet als één man achter
den minister stonden bewijzen
wel de publicaties van mannen
als Dr P. C. Boutens, Dr Jac. v.
Ginneken S.J., Dr J. Huizinga,
Dr J. W. Muller, Arthur van
Schendel, Dr J. Wille en vele
anderen, zoowel Noord- als
Zuid-Nederlanders, alsmede het
adres van den Senaat der Vrije
Universiteit te Amsterdam aan
den Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen.
In een volgend artikel willen
wij nagaan waarop zich het
verzet in den lande grondde en
ons afvragen, of dit verzet ons
in dezen tijd: iets kan leeren,
dat ons bij de oplossing van het
spellingvraagstuk ten richtsnoer
kan zijn.
9 Jan. 1917 toen hij in het ambt
bevestigd werd de kerken te Mc-
liskerke, Bruinisse, Terneuzen,
Vlaardingen cn vanaf 6 Oct, 1937
die te Rilland-Bath,
Gen. Synode Geref. Kerken.
in do voortgezette zitting heeft
de voorzitter welkom geheeten
t de heeren dr A. A. L. Rutgers
en nir dr J. Douner, leden van
j het college van deputaten voor
de correspondentie met de
Hooge Overheid, het medeleven
der synode vertolkt met liet over
lijden van den deputaat, prof.
dr V. H. Rutgers en haar blijd
schap uitgesproken over den be
houden terugkeer van den nes
tor van deputaten dr J. J. C, v.
Dijk. Dc heeren Rutgers cn
Donncr hebben vervolgens in
j den brcedc verslag uitgebracht
van de stappen die deputaten
gedaan hebben cu tijdens de be-
zetting én in de huidige situatie,
I De synode kwam tijdens de be
sprekingen in zooverre op haar
besluit, 5 deputaten te benoe
men voor de geestelijke ver
zorging der politieke gevange
nen, terug, dat de deputaten ds
W. M. ie Coiutre te Bergen op
Zoom en ouderling Mcijerink te
Arnhem van hun deputaatschap
ontheven werden en voor elke
prov. een deputaat werd be
noemd benevens een voor den N.O.
polder. Voor Zeeland werd be
noemd dr Hommes te Middel
burg.
De synode besloot zich in het
interkerkelijk overleg blijvend
te doen vertegenwoordigen en
benoemde als deputaten daar
voor dr A. A. L. Rutgers, mr
dr J. Donner en prof. dr IC Dijk
en als secundus dr J. Hoek.
Beschadigde kerken.
Het moderamen der restau
ratiecommissie der Ned. Herv.
Kerk, nl. Ds K. H. E. Grave-
meyer, Dr H. M. J. Wagenaar
en Mr G. A. J. ter Linden, heb
ben een bezoek gebracht aan Wal
cheren en Zeeuwsch-Vlaanderen.
Met meerdere kerkvoogden en
kerkeraadsleden werden de omvang
van de beschadigingen en verwoes
ting van kerken, dienstgebouwen
en pastorieën toegelicht.
De Ned, Herv. Gemeenten van
Oostburg cn Sluis hebben van de
Alg. Synode bericht ontvangen,
dat de Zwitsersche Prot. Kerken
enkele noodkerken hebben beschik
baar gesteld, waarvan één voor
Oostburg cn één voor Sluis is
bestemd.
Kerk en School.
Predikbeurten.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Oudelande, W.
L. Heijmans, cand. te Breda.
Aangenomen naar 's Hecrcn-
berg, C. A Schenk te Sappe-
meer.
Bedankt voor Warmond, K.
J. H. Burgy te Westmaas.
Geref. Kerken.
Beroepen te Francker, H. Pol
te Hallum.
Aangenomen naar Zwolle, G.
Lugtigheid te Zeist.
Bedankt voor Nieuwer-Amstcl-
Noord (2e pred.pl.), G. Meyncn
te Amsterdam-West.
Clir. Geref. Kerk.
Bedankt voor Zeist, J. C. Ma-
ris te Üud-Bcijcrlaiid.
E m e r 11 a a t. Ds B. vmi
Neerbos, pred. bij de Geref. Ge
meente te Rilland-Ilath heeft
emeritaat aangevraagd cn hoopt
op Donderdag 13 September af
scheid te nemen.
Ds ym Neerbos dk-mlo sinds
ZONDAG 19 AUG. 1945.
Ned. Herv. Kerk.
Kapelle: 10 dr Schmidt, 2.30
ds v. Steenbergen; Baarland:
10.30 en 3 ds Benèder; Oostka-
pelle10 en 7 dhr Don, theol.
stud.; Duinbeek: 2 ds v. Loon;
Nieuwland: 10 dhr Buijs, 3 ds
WaardenburgVrouwepolder
10 cand. Valeton; Geersdijk:
11 dhr Kraak, 3.30 dhr Hooger-
hcide; Kortgene; 2 dr v. d.
Voet, Haarlem; Tholen: 10 ds
Batelaan, 6.30 ds v. Oost; Oud-
Vossemeer: 3.30 ds Vroeginde-
weijSt. Annaland: 2 x ds v.
Griethuijsen; Stavenisse: 2 x
ds Damsté; St. Maartensdijk:
2 x ds de BresScherpenisse
3.30 ds Batelaan; Poortvliet:
10.30 ds VroegindeweijSt. Phi-
lipsland: 2 x ds Holst; Nieuw-
Vossetneer: 10.30 ds v. Oost.
Geref. Kerken.
Goes9.30 en 5.30 ds Fanoy,
Eindhoven; Middelburg: 9 en
10.30 ds v. Meclielcn, Roosen
daal, 2.30 en 5.30 ds Koning;
Wolfaartsdijk; 10.30 en 3 ds v.
Heijniugen; 's Gravenpolder:
ds den Boer, OudeschootHein
kenszand: ds Vreugdcnhil, O.-
Vossemeer; Kapelle: 10 en 2.30
ds Schcele; ICruiningen: 10 en
2.30 ds Vreugdcnhil, Melisker-
ke; Nieuwdorp: 10.30 ds Kool
stra, 3 leesd.Lewcdorp10.30
leesd., 3 ds Koolstra; Tholen:
10 en 6.30 ds Swierts; Poort
vliet 10.30 en 3 ds Lanning,
Fijnaart.
Chr, Geref. Kerk.
Middelburg: 10 en 3 prof.
Wisse.
Geref. Kerk (H.V.)
Middelburg: 10 ds Hasper,
Den Haag.
Geref. Gemeenten.
Middelburg: 9.30, 2 eu 6 dhr
v. d. Ketterij, atud. R'dam, 22
Aug. 7.30 d» Kok, Veencndaul)
Vlissingen:'9.30, 2.30, 6.30 leesd.,
20 Aug. 7.30 dhr v. d. Ketterij;
Arnetnuldeii: 18 Aug. 7.30tlhrv.
d. Ketterij, Zondag 3 x leesd.)
(Joes: 9,30, 2 en 6 tl» J'Tannic,
llurticveld; Krubbemiijke10,
230 en 0,30 ds v <1. Berg)
'n Gravenpolder: 10.30, 30 en
6.30 ds llthi'ktiopi Tholen) 10,
3..30 bh 6.30 leesd,
Vrije Geref, Gem,
Tholen: 10, J.30 en 6.3(1 letsd.
Vrij F.vang, Gem,
WemeUliuge; 10 ett 2.30 da
Wcrge».
Evang, Luth. Kerk.
Middelburg7.30 n.m. ds Nolte,
Vlissingen (met Doopsgcz.
Geiu.)10 da Nolte.
Hctet. Aposi. Zeod.gem.
Vlieringen: 10 en 4.30 dienst.
Hoog water te Vlissingen
Zaterdag 18 Aug.10.21 u.,
1.31 M. N.A.P.; 22.58 u., 1.25
M. -j- N.A.P.
Op- en ondergang van zon
en maan.
Zaterdag 18 Aug.: Zon op
6.35 u., ouder 21.04 u. Maan op
15.38 u., onder 23.43 u.
Volle maan op 23 Aug. a.s.
Barakken en nood
woningen voor
Walcheren.
Eenigen tijd geleden heeft het
Militair Gezag in overleg met
oud-Minister Tromp een officier
naar Zwitserland afgevaardigd,
ten einde te trachten aldaar ba
rakken en noodwoningen ten
behoeve van dc werkzaamheden
op Walcheren aan te koopen.
Van oudsher werden in de
bergen van dit boschrijke land
vele huizen van hout gebouwd.
Aangezien het leger in de
bergen over gemakkelijk ver
plaatsbare barakken voor de
onderbrenging van troepen en
materieel moet kunnen beschik
ken en het ruwe klimaat een
behoorlijke isolatie der wanden,
vloren cn daken vcreischt,
heeft men in Zwitserland spe
ciale constructies voor dit doel
ontworpen.
Nadat de Zwitsersche Rcgec
ring bereid bleek voor dit spe
ciale geval dadelijk een uitvoer
vergunning te verleenen cn de
desbetreffende instanties ook het
benoodigde hout hiervoor ter
beschikking wilden stellen, kon
den de beoogde barakken ên
noodwoningen voor dit doel in
bestelling worden gegeven.
Het was echter niet mogelijk
de aflevering hiervan vóór midden
September in Zwitserland tege
moet te zien. Daarom werden te
vens besprekingen met het mili
taire departement aldaar gévoerd,
ten einde reeds dadelijk <le be
schikking te verkrijgen over de be
noodigde barakken. Het gevolg
was, dat door de z.g, Schweizer
Spende, een door de Zwitsersche
regeering samen niet particulieren
gefinancierde stichting tot hulp-
verleening aan door den oorlog
zwaar getroffen landen, het aan
bod werd gedaan om vier volle
dige barakkenkampen, voor totaal
c,a. 2000 personen, gratis aan ?na.
land aan te bieden.
Deze schenking omvat 28 slaap-
harakken voor elk 5672 perso
nen, 12 cantines voor 144 perso
nen, 4 groote dienstbarakken, 4
keukenbarakken cu 4 wasch-pri-
vaatbarakken.
Dank zij de medewerking van
de Fransche autoriteiten is het
mogelijk geweest, dat men de be
schikking verkregen heeft over
een tweetal speciale treinen, elk
van ongeveer 50 wagons, waarvan
één inmiddels te Vlissingen is
aangekomen,
Dc vier kampen worden nu te
Vlissingen, Middelburg, West-
ICapelle en Domburg opgebouwd;
een gedeelte is reeds gereed. Men
hoopt binnen enkele weken de o£-
ficiëele overdracht van de volle
dige kampen aan de Nederlandsche
Regeering te doen plaats hebben.
Groenten- en fruitexport
naar Engeland dringende
eisch.
De nederlaag van Duitschland
en het vooruitzicht, dat de land
en tuinbouw daar in de toe
komst een belangrijker plaats
zal gaan innemen, maakt voor
onze groenten- en fruitprodu-
centen heroriënteering van den
export noodzakelijk.
Voor den oorlog werd de helft
van wat hier geteelt werd, uit
gevoerd. Daarvan ging ruim 50
pet. naar Duitschland, ongeveer
30 pet. naar Engeland en de
rest naar Frankrijk, België en
andere Europeesche landen. Op
het oogenblik lean van export
nog geen sprake zijn. Het man
keert aan arbeidskracht, kolen,
vervoer en, vooral kunstmest.
Onze kunstmestpositie is nog
niet rooskleurig, maar volgend
jaar zal in 50 pet, van de nor
male behoefte, die in verband
met onze bodemgesteldheid
groot is, kunnen worden voor
zien.
In 1946 zal onze tuinbouw
weer op ongeveer 70 pet. van do
vooroorlogsche capaciteit kun
nen werken. Op bet oogenblik
is deze tengevolge van den oor
log niet meer dan 50 pet. Deze
70 pet. wil dus zeggen, dat bet
volgend jaar weer een zekere
hoeveelheid voor export be
schikbaar zal komen. Maar
waarheen?
Duitschland heeft ongetwij
feld nog groenten noodig, om
dat bepaalde soorten duur nu
eenmaal niet gekweekt kunnen
worden. Maar wat Imt daarte
genover In dc plaats kan Mei"
let) on hue de betaling zal wol
den geregeld I» nog een open
vraag,
