ZEEUWSCH DAGBLAD
1e JAARGANG No. 93 PROT. GHR. BLAD VOOR ZEELAND Maandag 23 Juli '45
Nood-Staatsrecht.
Staats-onrecht.
Mr H. P. Marchant, die vroe
ger een voorname rol speelde in
de politiek, wijst in de „Maas
bode" op liet voorschrift van de
GrondwetDe Koning is on
schendbaar de ministers zijn ver
antwoordelijk.
Dit beteekent.elke regee-
ringsdaad van den Koning is
tevens een regeeringsdaad van één
of meer ministers en aan hen kun
nen de Staten-Generaal verant
woording vragen van elke regee
ringsdaad, ook van die, welke de
Koning zelf heeft verricht, alsook
van het nalaten van elke regee
ringsdaad.
Hieruit blijkt de beteekenis van
die staatkundige positie, waarin
wij thans verkeeren. Daar is een
Koningin die regeert.Er zijn ook
ministers, die aan de Staten-Gene
raal verantwoording schuldig
zijn.... Er zijn ook een Staten-
Generaal. Maar de regeering ont
houdt aan de Staten-Generaal het
middel, dat de Grondwet hun
geeft, om. hun recht te laten gel
den op het vragen van verantwoor
ding van eenige regeerings
daad.... Dit is niet „nood-staats
recht", zooals men het noemt„het
is staatsonrecht, het is in strijd
met de Grondwet en volmaakt
overbodig".
Hierover kan geen verschil van
meening zijn.
De vraag is echter, hoe te komen
tot een werkelijke volksvertegen
woordiging.
Zooals bekend zoekt de Regee
ring een oplossing in ,d e z e rich
ting dat het oude parlement wordt
gezuiverd, en door benoeming
aangevuld.
Hiertegen rijzen echter groote
bezwaren.
Het voornaamste bezwaar is,
dat gehandeld wordt in strijd met
de Grondwet.
Het tweede, dat een dergelijke
samenstelling on-democratisch is.
En een derde, dat als eenmaal
een nood-woning betrokken is,
deze niet zoo gemakkelijk verlaten
wordt.
Er is slechts één weg om te
komen tot een grondwettelijk,
representatief parlementver
kiezingen op korten
t e r m ij n,
JAPAN MOET ZICH
ONVOORWAARDELIJK
OVERGEVEN.
Kapitein E. Zacharias van de
Amerikaansche marine heeft
als zegsman van de Ameri
kaansche regeering via de ra
dio gezegd, dat onvoorwaarde
lijke overgave van de Japan
ners hen den eenigen weg biedt
om Japan te redden.
Uw tijd gaat snel voorbij, al
dus Spr. Zoodra de verdere
ontplooiing van onze strijd-
I macht gereed is zal deze gele-
genheid voor u verloren zijn
gegaan.
De oorlog zal dan beslist wor
den in Japan door onze over
macht van wapens.
Tengevolge van den Ameri-
kaanschen oproep tot onvoor
waardelijke overgave lijden de
Japansche autoriteiten 'klaar
blijkelijk aan invasiekoorts
meldt Reuter. Het is of men
de geest van Hitiers Atlantik-
wal weer hoort in de hysteri
sche toespraken tot de bevol
king van Japan om de men-
schen tot rust aan te manen
en vertrouwen te geven in de
muren van het fort JapanT
DE FRANSCHE REGEE
RING ACHT VER-GAANDE
HERVORMINGEN NOODIG
Generaal de Gaulle is Zaterdag
te Brest tijdens een redevoering
welke door de radio werd uitge
zonden, door het spreekgestoelte
gezakt, Het platvorm waarop hij
stond kon de vele aanwezigen
niet dragen.
De Generaal, die ongedeerd
bleef, bewaarde-de grootste kalmte
en zette zijn redevoering toen de
gemoederen gekalmeerd waren,
voort
De Gaulle heeft o.m. gezegd,
dat Frankrijk ver-gaande hervor
mingen noodig heeft, doch dat de
continuïteit van den Staat op de
eerste plaats verzekerd moet wor
den. Terugkeer naar de Grondwet
van 1940 zou niet bevredigend
zijn.
De Regcering wenscht, dat er
in de toekomst twee Kamers van
volksvertegenwoordiging zullen
zijn, maar een dergelijke hervor
ming mag niet worden ingevoerd
zonder overleg met de bevolking.
Het volk dient zelf te beslissen.
Het vraagstuk zal aan de voor-
loopige vertegenwoordiging wor
den voorgelegd.
Worden de plannen aangenomen,
dan vraagt de Regeering voor
den tijd van 7 maanden de vrije
hand, terwijl dan de volksver
tegenwoordiging zich met de
nieuwe grondwet kan bezig
houden.
Kankerbestrijdng.
Het Koninklij k Hospitaal
voor Kankerbestrijding in Lon
den heeft volgens zijn direc
teur, Chester Beatty, groote re
sultaten bereikt. Er zijn vooral
nieuwe feiten bekend gewor
den over de verbreiding van de
ziekte. C. E. Shattock, de voor
zitter van het medische comité
verklaarde, dat een middel om
de kwaal te genezen weliswaar
nog niet werd gevonden, maar
dat door de groeiende ervaring
dit middel zeer zeker ontdekt
zou kunnen worden.
Nieuwe landing bij
Balikpapan.
De Australische 7e divisie deed
gisteren, zonder veel tegenstand te
ontmoeten, een nieuwe landing, op
22 km. van Balik-papan.
De aanvallen op Japan.
Bij de aanvallen van vorige
week op de Japansche hoofdstad
en omgeving zijn door de gealli
eerden 45 Japansohe schepen tot
zinken gebracht, w.o. een slag
schip, terwijl 86 vliegtuigen wer
den vernietigd.
Het Fransche nieuwsagent
schap verwacht na de Potsdam
conferentie twee speciale bespre
kingen over de kwestie Italië en
over dien Balkan.
Jan Masaryk, eertijds president
van Tsjecho-Slowakije, is na ja
renlange afwezigheid in zijn land
teruggekeerd.
In de „Regina-Coeli"-gevange-
ns te Rome, waar 2400 gevan
genen in opstand waren gekomen,
is vorige week brand ontstaan.
Men kon het vuur echter na
groote inspanning meester worden.
Briefkaarten voor het
buitenland.
De aandacht van afzenders van
brieven en briefkaarten, voor het
buitenland wordt er nog eens in
het bijzonder op gevestigd, dat niet
alleen het briefpapier maar ook
briefkaarten slechts aan •een zijde
mogen zijn beschreven,
DE PRINSES IN
SCHOTLAND.
Prinses Juliana is gisteren
met de „Queen Mary" in
W.-Schotland gearriveerd.
Zij hoopt, dat Soestdijk spoe
dig de drie prinsesjes zal
kunnen begroeten.
Generaal-Majoor Kruis, chef
Staf M. G„ vraagt ontslag.
Aan den Chef-staf M.G., Ge-
neraal-majoor Kruis, is dezer da
gen gebleken, dat op grond van
tijdens zijn afwezigheid voorge-
gevallen feiten en omstandigheden,
zijn naam betrokken zou worden
in aangelegenheden welke een ge
rechtelijk onderzoek vorderen.
In verband hiermede heeft de
generaal gemeend ontheffing uit
zijn functie te moeten verzoeken.
De Regeering heeft dit verzoek
zeer ernstig overwogen. Zij be
grijpt die motieven welke den
generaal tot dit verzoek hebben
geleid en waardeert zijn houding.
Gelet op de belangrijke diensten,
welke de generaal bij voorlduur
als Chef-staf M.G. den lande be
wijst, en op het feit dat hij ge
durende 5 jaren afwezig is ge
weest en ook na de bevrijding
weinig contact met zijn gezin
heeft gehad, zoodat hem boven
bedoelde betreurenswaardige fei
ten geheel onbekend zijn gebleven,
heeft de Regeering gemeend, aan
H.M. de Koningin te moeten advi-
seeren, dit verzoek om ontslag niet
in te willigen.
„Er is een volk in
nood!"
Rede van Minister Logemann
De minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen, prof. dr J. H. A.
Logeman heeft zioh in een radio
rede tot de Nederlanders in alle
landen gericht, waarin liij Neder
lands roeping t.a.v. Indië tot uit
drukking bracht; een roeping, die
het aan anderen niet m a g en niet
w i 1 overlaten.
Het woord is niet te groot,
aldus de minister, want het zijn
belangrijke feiten, dat zoowel
vorstin, regecring als volk bereid
zijn Ned. bloed te doen storten
voor een zelfstandig Indonesië en
niet tot herstel van een koloniale
overheersching. Doch na den sta
len oorlog wacht ons een geeste
lijke worsteling. Niet alleen het
bloed en de tranen van den oorlog
zullen noodig zijn om de zelfstan
digheid van Indonesië te vestigen,
maar daarna het zweet en de ar
moede van een gansche"generatie
van Indonesiërs en Nederlanders
in gczamenlijken, zelfverlooche-
nenden harden strijd.
Intusschen wachten de geteis
terde millioeuen in Indië op hun
bevrijding. Het is geen oude ko
loniale begeerte, die ons met klem
doet aandringen op hun tijdige
redding. Het is geen eigenbaat,
als wij vragen: Helpt ons bewa
penen en helpt ons snel. Er is
een volk in nood daarginds. Dat
do wereld der vrijheid zich dat
bewust moge maken.
Onregelmatigheden
bij den
Repatrieeringsdienst,
Op last van Militair Gezag,
dat kennis had genomen van ge
ruchten, is een onderzoek inge
steld. naar beweerde onregelmatig
heden bij den Repatrieeringsdienst
te Assen.
De directeur, zoomede het hoofd
der afdeeling voeding van dezen
dienst werden op verdenking van
verduistering ingesloten.
Het is gebleken, dat meermalen
minder gerepatrieerde!! aanwezig
waren dan waarvoor levensmidde
len werden ingeslagen. Dit teveel
werd onder de ambtenaren ver- j
deeld. Op deze wijze kwam een
hoeveelheid van 3000 eieren, 40
kg. bbter en 100 kg. kaas „ter
voorkoming van bederf" ten goede j
aan een groep van 15 a 20 man,
ten deele tegen betaling, maar
steeds zonder bonnen. Alle be
trokkenen legden een bekentenis
af.
Een uitgebreid nader onder
zoek wordt ingesteld,
Zeer binnenkort zal het aan
tal in de Noord-Oost Polder te
werk gestelde politieke gevangenen
met eenige duizenden worden uit
gebreid, Er heerscht in den polder
een nijpend gebrek aan arbeids
krachten.
Provincienieuws.
Sluiting Jaagpad
MiddelburgVlissingen.
De Mil. Commissaris voor de
provincie Zeeland maakt be
kend, dat met ingang van Dins
dag 24 Juli tot nadere aankon
diging het Jaagpad tusschen
Middelburg en Vlissingen des
avonds van 7.30 tot 9.30 uur
voor alle verkeer zal zijn gé-
sloten, in verband met het op
ruimen der mijnen in den Ka
naaldijk.
O.- EN W.-SOUBURG. In de
gehouden vergadering van de
Souburgsche Oranjeverecniging
werden tot bestuursleden geko
zen de heeren J. C. Gabriëlse,
voorz., H. K. Duyvenvoorde, 2e
voorz., B. Reijerse, sccr., J.
Goedhart, 2e sccr., P. A. Hey-
mans, penningm., P. Vinger
ling, 2e penningm., J. S. Blaas,
alg. adj.
KLOETINGE. Zaterdagmid
dag kwamen 3 twaalftallen van
Swift uit Middelburg op bezoek
bij Unitas II en I. De uitslagen
waren Unitas I—Swift I 26,
Unitas II—Swift III 4—1 en
Togo ISwift II met de eind
stand 43.
Kerk en School.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen en aangenomen naar
Haarlem, E. Dijkhuis te Olde-
markt.
Beroepente Lisse, Mr G. A.
Alma te Kethel en Spaland.
Aangenomen naar 's Graven-
hage, E. Jansen Schoonhoven
te Eerbeek; naar Alblasserdam,
C. Batenburg te Eek en Wiel.
Bedankt voor 's Gravenhage,
W.- v. Swigchem te Hengelo;
voor Schiedam, G. Koch te Lei
derdorp.
.Geref. Kerken.
Beroepen te Winschoten, D.
A. Zijlstra te Uithuizen.
Bedankt voor Rotterdam-Z.
(vac. H. W. H. v. Andel), J. C.
Hagen te Zwijndrechtvoor
Amsterdam, J. Overduin te
Arnhem; voor Marrum, N. B.
Knoppers te Hollum.
Vrijgemaakte Geref. Kerken.
Beroepen en aangenomen
naar Kralingscheveer, F. A.
den Boeft te Kralingen.
Bedankt voor 's Gravenhage-
OostScheveningen en voor
Voorburg, C. H. Lindeboom te
Kampen.
R.H.B.S. te Vlissingen.
Bevorderd van 4a naar 5a:
J. Th. Clowting, J. G. H. Dom
misse, Tonny Smals en W. de
Wolf.
Van 4h naar 5bL. J. Broek-
sma, Roberta van Diercndonck,
J. D. Fregeres, G. de Koning,
B. Louis, J. A. Th. van der Mo-'
len, Willy Sinke, W. de Steur,
Chr. C. Verheul en J. J. Vol-
mer. Afgewezen 3 leerlingen.
Van 3 naar 4: J. G. Baljeu,
J. W. de Bcyl, J. Blokland, A.
Caljé, Ineke de Fouw, Mary
van Hijfte, M. P. Glerum, J.A.
de Kloe, C. M. Kole, A.
Mcljers, Henny van der Molen,
Lucienne Pennock, J. A. W,
Priester, N. W. Zandee, C.
Geervliet, R. P. Huijbregsen,
H. Kars, P. J. M. de Leeuw,
Ineke Lindpnbergh, Henny Oos-
terwijk, A. J. L. Osté, P. So-
hier, J. G. Timmerman, Tineke
Spuyman, Fia Wcijens en J.
Wcststrate. Afgewezen 7 leer!.
Van 2-naar 3: Angelika Baars,
Corrie van den Berge, F. Ber-
tijn, G. F. Bertijn, H. W. Bor,
A. M. Bouman, Willy Broek-
sma, P, den Broeder, J Dors
man, Tiny van den Ende, J. J.
Iiuson, Nelly van de. Klippe,
Klara Kooger, A.' Kranendonk,
Julie Nvc'trlof, Coba de Nie,
Rie Paauwe, G. F. P. Palm-
koeck, H. J. G. de Regt, P. van
Róoyen, Agatha van Sabben,
Henny Smals, Nellie Somers,
A. Steketee.J. M. de Waard en
Tine Zandee. Afgewezen 8 leer
lingen.
Van 1 naar 2: J. Abrahamse,
Lucie Aspeslagh, T. J. J.
Boogaard, H. van Dam
me, B. Fregeres, J. Hendrkse,
Janny Hoogendam, N. J. van
Hoorn, P. Janse, J. E. Jansen,
Chr. M. Kok, Miny van de
Klop, A. E. J. Lacomblè, J. G.
P. de Leeuw, A. J. C. van der
Lijcke, W. J. Louwerse, Nellie
le Mahieu, Wilhelmina Merk,
W. J. IC. Mes, J. van der Meu-
len, G. Meulmeester, M. Th. A.
Nederhand, G. L. Rol, M. Ro-
mijn, A. J. A- Schoenmakers,
Jetty Sissingh, A. Sorgedrager,
R. J. M. Speckens, Gerda Spuy
man, J. T. P. Timmerman, L.
M. Verhulst en R. M. Wielema.
Afgewezen 11 leerlingen.
Na. gehouden toelatingsexa
men zijn toegelaten tot klas
se 1Piet Bertijn, Lijntje den
Bleyker, Astrid Bogerd, Bep
Borsje, Marietje van Boven,
Casper Dekker, Cobi Eekman,
Carola Henning, Bertha van
Hijfte, Jan Hollaers, Joannes
Hormes, Margot de Kloe, Iiu-
bertus ICögeler, Jaap Kooger,
Rob Louis, Jacoba Luylc, Ida
Sanderse, Rob Sissingh, Ma-
rietje Smals, Thea Smals, Sun
ny Traast en Johan Tuynman.
POLITIEKE PARTIJEN IN
DUITSCHLAND.
Vier politieke organisaties in
hot door Rusland bezetto dool van
Duitscbhmd hebben eon gezamon-
lijk programma van 5 punton
bokend gomaakt. Hot zijn do
sociaal-domocraton, communisten,
christon-domocrnton on libcrnal-
domoeraton. Zij boholzon do taak,
om Duitschland van hot „Hit-
lerlsmo" to zuiveren, on hot land
op anti-fascistische en democra
tische wijzo to herbouwen. Go-
stroofd moot wordoti naar liov-
stol dor nationale coonomio op
do snelst mogoiyko wijze. Do or-
konning van persoonlijke rechten
moot wordon neergelegd bi oen
domocratischA staatsvorm. Er
dient vryhoid te zijn van godaoh-
ton, roligio en overtu,gingen van
allo soort. Er dienen b\j betrek
kingen mpt andere landen ver
trouwen on respect gesobnpon t.o
worden, (AA)