De Hervormde Kerk
en de S.D.A.P.
PROTESTANTSCH-CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Prinses Juliana neemt afscheid van Canada.
Lijdelijk verzet in de N0G STEEDS STAKINGEN voor de hartelijkheid waarmee Gouda en T. H. Penninga te
Londensche haven.
Bootverbindingen over de Schelde.
(Ingezonden.)
Graag zou ik nog een enkele
opmerking willen maken naar
aanleiding van de rede van Ds
Don over de quaestie„Wordt
de Hervormde Kerk S.D.A.P.?"
Toen Dinsdag 3 Juli aan de ge-
dachtenwisseling onverwachts
een einde werd gemaakt, had ik
geen vrijmoedigheid meer, als
nog het woord te vragen. Daar
om zou ik het bizonder op prijs
stellen, wanneer mij langs de
zen weg gelegenheid gegeven
werd, mijn opmerkingen te
plaatsen, te meer waar in het
Vlissingsch Predikbeurtenblad
en in de Prov. Zeeuwsche Cou
rant voor mijn beschouwingen
geen plaats bleek te zijn.
Dat ik dien avond als Gere
formeerd predikant aan het de
bat had willen deelnemen, moge
U niet verwonderen, want in
de eerste plaats verlangen wij
als Gereformeerden hartelijk
naar den dag, dat wij, naar de
acte van Afscheiding, tot de
Hervormde ICerk kunnen „we-
derkeeren", d.i. den dag, dat de
Hervormde Kerk geheel „be
vrijd is, om weer in den vollen
z,n van net woord belijdenis-
kerk te zijn. En in de tweede
plaats is het ons lang niet om
het even, hoe de Hervormde
Kerk zich in dezen tijd open
baart, gezien de groote plaats,
die zij nog steeds in ons volks
leven inneemt.
Laat ik beginnen, mijn waar
deering uit te spreken voor ver
schillende goede klanken, die ik
in de rede van Ds Don heb mo
gen beluisteren. Met name was
het uit mijn hart gegrepen, toen
hij er op wees, dat de bood
schap van de kerk niet slechts
gericht mocht zijn op de ziel
en haar zaligheid, maar dat de
kerk haar licht moet laten
schijnen over alle vragen, ook
de sociale en politieke, die zich
in het volle menschenleven aan
ons voordoen. Ik dacht van zelf
aan het kernachtige woord van
Kuyper: „Geen duimbreed is er
op heel 't erf van ons men-
schelijk leven, waarvan de
Christus, die Hller Souverein is,
niet roept: „Mijnl"(1880).
Een kerk zonder sociale be
langstelling en bewogenheid is
inderdaad een kerk, die haar
roeping verzaakt.
Alleen vraag ik mij af, of Ds
Don de Christelijke kerken in
ons land, ook zijn eigen kerk,
wel recht heeft gedaan, toen
hij de eigenlijke ontwaking stel
de in het jaar 1940. Dat be
weerde Ds Don maar zoo op de
zelfde preekstoel, waarvan Ds
Talma, de latere minister, ja
ren geleden het echte Christe-
lijk-sociale evangelie aan de
Vlissingsche gemeente gebracht
heeft 1 Miskent Ds Don niet al
den Chr. socialen arbeid, die,
door de stimuleerende kracht
van de bediening des Woords
zeker, in veel menschelijke
zwakheid tot stand gekomen
is? Ik ben wel eens bang, dat
de geweldige worsteling van
Groen van Prinsterer, Kuyper,
Talma en vele anderen, het
werk van de Christelijke poli
tiek en de Chr. sociale actie, te
genwoordig al te veel vergeten
worden.
En nu wil Ds Don andere
wegen op. Liefst geen Christe
lijke partijgroepeering meer,
maar een andere indeeling,
waarbij dan de kerk of de
Christen, naar de penetratie
gedachte. invloed uitoefent op
alle groepen.
Ik betwijfel sterk, of dit de
juiste weg is. Ik denk aan
Duitschland, door Ds Visbeek
onlangs terecht genoemd: een
baken in zee. Welnu, datzelfde
Duitschland heeft in de jaren
vóór 1930 nooit iets willen we
ten van Christelijke politiek.
Alleen de Roomschen hadden
een eigen organisatie in het
Centrum. De Protestantsche
Christenen zaten overal ver
spreid in de „standen-partijen",
S.D.A.P. of Duitsch-nationale
partij, al naar gelang zij arbei
der of grondbezitter of iets an
ders waren. Ongetwijfeld heb
ben de Christenen van vóór
1930 hun woord hier en daar
gesproken, maar hun stemmen
klonken te individueel. Hun in
vloed werd gebroken, geremd
door het „neutrale" partijver
band. Ze hadden geen eigen or
ganisatie, konden de vragen
niet samen bezien en bestu-
deeren bij het licht van Gods
Woord. Er was geen sprake
van eenige scholing in den Chr.
socialen strijd. Er was geen
vast aaneengesloten phalanx,
die. het offensief en het defensief
in den naam van Jezus Christus
aandurfde. En toen dan ook het
Nationaal-Socialisme opdaagde,
was het verweer uiterst zwak.
Vele geloovigen bezweken, om
dat ze nooit geleerd hadden,
principieel uit eigen beginselen
te leven: anderen meenden,
naar dezelfde redeneering als
nu weer wordt gevolgd, uitne
mend invloed' op die partij, die
van geen'ënkele antithese meer
wilde weten, te 'kunnen uitoefe
nen. En het einde is bekend.
Van Duitschland, ook van de
Duitsche Kerk, is niet veel
overgebleven, terwijl Rome nog
het sterkst staat.
Indertijd heeft Ds Boissevain,
Ned. Herv. predikant te Leiden,
lid] van de N.S.B., een boekje
Abonn.prijs 3.30 p. kw. bij vooruitbetaling. Advertentieprijs 10 ct. p. mm.
Redactie- en Administratie-adres: GOES, Lange Vorststraat 70, Telef. 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Rimmelandplein 1, Telefoon 2364
Uitgave van de Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
BUREAUX te:
1
Dinsdagmorgen, aldus verneemt hard naar Nederlandsch-Indië zou
A.N.P.-Aneta uit New York, vetrekken, antwoordde zij, dat zij
heeft de Prinses op een perscon- den datum van het vertrek niet
ferentie verklaard, dat zij direct wist, maar wel dat de Prins het
naar Soestdijk zou doorreizen, nu heel druk had in Nederland,
maar dat de kinderen nog eenigen De persconferentie duurde een
tijd in Koningin Wilhelmina's wo- uur langer, dan aanvankelijk was
ning in Engeland zouden door- vastgesteld, zoodat de Prinses op
brengen totdat alles in gereedheid een gegeven oogenblik snel af
gebracht zou zijn te Soestdijk. scheid nam. Daarna ging de Prin-
Prinses Juliana zei, dat de kin- ses naar de bureaux van de „Hel
deren in zenuwachtige spanning land House Corporation", om zich
naar den terugkeer naar Neder- enkele minuten te onderhouden
land verlangden, hoewel zij aan met eenige honderden personen,
den anderen kant het vertrek uit die urenlang in de motregen hadden
Canada, waar zij tal van vrien- staan wachten om afscheid van
dunnetjes gemaakt hadden, be
treurden.
Prinses Beatrix toonde heel
trotsch een zilveren eschdoornblad,
dat haar door haar Canadeesche
schoolkameraadjes geschonken
was. Toen de jourlanist de Prin
ses vroeg, wanneer Prins Bern-
Haar te kunnen nemen. Nadat de
directeur der afdeeling tuinbouw
van dit centrum de heer A. M.
van den Hoek de Prinses een tuil
bloemen had aangeboden ver
trok de Prinses om zich met haar
gezelschap op de „Queen Mary"
in te schepen.
geschreven; „De Kerk op den staan. Dan gaan de grenzen
tweesprong", 1942. Hij betoogt langs de lagen der bevolking.
I daarin op dezelfde manier als En is d i e antithese niet veel
Ds Don, dat de kerk eindelijk hatelijker, bitterder dan Ue
eens moet ophouden met haar principieele?
„volksontbindende politiek" en De principieele antithese is
beseffen moet, dat „saambin- trouwens geen uitvinding van
i ding en volksche kracht ook den één of ander. Niet van
ivoor de volkskerk slechts winstKuyper en niet van Talma.
beteekent". Deze antithese i s er. Ze was
Thans heeft de N.S.B. afge- er ook Dinsdagavond 1 Het ge
daan. En de S.D.A.P is favo- loof in den mensch stond tegen-
riet geworden. Maar terecht is over het geloof in Jezus Chris-
dien Dinsdagavond gevraagd tus 1
naar den geestelijken achter- Laten we die door Jezus zelf
grond van de S.D.A.P. 'tTrof al aangewezen werkelijkheid
mij, dat principieel-denkende aanvaarden. En laten wij ver-
S.D.A.P.-ers als.de heer Vrind .der die antithese nooit zien
en anderen, de groote moeilijk- als een sta-in-den-weg voor sa-
heid nog j^eel zuiverder aanvoel- menwerking op menig gebied.
den dan Ds Don. 't Kwam dien
avond al duidelijk uit, dat het
geloof in den mensch of in het
Socialisme toch wezenlijk iets
anders is dan het geloof in de
genade van Jezus Christus. Om
trent den geestelijken achter
grond van de nieuwe S.D.A.P.
tasten wij nog min of meer in
het duister, maar dit staat toch
al vastNiet het Evangelie,
niet de Christelijke roeping,
niet de Souvereiniteit van
Christus op heel het erf van
ons menschel-ijk leven, is daar
het uitgangspunt. En ik vraag
mij af, waar dan de gemeen
schappelijke basis is, waarop
Ds Buskes en de zijnen met
hun nieuwe partijgenooten
moeten staan.
Ik zie op dezen ingeslagen
weg groote gevaren. Zoo raken
wij in naam van de „zuurdee-
sem-politiek" alles kwijt, waar-
Juist de mannen, die de anti
these 't scherpst hebben ge
steld, hebben heel vruchtbaar
kunnen samenwerken in alle
mogelijke colleges en raden
met mannen van het type-
Vrind 1
En als de kerk leeft uit de
antithese-gedachte, zal ze haar
werk in de wereld met groote
bewogenheid verrichten, ze zal
getuigen, evangeliseeren, lec-
tuur-verspreiden, den weg wij
zen, ze zal zooveel mogelijk
een zuurdeesem zijn. Voor al
len alles, om velen te redden.
G. SMEENK.
Minister Van Acker over de
houding van Koning Leopold.
In een toespraak tot het parle
ment zeide Minister van Acker,
dat de Koning zijn land niet ver-
Hoogwater te Vlissingen.
Zondag 22 Juli: 0.50 u. 1.43
m. A.N.P.; 13.14 u. 1.61
m. -f A.N.P.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zondag 22 JuliZon op 5.52 u.,
onder 21.50 u.maan op 17.54 u„
onder 1.14 u.
Volle maan op 25 Juli a.s.
ii i,
Geref. Gemeenten.
I Beroepen te Goes, cand. M.
Blok te Rotterdam.
Vrije Evang. Gemeenten.
Drietal te Gorinchem G. v.
i Bruggen te Heerde, H. C, Leep te
In den Emmapolder in N. men hem altijd ivas tegemoet Oude-Pekela.
Groningen kan een rijke gekomen. Hij gaf een deel van
koolzaadoogst, die gemaaid de cadeaux terug ten bate
ligt op het veld, niet worden Y,an df kas voor de leerlingen,
gedorscht, daar de arbeiders Jen_s'ot'e werd bem Jrn ,r??v£'
weigeren op'de dorschmachi- Ue Graaf toegezongen Ps 134:3.
nes te werken. Pogingen WAARDE. Op initiatief van Tohannes te Edam"
worden nu gedaan om ge- dhr J. v. Burg is hier een Pad
MIDDELBURG: Rouaansche Kaai 39, Telef. 2009
VLISSINGENWalstraat 37, Telef. 168
TERNEUZENLittooy's Boekhandel, Telef. 2052
1e JAARGANG No. 92 ZATERDAG 21 JULI 1945
BINNENKORT DRASTI
SCHE MAATREGELEN
VERWACHT.
De „go slow" beweging (ga
langzaam) in de Londensche haven
is nog steeds gaande, aldus de
„Daily Telegraph" en zal den be
lastingbetalers een rekening pre
senteeren die, naar geschat wordt,
in de millioenenponden zal loo-
pen. Terwijl de werkgevers gister gaat.
in Londen besprekingen voerden HOOGE
over de mogelijkheid van een her- ONDERSCHEIDING
vatting van 't geen zij „honest Prins Bernhard heeft gis'teren
work noemen gingen de haven- namens H de Konin|in het
arbeiders voort met slechts op een gr00tkruis van de Oranje-Nassau-
vijfde van hun capaciteit te wer- orde ovcrhandigd aan den bevel
ken. In de twintig minuten t.jds hebber van bet eerste Canadeesche
zag de Londensche reporter van gen. Crearer.
Vrijgemaakte Geref Kerken,
Beroepen te Monster C. v. Om
men te Maastricht.
Ev. Luth. Kerk.
Aangenomen naar Delft Ant.
interneerden den arbeid te
laten verrichten, om te voor
komen, dat de opbrengst van
eenige honderden bunders
vruchtbaar zaad verloren
het blad door drie honderd arbei
ders niet meer dan wat hout en
vier balen suiker lossen. De ar
beiders hingen over de reeling der
schepen met elkaar te praten of
lagen languit op het dek der lich-
Noodwoningen.
LANDBOUWPROBLEMEN.
Minister Mansholt heeft gister
avond voor de radio gesproken
over oogstproblemen. Hij deed een
_p beroep op de geheele bevolking
ters. Er zijn nu schepen in de om medewerking te verleenen.
haven, die er al een maand, of Er zal een redelijke overeen-
langer hebben liggen wachten op stemming worden gebracht tus-
't lossen en laden. Deze schepen schen de loonen op het platteland
kosten de Regeering aan charteren en in de steden. Maar hierop kan
alleen reeds een tweehonderd pond de oogst niet wachten,
en meer per dag zoodat een klein
vaartuig, dat hier een maand moet Inlevering bij de Nederl.
blijven liggen, het rijk op een Bank mogelijk,
vijf en zeventighonderd pond komt Fransche bankbiljetten van
te staan. 5000, 1000, 500, 100 en 50 frs., ders en industrie hun uiterste
Daarbij komen nog de verlie- uitgegeven voor 4 Juni 1945 even- krachten inspannen, mogelijk zijn,
zen van den handel. Een der als de biljetten van dezelfde De- dat deze 6000 woningen nog dit
kleine stuwadoors heeft verklaard dragen, uitgegeven ten behoeve jaar gereed komen,
dat hij alleen reeds een verlies van van de geallieerde legers in Om het schaarsche materiaal
Rem. Broederschap.
Beroepen te Haarlem (2e pred.)
C. B. Heijn te Oude-Wetering.
Bevestiging en intrede.
Ds J. Veen van Kerkwerve-
Serooskerke (Schouwen) deed
Zondag intrede bij de Ned. .Herv.
gem. van Drumpt bij Tiel, na be
vestigd te zijn door zijn vader, ds
P. Veen, em. pred. van Utrecht.
Ds Matzer van Blois.
Het dezer dagen geplaatste be
richt inzake Ds Matzer van
Blois, verdient eenige aanvul
ling.
Ds Matzer van Blois kon na
zijn bevrijding uit St. Michiels
gestel (Juli '43) niet naar zijn ge-
Voorloopig 6000 voor Zuid- meente terugkecrcn, daar hij nog
Nederland. door de Duitschers werd gezocht.
Om in de allerhoogstcn nood Gedurende deze periode van on-
vinderstroep opgericht. Daar het
„obekend maakt onbemind" ook
hier geldt, werd Maandageen ou
deravond belegd, waar hopm.
Vleugel van Goes iets over de
Padvinderij vertelde.
THOLEN. Woensdagavond
had hier een ongeluk plaats, dat
gelukkig aan niemand het leven
heeft gekost, onze pont, waarop
zich een zware truck bevond, in
n.l. in de diepte verdwenen. Po
gingen van het personeel om de
pont drijvende te houden mis
lukten.
in de Zuidelijke provincies te
voorzien, is de bouw van 6000
noodwoningen noodzakelijk. On
geveer 140.000 huizen werden hier
door oorlogshandelingen bescha
digd, 40.000 totaal vernield. Het
zal slechts, indien overheid, arbei-
derduiken is hij toen werkzaam
geweest als predikant in alg.
dienst van de Ned. Herv. Kerk
in de N.O.-Polder, en is als zoo
danig nog korten tijd in een' con
centratiekamp in Duitschland op
gesloten.
Na de bevrijding is hij echter,
zonder naar Óudelande terugge
keerd te zijn, legerpredikant ge
worden. In verband daarmede
gaat hij met emeritaat en heeft
hij.op 1 Juli j.l. afscheid geno-
vijf en dertig honderd pond ge- Frankrijk, hebben in Franrijk, in- zoo economisch mogelijk te ver- men yan de meente Qudelande
leden had. In de Londensche gaande 4 Juni 1945 de hoedanig- deelen, heeft de Commissie voor
Houthaven de „Surrey Commer- heid va« wettig betaalmiddel ver- Noodwoningen, waarin vertegen- Dr H. C. Schamhardt.
cial Docks" liggen elf schepen 1 loren- Zij, die in het bezit zijn woordigd zijn het Militair Gezag, t Te Zeist is overleden Dr H. C.
waarvan enkele reeds in Jui»i zijn van dergelijke biljetten, kunnen Sectie Openbare Werken, subsec- Schamhardt, rector van het Chr.
aangekomen In normale omstan- de2e van 23 Juli t.m. 28 Juli in- tie Volkshuisvesting en Bouwma- Lyceum aldaar. Dr Schamhardt
digheden, zouden deze schepen in leveren bij de Ned. Bank of bij terialen, de Inspectie van de was tevoren conrector en volgde
tien dagen gelost zijn ai zich nu een van llaar agentschappen. Bin- Volkshuisvesting en het College Dr H. A. Weststrate als rector
reeds in Canada bevonden hebben nen dezelfden termijn en op de- van Commis? rissen voor den We- op.
om nieuwe houtladingen, in te ne- zelfde wijze moeten ingeleverd deropbouw en de Bouwnijverheid
men, die in Engeland zoo dringend worden de'Fransche schatkistbil- aanwijzii" ;on over constructie en
noodig zijn voor huizenbouw. Het jetten at soortgelijk kortloopend plattegro <i gegeven,
Bovendien
is te verwachten, dat er nu bin
nenkort drastische maatregelen ge
nomen zullen worden om een
einde te maken aan deze „go
slow"-beweging.
papier.
Nederlandsch vee in
Duitschland.
De oorlog tegen Japan nog
dit jaar ten einde?
De Chineesche min. president
Sjoeng heeft te Tsoenking voor-
speld, dat de strijd tegen Japan
nog dit jaar beslist zal zijn. De
Chineesche regeering zou dan on
middellijk gereorganiseerd wor
den. Over zijn besprekingen te
Moskou liet Sjoeng niets los.
Gisteren zou het Fransche ka
binet de situatie bespreken, die is
AI het gestolene komt
terug
Een officier van de Shaef ver
werden in eenige gemeenten proef-
noodwoningen gebouwd.
Groote aantallen noodwoningen
zijn in het buitenland besteld; de
Nederlandsche industrie ontving
opdrachten voor vele series van
deze woningen; ongeveer 180
stuks zijn reeds gereed gekomen.
Voorloopig heeft men bepaald,
raden heeft, hij geloofde in een
i 'd u. jaren zoo- overwinning vin Duitschland.
veel kracht en zegen ,s uitge- De mon|rcbie is noodzakelijk d.oor <3e verwerping van
gaan: onze Christelijke vakor- R.icia wii dip nipt Generaal de Gaulle's voorstel tot
ganisaties, onze Christelijke StSST^
scholen, onze Chris el.jke z,e- kel land hbeeft zicbBz00 sne, van door de commissies voor staat-
kenhuizen, enz. Velen drijven den 00rl herste,d Bel kundige hervormng
r,rh'"1CT geen enkel land echter zou 't mee 1I kon?Tgspa" 13
.1. Rpi„;a een bezoek aan Noord-Ier-
ook bewust in deze richting.
Zoo wordt de Christelijke pha
lanx ontbonden. Losse soldaten
zetten zonder verband
strijd nog voort, zonder leiding,
zonder plan, zonder eigen scho
ling, zonder vorming van de
jeugd af aan. De Kerk moge
dan spreken. Haar woord kan
niet voldoende worden gecon
cretiseerd en toegepast. Duitsch
land een baken in zee I En En
geland niet minder 1 Want de
invloed van de kerk is ook daar
in d'e laatste tientallen jaren,
sterk afgenomen 1
Daarom zie ik met één der
debaters van dien avond, den
heer Borsje, een ander ideaal.
Nu is 't eindeijk tijd, om te ko
men tot één sterke Ghristelijk-
Nationale partij, zooals dat ook
vóór 1897 is geweest. De recht-
sche groepen moeten zich sa
men bezinnen over de vragen
van den nieuwen tijd. Zeker,
de verhouding tusschen C.-H.
en A.-R. is meestal heel broe-
noodig hebben gehad als Belgiëland Londen teruggekeerd
van het rumoer van iden constitute - 6<?--
j ruu nes s uiiicw ra,ii KiK.il ewiuii iel iz -
n oneelen strijd verschoond te blij-
De Hertog van Windsor zal
uiiccwii srrijioj verscnoona re 011 a
ven. De Koning heeft niet langer ^1'
het vertrouwen en de autoriteit om
zijn hooge plicht te vervullen.
De reactie van den Koning ten
aanzien van de bezetting was niet
dezelfde als die van de rest der
Belgen.
De Belgische overwinning is
niet behaald met iden Koning,
doch ondanks den Koning,
Hij heeft de gevoelens in het
Belgische volk'geschokt door naar
zijn broer, den Engelschen ko
ning, bezoeken.
De financieele commissie van
het Deensche parlement heeft 1
millioen pond sterling uitgetrok
ken voor steun aan Nederland,
België en Noorwegen.
Warschau, dat voor den oorlog
een bevolking van 1.300.000 zielen
had, telt nu nog slechts 400.000
inwoners.
Volgens de „Daily Express" is
Duitschland te gaan, welk land Admiraal Toyoda, opperbevelheb'
met Belgie in oorlog was. Zijn ber van de japa^sc^P vloot ont.
slagen.
Volgens „Pen Gun" worden
in ons land gezagstroepen inge
steld om dienst te doen tot het
oogenblik, dat wij een geregeld
leger zullen hebben. Hun taak
is o.m. de bewaking van vlieg-
huwelijk schaadde zijn prestige
bij het volk. Zoo'n huwelijk wordt
door het volk niet aanvaardmis
schien wel in een film, maar niet
in zijn eigen Koningshuis.
AUGUST BORMS TER
DOOD VEROORDEELD.
De Vlaamsche Kamer van den gelden en wapendepóts, politie-
Brusselschen krijgsraad' heeft dlenst|n, enz.
derlijk geweest. Maar met Dr August Borms den beruchten col- 11 wordt vandaag een
Colijn zie ik niet in, waarom laborateur, ter dood veroordeeld. medW Kabinet gevormd,
de algeheele fusie niet tot Bovendien werd hij veroordeeld u i\ woec^t een
stand zou moeten komen. tot het betalen van een schade- bc?sc, ran,^- Reeds
Waar principieele grenzen loosstelling van 20 millioen francs. ÏS door tvuur ver
zijn, ontstaat een veel betere T
Keert Truman onmiddellijk
na de conferentie naar de
V. S. terug?
Ondanks de pogingen van
Churchill om Truman tot een be
zoek aan Londen te bewegen,
schijnt de president der V.S. bij
en sympathieke indeeling in
volksgroepen dan waar belan-
gen-partijen zich consolideeren.
Bij de principieele, de zooge
naamde „verticale" indeeling,
zien wij arbeiders en boeren,
middenstanders en werkgevers,
nield
Na 5 jaar is er weer een di
recte telegraafverbinding tus
schen Amsterdam en New-York.
Installatie Nationale
Adviescommissie.
onderwijzers en dominee's allen zijn voornemen te blijven om da- Gistermiddag had te 's Graven-
tezamen in één partijverband,dehjkna afloop van de conferentie bage de jnstauat;e p]aats
waar hetzelfde beginsel, dezelf- van Potsdam naar zijn land terug
de Christus hen vereenigt, aan te keeren; Dit o.m. in verband
elkaar vastsnoert en samen JPet de situatie m den Stillen
doet zoeken, niet naar het Gceaan.
eigen, maar naar het' gemeen-
schappelijk belang. Dat was al- Collaborateurs gearresteerd.
tijd de wonderlijke kracht van
de R.-K., de'C.-H. en de A.-R.
partijen, dat ze geen belan
gen, geen standen-partijen
waren, maar saambindend ce
ment in heel ons volksleven.
Dit wordt bij een „horizon-
i tale" indeeling anders. Dan 'ko-
men conservatief en vooruit
strevend, bezittend en niet-be-
de Nationale Adviescommissie.
Minister Drees, die de verga
dering opende gaf een overzicht
van het totstandkomen van de
Commissie en betoogde met
klem, dat 't nooit in de bedoeling
heeft gelegen, dat de N.A.C. in
de plaats zal komen van het
zittend tegenover elkaar te collaboratie met den vijand.
Te 's-Gravenhage zijn gearres
teerd de bunkerbouwer Terpstra,
de drie gebroeders van Heyst, de parlement of de totstandkoming
leiding van Siemens en Halske, daarvan zal verhinderen. Wel
Th. A. Winter, Ir A. J. Odinot, zal zij een belangrijk aandeel
J. Hoevens en Ir A. B. Kelder, hebben in de totstandkoming
voorts de aanleggers van het van het nood-parlement en zoo.
vliegveld Ipenburg, M. Zwanen- volgens Minister Schermer
burg en Mevr. Bouwmeester, di- horn, die eveneens het woord
rectie van het Scala-theater wegens voerde, aan de herrijzenis van
lULB—i:.-V-.
het Nederlandsche volk.
dat in eerste instantie die ge-
Nederlandsche boeren kunnen meenten aan bod komen, waar
niet e ïg en machtig hun vee meer ^an 20 pet. van het totale
U!r itS n<! teFU? n' aantal woningen door oorlogshan- cA/fnanrlao- Lnnpn w« a* nVpr
allieerden voelen mets voor on- delingen geheel vernield of econo- (Maandag hopen we de over-
rust in Duitschland. Als Neder- gangsexamens te plaatsen.)
R.H.B.S. te Vlissingen.
Met einddiploma verlieten de
school
Afd. AJ. S. Adriaanse, Bet
sy Berting, A. van Boven, Riet
Herlaar, P. G. Huser, Addi de
Visser, H. Wielema, M. Won-
dergem en N. Zandee.
Afd. BA. J. Boomer, Ma-
riette van Dort, H. H. F. Fas-
tenau, Mien la Gasse, J. Geer
vliet, Annie Hokkeling, P. van
der Leye, A. Nederlof, K. F.
M. Speckens, A. Stroo en J. A.
Vos.
landers iets te vorderen hebben,
dan móet dit gebeuren via hun
r e g e e r i n g. Maak u niet on
gerust: Alle gestolen vee en alle
gestolen materialen zullen terug
komen. Alles is slechts een kwes
tie van organisatie.
Verlies niet uit het oog, dat
de geallieerden reeds zeer veel
voor Nederland hebben gedaan en
in de toekomst nog zullen doen.
In Nederland zal binnen de tien
jaar weer van vrij normale ver
houdingen sprake zijnin Duitsch
land nog in geen dertig jaar 1"
De reis van den Min.Pre
sident door onze provincie
Min. Schermerhom heeft
Donderdag o.a. een bezoek aan
Breskens gebracht, waar hij
den eersten steen legde voor
den bouw van 200 noodwonin
gen. Teruggekeerd op Zuid-
Beveland bezocht hij o.m. te
Hoedekenskerke de plaats,
waar de landing der Cana
deesche troepen in October
den strijd op de Bevelanden
besliste en vertoefde eenige
oogonblikken bij de graven
der govallenen. Ook Ierseke
word met eon bezoek van
Prof. Schermerhorn en ir.
Ringers vereerd.
rnisch onherstelbaar is.
Kerk en School.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Leerdam (2e pred1.
pi.) J. J. v. d. Krift te Renswoude.
Aangenomen naar Zeist dr G.
C. v. Niftrik te Rijnsburg.
Geref. Kerken.
Drietal te Nieuwer-Amstel-
Noord (2e pred. pi.) J. G. Adema
te Rotterdam-Delf shaven, G.
Meijnen te Amsterdam-West en
D. A. Zijlstra te Uithuizen.
Beroepen te Bedum M. Ham
ming te Oude-Pekela.
Bedankt voor Woerden G.
Meijnen te Amsterdam-West.
Chr. Geref. Kerken.
Aangenomen naar Dedemsvaart
W. de Graaf te Zutphen.
SINT MAARTENSDIJK.
Mej. E. Limborgh, onderwijzeres
aan de openb. lagere school is in
gelijke functie benoemd te Hoor
naar (bij Gorinchem).
Voor het examen apothekers
assistent is geslaagd Mej. D. K.
Marijs te Axel.
Predikbeurten.
Geref. Kerken.
Wolf aartsdijk: 10.30 en 3 ds
de Jager. Tholen: 10. en 4 ds
Swierts. Wemeldinge: 10 leesd.,
2.30 cand Kuiper. Kattendijke: 10
cand. Kuiper. Souburg: 10 en 7
ds van Andel.
Evang. Luth. Gem.
Middelburg7.30 ds Nolte
(kerk-koor). Vlissingen: 10 ds
Nolte (met Doopsgez. gem.).
Provincienieuws.
Telegraafdienst.
Met ingang van 21 dezer kun
nen weder telegrammen ten kan-
ZEEUWSCH-VLAANDEREN MOET ZICH NIET
BELGIË, MAAR OP HET MOEDERLAND
ORIËNTEEREN.
Door het bestuur van het water,
schap „Het Vrije van Sluis", het
welk zooals bekend is vrijwel ge
heel Westelijk Zeewsch-Vlaande-
ren omvat, is bij den Minister
van Verkeer en Energie aange
drongen op het spoedig tot stand
brengen van een bootverbinding
over «ie Schelde, welke ook voor
vrachtauto's geschikt zal zijn.
Het bestuur wijst er op, dat in
OP
De vroegere, goed ingerichte
vloot is geheel verdwenen.
Intusschen zijn twee door de
Duitschers meegevoerde schepen
opgespoord. De „Koningin Emma"
is beschadigd in Rotterdam terug
gevonden en ligt nu in reparatie
bij de K. M. „De Schelde" te
Vlissingen, Binnen drie maanden
zal waarschijnlijk deze boot weer
bedrijfsklaar zijn.
De „Zuiderzee", die tijdens den
n. westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
tore (j° e s ter verzending worden aiie wegen weer bruikbaar zijn oorlog als reserveschip dienst deed,
aangeboden tusschen b 19 uur. gemaakt, dat 17 noodbruggen met is thans in gebruik bij de Rot-
MIDDELBURG. A f s c h e i ,d overspanningen, varieerende van 8 terdamsche Tramweg-Maatschap-
Donderdag nam de heer W. d e tQt 28 meter, zijn gelegd en dat pij, maar zal vermoedelijk terug-
Graaf afscheid van de Chr. o°k 'n België alle overgangen over keeren. Dan zullen binnen afzien-
kweekschool, als leeraar in lich. de Leopoldsvaart en het kanaal baren tijd de Provinciale Stoom-
oefening, wat hij van de oprich- Selzaete-Gent zijn hersteld, zoo- bootdiensten weer beschikken over
ting der school (1 Mei 1910) af,dat naar België alle wegverkeer twee schepen niet auto-accomo-
is geweest. Bestuur, leeraren en
leerlingen waren met hem en
mevr. De Graaf daartoe saam-
gekomen in de met bloemen, op
geluisterde zaal-Den Boer. Bij
't binnenkomen werden door de
leerlinge Jo de Visser bloemen
aangeboden aan Mevr. De
Graaf. Door den voorzitter van
't bestuur, den directeur en den
leerling Verstrenge werd met
groote lof gesproken over den
arbe'id van den vertrekkenden
leeraar; hij was een der beste
krachten. Door cadeaux wer
den de woorden onderstreept.
datie, zoodat dit probleem althans
eenigermate zal zijn opgelost.
Een andere moeilijkheid wordt
gevormd, door de ernstige bescha-
den noodzakelijken weder- diging van de aanlegwerken en
opbouw van dit zoo hevig de versperring van de havens door
geteisterde gebied vandaan gezonken schepen. Tot nu toe wa?
moeten komen, is practisch het nog niet mogelijk het hier-
ongehinderd kan plaats hebben.
Het eigen moederland ech
ter, waar toch in eerste in
stantie de materialen voor
onbereikbaar.
Ieder gevoelt dat hierin zoo
spoedig mogelijk verandering dient
te komen.
Ook het provinciaal bestuur is
daarvan tenvolle overtuigd, maar
het heeft bij het pogen om aan
dezen onhoudbaren toestand ver
De heer De Graaf antwoordde betering te brengen, met groote
met bewogen gemoed, dankend moeilijkheden te kampen.
voor noodige materiaal te ver
krijgen.
Er wordt echter met kracht aan
gewerkt.
D e autoriteiten zijn tenvolle
overtuigd, dat de Wester-Schelde
inplaats van een 7 v e r k e e r s
obstakel, weer moet worden
een bruikbare verkeersweg.