De les van Bileam.
PROTESTANTSCH-CHRISTEL1JK BLAD VOOR ZEELAND
Geheime luchtlijn tusschen Engeland
en Zweden.
Minister Schermerhorn
bezoekt Zeeland.
Nederlandsche guerillastrijders
op Luzon.
Een Fransch correspondent
in Duitschland seinde naar zijn
land: „Duitschland heeft den
eersten slag gewonnen
Dit lijkt op 't eerste gezicht
een weinig vreemd, maar toch
gelooven wij, dat hij gelijk
heeft.
Duitschland heeft den oorlog
radicaal verloren. Maar daar
mee is het Duitsche probleem
niet opgelost. Nu begint de
strijd om den vrede, en daar
van kan gezegd worden, dat
de eerste slag voor Duitsch
land is.
Als men aan hen, die bij onze
Oosterburen leidende functies
vervullen, zou vragen wie Bi
leam was, dan zou men allicht
een weinig bevredigend ant
woord krijgen. Maaf de leer
van Bileam, de door Bileam
aangeprezen p r a c t ij k is
hun niet vreemd.
Bileam had aan het verzoek
van Balak om de kinderen Is
raels te vloeken, niet kunnen
voldoen, maar wel heeft hij
hem geleerd hoe hij het volk
Gods zou kunnen verderven,
n.l. door te speculeefen op de
zondige hartstochten, ze uit te
noodigen tot vroolijke offer
feesten en daarmee gepaard
gaande ontucht
Diezelfde tactiek wordt nu
ook in Duitscnland toegepast,
om de bezettingslegers te over
winnen.
Een correspondent die met
een paar Canadeesche officie
ren een tocht maakte naar
Duitschland, vertelt daarvan
o.m.
„I'k vraag naar de houding
der Duitsche vrouwen en kom
daarmee meteen op een moei
lijk probleem van deze dagen.
Het verbroederingsverbod
wordt immers strikt nageleefd,
maar niettemin zijn er vele
moeilijkheden. Eén daarvan is
wel het gedrag van de Duitsche
vrouwen, die alle mogelijke
moeite doen, om het Yerbroe-
deringsverbod te saboteeren.
Ik zeg, dat in de Nederland-
sche pers heeft gestaan, dat
één der sabotagemiddelen het
dragen van weinig kleeren 'is
Er wordt geglimlacht en John
Henderson antwoordt„dat is
een verhaaltje voor de pers".
„Ik zal je eens een voorbeeld
uit de werkelijkheid vertellen.
Een R.A.F.-hoofdkwartier ver
huisde kort geleden en kwam
terecht in de buurt van Ham
burg in een barakkenkamp.
Juist tegenover de barak, waar
de kantoren werden gevestigd
en waar een heel cordon van
schildwachten omheen werd
getrokken, bleek een barak
met 50 Duitsche meisjes te
zijn. De eerste de beste morgen
was het mooi weer en na de
lunch wenschten de dames een
zonnebad te nemen. Zij deden
dit juist tegenover de schild
wachten geheel naakt. Zóó
doet de Duitsche vrouw. Ga
eens met een Auster uit en
zoek een meer of een rivier op,
waar meisjes aan het zwem
men zijn. Dat gebeurt toch al
tijd vrijwel naa'kt. Je kunt er
zeker van zijn, dat ze naar je
gaan zwaaien en als je een
bocht maakt, komen ze uit het
water in de hoop, dat je gaat
landen. Eerbaarheid is een
term die, met vele anderen,
blijkbaar uit het Duitsche
woordenboek is geschrapt. Dat
is „die Ehre der deutschen
Frau". Rotten to the corpse,
rot als een mispel."
Tegen dit gevaar werden de
bezettingstroepen althans nog
eenigermate beschermd door
het z.g. toenaderingsverbod, dat
nu is ingetrokken.
De geallieerde soldaten heb
ben nu vrijen omgang met de
Duitsche vrouwen. En de over-
groote meerderheid van hen
maakt daarvan maar al te
gaarne gebruik.
Wat ooggetuigen hiervan
weten te vertellen is in hooge
mate ontstellend.
Dit belooft weinig goeds voor
de nieuwe en betere wereld
waarvan velen droomen.
Maar de Duitschers kunnen
tevreden zijn. De eerste slag is
gewonnen.
De Belgische Koningskwestie
De wetgevende commissie van
den Belgischen Senaat keurde gis
teren het wetsvoorstel goed waar
bij bepaald wordt, dat Koning
Leopold zijn functie niet kan her
vatten, totdat beide Kamers haar
goedkeuring verleend hebben. Het
wetsvoorstel werd aangenomen
met 11 tegen 7 stemmen.
De Belgische minister van Bui-
tenlandsche Zaken, Spaak, woonde
de zitting bij. De rechtervleugel
van den Senaat besloot tegen het
ontwerp te stemmen. Later werd
het voorstel door den Senaat aan
genomen.
Verdere aanvallen op Japan.
Door meer dan 250 vliegtuigen
werden gisteren aanvallen onder
nomen op de installaties van de
vlootbasis Yokosoka op 60 K.M.
afstand van Tokio.
Kweilin een van de grootste Ja-
pansche bases in Zuid-China wordt
ernstig bedreigd. De Chineesche
troepen betrokken nieuwe stellin
gen ten Noord-, en Zuid-Westen
van de stad. Zij heroverden Kank-
how de vroegere Amerikaansche
luchtbasis ten Oosten van den
spoorweg Kanton-Kankhow.
Abonn.prijs 3.30 p. kw. bij vooruitbetaling. Advertentieprijs 10 ct. p. mm.
Redactie- en Administratie-adres: GOES, Lange Vorststraat 70, Telef. 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Rimmelandplei* 1, Telefoon 2364
Uitgave van de Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
MIDDELBURG: Rouaansche Kaai 39, Telef. 2009
BUREAUX te: VLISSINGEN: Walstraat 37, Telef. 168
I TERNEUZEN: Littooy's Boekhandel, Telef. 2052
1e JAARGANG No. SO DONDERDAG 19 JULI 1945
Nog 250.000 Franschen
worden er vermist.
De Parijsche correspondent
van de Londensche „Evening
Standard" meldt, na een ge
sprek met een hooggeplaat-
sten Franschen autoriteit dat
er nog 250.000 Franschen wor
den „vermist". De meesten
hiervan bevinden zich, naar
men aanneemt, in den door de
Russen bezetten sector van
Duitschland. Daarentegen zegt
de Russische generaal, die met
de repatriatie van gedeporteer
den, voormalige gevangenen
enz. is belast, dat er „maar"
62.000 Fransche politieke gevan
genen in zijn sector zijn.
De Fransche woordvoerder
zeide, dat vermoedelijk vele van
de weggevoerde Franschen dood
zijn. Vele dooden zullen nooit
kunnen worden opgespoord
men denke aan Dachau, Bu-
chenwald, Auschwitz en andere
pilaren van het Duitschdom. Ve
len zijn daar doodgemarteld en
afgemaakt, waarna hun licha
men werden verbrand.
Van tijd tot tijd komen er
over de vermisten berichten
binnen van kameraden en mede
gevangenen.
Maar van vele tienduizenden
weet men niets, heelemaal
niets. (A.A.)
Wat gebeurt er aan de
Argentijnsche kust?
De Argentijnsche min. van
buitenlandsche zaken heeft de
berichten, als zouden Hitier en
Eva Bram in Argentinië geland
zijn, ontkend. Enkele Argen
tijnsche bladen melden, dat
meerdere Duitsche onderzeeërs
door Argentijnsche vliegtuigen
naar Argentijnsche havens zou
den zijn geëscorteerd.
Van Dardanellen tot Oostzee
Zooals men weet heeft Rus
land onlangs privileges ten aan
zien van de Dardanellen ge
vraagd. Men verwacht, dat het
nu in Potsdam soortgelijke vra
gen tot intcrnationalisecring
van de Oostzeetoegangen zal
doen.
De laatste Spaansch-republi-
keinsche minister-president,
Negrin, heeft een oproep ge
daan om vanuit het buitenland
een coalitie-regeering te vor
men en aan Franco's bewind een
einde te maken.
In den herfst van dit jaar
zullen alle groote landgoede
ren in Saksen verdeeld wor
den en gegeven worden aan
kleine boeren, zoo werd door
een raadslid uit Dresden me
degedeeld.
BEPERKTE TEXTIEL
DISTRIBUTIE.
Gaat 1 Augustus in.
Een beperkte textieldistributie
zal, naar „De Stem" verneemt,
ingaande met 1 Augustus worden
ingevoerd.
Met het oog op den geringen
voorraad, zal voorloopig alleen in
noodgevallen textiel verstrekt kun
nen worden. Geleidelijk zal de di
stributie echter verruimd worden.
Voor kleingoedartikelen als garen,
band, stopzij e.d. zullen nieuwe
textielkaarten worden verstrekt.
Nationale Adviescommissie
bijeen.
Vrijdagmorgen komt in het
Binnenhof te Den Haag de Na
tionale adviescommissie in verga
dering bijeen. Er zijn 53 personen
voor uitgenoodigd.
Deze bijeenkomst schijnt in ver
band te staan met een te houden
vergadering van de Tweede Ka
mer en de zuivering en aanvulling
van het parlement.
In het te vormen nood-parle-
ment zullen in. de eerste plaats
zitting hebben de nog overgeble
ven leden van de Eerste en
Tweede Kamer, voorzoover zij
j door de Regeering aanvaardbaar
worden geacht. Aangenomen
wordt, dat dit met niet veel meer
dan de helft het geval zal zijn,
zoodat van de 150 leden van de
beide Kamers der Staten-Gene-
raal er ongeveer 70 nieuw be
noemd zouden moeten worden.
Kaas ligt te bederven.
De "„Maas en Roerbode" bericht,
dat er in Limburg groote hoeveel
heden kaas liggen, die niet gedis
tribueerd worden en aan het be
derven zijn. Er gaat, schrijft het
blad elke week 3000 kg. kaas
verloren. Het blad schrijft de oor
zaak van niet-distribueeren toe aan
de bureaucratie.
H. M. de Koningin
ongesteld'.
De Koningin is sedert en
kele dagen ziek. Tetfgevolge
van een gevatte kou heeft zij
eon acute longaandoening,
welke echter een gunstig ver
loop heeft. Indien zich geon
veranderingen voordoen, zul
len er geen verdere bulletins
worden uitgegeven.
Een kleine opening in de Duitsche muur I
Brigadier Generaal Earl Hoag,
commandant van de afdeeling
Europa van „Air Transport Com
mand" van de Amerikaansche
luchtmacht heeft enkele bijzonder
heden verteld, over een geheime,
militaire luchtlijn tusschen Enge
land en het neutrale Zweden ge
durende het laatste jaar van den
oorlog in Europa.
In Maart 1944 werd de dienst,
na lange onderhandelingen tus
schen de Geallieerde en Zweedsche
autoriteiten geopend en al dien tijd
heeft zij bij enkele ingewijden
onder de codenaam „Sonnie" be
kend gestaan.
De vliegtuigen van A.T.C. heb
ben tijdens de enkele duizenden
vluchten met ongewapende, -be
trekkelijk langzame transport toe
stellen binnen het bereik van de
Duitsche jachtvliegtuigen, gestati-
onneerd in Noorwegen, onder
meer 2000 getrainde Noorsche sol
daten vanuit Zweden naar Enge
land gebracht, waarbij nog kwa
men 1500 in Zweden geïnterneerde
Amerikaansche vliegers, die daar
noodlandingen hadden gemaakt.
Verder vervoerden de toestel
len zooveel kogellagers, als de ge
allieerden maar konden vervoeren,
voordat de uitvoer van kogellagers
vanuit Zweden naar Duitschland
geheel werd stopgezet.
Op de heenreis werden wapens,
levensmiddelen en medicamenten
via parachutes aan de Noorsche
verzetsbeweging afgeleverd. A.T.-
C. maakte hiervoor 67 vluchten,
waarbij 120 ton materiaal werd
afgeleverd aan de strijdende No
ren, plus een aantal geallieerde'
spionnen en saboteurs. Toen tij
dens het experimenteele stadium
een V-2 op Zweedsch gebied neer
kwam, werden de overblijfselen
per A.T.C. Dakota naar Enge
land vervoerd en dank zij deze
gebeurtenis beschikten de Gealli
eerde deskundigen over waarde
volle gegevens, nog voor de Duit
schers deze vinding in de practijk
konden brengen.
Het geheel was dus een doorn in
het oog van de steeds onvriende
lijker wordende Duitsche agenten,
die het fijne van het geval wel
begrepen, maar er niets anders
aan konden doen, dan trachten de
toestellen te doen volgen en ver
trektijden en vlieghoogten naar
de Duitsche bases in Noorwegen
door te geven.
De eerste vlucht vond plaats
op 31 Maart 1944 vanaf het vlieg
veld Leuchars in Scotland, na
lange onderhandelingen met'Zwe
den over de vrijlating der Noor
sche recruten en de Amerikaan
sche vliegers.
Kolonel Balchen had er ple
zier in, zooals hij daar, in zijn
hemdsmouwen die Dakota over
Duitsch bezet Noorwegen vloog.
Zweetdruppels van inspanning
vielen van zijn gelaat. De tempe
ratuur was niettemin 10 graden
beneden nul I
De geschiedenis van deze lucht
lijn alleen, haar complicaties en
intriges, zouden een prachtig on
derwerp vormen voor een span
nend Oppenheim-boek. Alle leden
der bemanning moesten, alvorens
zij uit hun toestel stapten, zich
netjes in burger verkleeden, zij
waren voorzien van niet minder
nette paspoorten enburger
lijke vliegbrevetten. De Duitsche
agenten, die steeds in en om
Bromma waakten, hadden deze
ersatz Amerikanen al gauw door
cn spoedig berichtte de Geallieerde
conra-spionnage, dat het evacu
atieplan door den vijand was ont
dekt en dat deze met alle hem
ter beschikking staande middelen-
van plan was de uitvoering onmo
gelijk te maken. De bemanning
werd overal gevolgd en gescha
duwd door nazi-agenten, welke in
sommige gevallen in de hotelka
mers van de bemanningen inbra
ken en de koffers opensneden, ten
einde in het bezit van route en
andere gegevens te geraken.
De Amerikanen wisten, dat de
moffen met 250 nachtjagers en
honderden batterijen luchtdoelge
schut in Noorwegen op hun ston
den te wachten, maar nooit is er
een A.T.C.-toestel van deze lijn
door den vijand neergeschoten.
De Geallieerde inlichtingen
dienst had n.l. ontdekt, dat de
Noorsche kust op bepaalde breed
tegraden alleen door licht lucht
doelgeschut werd bewaakt en dat
deze streek buiten de actie-radius
van de duitsche jagers lag. Van
deze omstandigheid werd gebruik
gemaakt.
Gedurende 1944 werden 3016
passagiers vervoerd, inclusief 1847
Noorsche recruten en 965 geïnter
neerde Amerikaansche vliegers.
Eén toestel ging verloren. Neder-
landsche, Fransche en Russische
ambtenaren en diplomaten maak
ten eveneens veelvuldig van deze
„geheime" luchtdienst gebruik.
Comfort was een onbekend be
grip: er is een geval bekend) van
een omgebouwde Liberator, die
in één vlucht 35 personen mee
terug naar Engeland vervoerde en
zij waren allen zoo blij naar de
Geallieerde wereld te kunnen ont
snappen, dat er niemand aan com
fort dacht I Ook de geheeleNoor-
sche regeering werd bij een ge
legenheid naar en van Zweden
vervoerd.
Dit is slechts één van de vele
luchtvaart-intriges, waarbij de Ge
allieerden, dank zij hun durf en
vindingrijkheid, een klein gat sloe
gen in de toen nog sterke Duitsche
muur.
f13.000 verborgen.
Te Westerbork werd door
N.S.B.-vrouwen die daar geïn
terneerd zijn, tot een bedrag
van f 13.000 aan f 100 biljetten
ingeleverd, welk geld zij tus
schen hun kleeren verstopt
hadben.
Of t met de controle oo'k in
orde is 1
Arrestaties in Nederland.
De Utrechtsche garagehouder
M. A. Jongerius is gearresteerd,
daar hij ervan beschuldigd
wordt voor de Duitsche bezet
ting duikboot- en vliegtuigon-
derdeelen te hebben hersteld.
Hetzelfde lot onderging de aan
nemer P. F. Graafstal, die vlieg
velden en bunkers in Frankrijk
heeft gebouwd voor den vijand.
Tenslotte is ook de vroegere
Tsjecho-Slowaaksche coAsul in
ons land, Koresv, gearresteerd.
Hij was directeur van de firma
„Pragomet", welke een onder
deel zou zijn van de „Hermann
Goering-Werke" te Berlijn. Na
de Duitsche capitulatie werd
hij door de nieuwe Tsjechische
regeering niet als consul-gene
raal erkend.
Twee bananen voor vijftig
pond.
Tijdens een tuinfeest op het
landgoed van den markies van
Bath zijn twee bananen per op
bod verkocht voor vijftig pond,
d.i. ruim vijfhonderd gulden. Dit
geld komt ten goede van d e ar
men van Alkmaar, dat
door de stad Bath is „geadop
teerd".
De kooper verdeelde de ba
nanen, in schijfjes gesneden, on
der de aanwezige kinderen
waarvan de meesten nog nooit
een banaan hadden geproefd.
Collaboratie een moeilijk
begrip.
Aan het departement van Eco
nomische Zaken ligt eefr ont
werp K.B. voor de bedrijfszui-
vering gereed, waarin tevens
een omschrijving wordt gegeven
van het begrip collaboratie.
Collaboratie wordt geacht
aanwezig te zijn als daardoor
opzettelijk hulp aan den vijand
is verstrekt en een Neder-
landsch belang ernstig is ge
schaad. Als een collaborateur
niet wordt opgepakt, aldus een
toelichting van Prof. van Bem-
melen, beteekent dat dog niet,
dat hij met veroordeeld zal wor
den. Ernstige en klaarblijkelijke
collaborateurs worden opgepakt,
maar men moet oppassen, dat
men geen ongelukken veroor
zaakt en onze industrie in ge
vaar brengt door in grooten ge
tale bedrijfsleiders op te pakken.
Duitsche en Neder-
landsche Spoorwegen.
Volgens een oorlogscorrespon
dent bezaten de Duitsche-spoorwe-
gen in 1945, ondanks de vele ge
allieerde luchtaanvallen méér rol
lend materiaal dan in 1938. In
Maart bedroeg het aantal loco
motieven 25.478. Het aantal wa
gons was in Januari 1945 onge
veer 80.000 meer dan in 1938.
Bij de Nederlandsche spoorwe
gen daarentegen daalde van Sep
tember '44 tot Juli '45 het aan
tal Locomotieven van 865 op 384
Electr. treinstellen van 430 op 80
Diesel treinstellen van 82 op 36;
Rijtuigen van stoomtreinen van
1908 op 233Goederenwagens van
30.354 op 1073.
Hierbij moet rekening gehouden
worden met het feit, dat van het
nog aanwezige materiaal het
grootste gedeelte nog onbruikbaar
is.
Provincienieuws.
MIDDELBURG. K a m e-
raadske Dr Felix ge
pakt. De vroegere rechterhand
van den voormaligen rijksarchi-
De minister-president prof.
Schermerhorn is Woensdag
ochtend op Walcheren aan
gekomen. Na ontvangst door
de Middelburgsche autoritei
ten heeft hij een bespreking
gevoerd met den hoofdinge
nieur van den Rijkswater
staat, belast met de droog
making van Walcheren.
Vervolgens begaf do Minister
zich naar Vlissingen, waar hij
ten stadhuize werd ontvangen.
Tevens heeft Z.Exc. het gat in
den Nolledijk bezichtigd.
Per marinevaartuig is prof.
Schermerhorn met heeren van
den Waterstaat des middags
uit Vlissingen naar Westkapelle
vertrokken. Ook daar werd het
hers telwerk aan den vernielden
zeedijk in oogenschouw geno
men.
De Minister overnachtte te
Middelburg en zou zich heden
morgen om 8.30 uur wederom
per marinevaartuig van Vlissin
gen naar Breskens begeven om
een tocht door het verwoeste
Westelijk deel van Zeeuwsch-
Vlaanderen te maken.
Vanmiddag om 1.30 uur zou
de minister-president van Ter-
neuzen haar Hoedekenskerke
worden overgezet.
Nader vernemen wij, dat ook
de Minister van Openbare Wer
ken Ir Ringers den tocht mee
maakte.
varis en nazi-burgemeester van
Middelburg, mej. Dr Felix, is
deze dagen gearresteerd. Zij was
hoofdcommies-chartermeester van
het Rijksarchief en lid der N.S.B.
De poort van het interneerings-
kamp heeft zich achter haar ge
sloten.
Geen hartelijke
ontvangst. Gistermid
dag moesten op het M. G. in
de Koepoortstraat een zestal
beruchte Middelburgsche N. S.
B.-ers verhoord worden. Het
waren de drie Gebr. Bliek, Ver
linde, de Groot en Dekker.
Daartoe moesten zij van het
Militair Hospitaal naar het M.G.
gebracht worden. Het Middel
burgsche publiek schijnt een
scherpe neus te hebben. In ieder
geval, een groote menigte stond
de landverraders op te wachten
tot zij buiten kwamen. Toen
Op- en ondergang van zon
en maan.
Vrijdag 20 Juli 1945: Zon op:
5.50 u., onder 21.52 u.
Maan op15.43 u„ onder 0.13 u.
27 Juli volle maan.
Hoog water te Vlissingen.
Vrijdag 20 Juli 1945: 11.24 u„
1.40 M.; 23.50 u., 1.34 M.
N.A.P.
begon het 1 Zoowel rotte als
rijpe appels, peren en pruimen
troffen vaak doel! Zelfs ledige
flesschenl De N.S.B.-er Ver
linde werd nogal gewond. En de
Lange Viele-brug moest zelfs
worden afgezet om dit „kost
baar" personenvervoer uit ham
den van het publiek te houden
en weer in het Hospitaal onder
te brengen. Begrijpelijk dit op
treden. Maar toch niet goed te
'keuren.
VLISSINGEN. Oud-burge
meester van Woelderen ontving
van Prins Bernhard een telegram,
waarin deze de bevolking van de
oude Princestad Vlissingen dank
te voor de gelukwenschen op zijn
verjaardag.
Daar de heer J. W. Bom-
meljé wegens ziekte zijn functie
als directeur van de Chr, Zang
ver. „Hosanna" heeft moeten neer
leggen is in zijn plaats benoemd
de héér J. Suurmond te Souburg.
Gisteren is hier voor het
eerst na de bevrijding een Duit
sche E-boot gepasseerd. Het vaar
tuig is"afkomstig van Cuxhaven en
heeft Antwerpen als bestemming.
GOES. Hedenavond om 7.30
uur zal alhier een voedbalwed
strijd plaats hebben tusschen de
Goesche Politie en een Veteranen-
elftal.
Gisteravond gaf Jan Rijn
in het „Schuttershof" de laatste
van zijn dri< instructieve piano
avonden. Na tiet behandelen resp.
van de klassieke en de roman
tische mc 'ers, waren gisteravond
de moderne componisten aan de
beurt.
Dhr Rijn besprak achtereenvol
gens het werk van César Franck,
Claude Debussy, Ravel cn de
Falla. Vooral de impressionnisti-
sche muziek van Debussy werd
met groote belangstelling aange
hoord. Het hoogtepunt vormde
wel zijn „Cathédralc englouti",
waarbij men a.h.w. de oude, ver
zwolgen kathedraal uit de golven
zag oprijzen en in de nevelen
vorm aannemen.
De Z.V.U. heeft door deze
avonden van dhr Rijn zeker er
toe bijgedragen om de muziek en
haar groote vertolkers dichter tot
het publiek te brengen.
Groote drukte in Goes.
Gistermiddag werd in de Ma
ria Magdalenakerk de jaarlij k-
sche Prov. bondsdag van het ver
bond van Chr. jonge vrouwen
en meisjesvereenigingen gehou
den, nadat dit eenige jaren niet
meer mogelijk was geweest. De
bijeenkomst begon met liturgie
en openingswoord van de presi
dente, waarna zuster Koster van
Koudekerke enkele liederen
zong, Daarna was er „communi
ty singing" o.l.v. dhr A. Kouse
maker en klonken vaderland-
sche liederen door het mooie,
oude 'kerkgebouw. Inplaats van
mevr. BijlVliets hield mevr.
Sickesz een toespraak over
„onze verbondenheid voor, tij
dens en na de bevrijding" Zr.
Koster zpng daarna „Lentemor
gen" en 't „Onze Vader". Hier
op volgde weer gemeenschappe
lijke zang, waarna ds Korevaar
sprak over „En nu verder" en
daarna met dankgebed dezen
goeden middag sloot.
O.- EN W.-SOUBURG. De
Burgemeester dezer gemeente
heeft uit de bevolking der ge
meente een commissie benoemd,
die tot taak heeft het contact
te zijn tusschen de bevolking
en het gemeentebestuur
Gemotiveerde klachten van al
lerlei aard, (behalve op politiek
gebied) en vorstellen ter verbe
tering der sociale toestanden in
de gemeente kunnen schriftelijk
ingediend worden bij het Secre
tariaat der Sociale Contact
Commissie, Burchtstraat 45,
Oost-Souburg.
KORTGENE. Maandagochtend
kwamen hier een honderdtal
N.S.B.-ers aan. Er was weinig
publiek om hen te verwelkomen.
Meer belangstelling was cr voor
de 107 kinderen uit Leiden, die
hier denzelfden dag arriveerden
om wat aan te sterken. We hopen,
dat deze jonge burgers van de
„Sleutelstad" zich spoedig op N.-
Beveland thuis zullen voelen.
Hoe tien leden van het oude steeds op weg door vijande-
Nederlandsch-Indische leger uit
een Japansch concentratiekamp
op de Philippijnen ontsnapten,
zich bij de Philippijnsche
guerillastrijders aansloten en,
onder Amerikaansche leiding,
gewerden tot een van dc
meest gevreesde guerillacroe-
pen die de Japanners, tot aan
de bevrijding van het eiland
Luzon, onophoudelijk dwars
zaten en belaagden, vertelt Ar
nold Vas Dias, een onzer spe
ciale correspondenten
De held van het verhaal is
de Indonesische luitenant Adolf
Lembong, die 'kort geleden uit
Manilla in dit Amerikaansche,
voor de opleiding van Neder
landsche troepen gebruikte,
kamp is aangekomen.
Lembong en zijn negen met
gezellen hebben bij de Ameri
kanen een geweldige reputatie
gekregen sedert de landing van
de Amerikanen in de Golf van
Lingay, op 9 Januari van dit
jaar. Toen men aan land ging
verscheen daar een groepje van
tien mannen, die trotsch de
Nederlandsche vlag ontplooi
den. „Toen we jullie daar za
gen staan met dat rood-wit-
blauw dachten we een oogen-
blik, dat de Nederlanders ons
voor waren geweest", zeiden de
lijk gebied, sluipen en teek-
ken, voortdurend gevaar.
Twee keer liepen we haast in
een Japanschen val, maar
beide keeren konden we er heel
huids van afkomen. We droe
gen nog steeds onze oude uni
form, want er waren geen an
dere kleeren voorhanden".
Na een tijdje werd Lem
bong tot officier van de gue
rilla's gemaakt. In Januari
1944 werd hij door de Japan
ners gevangen genomen, doch
kon, vier maanden later, met
behulp van zijn strijdmakker
ontsnappen. Hij vertelt ver
der: „Toen de Amerikanen, na
de landingen, kwamen opruk
ken kregen we op 4 Januari
1945 het bevel om tot een al-
gemeenen aanval over te
gaan. Ik had' er genoeg van
gekregen om op het hoofd
kwartier te zitten wachten,
en dus trommelde ik de oude
mannen van het Indische le
ger bij elkaar om wat te gaan
doen we wilden' trachten Ja
panners in een hinderlaag te
lokken op den nationalen weg
naar San Leon. Op 6 Januari
kwamen we te San Leon aan.
We begonnen met een paar
Japansche opslagplaatsen van
voedsel en kleeren leeg te
Amerikanen tot Lembong na j halen en den buit onder de
de landing.
Laat luitenant Lembong zelf
zijn geschiedenis vertellen:
„Na den val van Java heb ik
maandenlang doorgebracht in
Japansche concentratiekampen.
Men bracht mij naar Rabaul, op
burgers te verdeelen. Den vol
genden. dag overvielefi we een
convooi vrachtwagens, ver
nietigden twee auto's en
maakten 27 Jappen af. Daar
na konden we onze vliegtui
gen waarschuwen, die de rest
Nieuw-Brittannië, en toen, in van het convooi met hun m?-
Mei 1943, naar de Philip- trailleurs in poeier schoten,
pijnen. Met mijn kameraden Wij waren met ons tienen, en
kwam ik terecht in een kamp kwamen er zonder schram-
bij Gonzalez, in de provincie metje af. Den volgenden mor-
Pangaison. Hier ontdekten gen gingen we er weer ov uit
we, dat er verbinding bestond om overvallen te plegen en
met de guerilla's Deze gueril- Jappen koud te maken. We
la's brachten (berichten waar- hadden veel succes."
in ons werd meegedeeld, dat Zoo zetten de guerilla's hun
we ons gereed moesten hou- hachelijke werk voort tot er
den om ons bij de guerilla's niets meer te doen was.
te voegen. We ontsnapten m- Op 12 April yan dit jaar zei-
derdaad op 6 Augustus 1943, den Lembong en de zijnen
en kwamen na twee dagen en het L.G.A.F.. (Luzon Guerilla
nachten bij het kamp van de Armed Force.) vaarwel om
guerilla's aan. zich te melden bij het Neder-
De komende maanden wa- landsch-Indische leger waar-
ren van groote spanningtoe ze nog steeds behoorden.
Hoe zwaar Westkapelle
getroffen werd.
Het is thans mogelijk eenige
cijfers te geven omtrent de ge
leden schade te Westkapelle ten
gevolge van de oorlogshandelingen
daar ter plaatse van 3 October
1944 2 November 1944.
Volgens ramingen op Prijsbasis
van 9 Mei 1940 bedraagt dc
schade
Totaal verwoeste onroerende
goederen 1.540.000,Be
schadigde, doch te repareeren pan
den (herstelkosten) ct 70.000,
Schade aan inboedels, kleeren en
uitrustingen 889.400,Totale
schade 2.499.400,
De verwoeste oppervlakte van
de bebouwde dorpskom bedraagt,
21 ha., tegen een totale oppervlak
te van 26 ha.
In deze getallen is nog niet be
grepen de schade, die door inun
datie van Walcheren wordt toe
gebracht aan de nog bestaande ge
bouwen, welke alle in het water
staan, nóch van de schade toege
bracht door het zeewater aan de
landerijen in deze gemeente, noch
dë schade onstaan door wegspoe
len van ettelijke ha. vruchtbare
zeeklei.
Deze cijfers ontleend aan de
officieele gegevens van dc Scha-
de-Enquete, Wederopbouw en het
Kadaster, spreken een duidelijke
taal. Westkapelle is wel in zeer
bijzonderen zin getroffen.
De pers der Vrije
Wereld.
De Duitschers hebben niet al
leen materieel ons land aan den
ondergang willen prijgeven, ook
en vooral geestelijk hebben
zij getracht de volksziel met hun
gif te doortrekken.
Wanneer wij tijdens den bezet
tingstijd een blik wierpen in de
etalages der boekwinkels, trof ons
daar een keur van boeken, die,
openlijk of verborgen, propaganda
maakten voor beginselen van het
nationaal-socialisme. Stelselmatig
werden ons de boeken, die in de
vrije wereld verschenen, onthou
den.
Nu wij bevrijd zijn kunnen wij
den blik weer verder richten en
vragen wij ook naar producten
der Engelsche en Amerikaansche
persen. De nijpende papiersituatie,
waaronder de uitgevers in ons
land nog gebukt gaan, laten im
mers niet toe, dat er weer in vol
doende mate goede Nederland
sche boeken verschijnen.
Hierom valt het bijzonder toe
te juichen, dat verschillende Ame
rikaansche uitgevers, daarbij ge
steund door den Amerikaanschen
Voorlichtingsdienst, het initiatief
hebben genomen tot het uitgeven
van een serie boekwerken, die in
den loop der laatste jaren in Ame
rika zijn verschenen. Hiertoe heb
ben zij de uitgave „Transatlantic"
in het leven geroepen, welke haar
werk zal verrichten tot het oogen-
blik gekomen zal zijn waarop de
normale publicatie van boeken in
de verschillende staten van Europa
kan worden hervat.
Een aantal dezer uitgaven heeft
thans ons land bereikt en wij ver
wachten, dat de vraag er naar
zeer groot zal zijn. De boekjes
zijn smakelijk uitgevoerd en be
handelen belangrijke problemen,
belicht door deskundige schrijvers.
Wij noemen „Keerpunt der tijden"
door Herbert Agar, „De strijd om
Tarawa" door Robert Sherrod.