PROTESTANTSCH-CH RISTE LIJK BLAD VOOR ZEELAND
Herstel van de
democratie.
De lucht klaart op.
Staking in de Rotterdamsche haven.
lég.'agf- sn Tsleteveter.
De eerste vijf gijzelaars, die in 1942 werden vermoord.
In het belang van de zaak, la
ten we, no de rede van Minister
Schermerhorn in ons bezit is, hier
volgen wat deze bewindsman om
trent het herstel der normale ge
zagsverhoudingen heeft gezegd.
Na er op gewezen, te hebben dat
het Militair Gezag zoo spoedig
mogelijk moet worden geliqui-
deert vervolgde de Minister:
In de tweede plaats is voor het
herstel der gezagsverhoudingen
noodzakelijk, dat de democratische
organen worden hersteld, door
middel waarvan het volk controle
kan uitoefenen op en deelnemen
aan het bestuur, en waarin de
overheid verantwoording kan af
leggen van bepaalde daden. De
openbaarheid is hierbij een der
essenciëele punten van de demo
cratie.
Het optreden van allerlei plaat
selijke colleges van advies, welke
niet in het openbaar werken, kan
daarom de werking der normale
organen niet vervangen en belem
mert het ontstaan van klare ge
zagsverhoudingen.
Het herstel van de vertegen
woordigende colleges zal zoowel
voor Staten-Generaal, Provinciale
Staten als voor de gemeenteraden
geschieden.
De methode, die bij dit herstel
zal moeten worden gevolgd, zal
nooit in overeenstemming kunnen
zijn met de wettelijke voorschrif
ten. Bij de thans aanwezige zeker
heid, dat men zich niet aan de
wet kan houden, zal een oplossing
moeten worden gevonden, die de
beste vruchten kan afwerpen en
de geringste politieke spanningen
tengevolge heeft.
Bij de samenstelling van
de colleges, welke het volk
tot de eerstkomende verkie
zingen zullen vertegenwoor
digen zal rekening moeten
worden gehouden zoowel met
hen, die daarin vóór 1940
zitting hadden als met hen,
die tijdens de bezetting, het
zij in of buiten de verzets
beweging, verantwoordelijk
heid hebben gedragen.
Ook voor eerstgenoemde cate
gorie gelde, dat mag worden ver
langd, dat zij het vertrouwen van
het volk gedurende de jaren der
bezetting niet hebben verloren.
Het kabinet meent, dat in dit
verband de z.g. nationale advies
commissie een belangrijke taak
kan vervullen, in het bijzonder bij
het samenstellen van een nood-
parlement, dat door ons noodzake
lijk geacht wordt.
Deze nationale advies-commissie
is in beginsel gevormd in het
Redactie- en Administratie-adres: GOES, Lange Vorststraat 70, Telef. 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Rimmelandplein 1, Telefoon 2364
Uitgave van de Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Abonn.prijs 3.30 p. kw. bij vooruitbetaling. Advertentieprijs 10 ct. p. mm.
een zuivering moeten zijn
onderworpen.
Dit noodparlement zal in func
tie blijven tot de eerstkomende
verkiezingen, de technische voor
bereidingen daarvan zullen zoo j
spoedig mogelijk ter hand worden
genomen. Het tijdstip der ver
kiezingen wordt echter niet alleen
bepaald door de technische moge
lijkheden alleen.
Er dient aan het volk ook ge
legenheid te worden gegeven, zich
een denkbeeld te vormen omtrent
Meermalen is de vraag gesteld:
wat wil toch eigenlijk de Nederl.
Volksbeweging.
Aanvankelijk werd ontkend dat
we hier met een nieuwe politieke
partij te doen hadden.
In de onlangs gepubliceerde
„Oproep" werd het in het midden
gelaten.
Maar de lucht begint nu op te
klaren.
In een te Goes gehouden ver
BUREAUX te:
MIDDELBURG: Rouaansche Kaai 39, Telef. 2009
VLISSINGEN: Walstraat 37, Telef. 89
TERNEUZENLittooy's Boekhandel, Telef. 2052
1o JAARGANG No. 78 DONDERDAG 5 JULI 1945
'•loog water te Vlissingen.
Vrijdag 6 Juil: 12,09 u. 1.89 m.
i N.A.P.
Zonsopkomst en -ondergang.
Vrijdag 6 Juli: op 5.36 u., onder
22.05 u.
Maansopkomst en -onder
gang.
Vrijdag 6 Juli: op 1.12 u., on
der 16.48 u.
de vraagstukken, die thans de po- gadering heeft de algemeene sec-
litieke scheidingslijnen bepalen, en retaris de heer Haverman een
wel aan de hand van hetgeen aan
practisch werk en reëele plannen
eenerzijds, aan oppositie anderzijds
zichtbaar wordt. Het- beperkte
geestelijke verkeer en de zeer on
voldoende pers vertragen dit pro
ces zeer wezenlijk.
rede gehouden, waaruit duidelijk
blijkt in welke richting deze Be
weging zich beweegt.
Daarin werd o.m. gezegd dat
nieuwe partijvorming noodig is.
Deze partijvorming moet vóór de
eerste verkiezingen haar beslag
Wij meenen, dat zonder bijzon- hebben gekregen. Het beraad mag
dere omstandigheden hiervoor ze- met m Jang duren, want dan zal
ker met een jaar moet worden ge- de N.V.B. zelf het initiatief tot
rekend. Intusschen kan de regee- partijvorming nemen en recht-
ring eerder voor beslissingen van streeks ingrijpen.
zoodanige draagwijdte worden ge
plaatst, dat zij daarvoor een uit
spraak van het volk noodig acht.
Ook een eerder conflict met het
noodparlement zou tot verkiezin
gen moeten voeren.
'ren aanzien van de samenstel
ling van gemeenteraden
overweegt de regeering op grond
van de ervaring, die inmiddels is
opgedaan, voor de later bevrijde
provincies een wijziging van het
uitvoeringsbesluit tot stand te
brengen.
In de derde plaats willen
wij in dit verband wijzen op
het vernieuwend element in
de gezagsverhoudingen, in
dien men bij de organisatie
van het bestuur organen van
het volksleven zelf sterker
betrekt dan tot heden toe
het geval was.
Eenerzijds bij de voorbereiding
van maatregelen door middel van
aan de regeering te verstrekken
advies, anderzijds bij de toepassing
van allerlei door de regeering te
geven voorschriften en verorde-
Een soort ultimatum dus.
De partijen hebben nog een kans
om te gaan in de richting door
de N.V.B. voorgeschreven, maar
doen zij dit niet, dan zal zij zelf
de leiding nemen.
Met nadruk wordt tenslotte nog
uitgesproken, dat de vorming van
een z.g. Christelijke Nationale
partij, als combinatie van A.R. en
C.H. wordt afgewezen.
Wij weten dus nu, waar wij aan
toe zijn.
voorjaar van 1945, dus tijdens de ningen kunnen daartoe door de
bezetting en is voor tweederde regeering bevoegdverklaarde col
aangewezen door het groot bur- ieges een zelfstandige taak ver
ger comité, waarin naast vertegen- vullen, terwijl zij ook in daar-
woordigers van politieke partijen voor jn aanmerking komende ge
en nieuwe stroomingen, ook repre- vallen verordenende bevoegdheid
sentanten van sociaal-econo- zullen kunnen uitoefenen. Indien
mische groepen, van het cultu- men 0p deze wijze de burgers
reele leven en van de illegaliteit
een plaats hadden.
bij het vervullen van de overheids
taak betrekt, voorkomt men het
De regeering stelt er prijs gevaar van de overheersching van
oo en vertrouwt, dat de re- het vrije volksleven door het amb-
geling op het noodparlement telijk apparaat en verkleint met
zal worden aangenomen in den afstand tusschen burgers en
de vergadering der in 1940 overheid.
fungeerende Staten-Generaal, Door dit complex van maatre-
nadat tot haar bijeenroeping
bij afzonderlijk Koninklijk
Besluit een machtiging zal
zijn verkregen. Uiteraard zal
deze vergadering vooraf aan
gelen hoopt de regeering er in te
slagen, binnen redelijken termijn
de zoozeer gewenschte klare ver
houdingen in onze bestuursorganen
te herstellen.
Minister Schermerhorn doet een beroep op beide partijen
In de Rotterdamsche haven is
vorige week een wilde staking
uitgebroken, uitgaande van de z.g.
eenheidsvakbeweging. De aanlei
ding zou gelegen zijn in het feit,
dat havenbewakingstroepen van de
N.B.S. geschoten zouden hebben
op een boot, die arbeiders van de
Waalhaven naar den wal bracht.
In verband met deze staking
richtte de Min.-President Prof.
W. Schermerhorn via de radio
het woord tot het volk van Neder
land, waarbij hij zeide, dat eener
zijds de werkgevers met moeilijk
heden worstelen, anderzijds de ar
beiders niet terug willen naar de
toestanden van voor den oorlog.
De ministerraad heeft zich hier
ernstig mee beziggehouden. Zij
ziet de noodzakelijkheid in om te
komen tot verbetering van sociale
toestanden, maar dit is onmoge
lijk temidden van chaos en onrust.
Het arbeidsleven moet een rechts-
Naar de Minister-President me
dedeelde is een eisch tot loons-
verhooging inmiddels ingewilligd.
Tegelijkertijd werden 12 eischen
ingediend waarvan sommigen be
grijpelijk en redelijk, anderen ech
ter onredelijk. Zoo die van schoe
nen en. textiel, terwijl tienduizen
den dat niet hebben.
Een andere eisch was:
verplichte organisatie voor
allen. Het werd er wel niet
bijgezegd, maar het bleek,
aldus de min.-pres. uit rede
voeringen op vergaderingen,
dat hier gedoeld wordt op de
eenheidsvakbeweging. Dit zal
de regeering nooit aanvaar
den. Men zal zich in vrijheid
kunnen organiseeren.
De regeering is bereid de een
heidsvakbeweging, die practisch de
vierde vakbeweging is geworden,
te erkennen, mits zij zich houdt
aan de spelregels: Niet eerst sta-
orde worden. Iedereen, werkgever ken en dan het gesprek aanknoo
en arbeider, dragen verantwoorde- pen, maar eerst en vooral het ge
lijkheid voor het totstandkomen sprek.
van die orde. De regeering heeft zich ge-
De regeering had gehoopt, dat noodzaakt gezien zich met dit
de betrokkenen na de bevrijding ernstig conflict te bemoeien. Mi-
rond de tafel waren gaan zitten nister Drees heeft op het stad-
om uit te maken welke mogelijk- huis besprekingen gevoerd met
heden aanwezig waren om tot een werkgevers en arbeiders,
menschwaardige toestand te ko- De Regeering doet een ern-
men. Dit is niet gebeurd. stig beroep op de arbeiders
De oude methode is toegepast, het werk te hervatten. Zes
Ook nu weer zagen wij van schepen liggen te wachten
werkgeverszijde het weinig ver- en een belanrijk aantal zal
heffende schouwspel van zien, bij voortduring der staking
hoever zij konden gaan, i.p.v. vast- naar andere havens worden
stellen, hoe het moest zijn, van verwezen buiten het land,
eerst weigeren en later toegeven, wat zijn weerslag zal hebben
De strijd bij Balikpapan
Terwijl er naar 't binnenland
toe weinig verandering in de situ
atie te melden is, hebben de Au
stralische troepen Sepingan, dat
10 km. O. van Balikpapan ligt,
alsmede startbanen voor vlieg
tuigen in de nabijheid van deze
stad en bij Manggar veroverd.
Een kuststrook van 18 km. is
nu in geallieerde handen. Balik
papan ligt in puin, de olie-instal
laties zijn vernield.
en op N.-W. Borneo.
Op N. W.-Borneo zijn de Au
straliërs langs de spoorlijn naar
Jesselton eveneens 10 km. opge
rukt. De stad Lumat kwam hier
in hun bezit.
Boodschap van Koning
Leopold aan zijn broer.
Koning Leopold heeft aan
Prins-regent Karei een vertrou
welijke boodschap gezonden, even
als aan Min.-Pres. van Acker.
Men meent te weten, dat hier een
aanwijzing ligt voor het aftreden
van den koning.
Goebbels' lijk gevonden?
Een Russische film-operateur
zou in de Rijkskanselarij te
Berlijn het lijk van Dr Goebbels
gevonden hebben, aldus radio
Moskou. Er waren pqgingen ge-
gedaan, het met benzine te ver
branden.
Churchill naar Hendaye?
Volgens Fransche geruchten zal
zal Chyrchill met zijn vrouw en
dochter binnenkort een 14-daag-
sche vacantie doorbrengen in
Hendaye aan de Fransch-Spaan-
sche grens.
Overwinningsparade te
Berlijn.
De overwinningsparade te Ber
lijn van de Britsche, Amerikaan-
sche, Fransche en Russische troe
pen zal einde deze week plaats
hebben.
Het probleem Teschen zal ver
moedelijk aan de „Big Three"
worden voorgelegd.
Aan de besprekingen over Tan-
ger, die nog niet begonnen zijn,
zal mogelijk ook Rusland deel
nemen.
Harry Hopkins, de speciale ge
zant van pres. Truman, zal dezen
om gezondheidsredenen niet naar
Berlijn vergezellen, wel zal
Davis, de vroegere ambassadeur
der V.S. in Moskou, vermoedelijk
aan de conferentie deelnemen.
1000 Ned. SS-mannen worden
binnenkort aan 't opruimen van
landmijnen gezet in Gelderland.
Er wordt in ons land een regi
ment stoottroepen gevormd, be
staande uit 6 batailions, elk van
800 man.
Provincienieuws.
gevangenen, arbeiders uit Duitsch-
land, gijzelaars, enz,, ons land
weer binnen en hebben deze men-
schen vaak gebrek aan practisch
alles.
In iedere plaats zal nu door het
plaatselijk HARK-Comité een in
zameling worden gehouden. Een
ieder zal begr jpen, dat in de eer
ste plaats behoefte is aan giften
in natura, hoewel ook geld wel
kom is. Laten diegenen, die zoo
gelukkig waren niet getroffen te
zijn, reeds nu hun gedachten eens
laten gaan, wat zij zouden kun
nen afstaan.
Bedenkt wei, vele kleintjes ma
ken een groote en groot is de nood
die wij met elkaar kunnen en moe
ten trachten te lenigen.
Alles is welkom, kleeding, huis
houdelijke artikelen, meubilair, al
les zal een goede bestemming krij
gen. Misschien zullen de bewoners
van een getroffen plaats of streek
zich afvragen of bij hen nu nog
iets weggehaald moet worden,
maar bedenkt dan dat dergelijke
getroffen gebieden wel offeren,
maar méér terugkrijgen.
Het is hier: allen voor allen.
Zeeuwen, toont Uw alom bekende
bereidheid tot helpen door de ko
mende inzameling te doen slagen.
SAMENWERKING VAN
ALLE LANDBOUWORGA
NISATIES IN ZEELAND.
In de „Prins van Oranje" te
Goes, had gisteren een vergadering
plaats van alle landbouworgani- j echter door allerlei invloed laten
saties in Zeeland. Hierbij werd terugdringen, zij is aan geeste-
STAKING OP DE
STAATSMIJN MAURITS.
De gasproductie is stopgezet.
Op de staatsmijn „Maurits"
te Lutterade is Dinsdag een
wilde staking uitgebroken.
Slechts 28 mijnwerkers zijn af
gedaald. Een dreigende staking
op de Oranje-Nassau I te Heer
len is ingelast in afwachting
van' de resultaten der thans
plaats hebbende conferenties.
Op de cokesfabriek van de
Maurits heeft de commissie
van Bijstand het werk ge
staakt. De gasproductie is stop
gezet.
Hoewel de vakbondleiders de
stakers hebben opgeroepen het
werk terstond te hervatten is de
staking op de „Maurits" voort
gezet.
Ir Groothof, directeur der
Staatsmijnen, deelde mede, dat
de staking 3 a 4000 mijnwer
kers omvat. Hij zal de regee
ring verzoeken de revisie-com
missie ter beoordeeling van de
gestes der mijndirectie te be
noemen. Hij kent de motieven
der stakers niet, Minister van
Schaik had te Heerlen een
drie-daagsche conferentie met
mijnbesturen, mil. gezag en
vakbonden. De conferentie
welke vermoedelijk de zuive
ring van het mijnbedrijf behan-
handelde was reeds voor de
staking vastgesteld.
volledige overeenstemming bereikt lijke bijziendheid gaan lijden, aan
betreffende toekomstige samen
werking in nauw verband.
„Zij hebben de mouwen
opgestroopt."
Amerikaansche afgevaar
digde over Nederland.
Oharles Hower, afgevaardig
de voor Iowa, heeft in het
Huis van Afgevaardigden
uitvoerig over Nederland
in den oorlog gesproken.
Hij zeide: De Nederlanders
hebben letterlijk en figuurlijk
de mouwen opgestroopt en
zijn aan het herstel van hun
land begonnen. Zij, die de zee
hebben bestreden, zijn niet
gauw terneergeslagen. Het ge
daver van boor en hamer zal
samengaan met het Nederland-
sche geschutvuur in de Stille
Zuidzee. De energie en vlijt
van het volk in Nederland
zullen ten volle gewijd worden
aan het opbouwen van strijd
krachten in de Stille Zuidzee,
want de Nederlanders besef
fen, wat wij geleerd hebben,
n.l. dat geen enkel volk ter
wereld ook i maar voor een
oogenblik zijn waakzaamheid
kan verminderen, zoolang er
barbaren op de loer liggen.
(A.-A.)
de stelinggodsdienst voor de
binnenkamer.
Door den overval in 1940 en
het gif van de nieuwe heidensche
leer werd de Herv. Kerk einde
lijk wakker; vooral bij het Syno
daal Bestuur kwam de drang tot
getuigen, het eene fiere getuigenis
van de zijde der Kerk verscheen
na het andere. Zoo gaf God in deze
verdrukking ritselingen van nieuw
I leven. Nieuwe wegen werden ge-
I zocht, nieuwe banen geopend.
Spr. is benieuwd te vernemen,
hoe in de kringen der S.D.A.P.
van dhr de Priester, in leven
hoofd der school en gedurende 40
jaar dir. van de zangvereeniging
eveneens een korte herdenking
plaats vond. Op 12 Oct. 1944
kwam dhr de Priester bij een
luchtaanval om het leven. Ds
Bunjes en de voorz. van de zang
ver. voerden het woord, waarna
het lievelingslied van den over
ledene gezongen werd.
Op 30 Juni waren er kinder
spelen, een gecostumeerde korf
balwedstrijd en muziek.
ARNEMUIDEN. Alhier is
weer opgericht een Staatkundig
Geref. Kiesvereeniging met 47 le
den. In het bestuur zijn gekozen
de heeren: J. J. v. Horssen; B.
Marijs Jzn.M, de Ridder; J.
v. Belzen Dzn.B. Marijs Czn.
ST. PHILIPSLAND. Een
prachtig resultaat bereikte het
comité, dat hier reeds tijdens de
bezetting werd opgericht ter on
dersteuning van de nagelaten be
trekkingen van hen die in open
lijken of ondergrondschen strijd
hun leven voor het vaderland
lieten. Voor dit doel werd n.l.
f 23966,12 bijeengebracht.
Kerk en School.
wordt gereageerd op dezen stap
der 7 predikanten, die deze partij
nu voor de vraag stellenop welke van de Doopsgezinde predikanten
geestelijke grond zult gij nu gaan te 's-Gravenhage.
Ned, Herv. Kerk.
Beroepen te Bierum, A. J. Vis
ser, cand. te Nieuw-Buinen; te
Eindhoven en te Leeuwarden A.
Groot te Spijk (Gr.)te 's-Gra-
venhage (24e pred. pi.) I. P. v.
d. Waal te Haarlemte Huizum
G. v. Leeuwen te Koudum; te
Schiedam (vac. J. W. Tonsbeek)
Dr W. C. v. Unnik, em. pred. te
Vlaardingen en (vac. J. Swart)
G. Koch te Leiderdorp.
Bedankt voor Woubrugge A.
Sonneveld te Terheijde.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal te Zaandam D. Hen
stra te Haarlem-N. en H. v.
Leeuwen te Ermelo.
Vrijgemaakte Geref. Kerken.
Beroepen te Voorburg C. H.
Lindeboom te Kampen.
Ds A Keuter t In den ou
derdom van 53 jaar is in het con
centratiekamp te Bergen-Belsen
overleden Ds A. Keuter, de nestor
Opbrengst collecte O. I. W.
op Walcheren: Middelburg
f 5715,99; Vlissingen f 2566.23;
Nieuwland f 2275,05Westkap.,
Domb., en Aagtekerke f 1075,
Souburg en Ritthem f 555,15
Zoutelande f 587,Veere
f 486,69; Arnemuiden f 428.19;
Oostkapelle f 362,24Meliskerke
leven?
Zij willen overal waar de ge
legenheid geboden wordt den
Naam van den Heer der Kerk
uitdragen, hun geestelijken invloed
doen gelden. Wil ons volk tot een
gemeenschap komen dan moet het
uit zijn met de Liberale idee van
„ieder voor zich en God voor ons
allen".
Gode zij dank, de bevrijding der
Herv. Kerk is aanstaande, het
nieuwe besef van verantwoorde-
'ijkheid wordt gevoeld, en maat
regelen zijn in verren staat van
uitvoering. Ten aanzien van de
geestelijke en materiëele stroo
mingen moet de Kerk een duide
lijk geluid laten hooren.
Laat arbeiders en inteliectueelen
zich maar aansluiten bij andere
richtingen als er maar een samen
werken kan zijn tot oplossing van
de groote vragen van dezen tijd.
Spr. stond nog stil bij de ver
anderde houding van de S.D.A.P.
en citeerde uitspraken van Mevr.
H. Roland Holst. Tot slot wees
hij op de belangrijke taak van
Ds A. du C r oi x t. In het
concentratiekamp te Bergen-Bel
sen is tengevolge van paratyphus
in den .ouderdom van 35 jaar over
leden Ds A. du Croix, predikant
bij de Doopsgezinde gemeente van
Winschoten.
Het telegraafverkeer
met het buiten'and is nog zeer be
perkt, maar er wordt naar ge
streefd, zoo spoedig mogelijk het
beter geoutileerde Amsterdam
weer tot centpaal punt voor de
buitenlandsche verbinding te ma
ken. Wij beschikken over een ka
belverbinding van Eindhoven via
België naar Londen. Er is een
radioverbinding met New-York en
Paramaribo alleen voor Regee-
rings- en persverkeer en telegram
men, die uit het buitenland aan
komen met de aanwijzing „ant
woord betaald".
Alle krachten worden ingespan
nen, om meer capaciteit te ver
krijgen, teneinde aan de verlan
gens van den handel te kunnen
voldoen voor een snelle corres
pondentie met Engeland en Ame
rika, maar toestellen en verbin
dingen zijn naar Duitschland ge
voerd en worden als geallieerde
oorlogsbuit beschouwd. De ver
deeling daarvan wordt door de
bedrijfsleiding van de P.T.T. niet
altijd gewaardeerd.
Wat de binnenlandsche verbin
ding betreft, is onderling tele-
graafverkeer mogelijk tusschen de
kantoren in Groningen, Friesland
en enkele kantoren in Drente, In
het Zuiden zijn nog geen onder
linge telegraafverbindingen moge
lijk.
Het telefoonbedrijf is
zeer ernstig getroffen. In het Zui
den en Oosten is veel gebeurd. De
telefooncentrales te Breda, 's-Her-
togenbosch, Nijmegen, Arnhem,
Zwolle o.a. zijn bijna volkomen
vernield;
Door de vernieling der appara
tuur is een groot gat geslagen in
onze telefoonverbindingen. Bij den
wederopbouw zal rekening worden
gehouden met de nieuwste tech
nische vorderingen.
Het zal nog lang duren, voor
een vooroorlogsch telefoonver
keer mogelijk zal zijn, daar den
bezetter slechts leege magazijnen
heeft achtergelaten. Er is een
voorloopig plan opgemaakt, om de
meest interlocale geleidingen tus
schen de verschillende centra des
lands zoo spoedig en in zoo ruim
mogelijke mate weder in gebruik
te stellen.
In het Westen des lands valt
de schade aan telefooncentrales
wel mee. Van de groote steden
moest alleen de centrale „Bezui-
denhout" te 's-Gravenhage buiten
gebruik worden gesteld. Door op
zettelijke vernielingen of het
springen van bruggen zijn echter
kabels op diverse punten ernstig
beschadigd of defect.
HUN LIJKEN ZIJN BIJ GOIRLE GEVONDEN.
In de bosschen bij Goirle executeerd.
(N.-Br.) op enkele honderden Maar niemand zou geweten
meters van de Belgische grens, hebben, waar hun lijken ver
zijn de lijken gevonden van de borgen waren, indien niet een
xf S^Umin,PQIder 969,75' -den enkeling om ook anderen te
Totaal f 15.001,19. wjjzen Qp he{ licht> dat in
MIDDELBURG. C o n c e r- tus is opgegaan. Van de gelegen-
t e n. In de maand Juli zullen op heid tot het stellen van vragen
de Muziektent op het Molenwater werd door enkele aanwezigen ge-
de volgende openbare concerten bruik gemaakt. O.a. werd opge-
plaats vinden: merkt, dat in S.D.A.P.-kringen de
4 Juli: Crescendo; 11 Juli Mid- toetreding van de predikanten niet
Ten
bate van gedupeerde
landgenootsrt.
delb. Muziekkorps18 JuliOe
fening na den Arbeid; 25 Juli
Middelb. Muziekkorps.
De aanvang der concerten is
8 uur. Bij slecht weer vinden de
concerten Zaterdag d.a.v. plaats.
VLISSINGEN. Kerk en
S. D. A. P. Dinsdagavond trad
voor de Ned. Herv. Gemeente in
de Nieuwe Kerk op Ds F. Don
van Oostkapelle met het onder
werp: „Wordt de Herv. Kerk
S. D. A. P. Bij het vernemen
van het bericht dat 7 Herv. pre
dikanten te Amsterdam zich voor
het lidmaatschap van de S.D.A.P.
hebben opgeheven zullen velen
verwonderd hebben gestaan; voor
Spr. was het een oogenblik van
blijde verrassing. De Kerk heeft
zich veel te lang afzijdig gehou
den van het politieke en sociale
leven, deze predikanten hebben den
Ons wordt plaatsing gevraagd zedelijken moed gehad de anti-
Dit is geen kracht maar zwakheid.
In overleg met elkaar moet
er tot gerechtvaardigde so
ciale toestanden gekomen
worden
van het volgende:
Ook Zeeland zal in de week
van 915 Juli haar steentje kun
nen bijdragen aan het vele werk
wat de HARK ten bate van onze
op de voedselvoorziening.
Maar meer nog dan het op de
boeg te gooien van de voedselvoor
ziening, wilde de Regeering het
laten aankomen op de oprecht- gedupeerde landgenooten doet en
De arbeiders hebben het op een heid der arbeiders en hun ver- nog gaarne zou willen blijven
conflict laten aankomen, omdat zij trouwen in haar sociaal beleid. doen.
op diefstal gecontroleerd werden j De Minister-President eindigde De nood in Noord- en Midden-
en de N.B.S. wellicht te vlug ge- met een beroep op de arbeiders, Limburg, Arnhem, de Betuwe, N.-
schoten hebben. Maar is het schie- maar ook op de werkgevers, die W.-Brabant, W. Z.-Vlaanderen
j these op politiek terrein te ver
werpen, zij hebben niet hun rok
gekeerd maar zij zeggen nu tot
onverdeeld gunstig was ontvangen
en dat nog groote groepen in de
partij steunen op de diepgewortel
de beginselen van het Socialisme.
GOES. In de „Prins v. Oranje"
was gisteren een gezellige avond
voor de gerepatriëerden belegd
door het H(ulp) I(n) N(ood)-
Co(mité) der Herv. Kerk, dat de
verzending van paketten der ge
meente aan arbeiders in Duitsch
land heeft georganiseerd.
Dhr van Melle, die steeds de
ziel van dit mooie werk was, open
de de avond, waarna Ds Odé na
mens den Kerkeraad sprak, ter
wijl dhr de Kruijter iets van 't
„loopende-bandwerk" van de
toevallige omstandigheid een
Nederlandsche getuige in de
buurt had gebracht van de
plaats der executie.
Op 15 Aug. des ochtends te
kwart over vier hoorde name
lijk een jachtopziener in de Ro-
het geiuid
liep in de
eerste gijzelaars, die op 15 Aug.
1942 vielen als slachtoffers van
de Duitsche terreur. Onder hen
bevonden zich drie vooraan
staande Rotterdammers, t.w.
de heeren Willem Ruys, direc
teur-generaal van den Rotter-
damschen Lloyd, Chr. Benne- vertsche bosschen
kers, hoofdinspecteur van po- van schieten. Hij
litie en Mr Rob-Baelde. De an- richting van het geluid, maar
stuitte toen op Duitsche auto's
werd teruggestuurd. Toen
hij twee dagen later in de pers
dere slachtoffers waren: E. O.
G. Graaf van Limburg Stirum,
uit Arnhem, en Baron Alex
Schimmelpenninck van der las van de executie, combineer-
Oye uit Noordgouwe (Z.). (1e hij het een met het ander.
Zooals men zich herinneren Maar drie maanden lang werd
zal, was er op 7 Augustus 1942 het terrein angstvallig door de
een bom neergelegd op het Duitschers bewaakt,
spoorwegviaduct te Rotterdam Zoodra het toezicht echter
ter hoogte van de Meent. Het verslapte, heeft de jachtopzie-
projectiel ontplofte ontijdig. De ner tezamen met zijn patroon
geringe uitwerking bewees, dat een onderzoek ingesteld waar
de vervaardiger zeer opper- bij men al spoedig de zeker-
vlakkig te werk was gegaan. heid kreeg, dat er menschen
Generaal Christiansen meende
er een daad van terreur in te
moeten zien en hij stelde een
termijn van zes dagen, bir.nen
welke de dader zich moest
melden; gebeurde dit niet, dan
zou een aantal gijzelaars wor
den neergeschoten. Deze mede-
deeling drong ook door in het
kamp van St. Michielsgestel en
dat van Haaren (N.-Br.) met
het gevolg, dat er groote onge
rustheid heerschte onder de
begraven lagen. Voorloopig
werd het graf weer gesloten,
bevreesd als men was, zelf in
moeilijkheden te geraken.
Na de bevrijding heeft de
jachtooziener opnieuw laten
graven en in een twee meter
diepen kuil vond men de vijf
lijken en voorts evenveel palen
met groote spijkers aan den
achterkant, alsmede blinddoe
ken en touwen. Men had over
alles een laag ikalk geworpen.
De executie viel nu gemak
ten van de N.B.S. een reden om zich ook bewust moeten zijn, dat en Walcheren, om slechts enkele S.D.A.P.
gram van Actie van 1937 van de
de arbeid neer te leggen? Natuur- zij een gemeenschapsdienende te noemen, is nog zéér groot.
lijk niet.
De Kerk heeft trouw het eene
functie hebben.
Bovendien stroomen de krijgs- noodige verkondigd, zij heeft zich tigheid plaats, terwijl op het graf
'ffinc™evërtSdeCTEen Interview bHde*k"mpen'v\uT Mn^-tal keiijk genoeg te reconstruee-
met 5 gereratrië'erden door dI hunner foto's maalkte' Een 5°- ren' De waren, eerst
met 5 gerepatrieerden door Dr gijzelaars leefde van dat aan den paal geoonden, daarna
Da^baar genoot groote belang- s .geblinddoekt en vervolgens
stelling. Voorts moeten genoemd u A»™'- dood geschoten. De ontzielde
lichamen heeft men daarna in
de kuilen geworpen, waarna
men alle sporen van deze mis
daad heeft weten uit te wis-
schen. In de vijf kleinere kui
len hadden de palen gestaan.
De familie heeft de slachtof
fers aan de gevonden goederen
herkend, zoodat hun identiteit
vaststaat. Nadat Dr Bosman
uit Tilburg de sectie had ver
richt, heeft men de stoffelijke
resten van de slachtofters naar
de Algemeene Begraafplaats te
Tilburg overgebracht.
In den avond van 14 Augus
tus werden de heeren Ruys en
Bennekers, die in Haaren ver
toefden naar St. Michielsgestel
overgebracht, en evenals de am
dere drie uitgekozen slachtof-
worden de declamaties van dhr v.
Gelderen en de uitstekende muziek
van een strijkje onder leiding van
dhr Tamminga. Ook de pauzes
s -S- J C T-, A r, U U. m°gen niet vergeten worden,
de leiding de S.D.A.P. jullie hebt waarjn 0p thee, broodjes, Eng. -..
als beginsel het Historisch Maten- sigaretten en kersen werd getrac- Iers werden zij in een afzon-
aiisme verlaten, verder hebben ze teerd dank zy de medewerking derlijke kamer opgesloten, waar
goeden grond te zeggen, dat de van meerdere bakkers en slagers
Klassenstrijd als wapen werd ver- en de Kon Marine. Ds Korevaar
worpen. Door hun toetreden on- sjoot deze zeer geslaagde avond,
derschrijven zij het zakelijk Pro-
BORSSELE. Op de 29e Juni
had hier op het graf van 3 En-
gelsche militairen een korte plech-
zij een afscheidsbrief mochten
schrijven en geestelijken bij
stand ontvangen. Inmiddels wa
ren eenige hooge Duitsche offi
cieren gearriveerd, die van het
komende gruwelijke schouw
spel getuigen wilden zijn. Kort
daarop werden de gijzelaars ge-
