ZEEDWSCH DAGBLAD
4
Bewoners van Walcheren l
Korte Berichten.
Op bexoek bij J. Schouten.
Provincienieuws.
I
ie jaargang no. 57 PROT. CHR. BLAD VOOR ZEELAND Maandag 11 Juni '45
Aan de redding van ons eiland
uit den greep der zee wordt ge
werkt. Waren er tot nu toe
groote moeilijkheden om de ge
schikte baggermachines en an
dere werktuigen te verkrijgen,
deze kunnen, sedert de bevrij
ding van Noord-Nederland, waar
een groot gedeelte van de Ne-
derlandsche baggervloot nog
werkwaardig werd aangetroffen,
goeddeels als overwonnen wor
den beschouwd. Bovendien is de
Maatschappij tot uitvoering van
Zuiderzeewerken, de M.U.Z., die
destijds bij de afsluiting der Zui
derzee zulk voortreffelijk werk
leverde, thans met al haar werk
tuigen en haar staf van deskun
dige vaklieden, ingeschakeld.
Door dit alles is de kans op
een spoedige redding van Wal
cheren belangrijk toegenomen,
Echter is, met het op gang
'komen van het werk, helaas ge
bleken, dat de voorziening met
grondwerkers groote bezwaren
oplevert. Thans kan zelfs met
zekerheid worden gezegd, dat de
noodige grondwerkers slechts in
zeer onvoldoend aantal van bui
ten het eiland zullen kunnen
worden betrokken.
Velerlei omstandigheden, o.a.
transportmoeilijkheden zijn hier
van de oorzaak en noch Provin
ciaal Bestuur noch Directie van
den Rijkswaterstaat kunnen deze
ongunstige omstandigheden wij
zigen. Hierdoor is thans een zoo
danige situatie ontstaan, dat,
zoo niet onmiddellijk raad wordt
geschaft, de kans op sluiting der
dijkgaten in dit jaar ernstig
wordt bedreigd.
Welk een ramp dit voor ons
eiland zou beteekenen behoeft
niet nader te worden uiteenge
zet.
Bewoners van Walcheren l
Er is thans geen keus meer.
Zelf zult gij moeten aanpakken
om die ramp te vermijden en op
dat niemand later zal kunnen
zeggen, dat Walcheren door Uw
gebrek aan energie op het be
slissende oogenblik, verloren
ging. Het is daarom, dat ik een
ieder die werken kan met den
meesten nadruk oproep, zich on
middellijk bij den burgemeester
zijner gemeente te melden. Laat
U niet door persoonlijke bezwa
ren weerhouden en stelt geen
eischen en voorwaarden. De
Rijkswaterstaat heeft mij toege
zegd, dat, waar zulks mogelijk
is, met Uw, mij bekende, verlan
gens zal worden rekening gehou
den, doch heeft er eveneens na
drukkelijk op gewezen, dat het
belang van het werk en daarmee
van ons eiland voor en boven
alles gaat.
Is het dus noodig om U in
barakken onder te brengen,
schikt U daarin. De Rijkswater
staat zal doen wat gedaan kan
worden, om ook daar Uw le
vensomstandigheden redelijk te
maken en zal U niet in barakken
doen verblijven wanneer het
werk zulks niet noodig maakt.
Bedenkt echter dat de beoor
deeling van wat kan en wat
niet kan alleen bij de leiding
berusten moet en dat het daar
om noodig is, in die leiding ver
trouwen te stellenomgekeerd
wordt ook in U vertrouwen ge
steld, zoowel in Uw werklust
als in Uw vasten wil om met
vereende krachten den strijd te
gen de zee te winnen.
Meldt U spoedig, de tijd
dringt 11111
De Commissaris der Koningin
in de provincie Zeeland,
QUARLES VAN UFFORD.
Middelburg, 9 Juni 1945.
Politieke organisaties in
□uitschland.
Maarschalk Zukof heeft alle
anti-fascistische partijen in het
door de Russen bezette deel van
Duitschland toestemming gege
ven hun activiteit te hervatten.
Ook de organisatie van vrije
vakvereenigingen is toegestaan.
Deze organisaties zullen echter
tot het einde van de bezetting
onder Russisch toezicht staan.
□aladier beschuldigt
Maarschalk Petain.
Daladier heeft in verband met
het komende proces tegen maar
schalk Pétain verklaard, dat Pé
tain belust was op macht en dat
hij aan grootheidswaanzin leed.
Op 17 Juni 1940 gaf Pétain
voorbarig het bevel om het vuren
te staken, waardoor de massa
van het Fransche leger 'verlamd
werd en een millioen man in ge
vangenschap geraakte.
Daladier was van meening, dat
Frankrijk in 1940 niet behoefde
te zijn verslagen; indien het tot
den herfst had volgehouden zou
de situatie zijn gered.
Hij beschuldigde Pétain er van
verantwoordelijk te zijn voor het
gat in de Maginot-linie. Pétain
wilde in Mei 1940 wapenstilstand
sluiten, zonder dat de Duitsche
voorwaarden bekend waren. De
heele manoeuvre was in scène ge
zet door Laval.
De toestand in Japan critiek. i
De spoedzitting van de Japan-
sche Rijksdag is een dag ver-'
lengd om uitvoerige besprekin
gen over de aanhangig gemaak
te noodwetten mogelijk te
maken.
De Japansche regeering heeft
met het oog op de critieke ont
wikkeling van den oorlog beslo
ten een bestuursorganisatie in te
voeren.
Verder zullen in verband met
de dreigende invasie de huizen
in Japan, in minituur-forten ver
anderd moeten worden.
Volgens Radio-Tokio hebben
geallieerde vliegtuigen gisteren
gedurende een uur aanvallen ge
daan op een oliedistrict op Bor
neo.
In de komende 12 maanden
zullen de Britsche autofabrieken
200.000 particuliere auto's produ-
ceeren. De helft hiervan is be
stemd voor export.
Maarschalk Zukof heeft in
een persconferentie te Berlijn
verklaard, dat het den soldaten
van het roode leger verboden is,
zich met de Berlijnsche bevolking
te verbroederen.
De betrekkingen tusschen Rus
land en Duitschland zullen af
hangen van de houding van het
Duitsche volk, dat op het oogen
blik een proeftijd doormaakt.
Hoe eerder zij de juiste con
clusie trekken uit wat gebeurd is,
hoe beter.
Een Deensche missie zal naar
Nederland vertrekken om bespre
kingen te voeren over het zenden
van Nederlandsche kinderen naar
Denemarken.
De Spaansche minister van
Buitenlandsche Zaken heeft offi
cieel ontkend dat Hitler in Span
je is. Zulks naar aanleiding van
een bewering van den militairen
gouverneur van Berlijn. Hitier
zoo zeide hij, is niet in Spanje,
getrouwd of ongetrouwd, dood of
levend.
De Fransche radio berichtte
gisteren, dat Laval aan de
Fransch-Spaansche grens was
aangekomen.
Op het Congres van de La-
bourpartij te Blackpool heeft de
minister van Binneniandsche
Zaken Herbert Morrison de ver
kiezingscampagne ingeleid. Hij
kondigde een Vijfjarenplan van
de Labourtij aan, dat gebaseerd
zal zijn op de controle van het
bankwezen en de financiën.
Het binnenlandsch vervoer en
de ijzer- en staalindustrie zullen
tot de eerste groep van onder
nemingen behooren, die in aan
merking komen om te worden
genationaliseerd! Verder staat
op het programma de controle
van monopoliebedrijven en kar
tels, alsmede handhaving van een
gepaste economische en prijzen-
controle.
Zoo spoedig mogelijk zal in
het Stedelijk Museum te Am
sterdam, dat weer onder leiding
staat van Jhr W. Roëll en Jhr
Sandberg, eeh tentoonstelling
worden gehouden van de hon
derd beste schilderijen, die de
laatste jaren op het doek zijn
gebracht. (A.N.P.-Aneta.)
Mackenzie King, de Canadee-
sche minister-president, heeft
medegedeeld, dat het Canadee-
sche bezettingsleger in Europa
35.000 man sterk zal zjjn.
(A.N.P.-Aneta.)
Nederlandsohe Volks
beweging.
In een te Goes gehouden bij
eenkomst is een voorloopig be
stuur van de afd. Zeeland van de
Nederlandsche Volksbeweging
gevormd bestaande uit de hee-
ren P. J. Bouman te Middelburg,
A. van Uxem te Goes, H. B.
Bouwman te Goes, M. de Vink
te Middelburg, L. J. Verhagen
te Vlissingen en L. F. du Bois te
Terneuzen.
De redactie van „Dordtsch
Dagblad" bracht een bezoek aan
den heer J. Schouten, die na een
afwezigheid van ruim twee jaar
te Rotterdam is teruggekeerd.
Hij verklaarde zich al beter
te gevoelen, dan toen hij thuis
arriveerde.
„Afgezien van een lastige prik-
kelhoest ben ik vrij goed, al ben
ik slapper dan toen ik in De
cember '42 uit de gevangenschap
terugkwam. Ik ben nog voor on
derzoek bij den dokter, maar het
voorloopig resultaat is al bevre
digend. Toch zal het de eerste
weken nog langzaamaan gaan."
Het is wel een zware tijd ge
weest, welke de heer Schouten
in Duitschland heeft moeten
doormaken. Het oordeel was so
ber en somber tegelijk: „Zeer
slecht". Vooral de laatste maan
den sedert Februari '45 ver
toefde de heer Schouten in het
kamp te Mauthausen waren
heel moeilijk. Verschillende om
standigheden wérkten daaraan
nog mee. Zoo raakte, doordat
steeds grootere deelen van het
land werden veroverd, het kamp
al voller, en doordat ook de
voedseltransporten steeds ge
brekkiger werden, werden de
rantsoenen al kleiner. „De laat
ste vier weken hebben we hon
ger geleden."
Per dag kreeg men slechts een
half rantsoen, en wat dit betee-
kent, begrijpt men, wanneer
men bedenkt, dat een heel rant
soen reeds veel te klein was.
„Waren wij", aldus de heer
Schouten, „in die dagen verge
ten, dat de bevrijding nabij was,
dan zouden wij zeker zijn ver
hongerd, Nu heb ik mijn kamp-
genooten aangeraden, zich rustig
te houden en spaarzaam te zijn
met hun krachten."
Op 5 Mei volgde toen de
bevrijding door de Amerikanen,
een bevrijding zonder slag of
stoot, Het eerste gevolg was een
snelle verbetering van de voed
selpositie. Weliswaar konden de
Amerikanen aanvankelijk nog
geen vaste spijzen verschaffen,
maar wel 'verschillende soepen,
al waren die voor verscheidene
kampbewoners nog te zwaar of
te vet.
Gevraagd naar zijn plannen,
merkte de heer Schouten op, dat
hij zich nu eerst politiek wil
oriënteeren. Na 26 maanden te
zijn weggeweest, wil hij op de
hoogte kotnen van de ontwikke
ling der politieke situatie, die
hem als eerste indruk zeer ver
ward voorkwam. Toen hij nog
in het kamp was, eerst te Sach-
sënhausen en vooral later in
Mauthausen, was het isolement
vrijwel volkomen geweest. Men
moest het stellen zonder eenige
betrouwbare gegevens van bui
tenaf, met het gevolg, dat men
zelfs gedurende een paar weken
had aangenomen, dat heel Ne
derland reeds vrij was, hetgeen
later weer niet waar bleek te
zijn,
„In het algemeen kan ik dit
wel zeggen", zei de heer Schou
ten ons nog op een desbetreffen
de vraag, „ik ben nog steeds
een voorstander van een ver-
eeniging van A.-R. en C.-H. on
der voorwaarden, welke ook
voor ons aanvaardbaar zijn. Als
die vereeniging niet tot stand
komt, zal dat niet aan ons lig
gen."
Voor het overige wilde de heer
Schouten zich nog gaarne zijn
oordeel voorbehouden, juist om
dat hij van oordeel was, dat de
menschen en stroomingen er
recht op hebben, dat men zich
omtrent hen voldoende oriën
teert, voordat men zich een mee
ning vormt.
Vrij van mijnen.
De Marine-Commandant te
Vlissingen deelt ons het volgende
mede:
Een kanaal, geveegd door de
volgende vaarwaters, wordt be
schouwd vrij van mijnen te zijn:
Vanaf Wemeldinge door Oos-
ter-Schplde, Engelsch Vaarwater,
Keeten, Mastgat, Zijpe, Vlaak,
Bocht van St. Jacob, Krammer,
Zuid-Vlije, Noord, Volkerak,
Oost-Stellegat, Hollandsch Diep
tot aan de Moerdijkbrug.
Nog niet vrij zijn; de Dordt-
sche Kil en de Nieuwe Merwede.
VLISSINGEN. De afd. van
den Alg. Ned. Christ. Ambte-
naarsbond heeft haar arbeid her
vat met een bevredigend aan
tal leden. Vele oud-leden, vooral
onder het loodspersoneel, ver
toeven echter nog elders. Een
commissie werd benoemd, wel'ke
de propaganda door huisbezoek
krachtig zal ter hand nemen.
Het voorloopig bestuur is thans
als volgt samengesteld: H.
Blaauw, voorzitter, J. Suur-
mond, secretaris, R. Schoevers,
penningmeester, L. Schmelzer en
P. Sinke.
Bedrijfsongeval. De
50-jarige A. F. uit Arnemuiden
heeft Vrijdagochtend op het ter
rein van de „Bomvrije Kazerne"
een plank, die opgeheschen werd,
tegen het hoofd gekregen. Hij
liep een diepe, bloedende wond
aan het linkeroog op en moest
worden opgenomen in het St.
Joseph Ziekenhuis.
Nieuwe koster St.
Jacobskerk. De nieuw be
noemde koster-administrateur van
de Groote Kerk is 1 Juni j.l. in
dienst getreden. Den vertrekken-
den koster werd als waardeering
van zijn trouwe diensten geschen
ken aangeboden.
Dank van Rotter
dam. Als dank van de Rotter
dammers voor de Zeeuwsche
hulp met brood en aardappelen
is vorige week een kustvaarder
die voedsel naar Rotterdam had
gebracht, voor de terugreis gela
den met groenten voor Zeeland,
Het schip zal dezer dagen te
Vlissingen arriveeren. Het Roo
de Kruis heeft dit voedsel be
stemd voor de bevolking van
Walcheren, waar versche groen
ten thans uitermate schaarsch
zijn.
Voor teruggekeer
de politieke gevan
genen. Het ligt in de bedoe
ling Zaterdag 10 of 23 Juni een
huis aan huis collecte te houden
en op de drukste punten der
stad te collecteeren ten behoeve
der duizenden politieke gevange
nen uit Buchenwald, Dachau enz,
De G.O.i.W. verzorgt deze strij
ders tot ze weer op krachten
zijn. De roep om steun kwam
uit N.-Brabant en Limburg waar
hun de eerste verzorging was
bereid. De collecte zal tegelijker
tijd door geheel Zuid-Nederland
worden gehouden.
Herbouw van de
oude stad. Om zoo mogelijk
te komen tot herbouw van de
oude stad hebben de besturen
der drie bestaande vereenigingen
op het gebied der volkshuisves
ting alhier een nieuwe gemeen-
schapoelijke woningbouwver-
eeniging gesticht. Het dage
lij ksch bestuur wordt gevormd
door de heeren A. C. v. d. Velde,
voorz., W. de Ridder, secr. en F.
Scheps, penningm.
GOES. Gerehabili
teerd. In „De Waarheid" van
10 Maart j.l. waren verschillen
de ernstige beschuldigingen aan
gehaald aan het adres van den
heer Reneman, inspecteur van
politie. Het blad verklaart thans,
dat het na kennisname en be
studeering van de rapporten en
verklaringen betreffende deze
zaak, berustende bij het Militair
Gezag, tot de overtuiging is ge
komen, dat alle beschul
digingen tegen inspec
teur Reneman, volko
men ongegrond zijn. Wij
gevoelen ons verplicht, zegt het
blad, openlijk onze verontschul
digingen aan te bieden vóór het
feit, dat in ons blad onware be
schuldigingen aan zijn adres zijn
afgedrukt.
Zaterdagmiddag zijn onder
veel belangstelling de „kamera-
oen" Rosier en v. d. Berg aan
het politiebureau gearriveerd.
KLOETINGE. Zaterdagavond
heeft de muziekvereen. „Excel
sior" op de tent onder leiding
van haar directeur den heer J.
den Toonder, het eerste zomer-
concert gegeven. Er was veel
belangstelling.