ZEEUWSCH DAGBLAD
Kabinetsformatie.
Duitschland onder geafl. bestuur
Belangrijke arrestaties
De Nederlandsche Kolenposifie in Mei 1945»
1e jaargang No. 53 PROT. GHR. BLAD VOOR ZEELAND Woensdag 6 Juni '45
Het blijft wonderlijk stil rond
om de Kabinetsformateurs.
Het is nu een week geleden
dat de heeren Schermerhorn en
Drees van H. M. de Koningin
opdracht ontvingen een Kabinet
te vormen van herstel en ver
nieuwing, maar omtrent de vraag
of er een kans is dat zij er in
zullen slagen deze opdrachi te
vervullen, is nog niets uitgelekt.
Dit schijnt er op te wijzen, dat
het niet alles van een leien
dakje gaat.
Verwondering wekt dit niet.
Het te vormen Kabinet staat
voor een uiterst moeilijke taak.
Herstel en vernieuwing! Het
is vrij gemakkelijk daarover pak
kende artikelen te schrijven of
in een oproep tot het volk uit
een te zetten hoe men meent
dat in de toekomst moet worden
gehandeld.
Maar als een Kabinet gevormd
wordt, dan kan men met alge
meenheden niet volstaan. Dan
moeten er zaken worden ge
daan. Dan moeten de vraagstuk
ken concreet worden ge
steld.
En dan moet er in den boezem
van het Kabinet eenstemmigheid
zijn omtrent de te volgen rich
ting; het vraagstuk van de fi
nanciën; de wederopbouw van
leger en vloot; het herstel en de
ontwikkeling van het economi
sche en sociale leven. En niet te
vergeten de buitenlandsche po
litiek en de her-opbouw van In-
dië. Men moet het eens worden
over den grondslag en het ka
rakter van het Kabinet.
Zoo gezien, behoeft het niet te
verbazen, dat we van de pogin
gen om een Kabinet te vormen
weinig vernamen.
De formateurs hebben een ver
van gemakkelijke opdracht.
Wat nu gedaan wordt, kan van
beslissende beteekenis zijn voor
de toekomst van land en volk.
Moge het God behagen het
zóó te leiden, dat straks in waar
heid van herstel en vernieuwing
in den goeden zin, kan worden
gewaagd.
Gisteren is te Berlijn de ge-1
meenschappelijke verklaring on-1
derteekend, waarbij de vier ge
allieerde mogendheden de macht
in Duitschland op zich nemen, nl.
Engeland, Frankrijk, Rusland en j
de Ver. Staten.
De Duitscbe grenzen zullen
worden teruggebracht tot die van
31 Dec. 1937 voor den inval in
Oostenrijk eii Tsj echo-Slowakije.
Het Vereenigd Koninkrijk zal
het Noord-Westelijke gebied van
Duitschland bezetten, de Sowjet-
I Unie de Oostelijke zóne en de
Ver. Staten het Zuid-Westelijk
deel. Frankrijk zal de Westelijke
zóne bezetten. Groot Berlijn zal
door de vier mogendheden wor-
den bestuurd.
j Verder is o.m. bepaald, dat alle
krijgsgevangenen evenals perso
nen die om politieke redenen of
I vanwege hun ras gevangen zitten,
moeten worden vrijgelaten. Alle
radio-, telegraaf- en telefoonver- i
keer komt onder geallieerde con
trole. De geallieerden zullen
militaire- en civiele vertegen-1
woordigers aanstellen overal waar
zij dat noodig achten. Alle Duit-
schers zullen zich onvoorwaarde
lijk moeten houden aan de bepa
lingen die hun door de geallieer
den worden opgelegd.
Korte Berichten.
■i Zelfbestuur voor Indië vormt
het voornaamste punt van het
programma, waarmee de Engel-
sche Labour Partij de a.s. ver-
IciizsJBvP tegetroci treedt.
Koning Haakon keert terug.
De Noorsche koning is thans
op terugreis naar zijn land. Hij
is uit Londen vertrokken naar
een haven in Schotland waar hij
zich op 't Britsche oorlogsschip
„Norfolk" zal inschepen. Hij
wordt Donderdag in Oslo ver
wacht. Met hem zullen de kroon
prinses met haar 3 kinderen naar
Noorwegen vertrekken. Zij keer
den onlangs uit Amerika terug.
Het is juist 5 jaar geleden dat
Koning Haakon met zijn regce-
ring aan de Duitschers ontvluch
te en met een Britschen kruiser
naar Engeland kwam. In een af-
j scheidsboodschap voor de radio
heeft Koning Haakon dank ge
bracht aan het Britsche volk
voor de gastvrijheid en harte
lijkheid aan de Noren getoond.
(A.A.)
-> In Berlijn hebben de Russen
een broer van Göbbels gevangen
genomen.
Radio Luxemburg deelt mede,
dat generaal Eisenhower, gene
raal Montgommery en generaal
Zukof, leiders van de geallieerde
militaire controlecommissie gis
teren te Berlijn bijeenkwamen.
Sir William Strang, de Britsche
vertegenwoordiger in de Euro-
peesche adviescommissie is be
noemd tot politiek adviseur van
Montgommery. (A.A.)
Generaal Eisenhower heeft
aan alle onder zijn bevel staande
troepen bekend gemaakt, dat de
eerste verjaardag van D. Day,
6 Juni, zal beschouwd worden als
een vacantiedag voor de troepen.
(A.A.)
Generaal Georg Lindemann,
de vroegere bevelhebber van de
Duitsche troepen in Denemar
ken, wiens arrestatie reeds ge
meld werd op het eiland Fyn,
wordt door de Deensche regee
ring verantwoordelijk gesteld
voor de verscherpte politieter-
reur in den Iaatsten tijd der
Duitsche bezetting van Dene
marken. (A.A.)
Tot op heden zijn 80.000 land-
genooten uit het buitenland in
ons land teruggekeerd. Bijna de
helft daarvan kwam voor reke
ning van de ontvangstcentra in
het vak Eindhoven. (A.A.)
In het gebied van het tweede
Britsche leger zijn thans 300.000
verslagen Duitschers gedemobili
seerd. Zij vormen de eerste
krijgsgevangenen, die naar huis
gestuurd worden om werkzaam
te zijn in de vitale bedrijven, ook
in den landbouw. Zij gaan met
Britsche transporten huiswaarts.
Pietro Netti, de soc. candidaat
voor het Ital. premierschap, heeft
in een te Milaan gehouden rede
de beëindiging van de militaire
regeering gevraagd. Hij zei, dat
er geen enkele politieke of mili
taire reden meer aanwezig was
om het militair bestuur te con-
tinueeren. (A.A.)
Churchill heeft in het Lager
huis geantwoord op de door Ge
neraal de Gaulle in de perscon
ferentie van 2 Juni afgelegde
verklaring. Churchill ontkende
dat Engeland getracht had 3e
agitatie in den Levant aan te
wakkeren en verklaarde dat hij
zijn geheele invloed had aange
wend in tegenovergestelde rich
ting.
m De Italiaansche premier heeft
verklaard dat hij niet van plan
is voor onbepaalden tijd aan het
hoofd van een tusschenregeering
te staan.
Het Amerikaansche departe
ment van Marine maakt bekend,
dat bij Okynawa 2 torpedobooten
zijn verloren gegaan, waarbij
zware verliezen werden geleden.
Er zijn de laatste dagen be
langrijke personen uit de. voor
malige N.S.B. in Zeeland gear
resteerd.
Daar is allereerst Jan Dekker,
gevolmachtigde van den leider.
De man die 't hier voor het zeg
gen had en die zich daarvan be
wust was. Mij was het die de
installatie van N.S.B. burge
meesters tot een indrukwekken
de vertooning trachtte te maken.
Hij was 't die overal zijn in
vloed liet gelden en die 't zelfs
klaar speelde dat velen bij hem
op 't matje kwamen, 't Was geen
kleinigheid als hij in zijn mooi
ste pakje gevolgd door een ad
judant, zich op straat vertoonde.
Maar nu is dat alles voorbij.
„Zijn grootheid is vergaan, zijn
troon ligt neergestort." Als een
vervallen man arriveerde hij te
Goes, vanwaar hij gebracht werd
naar 't huis van bewaring te
Middelburg, waar zooveel ande
ren, mee door zijn toedoen, lo
geerden.
En'dan is daar de vroegere
burgemeester van Goes, langen
tijd de schrik van velen els hij
een overmaat van ijver ten toon
spreidde om de menschen naar
Duitschland te helpen of ze met
een spitbriefje gelukkig te
maken.
En dan niet te vergeten de
slavendrijver Simons, die overal
de bedrijven afzocht of er nog
niet een prooi voor Duitschland
te vinden was. Verklaarbaar dat
hij de vorige week bij zijn arres
tatie behoorlijk werd uitgejouwd.
Als hij gevoel voor humor heeft
hij ziet er niet naar uit dan
zal hij toen wel 't zijne hebben
gedacht van de volksgunst.
Want er zijn andere tijden ge
weest. Toen hem een kind ge
boren werd b.v. en toen bakkers
en bloemisten handen tekort
kwamen om taarten en bloem
stukken te bezorgen van men
schen die op deze wijze hun
dankbaarheid toonden of zijn
gunst hoopten te winnen. Men
zegt, dat de bijbehoorende
kaartjes bewaard zijn in een al
bum.
Maar hoe dit zij 't stemt
tot vreugde dat ook hier de
schoonmaak begonnen is.
In verband met de vaak uit-
eenloopende geruchten omtrent
de huidige kolenpositie, acht het
Rijkskolenbureau het tot zijn
plicht de Nederlandsche bevol
king hieromtrent voor te lichten.
De voor-oorlogsche productie
onzer Limburgsche mijnen van
ca. 13.5 millioen ton per jaar
was voldoende om het binnen-
landsche verbruik te dekken.
Tijdens de bezettingsjaren liep
de totale productie terug van
13.5 tot ca. 11.5 millioen ton per
jaar.
Deze productie was toen nog
voldoende om te voorzien in
de behoefte van electrische cen
trales, gasfabrieken, spoorwegen,
het overgroote deel der groot-
en kleinindustrieën, alsmede
van huisbrand, zij het vooral
voor deze laatste groep sterk ge
rantsoeneerd.
Toen echter in September
1944 de Duitschers uit ons mijn-
gebied verdreven werden, lieten
zij onze mijnen met vrij ernstige
schade achter. Na ca. 2 maanden,
dus in November 1944, was er
weer van eenige verkoopbare
productie sprake. De productie
liep geleidelijk op tot ca. 370.000
ton in de maanden Maart en
April j.l.
Voor den oorlog echter
bedroeg de productie ca.
1.100.000 ton per maand en
in de laatste bezettingsmaan
den was deze nog ca. 950.000
ton, of 580.000 ton per
maand meer dan in Maart
en April j.l.
Het zijn in hoofdzaak twee
factoren, welke dit lage produc
tiecijfer beïnvloeden en wel het
gebrek aan voldoende onder-
grondsoh personeel, waardoor
een veel geringer aantal dien
sten gemaakt wordt, terwijl
daarenboven door verschillende
omstandigheden de individueele
prestatie per dienst ver blijft
beneden deze prestatie geduren
de de bezettingsjaren.
De laatste maanden ontstond
er eenig evenwicht tusschen pro-
ductie en noodbehoefte der be-
j vrijde Zuidelijke provincies. Er
konden zelfs enkele essentieele
niet-voedselbedrijven in werking
gesteld worden. Dit evenwicht
wordt echter weer volledig ver
broken, zoodra vervoer naar
N.-Nederland mogelijk wordt.
Het gevolg hiervan zal zijn, dat
de in het Zuiden in werking ge
stelde bedrijven weder stilgelegd
zullen moeten worden.
Zelfs zal een verdere beper
king van gas en electriciteit
overwogen moeten worden, en
de bevoorrading met huisbrand
kolen voor het a.s. stookseizoen
zal slechts inzeerbeperkte
mate kunnen plaats hebben, zoo
dat het toch al karige huisbrand
rantsoen, dat in de laatste be
zettingsjaren werd gegeven, voor
den komenden winter niet ge
handhaafd zal kunnen worden.
Dit geheel geeft een uiterst
somber beeld, dat echter het
publiek niet onthouden mag
worden, daar het om een
essentieel nationaal belang
gaat, waarbij alle landgenoo-
ten direct zijn betrokken.
Provincienieuws.
Zeeuwsche Korfbalbond.
Competitie-uitslagenSeolto
Swift I 2—8; VitesseTogo I
22; WaardeVolharding 24;
ViosD.S.V. 3-0; Tjoba—De
Poel 52; DiosVopo 23;
ExcelsiorSinoto 170; Onda
D.O.S. 5—1; Swift 2-S.I.W.
8-0.
AdspirantenSeoltoTjoba 3
0; VitesseOlympia 0—5; K, V.
W.—Unitas 2-8.
Personeel voor „De Schelde"
Bij de N.V. Kon. Mij. „De
Schelde" te Vlissingen, bestaat
voor jongens, die van goeden
wille zijn, de gelegenheid voor
een vak te worden opgeleid. Na
dat zij de lagere school hebben
doorloopen, wordt hun een toe
latingsexamen afgenomen, waar
uit blijkt, of zij voor het be
drijf in het algemeen en voor
het door hen gekozen beroep In
het bijzonder, geschikt zijn.
Na een 3-jarige opleiding wordt
een examen afgenomen en een
wettelijk erkend diploma uitge
reikt.
Met het oog op het in de toe
komst te verwachten gebrek aan
geschoolde vaklieden vestigen
wij de aandacht op de in dit
blad geplaatste advertentie.
VLISSINGEN. De 21-jarige
Bastiaan van Beveren, afkomstig
uit Vlissingen, heeft zijn leven
geofferd op het ondergrondsche
front. Op 13 Februari j.l. werd
hij te Haarlem gefusilleerd door
den wreeden bezetter. Bas was
een der hoofdbezorgers van
„Trouw" in Amsterdam, waar hij
ondergedoken was. Hij wist, welk
gevaar hij liep, doch was bereid
zijn leven te geven. Tegenover
zijn zuster heeft hij zich nog den
dag voor zijn gevangenneming in
dezen zin uitgelaten. Bas van
Beveren is tegelijk terecht ge
steld met Ds de Jong van Venio
en enkele anderen. Volgens oog
getuigen zijn zij blijmoedig
heengegaan, trouw tot in den
dood.
VROUWEPOLDER. Maan
dagavond werden 2 dijkwerkers
uit Noord-Brabant ernstig ge
wond bij de explosie van een
projectiel. Per Duck werden de
slachtoffers naar het Ziekenhuis
vervoerd. Weer twee slachtoffers
van eigen onvoorzichtigheid. Bij
het ontdekken van projectielen
waarschuwe men de bevoegde in
stanties.
KLOETINGE. De Muziekver-
eeniging „Excelsior" hoopt Za
terdag 9 juni a.s. des avonds 8
uur haar eerste zomcrconcert te
geven op de tent op het Markt
veld.
KAPEIXE. Maandagavond
vergaderde de afdeeling van den
N.C.L.B, De lieer Vingerling
wees op de moeilijkheden, o.a.
dat nog teeds niet de volledige
loonregeling gepubliceerd is, hoe
wel het al drie maanden geleden
beloofd is, plus de verwarring
ook in Chr. kring waar zelfs
vooraanstaanden alle Chr. actie
en organisatie willen prijsgeven,
maar dat, waar voor het gebed
en de Bijbel geen plaats is,
Christenen ook geen plaats mo
gen nemen. Ook voor de sociale
en economische vragen blijft de
Bijbel ons uitgangspunt en het
gebed onze kracht, ook op onze
vergaderingen. Waarom verster
king van de Chr. maatschappe
lijke organisaties Christenplicht
is. Een 4-tal nieuwe leden tra
den toe.
THOLEN. De burgemeester
verzoekt de gerepatrieerden, die
eenige betrouwbare inlichtingen
kunnen verstrekken omtrent
vrienden of kennissen die in
Duitschland zijn omgekomen,
zich ter secretarie te vervoegen.
Kerk en School.
Gcref. Kerken.
Beroepen' te Oostburg, A. Oos
tenbrink te Wisscnkcrke.
Rechtszaken.
Bijzondere Politierechter.
De 44-j. landbouwer J. J. te
's Heer Arendskerke liet een
rund slachten. Uitspr. f 100 s.
25 d. h. Bij zijn dorpsgenoot
den 33-j. tuinder J. M. werd
rundvleesch, een varken, een
oliepers, tarwe, gerst, blauw-
maunzaad en koolzaad gevonden.
Uitspr. f 300 s. 2 mnd, h. met
verb, verkl. De 32-]. landbouwer
J. B. en de 31-j. slager J. B.,
beiden eveneens te 's Heer
Arendskerke, hadden ook vleesch
voorhanden en werden ieder tot
f 200 s. 1 mnd, h. veroordeeld.
