ZEEDWSCH DAGBLAD
Het Japansche huis op drijfzand gebouwd.
Spanning in den Levant.
Opdracht tot
Kabinetsformatie.
Nationaal Kabinet
voor herstel en
vernieuwing.
Krijgsgevangen Officieren
keeren terug.
1e JAARGANG No 48 PROT. CHR. BLAD VOOR ZEELAND Woensdag 30 Mei'45
De Japanners spelen een lugu
bere comedie tot het tragische
einde met consequentie door.
Totnogtoe tenminste. Men zou
zich niet hoeven te verbazen als
daar op eens een groote omme
keer kwam, onder invloed vaa
de almachtige industrieele feni-
iies, die na den vorigen oorlog
wisten te bewerken, dat Tokio
het Siberische avontuur opgaf
en zelfs Sjantoeng ontruimde
toen de groote doeleinden, die
daarmede werden nagejaagd, te
kostbaar bleken. Maar wij zou
den verkeerd doen daarop te
rekenen. Ten eerste is er de
macht der militairen, die door
politieken moord sedertdien al
hun wenschen hebben weten te
verwezenlijken; en dan zullen
die industrieele heeren wel in
zien, dat de capitulatie stellig
den ondergang zou beteekenen
van hun eigen macht. Als het
bombardeeren doorgaat in het
tempo, dat het nu bezig is aan te
nemen, zullen zij weldra ook niet
veel meer te verliezen hebben.
Slechts echte Japansche vader
landsliefde, zonder samoerai-
romantiek en militairen trots, j
kan Japan nog redden.
De Japanners zijn niet dwaas 1
genoeg om over het hoofd te I
zien, dat zij hun veroveringen
niet kunnen handhaven. Daarom
hebben zij nu ernstige stappen
gedaan om de onafhankelijk
heid van Nederlandsch-Indïë af
te kondigen. Het heet nu enkel
nog maar Indonesië. Zij hopen,
dat wij deze daden niet meer
ongedaan kunnen maken.
Tegelijkertijd mobiliseeren zij
de bevolking, om het land „te
gen de Geallieerden te helpen
verdedigen". Zij zouden zelfs
10.000 man gevonden hebben, die
zich ten doode gewijd hebben
voor den Mikado, geheel in Ja-
panschen stijl.
Zij spelen op deze wijze 'n ge
vaarlijk spel, maar zij weten
waarschijnlijk reeds dat zij toch
niets meer te verliezen hebben.
Overal hebben zij reeds slechte
ervaringen opgedaan met die
hulptroepen uit onderworpen
volken. In Mandsjoerije is het
al begonnen. De troepen van
Nanking kunnen de Japanners
heelemaal niet vertrouwen. Er
is geen afdeeling, die niet naar
de Tsjoenkingeezen zou overloo-
pen, als zij daartoe de kans
kreeg.
Heel kras is wat in Birma is
gebeurd. Daar schenen de 'Ja
panners inderdaad een sterken
aanhang te hebben. Ouder de
leiding van Birmeescbe natio
nalisten hadden zij een leger op
de been gebracht, dat zij goed
hadden uitgerust en opgeleid.
Maar bij den opmarsch tegen
Rangoon is dat leger in zijn
geheel naar de Britten overge
gaan. Het heeft goed gevochten,
maar tegen de Japanners. Zoo
belangrijk is deze hulp geweest,
dat zij er in niet geringe mate
toe bijgedragen heeft, dat de
veldtocht tegen de hoofdstad
van Birma een zoo snel verloop
heeft gehad.
Wij behoeven ons dus niet on
gerust te maiken over de Java
nen. Als het er op aan komt zul
len de Japanners van hen geen
pleizier beleven.
Hoe het met de Siameezen
gaan zalï In dat land heeft En
geland goede vrienden. En die
zullen den invloed, welken zij
verloren hebben toen de Japan
ners oppermachtig waren, allicht
terugwinnen nu de zaken omge
keerd staan.
Het Japansche huis is op drijf
zand opgebouwd. De Japanners
weten dat, maar uit hoogmoed
doen zij, alsof zij het niet zien.
Maar hun verzinken zal daar
door te sneller zijn.
Dr M. VAN BLANKENSTEIN.
De nieuwe wereld
organisatie.
Edward Stettinius, Min. van
Buitenl. Zaken der V.S. heeft in
een radiorede verklaard, dat hij
er op vertrouwt, dat het char
ter van de nieuwe wereldorgani
satie hetwelk thans te San Fran
cisco opgesteld zal worden,
macht en kracht zal hebben,
groot genoeg om agressies te
voorkomen en om economische-
en speciale antecedenten der
mate te ontwikkelen, dat oor
logsoorzaken hierdoor vermin
derd zullen worden.
De Egyptische minister-presi
dent heeft gisteren in den Se
naat verklaard, dat de Egypti
sche regeering haar vollen steun
aan Syrië en den Libanon, in
het streven de onafhankelijkheid
en souvereiniteit te bewaren, zal
geven.
Op het oogenblik dat de stich
ting van een Libaneesch leger
werd afgekondigd,, zond de mi
nister van Buitenlandsche Zaken
van den Libannon, Hijry Phae-
ron, een telegram aan den presi
dent van de conferentie te San
Francisco. Hierin wordt herin
nerd aan de garanties welke de
groote mogendheden ten aanzien
van de Libaneesche onafhanke
lijkheid hebben gegeven.
Volgens een verklaring uit re-
geeringskringen te Washington
heeft d« regeering van de V. S.
in de afgeloopen maanden her
haaldelijk met de Fransche, Sy
rische en Libaneesche regeering
onderhandeld om een vriend
schappelijke overeenkomst te
bereiken.
Korte Berichten.
Bij het bombardement op
Yokohama, de derde massa-aan
val in 6 dagen werden 450 ton
bommen van alle soorten uitge
worpen.
V
Uit een Deensch hospitaal te
Kopenhagen is op Deensche pa
triotten, die op wacht stonden,
geschoten. Een onderzoek wordt
ingesteld. Vermoed wordt, dat
zich in het hospitaal een aantal
gewapende Duitschers bevindt.
V
Op het Deensche eiland Fal-
ster zijn 20 typhusgevallen on
der Duitsche vluchtelingen ge
constateerd.
V
Uit Athene wordt gemeld, dat
een Grieksche vrijwilligerscorps
voor den oorlog in het Verre
Oosten wordt gevormd.
V
De bekende Noorsche schrij
ver Knut Hamson, die in 1900 de
Nobelprijs voor litteratuur won,
is' als aanhanger van het Nazi
regime gearresteerd. Hij is 85
jaar oud.
V
Als onderdeel van den militai
ren aanvoer voor civiele doelein
den in Nederland werden na de
bevrijding en tot 25 April j.l.
netto 158.100.000 kg. levensmid
delen ingevoerd. (A.A.)
V
Minister Eden verklaarde in
het Lagerhuis dat door het zen
den van Fransche versterkingen
in den Levant een ernstige toe
stand was ontstaan. De Fransche
minister van buitenlandsche zaken
deelde mede, dat Frankrijk de on
afhankelijkheid van Syrië en den
Libanon zal eerbiedigen, maar
dat aan Frankrijk door den Vol
kenbond mandaatsrechten over
deze staten zijn verleend. (BBC)
V
Het centrum van Tokio ligt
door de bomaanvallen der Ame-
rikaansche piloten in puin. De
voornaamste industriewijk langs
de baai is verwoest. Ook op an
dere punten in en bij de stad is
groote schade geleden. (BBC)
Provincienieuws.
MIDDELBURG. Dinsdagavond
omstreeks 7 uur brak een uit
slaande brand uit in het perceel
hoek BierkaaiBellinkstraat. De
brandweer, die spoedig ter plaat
se was, gaf binnen 5 minuten wa
ter en om 7.30 uur was het ge
vaar voor uitbreiding geweken.
De bovenverdieping brandde ge
heel uit. Oorzaak vermoedelijk
een schoorsteenbrandje. Het IJk-
kantoor, dat 'beneden gevestigd is,
liep veel waterschade op.
VLISSINGEN. Het werk
der Vrouwelijke Vrij
willigers. Als in zooveel an
dere plaatsen kent ook Vlissin-
gen zijn U.V.V.-afdeeling. De
U.V.V. stelt zich ten doel de
huisvrouw met raad en daad ter
zijde te staan door te pogen de
vele en velerlei groote en kleine
nooden in het huisgezin van van
daag te helpen verlichten, voor
zoover zij daartoe de macht
heeft.
Dit werk verdient aller be
langstelling, in de eerste plaats
door actieve hulp van de zijde
van onze meisjes en jonge vrou
wen, die over een beetje vrijen
tijd, maar bovenal over veel toe
wijding beschikken. Daarnaast
de materieele hulp van allen, die
daartoe in staat zijn in den
vorm van huishoudelijk werk-
gerei, naaigerei en geld.
De U.V.V. heeft een naaika
mer ingericht in het Roode
ICruisgebouw, Nieuwendijk no.
39, welke eiken Dinsdag van
1.306 uur, is geopend, waar in
lichtingen worden verstrekt en
hulp wordt geboden aan huis
vrouwen, die zulks behoeven.
Hare Majesteit de Konin
gin heeft aan Prof. Ir W.
Schermerhorn en den heer
W. Drees opdracht gegeven
tot de vorming van een Ka
binet van herste! en ver
nieuwing.
Ir W. Schermerhorn werd in
1897 te Akersloot (N.-H.) gebo
ren. In 1918 werd hij civiel inge
nieur waarna hij tot 1926 assis
tent was aan de Technische
Hoogeschool te Delft. In 1926
werd hij benoemd tot hoog
leeraar aan de Techn. Hooge
school.
Tijdens de bezetting hij
werd in 1942 gevangen genomen
vertoefde hij als gijzelaar te
St. Michielsgestel waar hij
mede het Programma der Na
tionale Volksbeweging conci
pieerde, welke beweging zich de
zer dagen met een manifest tot
het Nederlandsche volk heeft
gericht Hij was voorheen voor
zitter van „Eenheid door Demo
cratie".
De heer Drees werd 5 Juni
1886 te 's Gravenhage geboren.
Tusschen 1911 en 1930 leidde hij
als voorzitter de Federatie van
de Haagsche S.D.A.P.
Hij was voor die partij lid van
den Haagschen Gemeenteraad,
later wethouder, lid van de Prov.
Staten van Zuid-Holland en
sinds 1933 lid van de Tweede
Kamer.
In 1940 werd hij door de Duit
schers gevangen genomen en als
gijzelaar naar Buchenwald ge
bracht, waar hij in 1941 om ge
zondheidsredenen werd ontsla
gen.
Tijdens de verdere bezettings
jaren was hij voorzitter van het
Convent van Politieke partijen.
De Nederlandsche
Volksbeweging a£d.
V 1 i s s i n g e n hield j.l. Maan
dag een openbare vergadering.
Voor een vrijwel geheel gevulde
zaal sprak de voorzitter der af
deeling, de heer J. L. Verhagen,
over „ni-oorlogsch Nederland".
Spr. schetste de materieele-,
doch vooral de geestelijke nood
van dezen tijd, om vervolgens
't program van de N.V.B. te be
handelen. Het gaat om de door
werking van de beginselen van
een personalistisch socialisme,
Naar Anep-Aneta meldt, zijn
1100 Nederlandsche officieren
van Oorlog en Marine uit Duit
sche krijgsgevangenkampen op
weg naar ons land. Het
eerste contingent is gisteren te
Glanerbrug gearriveerd. Zij wa
ren in het kamp Neubranden-
burg bevrijd en zagen er zeer
goed uit, dank zij de voedsel
pakketten van het Amerikaan-
sche Roode Kruis.
om een totale vernieuwing van
onze cultuur, onze sociaal-econo
mische opvattingen, om een poli
tieke heroriënteering langs
scheidingslijnen, die niet langer
verticaal, doch horizontaal die
nen te loopen, aldus Spr.
Na de pauze volgde de beant
woording van een groot aantal
vragen.
WOLFAARTSDIJIC Hulp
voorde steden. De heer G.
Heijnsdijk die de vorige week
meehielp 3200 brooden en 4800
kg. aardappelen naar Amsterdam
te brengen, deelde ons een en
ander mede, van de ellende die
hij daar gezien heeft. Velen van
de menschen met wie hij sprak
was het aan te zien, dat zij on
dervoed waren. Een gep. marine
officier verklaarde een goed pen
sioen te hebben, maar, zoo zei
hij, wat heb ik er aan als ik
niets kan koopen en honger
moet lijden. Een ander wees er
op hoe erg het is, als de kin
deren honger hebben en om
brood vragen, niet te kunnen
helpen. Het was droevig om te
zien hoe net gekleede personen
begeerig van het afgegeven
brood begonnen te eten. Het is
met het oog daarop, dat de heer
H. een ieder oproept het Roode
Kruis te helpen in dezen nood in
de groote steden te voorzien.
Met Gods hulp kan er nog veel
gered worden.
KLOETINGE. Ook in onze
gemeente is voor boven de ri
vieren een inzameling van le
vensmiddelen op initiatief van
den heer J. Oele Azn. gehouden.
Deze actie is een waar succes
geworden waarvoor de burgerij
alle lof toekomt. Er zijn brood-
bonnen, meel, aardappelen, erw
ten en boonen ingezameld. Eerst
daags zal het eerste transport
1 vertrekken met o.a. 1650 broo
den (8 ons), 2 kisten eieren
(totaal 1000 stuks) en aardap
pelen, erwten en boonen tot een
totaal van 25 mud.
Hoog water te Viissingen.
Donderdag 31 Mei: 05.26 en
17.43 uur, resp. 1.92 en 1.61 M.
N.A.P.
Op- en ondergang van Zon
en Maan.
Donderdag 31 Mei: Zon op
5.35 u., onder 21.52 u. Maan op
24.43 u., onder 08.15 u.
Kerk en School.
Geref. Gemeenten.
Tweetalte Middelburg, T.
Dorresteijn te Opheusden en H.
Ligtenberg te Vlaardingen.
Voedsel uit
Denemarken.
De volgende week zal uit
Denemarken een schip naar Ne
derland vertrekken, met een la
ding, eieren, boter, spek en an
dere levensmiddelen.
De helft van de lading is een
geschenk van de Deensche weer
standsbeweging voor de Neder
landsche verzetsbeweging.
K. Bron. t
Heden kwam het noodlottig be
richt, dat de heer K. Bron, be
drijfsleider der Stoomvaart Mij.
Zeeland, Kon. Ned. Postvaart en
oud-officier der Kon. Ned. Ma
rine, als gevangene reeds in Jan.
1944, in een Duitsch kampzieken
huis te Eschweiler is overleden.
Slechts zijn familieleden en
vrienden kunnen ten volle besef
fen, welk een verlies zijn dood
beteekent.
In het voorjaar 1941 heb ik
mijn vriend Bron verzocht, chef
staf van het gewestelijk comman
do van de O.D. voor Zeeland te
worden, hetgeen hij als getrouwe
vaderlander zonder eenige aarze
ling aanvaardde. Met bekwaam
heid en zelfopoffering heeft hij
zijn taak tot aan zijn gevangen-
name verricht. Wij, zijne mede
werkers, zullen zijn nuttigen ar
beid voor de O.D. dankbaar blij
ven gedenken.
Een goed en hoogst bekwaam
vaderlander is van ons heenge
gaan. Hij ruste in vrede.
C. A. VAN WOELDEREN.
25 Mei 1945.
Burgerlijke Stand.
THOLEN. Geboren: Johanna
J., d. v. C. Perestamvan de
Recst; Anthony Jacobus, z. v.
W. F. M. MolHageLeen-
dert G., z. v. L. P. Coomans
Schipper; Leendert W., z. v. J.
C. BlaasJansen.
Getrouwd: W. A. Mannake,
25 j. en H, M. v. d. Berge, 21 j.
