ZEEUWSCH DAGBLAD
Na vijf jaren oorlog.
Nu Schouwen bevrijd is.
1940-10 Mei-1945.
Een uitspraak van
Minister Eden.
CHURCHILL KON
DIGDE DE OVER
WINNING AAN.
TRUMAN SPRAK
DE NOORD-AMERI
KANEN TOE.
Korte Berichten.
VOEDSEL PER
ZEESCHIP.
1e JAARGANG No. 32 PROT. GHR. BLAD |V00R ZEELAND Vrijdag 11 Mei 1945
De laatste dagen, maar vooral
gisteren, 10 Mei, zijn herhaalde
lijk onze gedachten terug ge
gaan naar de prachtige, maar
tegelijkertijd zoo droeve en
sombere dagen van Mei 1940.
Reeds eenige maanden had ons
volk in spanning geleefd.
Op 4 September 1939 waren
leger en vloot gemobiliseerd en
na dien werden we herhaaldelijk
opgeschrikt door onheilspellende
berjchten, omtrent de mogelijk
heid van een plotselinge overval.
Na de spanning kwam echter
telkens weer de ontspanning.
Toch was het voor iedereen dui
delijk, dat de toestand steeds
meer precair werd.
Toen dan ook begin Mei alle
verloven werden ingetrokken,
was de vrees grooter dan ooit,
dat ook ons land in het conflict
zou worden betrokken.
Op 8 Mei echter kwam er van
officieele Duitsche zijde een of
ficieel geruststellende verkla
ring.
Geruchten, als zou een Duit
sche aanval op handen zijn, zoo
heette het, waren van allen
grond ontbloot.
We hadden hier te doen met
een even domme als plompe af
leidingsmanoeuvre van de Êngel-
sche oorlogsophitsers.
Zierhier de verklaring die door
het D.N.B. uit Berlijn werd
doorgegeven
„Met betrekking tot de jongste
in het buitenland verbreide be
weringen omtrent een bedrei
ging van Nederland door
Duitschland, wordt van Duitsche
zijde het volgende opgemerkt:
De onthulling der geallieerde
plannen in Zuid-Oost-Europa
heeft op de betrokken volken
een zoodanigen indruk gemaakt,
dat de Engelsche oorlogsophit
sers thans tot even domme
als plompe afleidings
manoeuvres gr ij pen.
Zij gebruiken daarbij Ameri-
kaansche persagentschappen, die
berichten verspreiden, volgens
welke Nederland hoogst ernstig
bedreigd zou worden. Het is de
oude methode van „houdt den
dief", welke hier gevolgd wordt.
Zoo meldt Associated Press,
dat haar van zeer betrouwbare
zijde medegedeeld is, dat twee
Duitsche legers van Bremen en
Düsseldorf op weg waren naar
Nederland en wel zóó snel, dat
zij weldra de grens zouden be
reiken. De „betrouwbare bron"
van dezen militairen onzin is,
zooals wij konden vaststellen,
het Britsche ministerie van
voorlichting.
Het Britsche ministerie van
voorlichting is door de Duitsche
onthullingen over de onmiddel
lijk voor de naaste toekomst be
raamde plannen van Engeland
en Frankrijk zoo getroffen, dat
deze afleidingsmanoeuvres in
ieder geval in scène gezet moes
ten worden."
Dat klonk wel zeer geruststel
lend.
Trouwens had niet Hitier her
haaldelijk en met nadruk ver
klaard, dat hij er niet aan dacht,
de neutraliteit van ons land te
schenden?
Al spoedig evenwel zou blij
ken, dat we hier te doen hadden,
met niets anders, dan een aflei
dingsmanoeuvre van de Duitsche
oorlogsmisdadigers.
We herinneren ons wat er on
der gebeurde.
10 Mei 1940.
Vroeg in den morgen werden
we opgeschrikt door het geronk
van de zware vliegtuigen.
En even later bracht de radio
het ontstellende bericht, dat zon
der de gebruikelijke oorlogsver
klaring, de Duitsche aanval op
ons land was begonnen.
En tegelijkertijd werd aan onze
Regeering een memorandum
overhandigd, waarin werd uit
eengezet dat Nederland evenals
België, wel de s c h ij n van neu
traliteit had trachten te bewa
ren, maar datjn waarheid beide
landen geheel eenzijdig de tegen
standers van Duitschland hadden
begunstigd en geholpen.
In steeds toemende mate was
door leidende persoonlijkheden
van het openbare leven tot uit
drukking gebracht, dat de plaats
van België en Nederland was
aan de zijde van Enge
land en Frankrijk.
En dan volgde een lange reeks
van beschuldigingen, die eindigde
met deze verklaring:
„De Rijksregeering is niet
bereid om in dezen door En
geland en Frankrijk aan het
Duitsche volk opgedrongen
strijd om het bestaan, den
aanval van Engeland en
Frankrijk werkeloos af te
wachten en den oorlog over
België en Nederland op
Duitsch gebied te laten over
brengen. Zij heeft derhalve
aan de Duitsche troepen
het bevel gegeven de neu
traliteit van deze landen met
alle militaire machtsmidde
len van het Rijk te bevei
ligen."
Deze verklaring werd afgege
ven op het moment, dat de Duit
sche aanval reeds begonnen was.
Wie nu echter mocht meenen
dat de Duitschcrs hier als v ij -
a n d e n kwamen, dat het bom
bardeeren van onze stellingen als
vijandelijkheden bedoeld waren,
zou zich ten zeerste vergissen.
„De Duitsche troepen, zoo
heette het verder, komen niet
als v.ijanden van het Belgi
sche en Nederlandsche volk,
want de Rijksregeering heeft
deze ontwikkeling nóch gewild,
nóch veroorzaakt. De verant
woordelijkheid rust daarvoor op
Engeland en Frankrijk, die den
aanval tegen Duitschland op Bel
gisch en Nederlandsch territoir
in alle bijzonderheden hebben
voorbereid, en op de Belgische
en Nederlandsche autoriteiten,
die dit toegelaten en bevorderd
hebben.
De Rijksregeering verklaart
verder, dat Duitschland niet de
bedoeling heeft door deze maat
regelen de souvereiniteit van het
Koninkrijk België en het Ko
ninkrijk der Nederlanden, nóch
in Europa, nóch in de overzee-
sche bezittingen nu of in de toe
komst aan te tasten.
De Koninklijke Belgische en de
Koninklijke Nederlandsche re
geering hebben het echter heden
nog in de hand het welzijn van
hun volken op het laatste oogen-
blik te verzekeren door ervoor
te zorgen, dat aan de Duitsche
troepen geen tegenstand gebo
den wordt.
De Rijksregeering noodigt de
beide regeeringen hiermede uit,
onverwijld de hiervoor noodige
bevelen te geven. Mochten de
Duitsche troepen in België of
Nederland op tegenstand stuiten,
dan zal deze met alle middelen
worden gebroken.Voor de daar
uit voortvloeiende gevolgen en
voor het dan onvermijdelijke
bloedvergieten zouden uitslui
tend de Koninklijke Belgische en
de Koninklijke Nederlandsche
Regeeringen de verantwoorde
lijkheid te dragen hebben."
Met dit leugenachtige en hui
chelachtige stuk is de oorlog in
gezet.
En wat dit betreft, heeft de
Rijkscommissaris Seiss Inquart
die nu is gegrepen en als oor
logsmisdadiger gevangen gezet
en aan wiens huichelachtige
rede in de Ridderzaal wij de vo
rige week herinnerden, zich een
waardig leerling getoond van
zijn meester.
Wij gaan op deze dingen nu
niet nader in.
10 Mei 1940, een stralende Mei
dag, werd ons land in den oorlog
gestort.
Sindsdien zijn 5 jaren van oor
logsellende gevolgd.
Steden werden gebombardeerd,
kostbare landstreken aan de ver
woesting door het water prijs
gegeven, onze rechten en vrijhe
den vertrapt, ons volk overgege
ven aan de terreur van de N.S.B.
en Gestapo, tienduizenden ge
sleept naar gevangenissen en
concentratiekampen, honderden,
duizenden, mishandeld, gemar
teld, vermoord.
Een schrikkelke terreur heeft
gewoed, jarenlang.
Ons volk is geslagen, erger
dan wij 't hadden kunnen den
ken, maar God zij geloofd, het
is niet verslagen.
Het heeft diep moeten buigen,
maar het is niet gebroken.
10 Mei 1945.
De vijand is definitief versla
gen.
Het regiem van geweld en on
derdrukking is geëindigd met
volledige capitulatie.
Nederland ïs weer vrij I
God heeft bij ons wat groots
[verricht
Hij zelf heeft onzen druk
[verlicht.
Hij heeft door wondren ons
[bevrijd,
Dies juichen wij en zijn verblijd I
Op 8 Mei 1940 heeft Minister
Eden in een te Londen gehouden
redevoering o.m. gezegd:
„Indien de overwinning verze
kerd wil worden, moeten wij de
kracht van den vijand niet on
derschatten, al onze hulpbronnen
gebruiken en den oorlog voeren
met alle visie, moed en vastbe
radenheid, waarover wij beschik
ken. De oorlog treedt in hetgeen
wij allen erkennen als een ac
tieve fase.
De volken van het Britsche
gemeenebest zijn thans voorbe
reid voor den druk van een
wreed conflict, dat ook lang zal
kunnen duren. Wij hebben met
ernstige en onschokbare vastbe
radenheid door te zetten tot de
eindoverwinning, wat de kosten
ook mogen zijn en iederen stap
te ondernemen, welke in ons
vermogen ligt om dezen keer de
verzekering te krijgen, dat er
een duurzame vrede zal zijn.
Niemand twijfelt er aan, dat
de eindzege kan worden be
haald."
Minister Eden heeft gelijk ge
had.
Het was een lang en wreed
conflict.
Doch tenslotte is toch de eind
zege behaald.
's Middags 3 uur sprak de En
gelsche minister-president Win
ston S. Churchill per radio de
luisteraars in het Britsche we
reldrijk toe. Churchill deelde me
dé, dat Maandagmorgen 2.41 uur
de onvoorwaardelijke overgave
van Duitschland een feit was ge
worden. Dinsdag is te Berlijn
door den Duitschen chef van den
generalen staf, Keitel, de over
eenkomst geratificeerd. Offi
cieel eindigde de oor
log 1 minuut na midder
nacht van Dinsdag. Maar
Maandag was overal het bevel
doorgegeven het vuren onmid
dellijk te staken.
Op sommige plaatsen wordt
nog tegen de Russen gevochten.
Wanneer daarmede na midder
nacht Dinsdag wordt voortge
gaan, dan stellen deze Duitschers
zich buiten de oorlogswetten en
zullen zij met alle ten dienste
staande middelen onderdrukt wor
den. Bij de verwarring, die in
Duitschland heerscht, is het
onmogelijk, dat het bevel tot
staking der vijandelijkheden,
overal op tijd is gekomen.
Woensdag is bestemd tot de vie
ring van den dag der overwin
ning. Hulde bracht Churchill aan
Rusland, dat zooveel tot de over
winning bijdroeg.
Na jaren van intensieve voor
bereiding wierp Duitschland zich
in 1939 op Polen, dat een garan
tie-verdrag met Engeland had
gesloten. Als gevolg van deze
gemeene aanval verklaarde Groot
Brittannië Duitschland den oor
log. Nadat Frankrijk neergesla
gen was hield Engeland den
strijd een jaar lang alleen vol.
Toen mengden zich Rusland en
later Amerika in den strijd.
Nu kunnen we ons een korte
rustpoos gunnen, maar een nieu
we tijd van beproeving en in
spanning ligt voor ons. De ge
slagen wonden roepen om ge
rechtigheid en vergelding. Al on
ze krachten moeten we aanwen
den, teneinde onze taak te vol
tooien. Met een „Leve de zaak
der vrijheid" en „God save the
king" eindigde Churchill. (H.N.)
President Truman, zich Dins
dagmiddag per radio, tot het
Amerikaansche volk richtend,
memoreerde dat dit een geluk
kig moment en glorierijk uur
was. Hij betreurde het dat F. D.
Roosevelt dezen dag niet mocht
beleven. Voor deze overwinning
danken wij de Voorzienigheid, die
ons den steun niet onthield. De
vreugde der overwinning wordt
getemperd door dqn vreeselijken
prijs die wij moesten betalen
voordat Hitier en zijn booze ben
de werd verslagen. Het wacht
woord voor den komenden tijd
zal zijn: werk, werk en nog eens
werkGewerkt zal er moeten
worden om dezen oorlog te be
ëindigen. Het Westen is bevrijd,
maar het Oosten ligt nog be
kneld onder de verraderlijke ty-
rannie der Japanners. De presi
dent wekte zijn landgenooten op,
de wonden der wereld te verbin-
en en om een duurzame vrede
te stichten, geworteld op wet en
recht. Harde, moeizame en toe
gewijde arbeid zal de taak zijn
die voor ons ligt. Ieder blijve
op zijn post tot de laatste slag
is gevallen. (H.N.)
In Zuid-Frankrijk hebben de
Fransche troepen de stad La
Rochelle bezet.
Het officieele document
van de onvoorwaardelijke
Duitsche overgave is Dins
dagnacht kwart voor 1 in de
aula van de Techn. Univer
siteit te Berlijn geteekend.
Namens de Duitschers moest
Keitel zijn handteekening
onder het document plaat
sen. Zukov teekende voor
de Russen. Maarschalk Zukov
presideerde de geallieerde
commissie.
V
Koning George van Engeland
heeft ter gelegenheid van de
groote overwinning en de bevrij
ding van Nederland, een tele
gram van gelukwensch aan Ko
ning Wilhelmina gezonden.
In de Egeïsche Zee heeft alle
verzet opgehouden. Ook op den
Dodekanesos, en op Kreta, waar
het 10.000 man sterke garnizoen
zich over gaf.
De voedselvoorziening naar
West-Nederland gaat ononder
broken voort. Millioenen kilo's
voedsel en kolen zijn nu ook per
zeeschip in Rotterdam aangeko
men. Meerdere schepen zijn on
derweg.
V
Alleen tegen de Russen wordt
door de Duitschers nog gevoch
ten. Dresden, Breslau cn
O 1 m t z bevinden zich In Rus
sische handen, De Ambcrikanen
veroverden Klagenfurt.
Tito bezette Z a g r e b, de hoofd
stad van Kroatië,
In Zierikzee veel bescha- viel er een slachtoffer, terwijl
digd, doch weinig ver- door granaatvuur vernielingen
werden veroorzaakt.
Op 8 Jan. onderging Haam
stede een hevig bombardement,
dat aan 16 personen het leven
kostte. De meeste granaten kwa
men terecht in de omgeving van
de garage Dijkman op den hoek
van den weg naar Burgh,
De verwoestingen op het mooie
1
nield.
De bevrijding van Nederland
bracht vorige week ook de ver
lossing van het lang bezette
Schouwen-Duiveland, waarvan
vele inwoners naar oiverig Zee
land zijn geëvacueerd. Het zal
hen zeker interesseeren, hoe het
er nu op Schouwen uitziet. Uit
LeonDegrelle. de leider
der Belgische Rexisten, is in
Spanje aangekomen. Hij werd
naar een hospitaal in San Sebas-
tiaan overgebracht, waar hij be
waakt wordt.
V
Uit Oslo komt het bericht, dat
Quisling zich met zijn ministers
bij de Noorsche politie heeft ge
meld.
V
De Russen zijn Praag binnen
getrokken. Na korte gevechten
zijn de Duitschers, die aan het
moorden en plunderen waren ge
slagen, in de door hen bezette
wijken, gevangen genomen. Nu is
ook daar de strijd ten einde.
In tegenspraak met het eenige
dagen geleden door de B.B.C.
verspreide bericht als zou Mus-
sert in.Utrecht zijn gevangen ge
nomen, kwam gisteravond het
bericht dat Mussert in het Ka
binet van de Koningin is Den
Haag was gearresteerd en met
Max Blokzijl in het Huis van
Bewaring aldaar was opgerioten.
Prins Bemhard heeft een be
zoek gebracht aan Amersfoort,
Utrecht, Den Haag en Amster
dam, teneinde besprekingen te
voeren met de N.B.S. In vele
plaatsen werd de Prins herkend
en toegejuicht.
V
Japan wordt nu het land, dat
de klappen zal krijgen, allereerst
van de luchtmacht, die met toe
nemende sterkte de marinebases,
viliegvelden, fabrieken en olie-
opslagplaatsen gaat bestoken. Nu
zijn reeds 3 miliioen Japanneezen
dakloos door de bombardemen
ten.
V
Moskou heeft met laaiend en
thousiasme het overwinningsfeest
gevierd. Stalin sprak de Russen
per radio toe. Duitschland is door
het roode leger en de geallieerden
oo de knieën gedwongen. 30
schoten uit 2000 kanonnen brach
ten een eere-saluut voor de over
winning.
V
De rede, die Winston Chur
chill gisteren, 10 Mei, zou hou
den is uitgesteld tot 'Zondag
avond 9 uur.
V
Radio Praag meldde, dat dr
Benesj, de vroegere president van
Tsjecho-Slowakije in de hoofd
stad is gearriveerd, na de bezet
ting van Praag door de Russen.
Mr. P. J. Oud, oud-minister
van financiën, heeft zijn ambt
van burgemeester van Rotterdam
weer op zich genomen.
V
Goering en Kesselring zijn
door de Amerikanen gevan
gen genomen. Himmler zou
in Zweden gesignaleerd zijn.
V
Prins Karei van België, die
het regentschap waarnam, is zijn
broeder Leopold met diens gezin
tegemoet gereisd naar Zuid-
Duitschland.
V
Seyss-lnquart is ergens in
Noord-Duitschland gevangen
genomen. Hij is overgebracht
naar generaal Crearer, bevel
hebber van het 1e Canadee-
sche leger in Nederland.
V
Maandag trokken de Canadee-
zen Amsterdam binnen. Deze in
tocht was overweldigend. De
soldaten werden letterlijk bedol
ven onder een regen van bloe
men.
Minister E. van Klef fens, de
gevallenen herdenkend, memo
reerde dat zij vielen- opdat het
licht der vrijheid door de Duit-
den moiid van een pas uit Zie- Schuddebcurs zijn meer
rikzee overgekomene vernamen "an er#* «Rustenburg" van Mc-
we het volgende: vrouw Lenderink-v. d. Vliet is
In het algemeen kan gezegd verbrand; ook „Weelzicht", ten-
worden dat veel is beschadigd, m^nste de woning. De torens
maar weinig totaal vernield. Ge- v a n de gemeenten Nieu-
stolen is er echter heel veel. Vindt w.f r k e r k en Ouwerkerk
men nog het een en ander onbe- zlJn t vernield. Ook het
schadigd terug, dan is zulks torentie, van Burgh schijnt
voor 3/4 gedeelte kapot te zijn.
nflf Bruinisse schijnt ook heel
7 i, -ff k f erg geleden te hebben.
Landmijnen schijnen reeds
van Zierikzee is be
waard gebleven. Poor
ten, torens, bruggen,
stadhuis enz. hebben
den zwaren bezetting s-
tijd goed doorstaan.
De Watertoren, in 1929 ge
bouwd, is half Januari opgebla
zen. Het pompstation van de wa
terleiding kon niettemin voor de
watervoorziening zorgen. De
electriciteitsvoorziening ging ha-
Reductie- o* Ad«.-adre*i GOES, I».
Vorststraat 70, TcleL 2438.
Hoofdred.: R. ZUIDEMA, Goea, Tele-
foon 2364.
Uitgave; Stichting „Zteuwach Dag
blad".
Abonn.prtfs 13.30 p. kw. bij vooruit
betaling. Advert.prijs 10 ct. p. mm.
BUREAUX:
MIDDELBURG, Rouaansche kaai 39,
Telef. 2009.
VLISSINGEN, Walstraat 37, Tel. 168,
na 5 uur no. 89.
TERNEUZEN, Littooy'a Boekhhandel,
Telei. 2052.
Op- en ondergang van zon
en maan.
Vrijdag 11 Mei: Zon op 6.01
uur, onder 21.23 uur.
Zaterdag 12 Mei: op 5.59 uur,
1 onder 21.25 uur.
Vrfjdag 11 Mei: Maan op 5.16
uur, onder 19.53 uur.
Zaterdag 12 Mei: op 5.44 uur,
onder 21.18 uur.
Nieuwe Maan: Vrijdag 11 Mei;
Eerste Kwartier: Vrjjdag 18 Mei.
meermalen ongelukken veroor
zaakt te hebben. Een verpleeg
ster uit het Ziekenhuis te Noord-
gouwe trapte op zoo'n helsche
machine, waardoor haar beide
beenen werden afgeslagen. De
zuster is inmiddels overleden.
POST, TELEGRAAF EN
TELEFOON.
Het postverkeer in de
Zuidelijke provincies is uit
gebreid tot en met Nij
megen.
Een zwarte bladzijde. Provincienieuws.
De terechtstelling van een 10-
peren toen Noord-West-Brabant ta' personen voor het slot „Moer-
in geallieerde handen kwam. De "tont" op Renesse, vormt wel een
gasfabriek werd op 31 December der zwartste bladzijden uit
onklaar geschoten. De schadeden bezettingstijd van Schouwen.
wordt op f 75000 geschat.
Men was toen op petroleum
en kaarsen aangewezen.
De St. Lievensmonstertoren
kreeg een 40-tal granaattreffers
te incasseeren en wel aan de
Zuidzijde. Ook de Nieuwekerk
werd beschadigd, evenals de
Kleine of Gasthuiskerk en de
Geref. Kerk. De Luth. kerk en
Chr. Geref. kerk schijnen onbe
schadigd uit den strijd te zijn
gekomen.
Onder granaatvuur.
Aan particuliere woningen werd
door shrapnells vaak schade
aangericht. Van eind Januari tot
1 Mei heeft Zierikzee, met tuS'
De 10, voor een goed deel jon
gemannen, werden bij een poging
tot ontvluchting, in de omgeving
van den Schelphoek, gesnapt door
een Duitsche patrouille en in een
bunker te Haamstede gevangen
gezet.
Twee Engelschen, die bij een
raid waren achter gebleven en
mede wilden ontvluchten, werden
krijgsgevangen gemaakt. De 10
mmrnen, w.o. 1 uit Wolfaarts-
dijk, werden door ophanging van
het leven beroofd.
Kort voor de terechtstelling
werd Ds Voorneveld te Haam
stede in den bunker toegelaten.
Hij las daar Psalm 23 en later
nog een gedeelte van Psalm 90.
schenpoozen steeds onder vuur Gezamenlijk is toen nog gezon-
gelegen. Aan de N.-zijde van de j gen „Een vaste burcht is onze
Oude Haven heeft het St. Cor
nelia Liefdehuis geen ruit meer.
Het Wehrmachtsheim, eigendom
van de fam. Krepel, kreeg enkele
treffers. De bruggen over Oude
en Nieuwe Haven zijn intact ge
bleven evenals de beide Haven
poorten. De Noord-Havenpoort
is kort geleden nog geraakt,
maar deze mooie middeleeuwsche
monum«iten zijn gelukkig behou
den. De Scheepstimmerdijk en
Visschersdijk hebben erg gele
den, niet alleen door granaatvuur,
maar ook door bomtref fers. Ook
de Nieuwe Haven heeft een ge
havend aanzien. Het hotel Smal-
heer kreeg menige treffer, even
als de Hoofdpoortstraat en Nieu
we Boogerdstraat.
Bij de diverse bom
bardementen vielen 8
slachtoffers w. o.
iemand uit Scharen-
d ij k e.
Op de Varremarkt brandde het
café „De Draak" uit en op den
Appelmarkt het winkelpand van
Gebr. Thim. Het Postkantoor
kreeg een treffer in den achter
gevel; de daar vlak achter ge
legen R.H.B.S. incasseerde even
eens een 3-tal granaten.
Met December begonnen de
plunderingen door de Duitschers
en onderlinge verhuizingen. Hui
zen, waarin geen meubelen ston
den, meubileerde men met het
.gevondene in andere woningen,
zoodat veel kris-kras door el
kaar is gehaaldHuizen, welke
leegstonden en waarin of waar
onder kelders waren, werden be
God", waarna allen nog een
woord van afscheid schreven aan
hun familiebetrekkingen of een
aandenken meegaven. Daarna ('t
was op Zondagmorgen 10 Dec.)
zijn deze menschen „als misdadi
gers" in de laan van Moermont
opgehangen.
Op den dag der bevrijding wer
den de graven dezer martelaren
met bloemen overdekt.
Vooraanstaande burgers uit
de omgeving moesten getuige
zijn van de afschuwelijke daad.
36 uur lang hebben hun lijken
daar gehangen. Hun goederen
werden verbeurd verklaard en de
achtergebleven familiebetrekkin
gen op straat gezet. Later heb
ben burgers van Renesse hun
lijken ter aarde besteld, zonder
kist, want die mocht niet be
schikbaar worden gesteld.
Wegvoering van mannen.
Ook het wegvoeren van een
160-tal jongens en mannen naar
Duitschland in 't begin van De
cember, dient met een zwarte
kool te worden aangeteekend.
Eerst werden de arbeidersslaven
gedwongen naar Scharendijke te
loopen. Vandaar werden ze in
een kolenschuit geladen en naar
Ouddorp gebracht, verder naar
Middelhamis en toen naar Am
sterdam.
Hier werden ze in een ander
schip overgeladen en over het
IJselmeer naar Kampen gebracht.
Vandaar ging de tocht naar
Kassei per trein, een reis die 40
uuuci ftcmtia wai cn, wciucn uc- f-* -• v.-»*
trokken om zich te beschermen uur duurde. De mannen hadden
tegen de granaten.
Hoe was de voedselvoorzie
ning?
Niet veel minder dan in
overig Zeeland. Iedere week werd
nog 65 gram boter verstrekt.
Suiker hebben de kinderen nog
lang gehad. De melkvoorziening
was vrijwel normaal.
De bevrijding.
Zaterdag hingen overal de
vlaggen uit en droeg ieder
oranje. Bij plakaat werd het uit
steken van communistische vlag
gen verbodenandere dus
nietl De politie, op 3 na, en de
marechaussee was bij de gevan
genneming van de 10 menschen,
die te Renesse werden terecht-1 m°t
gesteld, naar Duitschland ge
het goed bij de boeren, waar ze
werden ondergebracht. Toen Kas
sei in geallieerde handen viel,
sloeg ook voor hen het uur der
vrijheid. Via Luxemburg en Bel
gië, waar men de mannen gast
vrij ontving, kwamen zij in Eind
hoven aan.
schers gedoofd, opnieuw zou gaan voerd, doch kwamen later weer
schijnen. We zullen opnieuw be-1 terug.
ginnen het land op de zee te ver
overen, onze fabrieken te her
stellen en nieuwe schepen te gaan
bouwen. Ons voornaamste doel
is: wederopbouw van ons land,
DE VERDUISTERING
OPGEHEVEN.
Met ingang van gisteren
is de verduisteringsplicht op
geheven.
Politieke gevangenen bevrijd.
Nu in Duitschland de kampen
worden geopend en de kluisters
zijn geslaakt van hen, die reeds
jaren zuchtten onder de dwinge
landij van een bruurt geweld-
systeem, worden namen bekend
van hen die terugkeerden naar
huis en haard. Zoo gaf H. N. de
namen door van Koos Vorrink,
de Wiarda Beekman, Mr W.
Joekes en weth. Staal (Gouda),
oud-minister J. C. van Dijk, j.
Schouten en oud-minister Ver
schuur.
Maandagmiddag en avond trok
ken de overgebleven Duitschers
uit Zierikzee weg, richting Brou
wershaven. En terwijl de N.S.B.
ers op het 't-Gravensteen werden
gebracht, marcheerden de Tom
mies de Oude Haven opl
De pontonbrug bij den aanleg
van de vroegere Prov. boot is
gezonken, maar de booten, welke
verbinding geven met den over
kant, vertrekken als van ouds
van „het Luitje". De haven is
dus wel mijnenvrij.
Verwoestingen overal.
De schoorsteen van het Stoom
gemaal „Schouwen" is op
geblazen, het motorgemaal aan
den O s s e staat in het water en
van het Stoomgemaal „S t e -
v e n s 1 u i s" schijnt men de
vitale onderdeden te hebben me
degenomen. Met de boomengroei
staat het er treurig voor. Wat
in het zilte water stond is weg.
Ook in Brouwershaven
Deze korte mededeelingen mo
gen eenigen indruk geven wat
Schouwen-Duiveland en Zierik
zee gedurende de laatste maan
den voor de bevrijding beleefde.
Prettig zal het er straks niet
zijn, maar bijna ieder verlangt
toch naar zijn hof en huis en
haard, om daar weer te beginnen
den bouw en/of herbouw
wat een niets en niemand ont-
zienden vijand moedwillig ver
nielde. Met vereende krachten en
hulp van anderen moet Schou
wen-Duiveland weer worden wat
het geweest iseen welvarend
eiland in den Zeeuwschen archi
pel I
EEN DANKBETUIGING
UIT CANADA.
Wij laten hier volgen een
door middel van de Ambassade
te Brussel ontvangen schrijven,
gericht aan den Burgemeester
en de bevolking van Goes, dat
door C. J. Baronesse de Vos van
Steenwij k, voorzitster van de
Netherland Relief Fürd Branch
te Vancouver werd vertaald.
Goede vrienden
Deze brief, uitgesteld wegens
de onzekerheid der post, kan
in geenen deele zijne ware be
doeling vervullen, daar wij niet
in staat zijn onze gevoelens naar
waarheid uit te drukken. Toch
moeten wij trachten U mede te
deelen hoe diep wij Uwe harte
lijkheid op prijs stellen bij ge
legenheid van de begrafenis van
een Canadeesch officier.
Hij sneuvelde op 30 October
1944 en werd Ikort daarna begra
ven met vier wapenbroeders, op
de Algemeene Begraafplaats der
stad Goes. Volgens de beschrij
ving van den geestelijke ontvan
gen, werd de dienst bijgewoond
door 200 inwoners der gemeente,
en gij hebt deze jongelieden ge-
eerd door hun graven te bedek
ken met de Nederlandsche vlag,
en op ieder graf hebt gij een
bloementak neergelegd saamge
bonden met een lint in de kleu
ren Uwer stad. En een van U
heeft eenige van de meest roe
rende woorden gesproken die wij
ooit gelezen hebben. Wij weten
niet van waar de overige vier
kwamen maar hier aan de verre
westelijke kust van Canada, wij,
de familie van Luitenant D. A.
Bonnallie, voelen ons nu ver
bonden met Nederland op een
wijze, die nooit verbroken kan
worden. Gij hebt gebeden dat zij
in vrede mogen rusten, en wij
weten, dat zij zoo rusten zullen
in Uwe aarde.
Deze oorlog, die zoo vreeselijik
is geweest voor Uw volk in alle
opzichten, en ook vreeselijk voor
ons, ofschoon op minder mate-
rieele wijze, zal eenmaal ophou
den. En misschien zal de vrede,
die wij bidden, dat duurzaam zal
zijn, worden gebouwd op banden
zooals deze. Deze mannen zijn
niet te vergeefs gestorven, wan
neer gij, aan wie zij onbekend
waren, gij die zelf zoo onuit
sprekelijk hebt geleden en nog
lijdt, op zulk een schoone wijze
hulde aan hun moed hebt weten
te brengen.
Deze brief is een poging om
onze diepe dankbaarheid uit te
drukken voor de eer, die gij
deze mannen hebt betuigd en
voor de troost, die gij aan hunne
verwanten hebt gebracht. Moge
God U zegenen en U in vrede
bewaren.
MARY BONNALLIE,
Echtgenoote.
PAULINE BONNALLIE,
Moeder.
BARBARA LECKIE,
Zuster.
Het ligt in de bedoeling in
de eerste 3 maanden 20 a 30
miliioen kg. voedsel en andere
benoodigdheden in Rotterdam aan
te voeren, om van daaruit te
worden gedistribueerd. De schade
aan de havens toegebracht is
minder erg dan men zich had
voorgesteld. Losplaatsen voor
kustvaarders van 4000 ton zijn
nog overgebleven; de havens zijn
erg verzand, omdat er in geen
jaren is gebaggerd. Door een
voortdurende kolenaanvoer hoopt
men ook spoedig de electriciteits-
bedrijven in werking te kunnen
stellen.
De Gemeente Vlissingen
biedt den Geallieerden be
vrijders de stedelijke vlag
aan.
Onder de stralende zon der
overwinning heeft hier Dinsdag
middag om 12 uur een treffende
plechtigheid plaats gehad aan
den voet van het standbeeld van
Michiel Adr.z. de Ruyter. Het
gemeentebestuur heeft bij monde
van burgemeester C. A. van
Woelderen den Gealliëerden Com
mandant de stadsvlag van Vlis
singen aangeboden, in tegen
woordigheid van talrijke Gealli
eerde- en Ned. Marine-officieren.
Twee muziekgezelschappen zetten
deze ceremonie luister bij. Een
duizendkoppige menigte was er
getuige van. De heer Van "Woel
deren sprak den Gealliëerden com
mandant als volgt toe:
„Als Burgemeester van Vlissin
gen, geassisteerd door de Wethou
ders, heb ik de eer hier op den
Noordzeeboulevard, aan den voet
van het standbeeld van Admiraal
de Ruyter, den meest beroemden
zoon van Vlissingen, uiting te
geven aan de dièpgevoelde be
wondering en dankbaarheid van
de geheele bevolking van Vlissin
gen aan de hier tegenwoordige
officieren van the Allied Forces,
die in harde en schitterende ge
vechten de geliefde vrijheid van