De geallieerden snellen over den Rijn.
1hdxaol tihie&w-Uet.
T WERELDTAFEREEL
Hoogere eenheid»
jenadering eischt Gods Woord en dezer
m nood.
nood is hoog gestegen, niet alleen in
nog bezette-, maar ook in het reeds be-
le gebied.
tnder pessimistisch te zijn, maar reke-
houdend roet de nuchtere werkelijkheid
worden gezegd, dat naar roenschelijke
kening, de toekomst donker is.
dreigt stoffelijke nood,
et is ondenkbaar dat in een systematisch
roeste wereld plotseling de welvaart zal
>eien, De mcmenteele schijn-rijkdom
in velen zich verheugen kan daaraan
veranderen.
ir niet minder en veel meer ingrij-
is de geestelijke nood.
name de jeugd die opgroeit in een
l, waarin alles schijnt te wankelen en
met de Christelijke moraal weinig
dng wordt gehouden, heeft het zwaar
rantwoorden.
schier ontwricht. Hef kraakt en
irt aan alle kanten.
in verband daarmede, dat personen
onderscheidene kerkelijke, en politieke
ng zich hebben vereenigd om te komen
e uitgave van een Protestantsch Chris-
dagblad voor Zeeland,
is een zaak van groote beteekenis.
is verschil van inzicht en opvatting,
wordt geen oogenblik ontkend,
ir daar boven uit gaat de eenheid die
in het gezamenlijk buigen voor Gods
i En de overtuiging dat vrede en wel
en zegen alleen verkregen kunnen wor-
oor voor heel het leven dat Woord tot
noer te nemen.
ZEEUWSCH DAGBLAD
1e JAARGANG
School vrij van den Staaf,
van de redacteuren van „Je Main-
had een onderhoud met Minister
hstein waarbij ook ter spraike kwam
|iderwijs in Amerika.
daar, aldus de Minister, drie maan-
Jweest en heb er van dag tot dag ge-
Ik heb er vele en velerlei scholen
|iiversiteiten tot lagere scholen be
en ik vond er heel veel terug van wat
de Engelsche school had getroffen,
[met een ander accent: Er wordt hier
ld de Amerikaansche staatsburger,
joeding in nationalen zin staat steeds
voorgrond,
punt' van verschil met de Nederland-
|hool, dat ieder goed waarnemer on-
jjik treft is de geweldige belangstelling
c u 1 i e r e .zijde voor de school
rika, ook in materieelen zin.
[ier in Nederland hebben tachtig jaar
jen voor de vrije school, maar we zijn
school gebonden aan den staat als
l-oren. De school zal zooveel mogelijk
Iten worden van den staat wil zij aan
PROT. CHR. BLAD VOOR ZEELAND Dondert,g 29 M„rt
Redactie- en 'Adm.-adres: GOES, Lange Vorststr. 70, Telef. 2438
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA, Goes, Telef. 2364
Uitgave: Stichting ZeeuwschJDagblad"
Abonn. prijs 13.30 p. kwartaal - Advertentieprijs 10 ct p. mm'
MIDDELBURG, Rouaansche kaai 39, Tel. 2009
VLISSINGEN, Walstraat, Telef. 89
TERNEUZEN, Boekhandel)Littooy, Telef,
Groote groepen Duitschers afgesneden
Patton's tanks op weg naar Neurenberg
Silezië, het Saargebied en het Ruhrbekken
verloren»
De Duitsche legers in het Westen
staan er slecht voor. Zij hebben hun
voornaamste verdedigingslinie verloren.
De geallieerde tanks breken door het
doorsneden front en snellen voort naar
het hart van Duitschland, terwijl da
Russen oprukken naar de Oostenrijksche
grens.
Het heele Duitsche verdédigingsstelsel is
verbroken; S geallieerde legers stormen het
Derde Rijk binnen. Het voortduren van dit
offensief hangt af van het feit of geregeld
troepen en materieel over den Rijn gezet
kunnen worden. Groote groepen Duitschers
zijn afgesneden of reeds voorbijgetrokken.
haar doel beantwoorden.
In Amerika staat men eenvoudig paf, als
men verneemt, dat leeraren door den staat
aan een school worden benoemd. Dat is een
zaak van de school zelf, en men begrijpt niet,
dat- iemand dit zou willen tegenspreken.
Ik geloof dat wij hier in dit opzicht veel
zullen moeten leeren. De belangstelling voor
de school hier in Nederland is veel te gering
en geen onderwijshervorming is voldoende
vruchtbaar, indien ze niet door deze belang
stelling gedragen wordt".
Met belangstelling hebben wij van deze
uitspraken kennis genomen.
Het verheugt ons den Minister van Onder
wijs onomwonden te hooren verklaren, dat
de school zooveel mogelijk vrij zal moeten
worden van dén staat.
door Dr. H BLANKENSTEIN
Waar alles misloopt.
eft den- zijnen. ap „helder.-godéiik-
ommekeer in den oorlog beloofd,
Duitsch offensief. Maar nergens
Imeer in staat, zijn vijanden te weer-
pt offensief in Hongarije had hij,
daaraan gewijde krachten, als een
aging bedoeld. Nu wordt het. naar
van het Duitsche Hoofdkwartier, als
tfensief voortgezet. En we weten wat
at.
hoeven ons dezen keer niet te verdie-
algemeene tafereel der krijgsverrich-
zijn echter eenige dingen die bij-
kandacht verdienen,
noever wordt, in snelle vaart, steeds
schooflgeveegd van de Duitschers.
wij snel het oogenblik naderen
an de Betuwe tot Zwitserland geen
oldaat rneer ten Westen van de rivier
hoonvegen is voor Hitier vooral een
[roces in den driehoek van Rijn, Moe
aar. En dat niet enkel om de zware
die hij er weer lijdt in mannen en
fieel. Er zitten belangrijker dingen aan
ehoek, ver westelijk uitstekende over
had in tweeërlei opzicht beslissend
ls de Duitschers maar de krachten er
konden schrapen, hadden zij daar
genheid om de geallieerden aan den
Noorden van de Moezel, diep in de
vallen. Het was hun eenige strate-
sitie nog, ten Westen van hun aller-
frivier. Tevens lag binnen den drie-
industrie- en kolengebied van het
dat te gewichtiger werd naarmate
elders zijn nijverheid en zijn
verloor. De flankbedreiging en de
heid gaan nu beide verloren. En te-
daardoor weer de verwarring in
in leger en 'bevolking, welke bij
Sens waarlijk niet meer ophoudt.
De les van Remagen.
ftt dat, om de conclusies waartoe het
«i geeft, bijzondere aandacht verdient,
Wtgerfhoofd van Remagen. Zeker, de
",VH zijn daar met bijzonder geluk,
den stoutmoedigen soms ten deel
dgn Rijn gekomen. Daarmede was
echter "waarlijk nog niet gewonnen.
jde ovefeijde liepen zij onmiddellijk tegen
fcmiiooggaande bergen aan. Daarin waren
pit- iters nog, naar het scheen ongenaak-
enesteld. Een kruising van een rivier is
forcèeren, ook zonder brug. Maar de
daarna het bruggenhoofd te houden
breiden. De Duitschers hadden alle
ilen van de verdediging, Ook volmaakt
de posities en handelingen van de
die van hun kant geheel van lucht-
ling afhankelijk waren. Het bruggen-
een ideaal doel voor de Duitsche
die haar best deed daarvan partij te
meer. Achter die schijnbaar onbe-
^re, bergwanden liep de machtige, zes
autoweg van Keulen naar Frankfort
e Main. Welk een, voordeel te meer voor
digingl
Rundstedt heeft niet kunnen beletten,
heeft niet eens een ernstige poging kun-
oip te beletten, dat de Amerikanen
bergwand veroverden, door het ideale
P«mgsgebied trokken en beslag legden op
Pb van den autoweg, die daardoor waar-
I werd voor de Dujtschers. Von Rundstedt
1 Roed generaal. Men ziet hieruit hoe
slecht het met de Duitsche strijdmiddelen ge
steld. moet zijn.
Moedeloosheid en verwarring.
In den driehoek der rivieren en bij Remagen
heeft het Duitsche leger machteloosheid en
verwarring getoond. De verschijnselen zijn ook
elders legio, dat het moreel van bevolking en
een groot gedeelte der soldaten hopeloos in
verval is geraakt. Achter het front in Oost en
West gaan vliegende krijgsraden rond', om in
kort proces deserteurs en plunderaars te ver-
oordeelen. Twee uur na hun arrestatie moeten
de delinquenten dood zijn, zoo luidt de op
dracht. Lijken van gefusilleerden, van waar
schuwend opschrift voorzien, worden ter plaat
se ten toon gesteld. De vermaningen tegen de
sertie zijn in -Oost en- West zoo algemeen, en
zijn zoo doordringend dat men inmiskenbaar
met een zeqr verspreid euvel te kampen .heel't
In steden op den Westelijken Rijnoever, die
nu in geallieerde handen zijn, werd de verdedi
ging -vaak overgelaten aan den plaatselijken
Volkssturm. Maar'zoodra de geregelde troepen'
de hielen hadden gelicht, gingen deze dapperen
veelal naar huis, na zich van alle militaire
kenmerken ontdaan te hebben. Tegenover de
veroveraars waren zij de gedweeheid zelve.
Doorzichtig diplomatiek trucje.
Dat nu zelfs de hoofdnazi's in dit defai
tisme deelen heeft een „handigheidje" van hen,
dat zij te Stockholm bedreven, gedemonstreerd.
In de Zweedsche hoofdstad kwam een zekere
Friedrich Hesse aan, vroeger semi-officieel
journalist van de Duitsche ambassade te Lon
den, thans ver-bonden aan het departement van
Von Ribbentrop. Hij zocht contact met de
Britsche Legatie. Daarvoor trachtte -hij een der
jongste leden daarvan aan te klampen. Hij
kreeg geen kans. Toen probeerde hij het op een
andere manier.
Hij zorgde er voor dat zijn „voorstellen" in
de Zweedsche pers kwamen. Zij hadden deze
strekking: Duitschland was bereid, de^ bezette
landen te ontruimen. Maar de westelijke ge
allieerden moeten hen dan ook helpen de Rus
sen tegen te- houden. Het was verkeerd, het
verdwijnen van de nazi's te eischen. Want al
leen Hitier en Himmler bezaten macht genoeg
over het Duitsche volk om het te overtuigen,
dat de strijd tegen de westelijke geallieerden
moest worden gestaakt.
Maar, zouden de Britten en hun naaste
vriendten hiertoe niet bereid zijn, dan konden de
Dpitschers wellicht genoopt worden den strijd
in het Oosten op te geven. De roode vloed
zou dan over heel Duitschland uitstroomen.
Dan kregen de geallieerden met een bolsjewis
tisch Duitschland te doen.
Tegelijkertijd zocht Hesse ook contact met
de Russen. Eveneens vergeefs. En weer liet
hij daarop verluiden, dat de generaals volstrekt
niet afkeerig waren van een eenzijdig vergelijk
met Moskou. Hij vertelde verder,dat mevrouw'
Kollontay, de Sowjet-amfcassatrice te Stock
holm, haar voorgenomen reis naar Moskou uit
stelde, omdat zij eerst weten wilde wat hij had
aan te bieden.
Deze 'pogingen tot het zaaien van wantrou
wen, over en weer, zijn echt uit.de school van
Hitier en Ribbentrop. De heeren hebben, uit
de debacle van hun diplomatie, blijkbaar niets
geleerd. Nog gaan zij voort vast te gelooven
aan eigen superieure slimheid, en aan de on
geneeslijke domheid deranderen. Deze Stock-
holmsche episode leert ons, als machtelooze
poging om den oorlog alsnog „met andere mid
delen" te winnen, dat zelfs Von Ribbentrop
het einde snel ziet naderen. Het was een nood
sprong van het allerplompste soort. (A -A.)
Om veiligheidsredenen Wordt het stilzwijgen
bewaard waar doorgestooten wordt, maar het
is geen geheim dat de geallieerde voorhoeden
soms veel verder zijn dan de plaatsen die
door de correspondenten der dagbladen wor
den genoemd. Wanneer maar steeds troe
pen, tanks en (kanonnen over den Rijn kun
nen worden gezet, dan zal in Duitschland de
grootste klopjacht gehouden worden die d?
geschiedenis gezien heeft 1
De tanks van Montgomery's 21e le
ger opereeren thans over een open terrein
achter het gevórmde'bruggehoofd. Zij heb
ben den voorrang op ;de hoofdwegen. Het
bruggehoofd is feitelijk een corridor gewor
den.
De Britsch-Amerikaansche luchtlandings
troepen hebben de geweldige doorbraak mo-_
gelijk g'emaakt. Schotten en Canadeezen
trachten thans den sjbèrken tegenstand aan
het Noordelijke front tnsschen Rees
en Emmeri k te breiken.
Het 9e Amerikaansche leger heeft de
buitenwijken van D u i s b u r g, de groot
ste Europeesche binnenhaven, b e-
reikt.
Generaal Hodge's toepen staan reeds 100
K.M. ten Oosten van jlen Rijn waar de bui
tenwijken van Metslar werden bereikt. Deze
plaats ligt dicht bijlden grooten autoweg
naar Dresden. De sprong die de Amerikanen
hier Oostwaarts deden, bedroeg 45 K.M.
Dwars over de Duitfche etappelinies gaat.
het Noordwaarts bij Frankfort, waar in
de stad wordt gevochten. Onder de Duit
schers heerscht daar'groote verwarring, om
dat de Amerikanen zpo snel vooruitkomen.
Twee Duitsche generajl-majoors werden ge
vangen genomen; 100: staf auto's vielen den
geallieerden in handelj evenals verscheidene
tanks, die achtergelaten moesten worden we
gens gebrek aan benfsne.
Het 1e en 3e leger heeft ten Zuiden
van Coblenz cor.tadt gemaakt; het is
nu één bruggenhoofd geworden.
Tèri'Oosten van delf Rijn worden'in een
vierkant Coblenz, Limburg, Bingen en Mainz,
de daar verblijvende Duitsche troepen met
omsingeling bedreigd.
Generaal Patton's tanks zijn reeds Würz-
b u r g voorbij op weg naar Neurenberg
(Beieren).
Bij Hanau hebben de Amerikanen 70 K.M.
langs de Main in handen. Ten O. van
Worms werden verschillende plaatsen ver
overd. 0
Generaal Eisenhower heeft op een pers
conferentie een overzicht gegeven van den
huidigen militairen toestand. Hij deelde
mede, dat de Duitschers als militaire macht
in het "Vsten totaal geslagen zijn. Nergens
hebben ze de geallieerden kunnen tegenhou-
den. Maar zoo vervolgde de generaal, men
moet nu nog geen vlag gaan uitsteken en
klokken gaan luiden, want de Duitschers
zullen tegenstand bieden waar ze troepen te
genover zich vinden. Maarde Duitschers
hebben Silezië, het Saargebied en
het Ruhr gebied verlorenl De on
voorwaardelijke overgave zal den Duitschers
niet worden gevraagd, maar worden opge
legd l Sedert den len Maart heeft het Duit
sche leger H millioen mannen verloren aan
krijgsgevangenen.
De Engelsche minister van luchtvaart heeft
verklaard, dat de geallieerde luchtmacht de
geheele Duitsche oorlogsindustrie en 'het
transportwezen heeft lamgeslagen. Hierdoor
is de opmarsch der geallieerden ten zeerste
bespoedigd.
In Oost-Pruisen zijn reeds 14 buiten
wijken van Danzig in Russische handen.
7000 Duitschers werden hier krijgsgevangen
gemaakt; in Oost-Pruisen nog 4000. 900 ka
nonnen, 13000 motorvoertuigen en 2000 spoor
wegwagons werden tot krijgsbuit verklaard.
Elf transportschepen werden in de Oostzee
tot zinken gebracht.
In Hongarije staan de Russen nog 100
K.M. van Weenen verwijderd; in Silezië
rukken de Russische legers op in de rich
ting van Ratibor, terwijl ze bij Ostrawa
oprukken naar de Moravische poort.
MaandagZomertijd,
Maandag 2 April te 2.00 uur 's ochtends
gaat de zomertijd in. De klokken moeten dan
op 3.00 uur gezet worden.
Arbeidsvoorwaarden
in den landbouw.
Het belang van een zoo goed mogelijke
voedselvoorziening brengt met zich mede de
noodzakelijkheid, dat de arbeidsverhoudingen
in den Landbouw behoorlijk worden ge
regeld.
Hierover werd overeenstemming bereikt in
de Contact Commissie met den Landbouw,
waarin zitting hebben vertegenwoordigers
vah de werkgevers, vertegenwoordigers van
de drie Landarbeidersbonden en vertegen
woordigers van de burgerlijke en militaire
autoriteiten.
De vaststelling der loonen is voor Zeeland
als volgt
a. Het loon voor vaste en losse arbeiders
bedraagt f0.50 per uur.
b. Knechtsloonen van 1 Maart1 Dec. f30
per week.
Knechtsloonen van 1 Dec.—I Maart f25
per week.
c. Voor sproeiwerk in land- en tuinbouw
en plukwerk in de fruitteelt f 0.57/4 per uur.
d. Opperknechts op bedrijven tot 40 H.A.
f 1 per weak extra.
Opperknechts Op bedrijven van 4080
H.A. f 1.50 per week extra.
Opperknechts op bedrijven boven 80 H.A.
f2.50 per week extra.
De vergoeding voor de verzorging van vee
op Zondag en Zaterdagmiddag zal in over
leg tusschen werkgever en werknemer ge
regeld worden op de basis van dit contract.
Voorts wordt buiten den oogsttijd de vrije
Zaterdagmiddag ingevoerd. Omtrent den
vrijen Zaterdagmiddag gedurende den oogst
tijd zal nader overleg worden gepleegd.
Deze regeling geldt van 1 Maart 1945 tot
1 Maart 1946.
De tijdelijke Rijksbemiddelaar heeft zich
met deze regeling vereenigd.
Ter vergadering der Contactcommissie
bleek, dat omtrent de andere arbeidsvoor-
waarden nader overleg gewenscht is tesschen
de drie Landarbeidersbonden eenerzijds en
de werkgevers in den Landbouw anderzijds.
Dit overleg zal ten spoedigste plaats vinden
en de resultaten daarvan zullen via de Con
tact Commissie aan den tijdelijken Rijiks-
bemiddelaar worden voorgelegd.
Het is de bedoeling van de burgerlijke en
militaire autoriteiten, dat mede als gevolg
van de hier genomen maatregelen, meer orde
in de arbeidsvoorwaarden in den Landbouw
zal worden gebracht, waartoe ook de Ge
westelijke Arbeidsbureaux hun medewerking
zullen verleenen.
Laatste Berichten
Frankfurt voor de helft in Amerikaan
sche handen. - Gdynia, de moderne zee
haven, door de Russen bezet.
Ten Oosten van den Rijn kan men nauwe-
lijkslijks meer van strijd spreken. Dé Duit
schers zijn in vollen aftocht en de geallieerde
tanks stormen onweerstaanbaar vooruit.
Groote groepen Duitschers worden afge
sneden en de terugtrekkende troepen vormen
een gemakkelijk doelwit voor de geallieerde
vliegers.
De tro.epen van veldmaarschalk Montgomery
achtervolgen den vijand, die terugtrekt naar de
Wezter en rukken op naar Münster. Ook
Bocholt en Emmerik zijn gevallen.
Het Noordelijk gedeelte van de stad
Duisburg en Hamborn is veroverd.
De vijandelijke tegenstand wordt .zwakker.
Tanks van het le Amerikaansche leger zijn
binnengedrongen in Giessen, dat wérd veroverd.
Een andere kolonne heeft de stad overvleugeld
en rukt op naar Kassei.
Troepen van het 3e Amerikaansche leger ver
overden Wiesbaden en vechten in Frank
furt, dat voor de helft in Amerikaansche han
den is. In Hanau is de Duitsche tegen
stand ineengestort. Ook Dorsten aan de
Lippe hebben de Duitschers moeten prijs
geven. De tanks van Patton dringen steeds
dieper door in Reijeren. Het 7e Amerikaan
sche leger heeft in een bliksemsnelle opmarsch
uit zijn bruggehoofd die Main bereikt.
Andere troepen vechten in de stad
Mannheim. Op zijn linkerflank heeft dit
leger contact gemaakt met het 3e Amerikaan
sche leger. 950 vliegende forten hebben doe
len gebombardeerd in Berlijn en Hannóver.
Gdynia, de groote en zeer moderne zee
haven aan de Oostzee, werd, na dagenlange
strijd, door de Russen veroverd. Steeds groo
ter wordt het aantal gevangenen. Sedert het
begin van de operaties zijn plm. 7000 gevan
genen per dag gemaakt.
Morgen, Goede Vrijdag, zal
„Zeeuwseh Dagblad" niet ver
schijnen.
UIT DE PROVINCIE.
De Boulevards weer open.
De waarnemend Commissaris van Politie
te Vlissingen maakt bekend:
De Garrison Commander deed mij de me-
dedeeling, dat hij besloten heeft, de Boule
vards weer vrij te geven voor het publiek.
Permits e.d. zijn niet meer noodig. Slechts
een tweetal beperkende bepalingen heeft men
in acht te nemen, n.l.:
1. het verblijf op de Boulevards ia geheel
voor eigen risico;
2. het is ten strengste verboden te blij
ven stilstaan of te blijven omhangen bij mi
litaire objecten of bij daar aanwezige mili
tairen, zulks om in verband met de oorlog
voering de militairen niet te -belemmeren of
af te leiden.
De Garrison Commander deelde nog mede,
dat hij hiertoe is overgegaan bij wijze van
proef. Als mocht blijken, dat men zich niet
aan het beperkend verbod houdt, zullen de
Boulevards weer geheel worden afgesloten
en ook geen permits meer geldig zijn.
De toegang tot het strand blijft voorloopig
nog verboden.
GOES. Dinsdagavond hield de afd. Goes van
den Nederl. Christen Vrouwenbond een druk
bezochter vergadering, waarin door Ds Kraan
van Grijpskerke werd gesproken over „De
Antichrist".
Hoog water te Vlissingen.
Vrijdag 30 Maart 3.00 en 15.26 uur, resp.
1.92 en 1.98 M. N.A.P.
Op- en ondergang van de maan.
Vrijdag 30 Maart op 20.14, onder 6.32 uur.
Vader en Zoon in vrijheid.
Een jongeman van twintig jaar zit tegen
over ons. Zijn'ingevallen kaken verraden de
hongerperiode en de onrust van het opge
jaagd zijn. Hij vertelt honderd en één uit
over zijn moedige en avontuurlijke ontsnap
ping uit de hel van het Noorden, een ont
snapping, welké een schuimende cocktail
vormt van de beste Hollandsche kwaliteiten
moed, vertrouwen1 en volharding. Ja, het is
weer een Nederlander gelukt onder een on
dragelijke onderdrukking uit te komen. Hij is
één van de velen, die al turend op de land
kaart het gewaagde plan beraamde om door
de linies heen te breken' en zoo weer eens
eindelijk, na, vijf jaar terreur,, de vrijheid in
te ademen.
„DeV Feind hort mit", het is derhalve jam
mer, dat wij deze avontuurlijke zwerftocht
over dijken en wegen, door sloot en en kana
len, waarlangs honderden mitrailleurloopen
op hem gericht stonden, niet in den breede
kunnen beschrijven. Half Januari stapte hij
op en verliet Den Haag met bestemming: o----- j
een olaatsie ersrens in Nederland" van waar- wat nog al eens voorkwam, kregen wij vee
een plaatsje „ergens 111Pt1 velerlei soepjes te drinken, welke veel
wennen aan de idee toch werkelijk vrij te
zijn."
Op een desbetreffende vraag antwoordt
onze zegsman, dat de toestand boven de ri
vieren slecht is, maar geenszins hopeloos.
Onze landgenooten, voornamelijk zieken en
kinderen, lijden weliswaar aan verregaande
ondervoeding, maar ondanks alles blijft men
op het ondervoede lichaam fier het hoofd
omhoog houden en verzet men zich tegen den
gehaten indringer, waar dat mogelijk is.
„De laatste tijd moesten wij het met 500
gr'.' brood per week doen. Aardappelen, melk
en boter zijn sinds lang van het lijstje ge
schrapt. Wel kregen wij eenige maanden ge
leden een flesch spijsolie, maar deze was
vanzelfsprekend spoedig verdwenen. Voor
warme maaltijden is men aangewezen op
gaarkeukens. Zoo krijgt een gedeelte van
Den Haag, Delft enz. eten uit de keuken van
Calvé-Delft. Dit eten is vrij behoorlijk, re
den waarom de moffen er dan ook herhaal
delijk beslag op' legden en de menschen zoo-
doende op de warme hap konden, blijven
wachten. Bij afwezigheid van aardappelen,
uit hij de stoute poging zou gaan onderne
men. Nog eén maand moest hij echter wach
ten, vooraleer men hem op een donkeren,
mistigen avond op den schouder tikte met de
boodschap: „wij zijn klaar het ikan vanavond
gebeuren" en „toen begon het spul" vertelt
onze line-crosser. In uiterste zenuwspa'nning
liet hij' zich door zijn geleider den weg wij
zen en eerst toen hij door de klamme mist
„who's there" hoorde roepen, ontspanden zich
zijn zenuwen en wist hij zich veilig en vrij
op Brabantschefi grond. De sprong was ge
lukt„hij had de moffen weer eens „tuk
gehad". De ontvangst met witte brood, boter
en suiker was glorieus en onvergetelijk.
„Die eerste minuten van de vrijheid waren
voor mij iets heerlijks en nog kan ik niet
overeenkomst hadden .met vuil water.
„Werken de menschen nog bij dit onzalig
eten?"
„Door de groote massa van het volk wordt
niet meer gewerkt, zelfs wandelen is uit den
booze, omdat deze lichaamsbeweging den
honger te Voorschijn roept. Mannen ziet men
niet meer op straat, of het moet zijn, dat
zij door koude genoodzaakt, brandhout gaan
hakken met alle risico van dien. De omge
ving van Den Haag ziet er na al deze hak-
partijen rampzalig uit. Het' natuurschoon is
grondig geplunderd. Om zoo voordeelig mo
gelijk te stolken had men speciale kacheltjes
uitgevonden z.g.n. „duiveltjes". Dit kacheltje
dat men natuurlijk zelf diende te fabriceeren
wordt gebouwd met een hoog rooster, zoo
dat de hitte of de vlam onmiddellijk tegen
de pannen slaat.
„Hoe is het in het Noorden en Oosten ge
steld?"
„Groningen en Friesland staan er misschien
een tikje beter voor met de voeding. Wat er
nog aan bóter overblijft wordt bij gebrek
aan vervoer zooals de Duitschers zeg
gen daar gedistribueerd en zoo gaat het
precie" hetzelfde met het land ten Oosten
van den IJsel, dat nog over wat tarwe be
schikt. De prijzen, welke dientengevolge voor
voedingsmiddelen in den zwarten handel ge
vraagd worden zijn schrikbarend. In de Wie-
ringermeer f 40 voor een K.G. tarwe.
„En hoe is het met het afschieten der
V. 2's? Volgens Engelsche berichten ge
schiedt dit vanuit de Hollandsche steden."
„Ja, dat klopt. Het afschieten van de
V. 2's is voor de Hagenaars een ramp. Het
wordt; voor hen een obsessie, omdat het
aantal „mislukten" met den dag toeneemt.
Men went tenslotte overal aan, maar dit
soort projectielen is afgrijselijk. Soms val
len zij na het afschieten terug op de start
baan, maar veelal ploffen zij midden in de
stad uiteen.
Zoo kostte een „mislukte op Oudejaars
avond 53 menschenlevens. De inwoners let
ten er nu op en kennen langzamerhand de
„foef der mislukten". Eerst hoor je een ge
weldige knal, gepaard gaande met een groote
vuurgloed gevolgd door een explosie. In deze
tijdruimte is het zaak deuren en ramen
open te zetten. De vernielingen welke een
mislukte V.2 aanricht zijn ontstellend. De
Duitschers zelf hebben angst voor het af
schieten, omdat zij ook hierin sabotage schij
nen te zien."
Wanneer wij van onzen vriend afscheid
nemen, vertelt hij'nog dien middag van het
Roode Kruis bericht ontvangen te hebben,
dat zijn vader door de Amerikanen werd
bevrijd. „Het geluk kan niet op", zegt hij
en dan gaat hij zich melden als oorlogs
vrijwilliger voor' Indië.... (Je Maintiendrai.)