Buitenland.
Kerkelijke Staten «exceptioneel, omdat zij aan den
Stedehouder van Christus" werd gepleegd. Voor
het bezetten van Hannover en Nassau en andere
Staten van den Duitschen Bond in 1866. voor het
in bezit nemen van Sleesvvijk-llolstein, voor andere
feiten, op welke de Standaard doelt, kan aangevoeld
worden een misschien door sommigen met grond
betwist oorlogsrecht, maar wat zal men weten
aan te voeren ter rechtvaardiging van den roof, aan
den Paus gepleegd?... Niets, tenzq de sektarische
haat, voor welken de Stedehouder van Christus buiten
het recht staat der volken, of men moest het
echt revolutionaire beginsel der volkssouvereiniteit,
door een schijn van plebisciet zich uitsprekend, voor
geldigen lechtsgrond willen aangeven....
Revolutionaire eischen golden bij den roof, aan den
Paus gepleegd, als eenige wet. Daarenboven is de
toeëigening geen fait accompli geworden, zooals in
andere gevallen van onttroning van vorsten. De Paus
heeft door geen enkele daad zijne souvereine rechten
prijsgegeven en niet opgehouden te protesteeren. Zelfs
hebben zijne beroovers hem niet durven berooven
van zijn gansche vorstendom. Llij* bleef regeerend
vorst, de waai borgenwet kende hem de bevoegdheid
toe gezanten aan buitenlandsche hoven te accrediteeren
en van zulke hoven bij zich te ontvangen.
De afstemming van den post voor het gezantschap
was eene revolutionaire daad. Het was er om te
doen om in den persoon van den Paus het door God
gestelde en van God afhankelijke, op Gods wil steu
nende, gezag afbreuk te doen.
De Tijd besluit met te zeggen, dat de machtige
invloed van den beroofden Souverein wordt gevoeld
en eikent en gehuldigd in alle werelddeelen, zoodat
het voor ons de vraag niet is: »Zal de Paus het
kunnen stellen zonder een Nederlandschen gezant bij
het Vaticaan?" maar wel deze andere: »Hoe zal
Nederland het stellen zonder gezantschap van zijn
Koning bij het Vaticaan?"
Met zekerheid kan thans de Dord. Ct. melden, dat
de heer C. van der Linden zijne benoeming tot orkest-
directeur der Hollandsche opera te Amsterdam heeft
aangenomen,
Te 's Hertogenbosch is overleden mr. A. J. Korteweg,
rechter in de rechtbank te 's Ilertogenbosch.
De raad der gemeente Bleiswijk heeft besloten, een
hulponderwijzer, die een belooning van 600 geniet,
eervol te ontslaan, om langs dien \Veg tot verminde
ring der jaarwedde te komen, op de manier dus als
te Montfoort en te Srnilde is geschied.
De burgemeester heeft terstond gebruik gemaakt
van de bevoegdheid, hem bij art. 70 der gemeentewet
toegekend, en verklaard dit besluit niet te zullen
uitvoeren, als naar zijn oordeel strijdig met het
algemeen belang, en mitsdien behoorende te worden
onder worpen aan de koninklijke beslissing omtrent al
of niet vernietiging.
De Nederl. Spectator deelt mede, wie het schande
lijk boek van Zola, »La Terre", in het Hollandsch
vertaald gaan uitgeven. Het blad zegt, »dat nu de
boeken van Zola op onzen bodem worden overgebracht,
het niet van belang ontbloot is te weten, welke
invloed daarbij in 't spel is. Dezer dagen verschijnt
een vertaling van Zula's »La terre", onder dezen titel:
»De Rongon-Macqnaeits. Natuurlijke en maatschappe
lijke geschiedenis van een gezin onder het tweede
keizerrijk Het Land. Vertaald door Charles, Amster
dam, Fuber Cie 1888". 8o. Uit de exemplaren van
dit werk, die ter bescherming van het eigendomsrecht
aan het departement van justitie zijn ingeleverd, blijkt
echter, dat zoowel Charles als Faber Cie aangenomen
namen zijn, volgens de verklaring op die exemplaren
gesteld, welke luidt:
»De ondeigeteekenden verklaren;
de eerste Jan Martinus Smit, wonende aan de
Waldeck-Pyrmondtkade 25 te 's Hage, dat hij de
vertaler en uitgever is van dit werk, hetwelk is uit
gegeven op den 2den October 1888, de tweede Cor
nells Croll, directeur der drukkerij «Excelsior" te
's Hage, Westerbaanstraat 156, dat dit werk is gedrukt
op zijne te 's Gravenhage gevestigde drukkerij.
Opgemaakt heden den 24sten October 1888. J. M.
Smit, C. Croll".
De onderofficieren, korporaals en hoornblazers van
de compagnie jagers te 's Gravenhage, waarvan onlangs
wegens onregelmatigheden in de administratie de
sergeant-majoor en de fourier voor den krijgsraad
werden terechtgesteld, zijn bij andere compagniën
overgeplaatst en is de bedoelde compagnie van een
geheel nieuw stel kader voorzien.
In het begin van Januari zullen ook de miliciens
en vrijwilligers met andere compagniën worden ver
wisseld.
De korporaal-milicien C. van het reg, grenadiers
en jagers is tot soldaat teruggebracht wegens het niet
tegengaan van de verspreiding van socialistische blaadjes
in de kazerne en wegens het zingen van daarop voor
komende vrijheidsliederen.
Naar men meldt, is tegen den socialistischen spreker
J. A. Fortuijn van Amsterdam, door de arrondissements
rechtbank te Heerenveen, wegens openbare opruiing
tot een strafbaar feit, rechtsingang verleend.
Het hoofdcomité van de voedingstentoonstelling heeft,
niettegenstaande het f 95,000 van het reservefonds
heeft moeten aanspreken, nog een tekort van f 1235,
dat het nu maar uit eigen zak zal betalen.
liet Volksblad, orgaan van Volksonderwijs, sluit
zich geheel aan bij den dank, in de Tweede Kamer
door den beer Smeenge aan den minister Mackay ge
bracht, voor zooveel zijne verklaring betreft, dat hij
het besluit van den gemeenteraad te Smilde, tot het
verleenen van eervol ontslag aan de openbare onder
wijzers, ten einde op die wijze tot verlaging der
onderwijzers-tractementen te komen, aan den Koning
ter vernietiging zou voordragen. Maar het blad be
twijfelt of de weigering om het besluit van Montfoort
ter vernietiging voor te dragen, door den minister
gerechtvaardigd is. In 's ministers rede is voor die
weigering slechts ééne verklaring, of wel liever ééne
verontschuldiging te vinden: n.l. dat, zooals de min.
zegt, hij «niet vermoedde, dat het besluit van dien
raad er toe kon leiden om op groote schaal te bereiken
wat vroeger langs anderen weg niet kun bereikt
worden". Hier was dé heer Mackay al te nederig!
Velen, minder scherpzinnig dan de minister, hadden
in den afgeloopen zomer dit gevolg immers reeds met
zekerheid voorspeld.
Voor het vervolg echter is thans, nu het raads
besluit van Smilde stellig vernietigd wordt, een verdere
navolging van Montfoort gelukkig onmogelijk gemaakt.
Evenals indertijd van de beurzen aan de rijks-kweek
scholen, mag men ook hiervan, zij het ook niet geheel
voldaan, dan toch dankbaar zeggen: beter ten halve
gekeerd dan ten heele gedwaald
Wij hooren mompelen, dat de zaken op Atjeh zoo
naar wensch gaan en de politieke toestand zich zoo
gunstig laat aanzien, dat de regeering er ernstig over
denkt, om de militaire bezetting in dat gewest te
verminderen.
Slechts onder reserve vermelden wij het voren
staande, met de opmerking, dat het eenige nut van
die garnizoens-vermrindering zou zijn, dat het aantal
slachtoffers der ben-beri daardoor een zeker procent
kleiner zou worden. Bat. Jlbl.
De Soerabaia Ct. meldt op 17 November:
De cholera mindert blijkbaar. Den 16 Nov. kwam
evenwel onder de Europeanen nog een geval voor;
een werkman van het marine-etablissement aan den
Oedjong, zekere II., bezweek er binnen weinige uren
aan" De door ons ingewonnen informaties in vele
kampongs luiden anders gunstig; in verscheiden wijken
was zelfs in geen dagen een enkel geval voorgekomen
in kampong Lontjerig echter, bij de welbekende vuile
Ampel-buurt, hoort men nog altijd van cholera-gevallen.
doch niet meer in die mate als een paar weken
geleden.
Naar wij vernemen, was de civiele en militaire
gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden, generaal-
inajoor K. F. Van Teyn, in de vorige maand naar
Buitenzorg ontboden, om door den gouverneur-generaal
te worden gehoord over de Atjehsclie aangelegenheden.
Vermoedelijk staat dit bezoek ook in verband met de
pogingen tot pacificatie. Hbl.
Ongelukken, ltampen, Misdaden, enz.
Dr. H., geneesheer te Poeldijk, geraakte nabij die
gemeente Maandagavond onder de Westlandsche stoom
tram. Een been weid hem nagenoeg van het lichaam
gereden. Per train naar den Haag overgebracht, werd
hij verder door dé politie per brancard naar het
gasthuis aldaar vervoerd.
Te Borculoo zijn Maandagavond twee trammen aan
een groot gevaar ontsnapt. De tram die ongeveer
7 uur 's avonds van daar vertrekt, stiet dicht bij
het station op een dwarslegger, daar opzettelijk neilei-
gelegd. Nadat de locomotief dit stuk hout tot over
de brug voor zich uit had geschoven, bemerkte men
het onraad door den vertraagden gang. Voor de aan
komst van den laatsten tram vond men bij den koppel,
zeer waai schijn lijk door denzelfden persoon nedergelegd,
eenige nog al zware steenen op de rails liggen. Een
onderzoek is ingesteld.
Een matroos van een Engelsch schip was in de
haven van Sierra Leona bezig met de zijden van het
vaartuig te wasschen, en had daartoe plaats genomen
op den kant van een bootje, met de voeten in het
water.
De man zong lustig een liedje, maar op eens greep
een haai hem bij de voeten en sleepte hem mee onder
het water.
De wisselagent Bex, die met een tekort van acht
millioen op den loop is gegaan, heeft zich in zijn
hotel te Martiny in Zwitserland van het leven beroofd.
Hij werd nog in 't bezit van 340 francs gevonden.
In het Elisabetsgesticht te Essen is dezer dagen
een ziekenverpleegster «Zuster Philomena" gestorven
als het offer barer trouwe plichtsvervulling. Zij waagde
het, zich alleen te begeven in de cel eener krankzinnige
jonge dame, die in het gesticht ter verpleging was opge
nomen. De krankzinnige greep in haie woede de zuster
bij de keel, en voor er hulp kwam opdagen was zuster
Philomena een lijk. Haar dood wordt door geheel
Essen betreurd.
Italië.
Maandag heeft de Paus de kardinalen ontvangen.
De Paus herdacht in zijn antwoord op hun adres zijn
jubileum en dankte God voor de vele zegeningen, hem
geschonken. Vervolgens sprak hij over de positie van
de kerk in Italië, even krachtig als Pius IX placht
te doen. Het Italiaansche gouvernement trachtte de
kerk zelfs in haar heiligsten arbeid, de invoering der
beschaving in barbaarsche landen, te vervolgen. De
tegenwoordige aanvallen waren het werk eener secte,
die de wereldlijke macht bestreed om de geestelijke
macht te kunnen omverwerpen. Men zeide, dat de
materieele onafhankelijkheid der kerk nadeelig zou
zijn voor Italië, maar niets zou integendeel voordeeliger
zijn, dan een onafhankelijke en vrije apostolische stoel
in zijn midden.
F r a n li r ij li.
Een vertegenwoordiger van Parijs in de Kamer van
Frankrijk, de Heer linde, is overleden. De heer Hude
vertegenwoordigde eigenlijk de wijnverkoopers, die
hunne rechten bedreigd achtten door eene wet tegen
wijn ver valsching; in de Kamer heeft hij zich niet
onderscheiden.
Boulanger zal zich nu, ofschoon hij pas weder het
mandaat van het Noorder-departement heeft aange
nomen, te Parijs candidaat stellen. In den laatsien
tijd schijnt zijn populariteit, die in de hoofdstad nooit
zeer groot is geweest, te 'zijn afgenomen en n.en ver-
zekert, dat ouk de graaf van Parijs hem niet langer
bruikbaar vindt.
IV oord-Amerika.
De New-York Herald zegt, dat te Indianapolis
een moordaanslag is bepioefd tegen den aanstaanden
president der Vereenigde Staten, generaal Harrison.
«Onze stad" meldt de berichtgever van het New-
Yoiksche blad uit Indianapolis «verkeert in een
staat van buitengewone opgewondenheid. Generaal
Harrison is gewoon eiken dag incognito een wandeling
te maken door de achterstraten in het noordelijk
gedeelte der stad en tijdens een dezer wandelingen
is een aanslag tegen het leven van den aanstaanden
president gepleegd. Bijzonderheden zijn niet bekend,
want zoowel de familie als de weinige andere personen,
die er alles van weten, houden de zaak geheim, doch
in allen gevalle is de aanslag mislukt. Generaal
Harrison is echter ziek tengevolge van den schrik,
dien de aanslag op zijn gestel heeft teweeggebracht."
Engeland.
In het huishouden der koningin wordt zooveel mo
gelijk bezuinigd 20 a 30,000 p. st. per jaar. Dit
geld zal worden besteed orn aan de dochters van den
prins van Wales eene dotatie te geven in geval deze
sterft, vooidat hij op den troon is gekomen of de
prinsessen huwen, terwijl h(j nog troonsopvolger is.
Eene dotatie van het derde geslacht der koninklijke
familie zou door liet parlement niet gemakkelijk worden
toegestemd. Sommige hofambten zullen worden af
geschaft, anderen lager worden bezoldigd. Dit moet
door het parlement worden goedgekeurd, maar daar
Gladstone namens de oppositie zijne instemming heeft
betuigd, zal het geen bezwaar hebben.
Oosten i-ij k-Hon g-ar ij
De Polit. Corresp. deelt de verloving mede van de
aartshertogin Marie Valerie, jongste dochter van het
Oostenrijksche keizerspaar, met aartshertog Frans
Salvatur, tweede zoon van hertog Karei Salvator.
Turkije.
De troepen der zeemacht zijn, evenals onlangs die
der landmacht, in opstand gekomen ten einde met
geweld de achterstallige soldij te bekomen. De bel
hamels van dit verzet zijn gearresteerd.