zijn plaats aangewezen, want de ministers van oorlog
en marine zijn slechts administrateurs van hun departe
ment. Bovendien zou er dan geen eenheid in het
beleid wezen. Marius zou verlangen, dat er een kapitein-
generaal en admiraal van het Koninkrijk der Neder
landen bestond met een staf, samengesteld uit een
chef. den legerkommandant hier te lande, den leger-
kommandant in Indië, den kommandant der vloot en
het militair ministerie.
Het Sociaal Weekbl., dat zich voorstelt later
op de onderdeelen van de wetsvoordracht tot her
ziening en regeling van de wet op den kinder
arbeid terug te komen, wenscht ditmaal slechts te
wijzen op hetgeen, tot oprecht leedwezen van de
redactie van het blad, niet wordt voorgesteld. Geen
verhooging van den minimum-leeftijd, waarop de ai beid
van kinderen in alle werkplaatsen en fabrieken een
aanvang mag nemen. Geen beperking van den kinder-
veldarbeid. Geen voorschriften in het belang van de
veiligheid en de gezondheid der werklieden. Geen
aanstelling van bijzondere ambtenaren, met de uitvoering
en met het toezicht op de naleving der wet belast.
Is het wonder, dat bij kennisneming van dit wets
ontwerp onze teleurstelling groot zou zijn geweest,
indien niet reeds loopende geruchten ons gewaarschuwd
hadden, onze verwachting niet hoog te spannen?
Zoo zal dus op den in 1874 ingeslagen weg ook
thans nog weder worden voortgeschreden met een
slakkengang tot vreugde van hen, die niets liever
wenschen dan met reden en recht daarop te kunnen
smalen. Of zal de volksvertegenwoordiging bereid
worden bevonden om de leemten in het haar aan
geboden werk aan te vullen, en de regeering tot
aanvaarding van die aanvulling te bewegen? Uopen
kan men het; maar veel bouwen op die hoop durven
wij niet.
De Huisvrouw betuigt hare waardeering voor de
goede bedoelingen, waarmede bepalingen werden vast
gesteld, als die, waarbij de bescherming tegen over-
matigen arbeid wordt uitgebreid tot de vrouwen. Maar
het blijft voor het blad een bezwaar, dat vrouwen
worden gelijk gesteld met onmondigen, alsof zij zei ven
niet in staat zijn voor hare belangen op te komen.
Met de goede bedoeling, om voor hare belangen te
waken, beperkt men hare vrijheid.
Het ontwerp wil allen nachtarbeid voor vrouwen
in fabrieken en werkplaatsen verbieden. De Huisvrouw
vreest, dat vele vrouwen en meisjes door zulk een
volstrekt verbod onder alle omstandigheden, in hare
broodwinning zullen worden benadeeld. En dat wel
zonder eenig nut hoegenaamd, want wanneer er noch
uit het oogpunt van gezondheid, noch uit dat van
zedelijkheid eenig bezwaar is, wat kan dan het verbod
rechtvaardigen
Eene wet, die noodeloos de individueele vrijheid
belemmert en noodeloos belangen krenkt, of die om
een kwaad te beteugelen een grooter kwaad te voor
schijn roept, is eene slechte, zoo niet eene wreede wet.
En wat te zeggen van de bepa'ing, waarbij vrouwen
arbeid binnen 4 weken na de bevalling verboden wordt?
Zij getuigt voorzeker van eene teedere bezorgdheid voor
de vrouw, maar bebooren zulke bepalingen wel in
eene wet thuis? Waar is de grens, wanneer de wet
gever zijne goede zorgen zóóver moet uitstrekken
De overdreven zorg heeft waarlijk iets vernederends.
Zij behandelt groote menschen als kleine kinderen.
Bovendien is de maatregel een halve maatregel,
omdat wel verboden wordt arbeid in de fabriek of
werkplaats, maar geenszins andere arbeid. Zoo zal
bijvoorbeeld, eene vrouw vvèl eene week na de bevalling
uit schoonmaken mogen gaan. En waarom arbeid
verboden tot 4 weken na de bevalling, en niet daar
vóór, als de arbeid misschien nog veel moeielijker
valt en veel gevaarlijker is? Heeft de regeering een
geneeskundige geraadpleegd?
De Staats-Courant van 10 November bevat de
volgende officieele mededeeling
Volgens verklaring van 's Konings geneesheeren
kan de laatste acute ongesteldheid van Zijne Majesteit
als nagenoeg geweken beschouwd worden. De voeding
gaat in de laatste dagen veel beter, en men mag
zich vleien dat de krachten langzaam zullen bijkomen.
Wat den algemeenen gezondheidstoestand van den
Koning aangaat, zoo mag deze op dit oogenblik vrij
bevredigend genoemd worden, hoewel met het oog op
het chronisch lijtien van Zijne Majesteit Hoogstderzelver
toestand altijd de grootste zorg vereischt.
Schaatsenrijden in November is geen hooge zeld
zaamheid. In den winter van 1879 en '80 begon het
den 1 November te vriezen; den 15 November kon
reeds de niet zoo licht vertrouwbare ijsbaan op Sonsbeek
bij Arnhem worden opengesteld en men reed schaatsen
tot Kerstmis, o.a. ook op den Rijn voor Arnhem. Toen
volgde een week dooivveder, maar na den 1 Januari
1880 hervatte zich de vorst en men kon nog een
maand lang rijden.
Den 4 November 1829 reed men schaatsen in
Friesland. Drie dagen daarna begon het te dooien,
doch na 4 dagen weer op te vriezen. In het laatst
van Februari 1830 vroor het nog dat het kraakte.
Eenige figuranten, verbonden aan den Grooten
Schouwburg te Amsterdam, hebben zich tot den
Minister van oorlog gemeld, om hun bezwaren in te
brengen tegen het gebruik van militairen als figuranten,
waardoor zij zich benadeeld achten in den tak van
hun bestaan, 's Ministers antwoord is daarop nog niet
vernomen.
Ook Wiesbaden is niet volmaakt wat het gehalte
van zijn straatjeugd betreft. «Jeugd zonder deugd"
is de verzuchting, welke een der ingezetenen slaakt,
die in het Wiesb. Tageblatt van Vrijdag klaagt over
de bezoeking, welke avond aan avond in een dei-
straten wordt geleden door het bedrijf van een bende
jeugdige levenmakers, die aan hun «vlegeljaren" op
ergerlijke wijze botvieren en «hun rusttijd opvroolijken
door de voorbijgangers,'^vooral dames, op onbeschaamde
wijze lastig te vallen". De klager eindigt met een
beroep op de politie te doen geheel alsof hij
Amsterdammer ware.
En zonderling toevalin datzelfde nummer
der genoemde courant wordt gemeld, dat Zaterdag jl.
te Wiesbaden is aangekomen en voorloopig op de
tweede verdieping van «Villa Nassau" zijn intrek
heeft genomen dr. Mezger van Amsterdam.
Tegen springende handen!
Een theelepel vol zuivere honing in een kopje
regenwater opgelost, daarmede de handen gewasschen
en goed ingewreven, geeft veel verlichting van pijn.
Men moet echter vooraf de huid zuiveren. Drie- a
viermaal dagelijks en zoolang wrijven tot de handen
van zelf droog worden. Men trekke een paar oude
zachte handschoenen aan en houde de handen zooveel
mogelijk droog.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen Woensdag
14 November, om 3 uur 's namiddags.
Werd onlangs de premie, aan Indische ambtenaren
bij hunne aanstelling uitgereikt, van f 2500 op f 1000
teruggebracht, thans verneemt de L. Ct. dat het plan
bestaat, een volgend jaar ook die f 1000 terug te
houden, waardoor dus de geheele premie zou vervallen.
Het Old Burger-Weeshuis te Leeuwarden, waarin
een 60tal weezen, jongens en meisjes, worden ver
pleegd houdt niettemin uit de inkomsten zijner
landerijen, effecten en hypotheken jaarlijks een belang
rijk bedrag over. i Voor en na verstrekt het daaruit
bijdragen tot nuttige en weldadige doeleinden. Thans
hebben de voogden besloten, aan de gemeente ter
gemoetkoming in de kosten van de door haar gesub
sidieerd wordende instellingen van weldadigheid, over
elk der jaren 1888 en 1889 5000 te verstrekken.
In 1889 zal te Leeuwarden een gasten toonstelling
worden gehouden.
Mr. II. J. van Buren, oudste advocaat van Rotterdam,
in 1824 tot doctor in de rechtwetenschap bevorderd,
is overleden.
Aangaande de werkstaking te Enschedé schrijft
men aan het N. v. d. I). van daar nog het volgende:
«Eene juiste voorstelling te geven van de oorzaken
dezer werkstaking is zeer moeielijk, daar de meeningen
dienaangaande tot dusverre zeer verschillend zijn.
Volgens den een is de werkstaking niet het gevolg
van loonsverlaging, volgens den ander wel. De een
zegt, dat de staking eerst is begonnen, nadat reeds
door de firma en eenige afgevaardigden der arbeiders
de bestaande geschillen betreffende arbeidstijd en loons-
verandering van eenige artikelen waren vastgesteld en
goedgekeurd; de ander zegt, dat de aanleidng is: het
maken van een nieuw artikel, waarvoor aanvankelijk
een bepaald loon werd gegeven, doch dat dit zonder
voorkennis bij de uitbetaling is verminderd. Bovendien
worden er ook grieven tegen het heffen van boeten
te berde gebracht.
«De werkstakers, gesteund en opgeruid door de
socialistische partij, hebben besloten den arbeid niet
te hervatten, tenzij aan hunne grieven volledig wordt
te gemoet gekomen. Dit is echter een eisch, waarin
de firma niet zal noch kan treden, zoodat zij allen
zijn ontslagen. De commissie uit de fabrikanten heeft
een samenspreking gehad met de commissie der werk
stakers, waarvan de uitslag echter nog niet nauwkeurig
bekend is, daar het verslag, ook omtrent het inge
stelde onderzoek bij de firma, door afwezigheid van
twee leden der commissie nog niet is opgemaakt. De
firma G. Jannink Zonen moet hun alle verlangde
inlichtingen verstrekt hebben.
«De werkstakers worden meerendeels geldelijk ge
steund door de socialistische partij".
Uit Enschedé wordt aan de N. R. Ct. gemeld, dat
de vroegere wevers der firma G. Jannink Zonen
de loonen, die zij nog te goed hadden, bij den burge
meester hebben afgehaald. Een twintigtal weefgetouwen
zijn door nieuwe wevers bezet.
Op een gereedgemaakte lijst, houdende het verzoek
aan de door den Commissaris des Konings in het leven
geroepen commissie, om alsnog hunne plaatsing in de
fabriek terug te erlangen, hebben slechts twee voor
malige arbeiders geteekend.
De firma G. Jannink Zonen ontvangt zoowel van
hier als elders betuigingen van sympathie met haar
optreden tegenover de door verkeerde inmenging ge
stelde onbillijke eischen.
In Tubantia leest men
«Naar wij vernemen hebben de vroegere wevers van
de firma Gerh. Jannink Zonen Zaterdagmorgen bijna
allen het loon, dat zij nog te goed hadden, bij den
ambtenaar van den burgerlijken stand dezer gemeente
opgehaald.
Naar aanleiding onzer vraag om nog het een en
ander over de geheele zaak te weten te komen, deelde
de heer Jannink ons mede, dat er thans 150 en
a.s. Maandag zeker '180 touwen aan het loopen zulien
zijn en hij bijgevolg zijne afnemers naar wensch kon
blijven bedienen.
Tevens vernamen wij van ZEd., dat er zich Zater
dagmiddag weer drie leden der vroegere commissie
van de werkstakers ten zijnen kantore hadden ver
voegd, n.l.Ridderhof, Wissink en Schildkamp. In
't bijzijn zijner geëmployeerden had ZEd. hun gevraagd:
«Wat wilt ge hier? Komt gij om arbeid vragen, dan
moet ik u dat weigeren, maar gij kunt in het portiers
huis van de weverij allen op een lijst teekenenwaarbij
gij de voorspraak van de commissie van heeren fabri
kanten verzoekt, om weder toegelaten te worden in
de fabriek. Aan die heeren zij de beslissing! Overigens
heb ik u niets te zeggen, maar ik heb innig mede
lijden met ugij kunt thans gaan".
Hierna verlieten de drie genoemde personen het
kantoor.
Thans kunnen wij nog vermelden, dat op de lijst
van wevers, die gaarne weder toegelaten wenscben te
worden, door 4 personen is geteekend. Het is te hopen,
dat vele der vroegere arbeiders dat voorbeeld spoedig
volgen voor het te laat is en de touwen door nieuwe
wevers (nu reeds ruim 25 in getal) bezet en toe
gezegd zijn".
Wegens het ontoereikende van de rijksbijdrage voor
het Academisch Ziekenhuis te Leiden, heeft een der
medische professoren zich genoodzaakt gezien eenige
patiënten, bij wie een operatie niet kon worden uit
gesteld, voor zijn rekening in een particulier ziekenhuis
te doen opnemen, terwijl verschillende andere patiënten
weggezonden moeten worden.
Ongelukken, Kaïnpen, Misdaden, enz.
De drie en twintig-jarige boekhouder Karei PM te
Berlijn, vrijde, sedert twee jaren, in stilte met de
19-jarige Anna R. Niettegenstaande de jonge man
goed oppaste en eene goede betrekking bekleedde,
wilde de vader van het meisje niets van een huwelijk
weten, omdat hij een te Hamburg wonend ambtenaar
de hand zijner dochter had toegezegd.
Het tijdstip der verloving met den Hamburger werd
vastgesteld en 't arme meisje schreef den geliefde een
brief, waarin zij hem, daar zij eene scheiding niet
zou kunnen overleven, smeekte haar te dooden.
Met de grootste kalmte stelde de boekhouder orde
op zijn zaken, haalde het meisje, op een oogenblik
dat haar bloedverwanten niet thuis waren, van haar
woning af en ging met haar naar een logement.
Daar schoot hij eerst haar en toen zichzelven dood.
In een brief, dien de ongelukkigen nalieten, verzochten
zij in een gemeenschappelijk graf te worden ter aarde
besteld.
Buitenland.
F r a n k ij k.
Een inwoner van Frouard is onder verdenking hoog
verraad te hebben gepleegd, in de gevangenis te Nancy
opgesloten. Zooals beweerd wordt, heeft men een brief
van zijn hand bg zijn kind gevonden, waarin hij zijn
vroeger gedaan aanbod herhaalt aan den gouverneur
van Straatsburg, om hem voor den prijs van 40,000
francs een Lebel-geweer met patronen te verschaffen.
-Onitsohla n d
Men leest in de Köln. Zlcj.«Onder de katholieke
onderwijzers heeft het school-wetsontwerp van Windt-
hoi'St eene beweging in bet leven geroepen, die door
de ontwerpers waarschijnlijk niet voorzien en zeker
niet gewenscht is. In het ontwerp wordt verlangd
«Tot het ambt van onderwijzer mogen alleen zulke
personen worden benoemd, tegen wie de kerkelijke
autoriteiten in kerkelijk-godsdienstig opzicht geen be-