Z1ERIKZEESCHE OOI RAM.
voor het arrondis- sement Zierikzee.
1888. No. 75. Woensdag 26 September. 91ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden f 1,-. Franco per post f 1,-.
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 Cent. H u w e 1 ij k s -Geboorte
en Doodberichten van '16 regels GO Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II, LAKEAMAJN'.
ZIERIKZEE, 25 September 1 8 8 8.
Ter gelegenheid van zijn zeventigsten jaardag is
Donderdag aan dr. J. C. de Man te Middelburg door
het bestuur van het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen uit naam van directeuren en leden, als blijk
van erkentelijkheid voor hetgeen de heer De Man
geweest is en nog is voor het genootschap, de gouden
medaille des genootschaps aangeboden.
Naar wij vernemen, wordt door mevrouw de wed.
Douwes Dekker eene levensgeschiedenis van Multatuli
bewerkt, waaraan, behalve persoonlijke ervaringen, ook
de briefwisseling van den schrijver ten grondslag zal
Belangrijk voor de kennis van Multatuli's karakter
ontwikkeling moeten vooral de brieven zijn, die uit
zijn eerste Indische dienstjaren dagteekenen.
De minister van marine moet, naar het N. v. d. D.
uit den Haag verneemt, te kennen gegeven hebben,
dat bij vast besloten is zijn portefeuille beschikbaar
te stellen, wanneer hem de gelden tot verbetering en
aanvulling van ons marine-materiëel geweigerd werden.
Het geheele ministerie zou zelfs in dit opzicht homogeen
zijn en niet aarzelen desgevorderd de kabinets-quaestie
te stellen bij de marine-begrooting, vast overtuigd,
dat bestendiging van den toestand onzer vloot in het
belang van het land niet langer geoorloofd is.
Wederom is de beri-beri-commissie Zaterdag te
's Hage vergaderd geweest. Naar wij vernemen, hebben
staande de vergadering 4 leden definitief ontslag ge
nomen en waarschijnlijk zullen nog 4 leden dit voor
beeld volgen. Behalve de professoren Mac-Gillavry en
Pekelharing, zullen ook de oud-chefs van den genees
kundigen dienst der marine en van het Ned.-Indische
leger (de heeren Van Leent en Cochius) met den
secretaris zitting nemen.
Het »postbladen"-besluit is voor het Vad., gelijk
voor het Handelsbladeen teleurstelling. »Het heeft
allen schijn", zegt het Vad., »dat de regeering een
speculatie in papier op touw wil zettenVoor de
expeditie vordert zij het gewone briefport van 5 cents,
maar zij tracht het publiek te bewegen, zich in plaats
van bij zijn papierhandelaars, bij haar te voorzien
van een gegomd velletje a cent. Dat zal haar wel
goedkooper geleverd kunnen worden, en bij eenigen
aftrek van het artikel, hoopt zij zeker een zoet winstje
in den zak te steken. Maar de berekening zal falen,
want het debiet zal uiterst gering zijn. Het is
duidelijk, dat de regeering alleen dan het publiek zou
gerieven, als zij de verzending dezer postbladen goed
kooper maakte dan die van een brief. Het voordeel
voor 't publiek is dan daarin gelegen, dat het voor
kleine mededeelingen, waarvoor het briefschrijven te
omslachtig is, maar die men toch liever niet aan een
open kaart toevertrouwt, een nieuw gemakkelijk middel
van verzending vindt. Het gemak, de mededeeling
gesloten te kunnen verzenden, is velen wel 1 cent
waard. Stelde de regeering dus den prijs van het
gefrankeerde postblad op 4 cents in plaats van op 5 Va»
het publiek zou reden hebben dankbaar te zijn en
het land zou geen schade lijden, daar het debiet dezer
postbladen waarschijnlijk zoowel het debiet der goed-
koopere 3 cents briefkaarten, als dat der duurdere
5 cents postzegels, eenigermate zou verminderen."
Bij de discussie in den gemeenteraad van Leeuwar-
deradeel, naar aanleiding der aanvraag van arm
voogden te Steins, om machtiging tot aankoop van
ruw vlas, ten einde dit in den aanstaanden winter
te laten bewerken, heeft de voorzitter o. a. gezegd
/jAls er werk verschaft wordt, dan steunt men op
de gemeente, dan geeft men een cadeau aan de groote
landbezitters, door in de hand te werken dat de vrouw
des zomers voor een karig daghuur het land bewerkt.
Dan kan men zeggen, dat in Friesland de arbeider
wordt betaald ten deele door de gemeente ten bate
der landeigenaars, die hun geld buiten de provincie
verterendan kan men zeggen, ten deele onderstand
te verleenen aan de heeren, die te Yelp, Arnhem,
Brummen of elders hun geld verteren. Het is zoo
waar als 2 maal 2 vier is, dat het land hem dient
te onderhouden, die het bearbeidt. Doch daarvan is
thans geen sprake. Die buiten wonende landeigenaar,
die 1000 hectaren land in de gemeente bezit, betaalt
bijna niets tot de lasten der gemeente, terwijl de
arbeider, die zorgt dat aan den eigenaar de vruchten
van het land opgebracht worden, door de gemeente
moet worden onderhouden."
En verder: »Spr. ziet niet laag op den arbeider
neer, want hij heeft te veel met en onder hem geleefd,
en dan wordt hij met deernis vervuld, als een flink
arbeider tegen hem zegt, zooals gebeurd is: »Is het
niet God geklaagd, dat mijne vrouw daar op bet land
werkt, en ik hier bij den boom sta zonder werk?"
Hij zegt het openlijkals de regeering de gemeenten
niet tegemoet komt, dan komt er onrust en beroering,
want de groote landeigenaars vertrekken uit de ge
meenten en de laatsten blijven; daardoor zal men
afdalen tot de Iersche toestanden.
De burgemeester heeft van heinde en ver van mannen
van allerlei richting de ondubbelzinnigste blijken van
sympathie ontvangen, en dit heeft den gemeenteraad
doen besluiten, de verschillende gemeentebesturen op
te roepen tot het beleggen eener vergadering, om
gemeenschappelijk bij de regeering aan te dringen
op maatregelen tot afdoende verbetering der gemeen
telijke financiën.
De oproeping zal eerstdaags geschieden.
N. R. Ct.
Een dertigtal hoofden van handelshuizen te Rotterdam
zal binnenkort een vergadering beleggen van patroons,
om te beramen wat van wege den Rotterdamschen
handel gedaan dient te worden om zoo krachtig
mogelijk te bevorderen de oprichting van het pensioen
fonds voor handelsbedienden, door de vereeniging
Mercurius aldaar voorbereid.
Naar wij vernemen, is de minister van justitie,
jhr. rar. Ruijs van Beerenbroek, benoemd tot eerelid
van den Algemeenen Nederlandschen Politiebond.
De Haagsche plateelbakkerij »Rosenbui'g" heeft de
haar door de jury der kunstnijverheid toegekende
zilveren medaille geweigerd.
De Tijd deelt mede dat de rust in Schagen hersteld
is. De soldaten hebben die gemeente verlaten. Het
gewone verkeer in zaken is echter nog niet teruggekeerd.
Het Utrechtsch Dagbl. is door de openingsrede
teleurgesteld. Het had gehoopt, dat het Kabinet, nu
dit voor de tweede maal voor de Staten-Generaal met
een boodschap optrad en ieder Minister kon geacht
worden tijd en gelegenheid te over te hebben gehad,
om zich in zijn departement ook administratief op de
hoogte te stellen van de aan zijn bijzondere leiding
toevertrouwde belangen, zich niet op nieuw tot alge
meenheden zou bepalen, maar in een breed opgevat
regeeringsprogram aan de vertegenwoordiging des Volks
en daarmede aan de Natie, duidelijk zou verkondigen,
in welke richting het voortaan het schip van den
Staat zou sturen en wat het zou doen op wetgevend
en administratief gebied tot bevordering en ontwikke
ling van den bloei en de welvaart van ons land.
Anderen kunnen wellicht beter lezen dan wijwat
ons betreft, wij moeten tot ons leedwezen verklaren,
dat wij op dit oogenblik nog evenzeer in het onzekere
verkeeren omtrent de bedoelingen van dit Kabinet als
wij het waren, voordat deze rede tot ons kwam.
De rede, waarmee de Staten-Generaal namens den
Koning geopend wierd brengt ons weer een stap
verder, zegt ,de Standaard (anti-revolutionair.)
Een tweetal artikelen van het program van actie,
dat bij de stembus de keuze- leidde, wordt door de
Troonrede op het ministrieel program geboektD e
Wet op het Lager O n d e r w ij s zal herzien
worden, en de enormiteit der meervoudige
districten voor de groote steden gaat weg.
Dit is in deze Troonrede des Pu dels Kern.
Bijna al het overige is als vanouds een beschrijving
van toestanden, die onzes inziens in zulk een Staats
stuk misplaatst is, of een herinnering van feiten,, die
nog niemand uit het geheugen zijn gegaan.
Vraagt men ons nu, of deze aanvankelijke vrucht
ons meevalt, dan zou ons antwoord stellig ontkennend
luiden, zoo ons hierin het program was voorgelegd
voor de geheele vierjarige parlemen
taire periode, waarvoor onze Tweede Kamer
gekozen is.
Dan toch zou dit menu uiteraard veel te schraal
zijn en bittere teleurstelling baren.
Maar zóó mag men dit program niet opvatten.
Blijkbaar heeft het Kabinet zich een taak i n
vier deelen opgelegdvoor elk der vier jaren
van deze parlementaire periode één deel. Een program,
waarvan drie vierden na dit zittingjaar komt, en voor
dit jaar alleen het eerste vierde aan de orde is gesteld.
Ware het mogelijk geweest, dan zou eenig licht
over de financieele plannen van het Kabinet, met het
oog vooral op de belangen van landbouw en nijverheid,
ons daarom niet onwelkom zijn geweest.
Ook misten we nog eenige mededeelingen over de
defensie.
Toch hebben we goeden moed. De ministers hebben
cordaat en eerlijk gesproken. Er blijkt trouw en be
ginselvastheid in dit Kabinet te huizen. En bovendien,
in een Troonrede behoeft niet alles gezegd. Immers
met name bij de Begrootings-discussie staat een ruimer
en beter gelegenheid te komen, om parlement en
natie in te lichten over wat ons vaderland van dit
Kabinet verwachten kan.
De Tijd (Katholiek) is ingenomen met het jongste
staatsstuk. Het blad meent, dat de Regeering in de
troonrede slechts weinigen teleurstelt. De reeks ont
werpen, die in uitzicht zijn gesteld, is in staat om
zelfs den meest voorbeeldigen ijver van onze Staten-
Generaal in den eersten tijd ruimschoots te bevredigen.
De mededeelingen in het bijzonder wat den toestand
onzer koloniën aangaat, zeggen hier iets meer dan
de toonlooze en vervallende formulieren, waarmede
jaren achtereen de tevredenheid" van den Vorst over
den algemeenen toestand" werd uitgesproken. Het
ernstige karakter der onlusten op West-Java wordt
erkend, de toenadering van Atjehsche hoofden gecon
stateerd; »het #in zooverre", waarmede de des
betreffende alinea wordt geïllustreerd, mag mede
geacht worden, niet zonder bedoeling te zijn neer
geschreven. In een woord, wij hebben hier te doen
met een alleszins merkwaardige Openingsrede.
Voor heden willen wij slechts wijzen op twee in
ons oog allerbelangrijkste alinea's, die ons het voor
uitzicht geven op een rechtmatiger onderwijswetgeving,
alsmede op de splitsing van de meervoudige kies
districten voor de Tweede Kamer. Wij begroeten ze
beide met een hartelijkBravo
