Z1ERIKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis- sement Zierikzee.
L888. No. 34.
Woensdag 2 Mei.
91ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden ƒ1,-. Franco per post f 4,-.
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct
Alle stukken, de redactie betreffende, jjelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKEIVMAÏV.
binnenland.
ZIERIKZEE, 30 April 1 8 8 8.
In de heden namiddag gehouden vergadering van den
Gemeenteraad, zijn in handen eener Commissie tot
onderzoek gesteld, de ingekomen rekeningen over 1887
van den straatweg tusschen Zierikzee en Brouwershaven,
het Burger lijk Armbestuur en de Gasfabriek.
Ter visie van de Raadsleden zijn gelegdhet verslag
van de Gasfabriek, de verslagen van het Lager- en
van het Middelbaar Onderwijs en dat van den toestand
der gemeente, door Burgem. en Weth. aangeboden,
allen over 1887.
Mededeeling werd gedaan van de herbenoeming van
Dr. J. K. de Bruijne tot voorzitter en van Mr. J. W. A.
Schneiders van Greijffenswerth tot secretaris der Com
missie van Toezicht voor het Middelbaar Onderwijs.
Voorts werden eenige posten der gemeentebegrooting
voor 1887 door afschrijving uit den post voor Onvoorz.
Uitgaven verhoogd en wegens vertrek uit de gemeente
afschrijving van hoofdelijken omslag over 1887 verleend
aan J. W. C. van Bezooijen voor 1,40 en aan
C. van de Sande voor f 0,935.
Aan den heer F. B. Stroobant werd voor onbepaalden
tijd tegen betaling van 2 cent per centiare 's jaars in
erfpacht afgestaan, eene oppervlakte gemeentegrond
buiten de Zuidwellebrug, ter grootte van 50 centiaren,
tot het bouwen eener petroleum-bewaarplaats.
Naar aanleiding van een vroeger ingekomen adres
der Maatschappij voor Oesterteelt te Zierikzee, werd
door Burgem. en Weth. voorgesteld, om de pacht der
aan de gemeente behoorende buitengronden aan den
zuidelijken zeedijk van Schouwen, eindigende in 1889.
te verlengen tot 1894, tegen eene pacht van 300
's jaars. De pacht bedraagt thans f 35 in het jaar.
De stukken werden ter visie van de leden gelegd
om later te worden behandeld.
Medegedeeld werd het proces-verbaal van de op
den 19 Maart bij den Gemeente-Ontvanger gedane op
neming van boeken en kas.
Herbenoemd werden tot leden der Commissie voor
de zaken der Schutterij de heeren Schneiders en de
Looze en 'tot plaatsvervangende leden de heeren van
Manen en Six.
Aangehouden werd het voorstel van Burgem. en
Weth., om de jaarwedde van den leeraar in het hand-
teekenen aan de Hoogere Burgerschool F. E. Vogelsang,
in beschikking op zijn verzoek, met ƒ100 te verhoogen.
In handen van Burgem. en Weth. werd gesteld,
een adres van eenige ingezetenen om de meisjesschool
te reorganiseeren door de gelegenheid aldaar voor
meisjes open te stellen om ook in zekere mate het
gewone lager onderwijs te kunnen genieten.
Mededeeling werd gedaan van den uitslag der
verpachting voor 5 jaar van het ongeëffende zuid-
zelketerrein aan den heer H. C. van den Ende voor
2 's jaars, met den last om het terrein te elfenen
en van den weg af te scheiden.
De vergadering werd daarop met gesloten deuren
voortgezet ter behandeling van het kohier van den
hoofdelijken omslag over 1888.
Na de heropening werd de verdere behandeling
daarvan aangehouden en de openbare vergadering
gesloten.
Zierikzee, 30 April. In de heden gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders in de »Zierikzeesche
Stoomboot-Maatschappij" werd door den Directeur het
jaarlijksch verslag uitgebracht, en rekening en ver
antwoording gedaan over 1887. Uit de rekening bleek
dat het winst-saldo over 1887 bedroeg 2277,375,
welk saldo zal worden gestort in de reserve-kas.
Vervolgens werd de heer mr. J. Moolenburgh, aftredend
commissaris, met nagenoeg algemeene stemmen als
zoodanig herkozen.
De Zutphensche Ct. komt op tegen de voerstelling
van de Tijd, als zou de triumf, door de anti-liberalen
bij de stembus behaald, een triumf des geloofs zijn.
Natuurlijk", schrijft de Zutph. Ct., «kent de Tijd
geen anderen godsdienst dan den haren anders
zou zij zich van een tegenstelling hebben onthouden, die
voor het minst onjuist is. Of meent soms het blad,
dat «de nationalen", die zich bij eerste stemming
onthielden en bij een tweede stemming den vrijzinnigen
candidaat steunden, den bovennatuurlijken godsdienst
niet huldigen? Zijn soms de heeren Buytendijk, Brons
veld, van Weede van Dijkveld en van Leeuwen geen
verdedigers van dien godsdienst op hunne wijze, even
goed als de Tijd? Voor het roomsch-katholicisme
moge verder geen godsdienst bestaan dan de boven
natuurlijke, feitelijk bestaat die godsdienst wel en
gaat het zoo maar niet aan, alle vrijzinnigen, alle
niet-roomsch-katholieken en niet-anti-revolutionairen
met één naamongeloovigen, te betitelen. Door tegen
stellingen als die, welke de Tijd in het politiek debat
werpt, worden de toestanden vervalscht, de vromen
gevleid en misleid, en wordt der waarheid geweld
aangedaan. Neen, het gold bij de stembus van 6 Maart
niet de quaestie van geloof of ongeloof in school en
leven en Staat, maar de quaestie van den triumf dei-
kerk, der kerk van Rome en Calvijn in school en
leven en Staat, en daartegen verzetten zich niet de
ongeloovigen, de onverschilligen allereerst of alleen,
maar veeleer allen die in dien triumf een ramp zagen
en zien voor school en Staat en levenin naam van
hunnen godsdienst".
Een buitenlandsch blad maakt de opmerking:
«In een van de weinige Nederlandsche dorpen, die
reeds door hun naam onzijdigheid te kennen geven,
in Compascuüm, is een werkstaking uitgebroken."
Als de Compascuï deze hatelijkheid lezen, hervatten
zij dadelijk het werk, voegt het D. v. Z.-H. hierbij.
't Is mogelijk, dat de menschen er door tot inkeer
zullen komen, maar dan zorge men althans, dat zij
van deze vermaning kennis bekomen. Een dorp Com
pascuüm is op de kaart van Nederland niet te vinden
wel kent men onder de gemeente Emmen uitgestrekte
veenen onder de benaming het «Compascuum" (de
Nederlandsche vertaling is «de gemeene weide"), die
door eene, in 1874 opgerichte naamlooze vennootschap
aan de snede gebracht en gaandeweg afgegraven
worden.
De reden waarom de miliciens van de lichting van
1887, die aangewezen waren om 30 April met onbe
paald verlof te vertrekken, tot nadere order onder de
wapenen moeten worden gehouden, is, dat de bataljons
infanterie door dat vertrek (ongeveer 60 a 70 man
per bataljon) zoodanig zouden worden verzwakt, dat
niet altijd gevolg zou kunnen worden gegeven aan
de in de laatste dagen toenemende aanvragen om
detachementen infanterie tot beteugeling of voorkoming
van ongeregeldheden.
Gedurende de maand Maart zijn in de rijks-post
spaarbank ingelegd en terugbetaald de volgende
bedrageninlagen f 649,638,925, terugbetalingen
f 539,069,51. AIzoo meer ingelegd dan terugbetaald
110,569,415. Aan het eind der maand Febr. 11.
was ten name der verschillende inleggers ingeschreven
f 11,788,076,61, zoodat het gezamenlijk te goed
op ultimo Maart bedroeg 11,898,646,025. In den
loop der maand zijn 3334 nieuwe boekjes afgegeven
1169 zijn geheel afbetaald, zoodat er aan het eind
der maand 179,175 in omloop waren.
De bijzondere kerkeraad der Ned. Herv. gemeente
te Amsterdam heeft den heer jhr. mr. A. F. De
Savornin Lobman, zich noemende «lid der Nederl.
Herv. Kerk te Amsterdam", doen weten, dat hij
geacht wordt zich te hebben afgescheiden van de
Ned. Herv. Kerk, en gelast, dat van deze verklaring
de noodige aanteekening zal geschieden in het lid
matenboek der gemeente en in het daarvoor bestemde
register. Een en ander uit overtuiging o. a. dat de
heer Lohman zich in zijn schrijven aan genoemden
kerkeraad heeft schuldig gemaakt aan beschouwingen,
«die in strijd zijn zoowel met de belijdenis der Herv.
Kerk als met een eerlijken en oprechten handel voor
God; en dat het niet aangaat in het belang van
godsdienst, zedelijkheid en orde iemand nog als lid
te beschouwen, die door woord en daad beide getoond
heeft en voortgaat te toonen, dat hij zichzelven sloot
buiten de Ned. Herv. gemeente."
Het Ilbl. wijst, als een voorbeeld van kerkelijke
dweepzucht, op het artikel in de Standaard: «rech
terlijke onpartijdigheid", waarin onzer rechterlijke
macht ten laste wordt gelegd, dat zij de «doleerenden",
wier rechtsgedingen voor haar worden gebracht, niet
met onpartijdigheid en humaniteit zou behandelen.
Men leest daar de bewering, dat bijna alle rechters
bij de beslissingen in kerkelijke zaken rechters zijn
in eigen zaak. Dezelfde bewering kwam voor in den
brief van den heer jhr. mr. A. F. De Savornin Lohman,
oud-raadsheer in het gerechtshof te 's Bosch, die door
hem aan den kerkeraad te Amsterdam was geschreven.
De rechterlijke macht is zeker niet onfeilbaar, noch
boven critiek verheven. Als er dus verkeerdheden in
de rechtszaal gebeuren, is het geoorloofd en zelfs
plicht te waarschuwen, maar de rechterlijke macht
van partijdigheid te beschuldigen in kerkelijke geschillen,
omdat zij daar rechters zijn in eigen zaak, dat is
weder een dier gevaarlijke uitingen van kerkelijke
dweepzucht.
Tal van gedingen komen voor de rechters omtrent
zaken, waarbij zij belang kunnen hebben, vraagstukken
bijv. van belastingen, van geldelijke ondernemingen
en dergelijke. Wie heeft er ooit aan gedacht, daarom
onze rechters van partijdigheid te verdenkenMaar
de kerkelijke dweepers gaan zeiven zoozeer op in den
engen kring van hun godsdienstige opvattingen, dat
zij bij anderen geen onbevangenheid kunnen onder
stellen! Aldus ondermijnt de clericale dweepzucht een
der voornaamste grondslagen van onzen Staatden
eerbied voor de rechterlijke macht.
De onteigening ten behoeve van den nieuwen Maas
mond is voor het oogenblik gestaakt. Het uitgetrokken
crediet was met bijna 1 millioen overschreden, en de
afgetreden Minister had geen gelden meer aangevraagd
Ongelukken, Kampen, misdaden, enz.
In Sardinië houden de roovers tegenwoordig weer
geducht huis. Den omtrek van Solanizza wordt door
drie benden, van meer dan honderd man, onveilig
gemaakt. Een dezer benden deed een aanval op eene
groote pachthoeve; de eigenaar en zijn gezin werden
gedood en de bandieten roofden een som van 25000 lire.
De overheid verlangt dringend militaire hulp.
Ook uit Anatolië meldt men staaltjes van de toe
nemende driestheid der roovers. Een vermogend Grieksch
koopman, Amico en zijn neef, die een paar brand
brieven onbeantwoord hadden gelaten, werden op klaar
lichten dag in een der drukste straten van Smyrna
gedood. De bevolking verkeert in hevige opgewonden
heid; de politie heeft reeds 180 personen in hechtenis
genomen.
Bij de mijngasontploffing in de kolenmijn St. Hellen
bij Workington, over welk ongeluk reeds kortelijk
werd melding gemaakt, werden 20 arbeiders gedood
en 10 gekwetst. Toen de lijken voor den dag werden
gebracht, waren ze zoo verminkt, dat men ze nauwe-