Z1ERIKZEESCQE COURANT.
voor het arrondis- .-.4^, scrnent Zierihzee.
1889. No. 10. Woensdag 6 Februari. 9Sste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden f 1,-. Franco per post 1
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mitscontantbetaald, 25 Ct.
Ule stukken, de redactie betreffende, gelieve men niterl'ik een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKENMAN
ZIERIKZEE, 5 Februari 1 8 8 9.
De Mei-stembus van 1889.
Zooals men weet, zou de Regeering een wets
ontwerp in gereedheid brengen tot herziening van de
tabel der vei'deeling van de provinciën in kiesdistricten.
Mocht dit zoo zijn, en het wetsontwerp voor Mei door
de beide Kamers der Staten-Generaal worden aan
genomen, dan zouden de Provinciale Staten moeten
ontbonden worden en zou ons alsdan niet een gedeelte
lijke, maar een algemeene verkiezing voor de Provinciale
Staten te wachten staan.
Onder den titel: »De Mei-stembus van 1889" bevat
het Katholieke orgaan De Tijd een ingezonden stuk,
ondeiteekend A. S., waarin met klem gewezen wordt
op het groote belang dezer verkiezingen.
De vooruitzichten voor de anti-liberalen bij de ver
kiezingen voor de Provinciale Staten zijn, zegt hij,
alles behalve rooskleurig; er zal heel wat gedaan
moeten worden, vóórdat een bevredigend resultaat
bereikt wordt, en toch, dit is niet onmogelijk.
Men weet waar zijn krachten te concentreeren.
Noord-Brabant en Limburg zijn vast; in Groningen,
Drente en Noord-Holland is geen meerderheid te be
halen in Utrecht is met geringe moeite de behaalde
meerderheid te behouden; in tie overige provinciën
komt het er op aan, den slag te winnen. Gelderland,
niemand twijfelt er aan, zal ditmaal zijn anti liberale
meerderheid definitief maken. Is dit het geval, dan
zijn wij zeker van 17 zetels in de Eerste Kamer.
Wordt dan ook Zuid-Holland gewonnen met zijn tien
zetels, dan is de meerderheid ons.
Met Zuid-Holland staat en valt de aanstaande
verkiezingscampagne met Zuid-Holland alles,
zonder Zuid-Holland niets (alleen wanneer onze
vrienden in alle overige provinciën Zeeland, Fries
land fin Overijsel de overwinning behaalden, zou
een meerderheid van 2, 2egge twee stemmen, in de
Eerste Kamer kunnen verkregen worden.
De strijd zal dus vooral in Zuid-Holland gestreden
moeten worden. Op het oogenblik bestaat de rechter
zijde in de Zuid-llollandsche Staten uit twaalf anti
revolutionairen, acht Katholieken en een tiental
conservatieven tegenover ongeveer vijftig liberalen.
Op de conservatieven valt echter niet veel te
rekenen; de een gaat rechts, de andere links.
Er moeten dus 15 a 20 zetels gewonnen worden.
Dit nu is over bet geheel niet onmogelijk.
Daarenboven, al werd de meerderheid reeds nu niet
behaald, het zou toch al een belangrijke overwinning
zijn, indien er gegronde hoop bestond, die bij de
volgende periodieke verkiezingen te verkrijgen.
Tot zoover de heer A. S.
Het zalvoegt de Zuidhollander er bijmet
het oog op het gewicht dezer verkiezingen, we! on-
noodig zijn, onze wakkere Kiesvereenigingen aan te
sporen, te gelegener tijd al haar krachten in te
spannen, om de meerderheid in de Provinciale Staten
van Zuid-Holland te helpen verplaatsen. De strijd zal
moeielijk zijn, doch hoe feller de worsteling is, des te
glorierijker is de overwinning. De a. s. verkiezingen
voor de Prov. Staten moeten dan ook nu reeds het
hoofdpunt ter behandeling zijn in de vergaderingen
der Kiesvereenigingen. Rott. Nbl.
Dr. Schaepman heeft van zijn kiezers te Wijk-bij-
Duorstede, bij afschrift van een besluit, in een ver
gadering genomen, de kennisgeving ontvangen, dat
men van hein verwacht dat hij zich in de Kamer
verklaren zal tegen den persoonlijken dienstplicht.
Wegens den zorgwekkenden toestand van Z. M.
den Koning heeft de commissie voor de feestviering
in April van den 75sten gedenkdag der bevrijding
der gemeente Deventer van het Fransche juk het
denkbeeld in overweging genomen, öm, in plaats van
het houden van eene openbare feestviering, een blijvend
gedenkteeken op te richten.
Blijkens bericht van 's Konings gezant te Brussel
wordt thans bij invoer in België van schapen, af
komstig uit Nederland, behalve het gewone bewijs
van herkomst ten genoegen der douane, overlegging
vereischt van een door een veearts afgegeven gezond
heidscertificaat, vermeldende tevens het aantal dieren
voor welke het geldt en het merk van den verkooper.
De handteekening van den veearts zal moeten gele
galiseerd zijn door de overheid der plaats van welke
de dieren komen en het aldus gelegaliseerd certificaat
zal tevens de verklaring van genoemde overheid moeten
bevatten of daarvan vergezeld gaan, dat sedert minstens
eene maand geen besmettelijke ziekte onder de schapen
ter plaatse is voorgekomen.
Overigens zal het certificaat slechts geldig zijn voor
den tijd van drie dagen en aan de ambtenaren der
douane moeten worden uitgereikt.
Ten einde nog in ruimeren kring de aandacht te
vestigen op de nieuwe hav.vj van Batavia en op de
gemakken, die zij voor de scheepvaart aanbiedt, is,
in overleg met het Indische bestuur, besloten tot het
in den handel brengen van eene beschrijving van de
haven Tandjong-Priok, tevens bevattende de noodige
aanwijzingen omtrent de aldaar geldende regelingen
en tarieven. Het voornemen bestaat, om van dit werkje
vertalingen in de Engelsche, Fransche en Duitsche
talen door middel van de Nedei landsche gezantschappen
en consulaten in het buitenland te doen verspreiden.
Aan het rapport van den secretaris van het comité
der Sehotsche kerk voor de buitenlandsche zending,
George Smith, uitgebracht in de veigadering van
Juni 1888 te Londen, gehouden bij gelegenheid van
het eerste eeuwfeest der Protestansche Zendinggenoot
schappen, waarvan thans het verslag is verschenen,
wordt het volgende ontleend over de zending vóór
honderd jaar en thans in de laatste Berichten" der
Utrechtsche Zendingsvereeniging
Hondeid jaar geleden waren de protestantsche kerken
met betrekking tot de zending in een diepen slaap.
In Nederland, Duitschland, Amerika ontvonkte echter
toen de geestdrift, die in 1813 het Engelsche par
lement er toe bracht de O. I. Compagnie te noodzaken
tot het toelaten van leeraars, en in 1833 bijna de
laatste overblijfselen van onverdraagzaamheid deed
verdwijnen.
Honderd jaar geleden stonden de christelijk genaamde
gouvernementen de zending tegen, en was dat deel
der heidenwereld, dat niet onder hun invloed stond,
gesloten, en nu is alleen nog Thibet en een gedeelte
van Mohammedaansch Turkije en Turkestan voor de
zending gesloten.
Hondeid jaar geleden bedroeg het getal menschen
op de gansche aarde 731 millioen, waaronder slechts
174 millioen Christenen, en onder dezen slechts 44
millioen hervormde belijders, en nu is het getal
bewoners van onzen aardbul verdubheid, waaronder
450 millioen christenen en onder dezen 165 millioen
hervormden. Statistieke opgaven bewijzen, dat de
christenen en de heidenvolken, die onder hun invloed
staan, in wasdom verre staan boven die, welke van
dien invloed verstoken zijn, en dat velen van deze
laatsten reeds uitgestorven zijn, of allengs uitsterven.
Met behulp van den krachtigen vooruitgang van
kolonisatie en christelijke beschaving hebben de pro
testantsche kerken sedert 1853 vrij wat meer gedaan,
dan dezen wasdom van het menschelijk geslacht een
voudig tijdelijk aan te zien. De 420 millioen menschen
in Europa, die in 1788 niet rneer dan 145 millioen
waren, hebben de heerschappij over de aarde. Van
dezen behoorden tot de Engelsch sprekende volken
aan het eind der vorige eeuw slechts 22 millioen,
die nu tot 115 millioen zijn gestegen.
Honderd jaar geleden waren beschaafde en ont
wikkelde christenbelijders, zoo mannen als vrouwen,
er niet toe te bewegen, zich persoonlijk aan het werk
der buitenlandsche zending te wijden, en tot 1813
waren de zendelingen uitsluitend landslieden en hand
werkers, voornamelijk uit Duitschland afkomstig, en
met Engelsch geld betaald, en nu zendt de kerk
hare uitnemendsten tot dien arbeid uit. Het leger
dezer zendingboden is tegenwoordig 7000 personen
sterk, en een derde ongeveer van hun zijn vrouwen,
terwijl liet getal der inlandsche predikers, bestemd
om de leeraars en bestuurders te worden van de
gemeenten uit de heidenen, die zelfstandige gemeenten
zullen worden, 35,000 bedraagt. Wat dit beteekent,
blijktuit de verklaring van den zendeling Henry
Martijn, die, toen hij één Mohammedaan tot het
christendom had gebracht, de bekeering van een Hindoe
een even verbazend wonder noemde als de opwekking
van een doode.
Honderd jaar geleden waren er in de geheele niet-
christelijke wereld op de 557 millioen nog geen 300
menschen, die tot het Evangelie bekeerd waren,
en nu zijn er op de 1000 millioen heidenen 300
millioen bekeerden. In dat gedeelte van lndië. waar
het Brahmanisme de heerschende godsdienst is, ver
meerdert het getal der christen-inboorlingen elk tiental
jaren met 81 procent, en het getal der niet-christenen
slechts met 6!/2 procent, zoodat daar nu twee millioen
christenen zijn.
Maar daarentegen honderd jaar geleden gaven
de vrienden der zending ruimer dan het veel grooter
getal van hen, die zich nu zendingsvrienden noemen.
Op zijn hoogst genomen dragen zij, hoofd voor hoofd,
tot de zaak der zending jaarlijks niet meer bij dan
75 centen; slechts een derde hunner brengt het tot
f 2,50. Dit was eene eeuw geleden hoofd voor hoofd
f 6,De zendeling Carey, die dit laatste mededeelt,
gaf zich zeiven, en f 564,000."
Ongelukken, Hampen, Nisdaden, enz.
In de vorige week vervoegden zich twee personen aan
den Noord wal te 's Hage bij een turfschipper, wiens met
de brandstof geladen schuit daar lag. Zij bestelden namens
een fabrikant, wonende aan het water in het andere
gedeelte van de stad, 10,000 turven. De schipper,
verblijd met deze aanzienlijke levering, begon echter
over de betaling te spreken en toen hij meer waar
borgen voor de ontvangst van zijn geld verlangde
dan de opgave van naam en woonplaats van den
lastgever, ging hij, op verzoek van een der twee
personen, stadwaaits om het geld ten kantore van
den ontbieder der brandstof te halen. De andere zou
achterblijven om op de schuit te passen. Toen de
schipper heengegaan was, voer de derde persoon met
de schuit weg. Hij was reeds bijna met het vaartuig
aan den uitgang der stad, toen hij, daar de werkelijke
schipper tot de overtuiging was gekomen, dat hij
bedrogen was, door de politie werd aangehouden.
Een zeldzaam geval is dezer dagen te Ziegenhain,
een Duitsch plaatsje, voorgekomen. Een ontslagen
gevangene en zijn kameraad, die in dezelfde omstan
digheid verkeerde, braken er namelijk in de gevangenis
in, om naar een verborgen schat te graven, welke
bestond in een bankbiljet van honderd mark, dat zij
reeds geruimen tijd aan een der cipiers ontstolen en
op de binnenplaats der gevangenis verborgen hadden.
Begunstigd door de duisternis nu, volvoerden de beide
spitsboeven het stoute stuk, om na den goeden afloop