Z1ERIKZEËSCHË COURANT.
voor het arrondis- aS**, semeat lierihzee.
1888. No. 9.
Woensdag 1 Februari.
91ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden f 1,-. Franco per post ƒ1,-
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct
Alle stakken, de redactie betreffende, gelieve men niterli.jk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II, LAKFAJIAiY.
ZIERIKZEE, 31 Jannari 188 8.
Men schrijft uit Middelburg, dd. 26 Januari:
Men zou zoo zeggen dat het bij ons al heel stil is,
wat betreft de aanstaande verkiezingen, en toch kan
men verzekerd zijn, dat beide partijen zich wel in
alle stilte, doch ook tot aan te tanden toe wapenen
voor den strijd, die ditmaal, ook in de Zeeuwsche
districten, bijzonder hevig zal zijn. De nieuwe kiezers
zijn een voorwerp van de bijzondere belangstelling van
beide partijen, en zoo langzamerhand begint ieder
zijne soldaten te tellen, waarop hij onbepaald rekenen
kan. Tengevolge van de aan de verschillende armbe
sturen gevraagde inlichtingen is reeds eene lijst in de
courant verschenen van hen, die de wet onder bedeelden
verstaat en dus wettelijk van kiesrecht zijn uitgesloten,
maar veel meer dan er van de voorloopig vastgestelde
lyst zullen worden afgevoerd, zullen er in de volgende
jaren bijkomen, daar zeer velen zich nog onbewust
zijn, het niet te versmaden recht van kiezer te bezitten.
Deze vooral zullen wel zoo spoedig mogelijk worden
opgezocht en gedrongen, althans een volgend jaar hunne
rechten te doen gelden. De liberale kiesvereeniging
»Eendracht maakt macht" heeft reeds eene vergadering
gehouden, waarin het bekende program is besproken,
terwijl in vele gemeenten anti-revolutionaire kiesver-
eenigingen worden opgericht, die zich onmiddellijk in
een groot aantal leden verheugen. Wie van anti
revolutionaire zijde candidaat voor de Tweede Kamer
zal worden gesteld, is nog onbekend, en toch zal de
keuze van den persoon een grooten invloed uitoefenen
op het te behalen succes van deze partij.
Te Zuidhorn trad dezer dagen dr. J. M. Smit op
om zijne beginselen te doen kennen, in verband met
de aanstaande verkiezingen. Onder meer andere denk
beelden, o. a. het afschaffen van titels en ridderorden
en de opheffing van het erfelijk Koningschap, uitte
hij ook het verlangen, dat geene door de Tweede
Kamer aangenomen wet in werking zou treden vóór
daarover gestemd was door alle meerderjarige manne
lijke ingezetenen, de onder curateele gestelden, enz.
uitgesloten.
Hoe ter wereld het iemand in de hersens kan komen
om den mijnwerker, den schippersknecht, den couranten-
ombrenger, den marskramer* den opperman eene stem
te doen uitbrengen over eene rechterlijke organisatie
of eene inkomsten-belasting of een tractaat, gaat
merkt de Amli. Ct. naar aanleiding hiervan op
ons begrip te boven, 'tls al wel, dat er zoovelen,
die niets van de zaken begrijpen, afgevaardigden mogen
kiezen deze kunnen althans geacht worden te weten
waarover er gestemd wordt.
In weerwil van door den minister van binnenlandsche
zaken bij herhaling, door tusschenkomst van de com
missarissen des Konings, aan de gemeentebesturen
gedane uitnoodigingen, om hem steeds mededeeling te
doen, zoodra zij kennis dragen dat tot slooping of
herstelling van gebouwen, welke geschiedkundige of
kunstwaarde hebben, zal worden overgegaan, komt
het nog herhaaldelijk voor, dat zoodanige gebouwen
worden gesloopt of herstellingen ondergaan, zonder dat
den minister vooraf de verlangde mededeeling wordt
verstrekt. De minister heeft zich daarom verplicht
gezien, den commissarissen des Konings andermaal te
verzoeken, de aandacht van de gemeentebesturen hierop
bij vernieuwing te vestigen, en daarbij er op te wijzen,
dat aan de stipte naleving der te dier zake gegeven
vooschriften de hand moet worden gehouden. Voorts,
dat hij voortaan ook van die besturen bericht tegemoet
ziet zoodra zij weten dat een gebouw, als hier be
doeld, hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk is of zal worden
besteigerd, opdat van de gelegenheid om zoodanig
monument op te meten en in teekening te brengen,
eventueel gebruik worde gemaakt.
Ook dit jaar zullen belangrijke gecombineerde oefe
ningen voor land- en zeemacht in de stelling van de
monden der Maas en het Haringvliet plaats hebben.
Te Leiden weet men ook wat schoolbouwen kost.
Er is een nieuwe openbare school noodig, waartoe
Burgem. en Weth. het Notarishuis op de Langebrug
willen aankoopen. Langs dezen weg zal die school
86,500 kosten.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Am
sterdam vereenigt zich met den wensch der Kamer
te Rotterdam om beide gemeenten telefonisch met
elkander te verbinden.
De bronzen stukken geschut (9 cM. voorlaad systeem)
welke bewaard werden op het terrein vóór het hos
pitaal te Willemstad, zijn met de paviljoenschuit »Op
hoop van zegen" naar 's-Gravenhage vervoerd om
aldaar te worden hergoten.
Wat kan door den Nederlandschen wetgever tot
bestrijding der dronkenschap worden gedaan? In
de Volksvriend worden onderscheidene wenschen geuit,
welke vooral tot de regeering worden gericht.
Het blad wil dat de maandelijksche tabellen van
ziekten en sterfte en haar vermoedelijke oorzaak worden
vermeerderd met eene uitdrukkelijke aanwijzing omtrent
het aandeel van het gebruik van sterken drank aan
beiden. Het wil de vraag aan een opzettelijk onderzoek
van een beantwoording door het geneeskundig staats
toezicht en door de voornaamste geleerde genootschappen
van natuur- en scheikunde onderwerpen, wat hun
meening is omtrent de schadelijkheid of onschadelijkheid
van het gebruik van dranken, uit kunstmatig bereiden
alcohol bestaande of daarmede vermengd, voor den
mensch, voor volwassenen en kinderen, voor mannelijk
en vrouwelijk geslacht. Het wil aanvulling van de
jaarlijksche verslagen omtrent het armwezen met eene
bijzondere afdeeling, ter verkrijging van eene bena
derende kennis van den invloed van het drankgebruik,
rechtstreeks en onmiddellijk, op openbare en huiszittende
armoede. Het wil verduidelijking van de jaarlijksche
statistiek van rechtspleging en gevangenissen, even
als in andere beschaafde landen plaats heeft, met
eene nauwkeurige opgave van de gevallen van misdrijf
en veroordeeling, die den sterken drank, althans
dronkenschap, rechtstreeks of zijdelings tot oorzaak
hebben. Het verlangt verder de burgerrechtelijke
statistiek in zake echtscheiding, curatele en krank
zinnigheid tot heldere volledigheid te brengen omtrent
de schuld van den sterken drank, althans van dronken
schap, in deze gevallen van huiselijke ellende. Eindelijk
wil het ten strengste de hand doen houden aan de
maatregelen tot beperking van den kleinhandel in
sterken drank en beteugeling van openbare dronken
schap, en tot dat einde: 1. de bestaande drankwet
zuiveren van dubbelzinnigheden en 2. de gemeente
besturen zoowel als de rechterlijke macht, en inzon
derheid het openbaar ministerie en de politie van
rijk en gemeenten van voorschriften voorzien die de
bereiking van dit doel der wet, in afwachting van
strengere maatregelen, zooveel mogelijk kunnen ver
zekeren.
Wanneer slechts een gering deel van hetgeen de
Volksvriend wenscht, in 1888 mocht verwezenlijkt
worden, zou men reeds groote reden tot voldoening
hebben, voegt het W. v. h. R. hierbij.
Men bericht aan het D. v. Z.-H. van zeer vertrouw
bare zijde:
Onlangs deed het bericht de ronde in onderscheiden
bladen, dat de Britsche regeering de concessie, verleend
aan de Ned. Zuid-Afrikaansche Spoorw.-Maatsch., zou
doen in duigen vallen. Eenig nadenken had reeds een
ieder van de ongerijmdheid van dit uit Natal overgewaaid
bericht kunnen overtuigen. De Britsche regeering heeft
even weinig bevoegdheid om iets dergelijks te onder
nemen, als om eene spoorweg-onderneming in eenig
ander haar vreemd land onmogelijk te maken. Het
behoeft dan ook nauwelijks gezegd, dat de Britsche
regeering, wier betrekkingen met de Z.-A. Republiek
thans uitnemend zijn, zich aan dergelijke aanmatiging
volstrekt niet heeft schuldig gemaakt.
De Haagsche bladen berichten, dat de heer Völlmar,
directeur der Kon. militaire kapel van het regiment
grenadiers en jagers, Zaterdagmorgen op de repetitie
aan de leden dier kapel bekend gemaakt heeft, dat
hij met het oog op zijn gezondheidstoestand, niet zeker
was, de vermoeienissen van den aanstaanden zomer te
kunnen weerstaan en daarom den regiments-commandant
had verzocht, hem tegen het voorjaar voor pensioen
voor te dragen.
De heer Armand Diepen bespreekt in het D. v. Z.-R.
de brochure, die mr. J. G. Patijn in 't licht heeft
gegeven onder den titel: de malaise en het protec
tionisme. Geheel onjuist acht de heer D. de conclussie
van den heer Patijn, dat de protectionisten, zonder
dat zij het bedoelden, opnieuw het bewijs leverden
van de stelling, dat het protectionisme in de eerste
plaats schade toebrengt aan het land, dat er toe
overgaat, en vervolgens aan alle andere volken.
Mijne conclusie schrijft de heer D. is deze:
De ontzaglijke vermeerdering der graan-invoeren uit
Amerika en Indië is de hoofd-, zoo niet de eenige
oorzaak der Europeesche crisis. Allerwege is landbouw-
arbeid stilgezet of bijna waardeloos geworden. Dat
verlies van arbeid en van opbrengst van den arbeid
heeft zich, èn tengevolge van de daarmede gepaard
gaande daling der koopvracht, èn ten gevolge der
algemeene verscherpte mededinging, over alle klassen
en rangen der bevolking verspreid. Alle Staten van
Europa zuchten onder dien druk, doch ieder volk
heeft in de eerste plaats voor zijn eigen belangen te
zorgen; het is dus niet alleen natuurlijk, doch zelfs
plichtmatig, dat zij, die den toestand doorzien, hetzij
door protectionistische maatregelen, hetzij door andere
(men denke aan het verbod van invoer van vee in
Engeland), een gedeelte van den verloren nationalen
arbeid trachten te herwinnen. Deze maatregelen,
genomen tegenover producten der Europeesche naburen,
kunnen, ofschoon van ontegenzeggelijk voordeel voor
het land dat ze toepast, van nadeel zijn voor de
overige landen in dit werelddeel. Europa, althans
westelijk Europa, en in westelijk Europa zelfs die
landen, welke zich nu, wat de nijverheid betreft,
hoog, doch wat den landbouw aangaat nog te weinig
beschermen, zullen eerst dan de crisis zien voorbijgaan,
wanneer Europa door middel van voldoende landbouw-
bescherming aan zijn landbouw een behoorlijk voort
bestaan zal verzekerd hebben.
De gezondheidstoestand des Konings geeft, volgens
den kroniekschrijver der N. Gr. Ctin den laatsten
tyd geen bijzondere aanleiding tot klagen, maar Z. M.
wordt tot hiertoe toch nog altijd belet, zich ook maar
een oogenblik buiten het paleis te begeven. De koningin
stelt het publiek door haar schier dagel^jksche wandel
ritten met de lieve kleine prinses schadeloos.
's Konings toestand moge hem beletten het paleis
te verlaten, niet om ten hove de vreemdelingen te
ontvangen, die uit Siam naar Europa zijn gekomen,
om met verschillende rijken tractaten te sluiten. Ik
had mij, zegt de kroniekschrijver, de lang vooraf
