ZllkïkZIISIIII COURANT.
voor het arrondis- sement Zierikzee.
1889. No. 3. Zaterdag 12 Januari. 92ste jaargang,
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden 1Franco per post ƒ1,-
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van '16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct
llle stukken, «Ie redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever 11. LARENMAN.
ZIERIKZEE, 11 Januari 1 8 8 9.
In het blad de Vacature wordt onder den titel:
»Een vraagstuk van moraliteit", de levensverzekering
der onderwijzers behandeld, een onderwerp, dat
veel belangstelling verdient, omdat hetgeen de schrijver
zegt van deze ambtenaren bijna op eiken stand in
de maatschappij en op ieder weldenkende in meerdere
of mindere mate van toepassing is, wien geen offer
te zwaar raag vallen, om vrouw en kind na zijn dood
niet onverzorgd achter te laten. Op de opmerking,
dat het inkomen van een onderwijzer niet toereikend
is, om daarvan een gedeelte af te zonderen voor
levensverzekering, antwoordt de schrijver, dat het
zorgen voor de toekomst van vrouw en kroost tot
de eerste levensbehoeften behoort, evenals huishuur,
kleeding en voeding, en een jongmensch heeft niet
het recht, eene vrouw, aan zich te verbinden, indien
hij niet in staat is, bij zijne overige noodzakelijke
levensbehoeften, de kosten van de premie der levens
verzekering te betalenvoor onderwijzers is trouwens
de gelegenheid tot sluiten eener levensverzekering zoo
gemakkelijk en de premie zoo laag, in vergelijking
van die van groote maatschappijen, zonder dat de
soliditeit iets te wenschen overlaat. Daarbij komt nog,
dat het heilige moeten gewoonlijk het hunnen met
zich medevoert. Bij den aanvang van het nieuwe jaar
zal de zorgzame huisvader by het afsluiten van zijn
boek nog weieens de uitgaven van het afgeloopen
jaar de revue laten passeeren, en dan twijfelt de schr.
niet, of ieder zal dan in den vorm van tabak, van
voormiddags-hartversterking of dergelijke een bedrag
aan onnoodige uitgaven vinden, voldoende om een
kipitaaltje van duizend of vijftien honderd gulden te
verzekeren. Een zoodanig kapitaaltje is wel geen
vermogen, maar toch ook het meeste wat door bedel
brieven bijeengebracht kan worden, en als daarin
dan verzekerd wordt, dat een zoodanig kapitaaltje
voldoende is om de weduwe in staat te stellen in
haar levensonderhoud te voorzien, dan heeft het hoofd
van het gezin zijn plicht verzaakt, als hij niet zelf
eene verzekering voor dat bedrag gesloten heeft. Laten
dus, zegt de schrijver, de onderwijzers bij het sluiten
van het boekjaar, hunne uitgaven de revue laten
passeeren en zich haasten om een offer te brengen,
dat hem behoedt voor de schande, dat na hunnen
dood een beroep gedaan moet worden op de lief
dadigheid hunner collega's, omdat zij zelf hun eersten
plicht als huisvaders verzaakt hebben.
Men schrijft uit Middelburg
Eindelijk, na veel moeite, is de wensch van velen
vervuld, dat ook de hoofdstad van Zeeland een eigen
terrein zou bezitten, waarop men zonder gevaar schaatsen
zou kunnen rijden. Het ontzettend ongeluk, verleden
jaar gebeurd, heeft zeker een krachtigen stoot gegeven om
dat doel te bereiken. Weldra waren eenige daar ge
legen weilanden aangekocht, omringd door een aarden
wal, die tevens tot wandelplaats van het niet schaatsen
rijdend publiek moest dienen, uitgemalen, de slooten
gedicht, ververschingstenten opgricht en nu wachte
men maar op de noodige vorst en do pret zou beginnen
Edoch, men schijnt niet gerekend te hebben, dat de
grondslag van bedoelde weiden zeer zouthoudend is,
en dat door de doorsijpeling van het kanaal Middel-
burg-Vlissingen dat zoutgehalte, ook al komt er in de
kom nog zooveel hemelwater, toch nog van die
hoegrootheid blijft, dat het ijs onberijdbaar is. Terwijl
men dan ook heden reeds op onze schoone stadsvesten
druk reed, lag de baan der ijsclub eenzaam en verlaten
en deden de ledige tafels en stoelen aan den voorbij
ganger zien, hoe prettig en gezellig het daar zou zijn,
als ze door eene vroolijke menigte waren ingenomen.
Er wordt beweerd, dat de baan nooit goed zal worden,
en is dat het geval, dan is het zeker te bejammeren,
dat er zooveel geld is weggegooid. Te feliciteeren is
de grondeigenaar, die zijne slechte weiden verre boven
de waarde heeft verkocht, en wellicht zullen ook de
eenden ons IJsclub-bestuur dankbaar zijn, dat het
voor zoo'n mooie plas heeft gezorgd, terwijl ook de
eigenaar der jacht nog kans heeft, van achter den
wal een gans of eendje te bemachtigen.
Men bericht, dat de gepens. luit.-kolonel Verstege
bij het gerechtshof in verzet is gekomen tegen het
bevel van de rechtbank te 's Gravenhage, waarbij zijne
zaak, aangebracht op aanklacht van den gepens. luit.-
kolonel De Rochemont, naar de openbare terechtzitting
van de rechtbank is verwezen.
Mr. N. P. van den Berg heeft hij de firma G. Kolff
en Co. een geheel omgewerkten en vermeerderden
herdruk het licht doen zien van de artikelen, door
hem in November 1883 in het Algemeen Dagblad
voor N.-l. geplaatst over den graanhandel in Bi itsch-
Indië. In weerwil van de tegenovergestelde meening
van sommigen, wier denkbeelden nader worden ont
wikkeld, komt de schrijver ook nu tot de slotsom, dat
de uitbreiding van graanbouw en graanhandel een van
de voorname oorzaken is van den vooruitgang en de
welvaart, die in Britsch-ïndië vallen waar te nemen.
Dit is niet alleen aan de natuur te danken, maar ook
aan de verstandige, van alle kleingeestigheid warsche
staatkunde der regeëring, wier zorgen steeds vóór alle*
gericht zijn op ontwikkeling van de voortbrengende
krachten van het land en de wegruiming van de be
lemmeringen, welke aan die ontwikkeling schaden
kunnen. Wat die stoffelijke ontwikkeling betreft,
kunnen wij, volgens den schrijver, ongetwijfeld met
vrucht bij onze naburen ter schole gaan.
Het boek is opgedragen »aan de nagedachtenis van
Gerrit Willem Eekhout, secretaris van de Soekaboemische
landbouw-vereeniging, den wakkeren strijder voor
Indië's belangen."
In de Friesche gemeente Krimmerd is in het vorige
jaar bijna één derde deel der bevolking overleden.
In het Leidsch Dagblad wenscht een inzender dat
voortaan de frankeering van kaartjes van 30 December
tot 4 Januari op 3 ets. gebracht worde, dan zal de
stroom wat verminderen en de overmatige arbeid der
postambtenaren meer winstgevend worden. Die meer
dere winst kon dan worden aangewend om voor de
postwissels een betere soort karton te gebruiken, want
het tegenwoordige is al bijzonder slecht. De vezels van
hout of stroo liggen bijna los op de oppervlakte, zoodat
men een eigenaardige soort van pennen noodig heeft
om ze te beschrijven. Vooral tegenover het buitenland
staat dat slechte karton zoo armoedig. Het publiek
betaalt ya cent per stuk en bij groote hoeveelheden
is daar toch wel wat goeds voor te leveren.
Vlugge postverzending!
De adresbanden van een Haagsche Courant, die
Zondagmorgen te Goes besteld werden, droegen de
postmerken's-Gravenhage 6 Jan. 89, 89 N.Goes
6 Jan. 89, 9—10 V.
De courant was dus 23 uren vroeger te Goes, dan
zij te 's-Gravenhage was afgestempeld.
Vijf tegen één
De socialist Fortuyn, tegen wien te Drachten proces
verbaal is opgemaakt, ontkende voor den rechter van
instructie de opruiende woorden gesproken te hebben,
welke het proces-ver baal meldde. Vijf politie-agenten
verklaarden echter, dat dit wel het geval was.
De Klokhet nieuwe weekblad der volkspartij in
de districten Schoterland en Wolvega, heeft het kamer
lid Okma onder handen genomen, den anti-revolutionair,
die door de hulp der volkspartij in 't district Wolvega
tot lid van de Tweede Kamer werd gekozen. Men
had toen, naar 't blad doet opmerken, te kiezen tusschen
twee kwaden en koos het minst schadelijke, bouwende
op de beloften, die zonder voorbehoud door den heer
Okma werden afgelegd. Maar in de Kamer is niets
gebleken van trouw aan deze beloften. De »man uit
het volk", die bij beloofd had te zullen zijn, kwam
niet voor den dag. Bij de stemming zocht hij steeds
naar de zijde der »groote oomes". En bij de stemming
over de belasting-motie van den heer Domela Nieu-
wenhuis bleef hij weg.
In naam der volkspartij roept het blad den heer
Okma openlijk ter verantwoording, onder bedreiging,
dat het hem 't zeer lastig maken zal, wanneer hij
daaraan niet kan of wil voldoen.
Twintig jaren geleden werd het torenuurwerk te
Scheveningen door een ander vervangen. Enkele deelen,
waaronder de slinger, werden door het gemeentebestuur
aan het Stedelijk Museum afgestaan. Nu ontstond
een paar jaar geleden in een der bladen een polemiek
over het eerste (althans in 't openbaar bekende) slin
geruurwerk van Christiaan Huygens in bedoeld toren
uurwerk. Door de nasporingen van den Directeur van
het gemeente-museum, den heer Servaas van Rooijen,
werden die deelen van het uurwerk bijeengebracht.
Thans kan men in het museum den slinger zien
hangen en zich bewegen ongeveer zooals hij in Huj^gens'
tijd het uurwerk in werking bracht. Men ziet er tevens
het schakelrad en een ijzeren voorwerp in den vorm
van een vogel, die merkwaardig is om het smeedwerk
ter verduidelijking zijn bijgemaakt de veer, welke
door Huygens werd aangebracht om een gelijkmatige
slingerbeweging te verkrijgen en het gewicht zooals
indertijd aan den slinger bevestigd was.
Zeer eigenaardig, wat de zwaarte van dit gewicht
betreft, is de eigenhandige aanteekening van Christiaan
Huygens in dato 23 Januari 1658, van dezen inhoud:
»Het werk op Scheveningen is tegenwoordig aan den
»gang heeft dezen nagt gegaan: »de bol (het gewicht
»was schuitvormig) is een gewigt van 50 pd. doch
»denke wat minder er aan te hangenen zijn veer
»en ketting wat anders te maken: het heeft naar
»gissing een quartier in 24 uren verloopen. Ik meyne
»op morgen gaan den middag dan weer heen te gaan."
Later bracht Huygens nog verschillende verbeteringen
aan. De eer der uitvinding werd destijds betwist door
den Rotterdamschen horlogemaker Simon Douw, die
(volgens het Album der Natuur) zich op gewelddadige
wijze toegang tot den toren had verschaft. De heer
A. Kaiser, vroeger stads uurwerkmaker, bijgestaan
door zijn zoon, heeft bij de oude stukken, welker
opstelling hem was opgedragen, nog een viertal mo
dellen opgehangen, getuigende van de voortgaande
verbeteringen der slinger-uurwerken, zoodat men de
ontwikkeling gemakkelijk kan volgen.
Ook een boekbeoordeeiing 1
De redactie van den Spectator zond aan een mede
werker een boek ter beoordeeling en ontving bet van
dezen terug met een verwijzing naar Jeremia 51 vers 63.
Daarin leest men:
»En het zal geschieden, als zij geëindigd zullen hebben
dit boek te lezen, dan zult gij eenen steen daaraan
binden en werpen het in het midden van de Frath."
De gemeenteraad van De Smilde heeft op den
aandrang van den minister van binnenlandsche zaken
het aan de onderwijzers verleende ontslag ingetrokken.
Het besluit werd genomen met 9 tegen 2 stemmen.
