Z1ERIKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis- seiaent Zierikzee.
1887. No. 78. Zaterdag 8 October. 90ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden f 1,-. Franco per post f 1,-.
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad '10 Cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKEAMAA.
ZIERIKZEE, 7 October 1 8 8 7.
De commissaris van politie te Goes heeft als maatregel
van voorzorg tegen misdrijven, de ingezetenen uit -
genoodigd, wanneer zij uit de stad gaan, hem daarvan
mededeeling te doen.
De zaak-Willink-Ketjen!
Uit Den Haag wordt aan de Ziuolsche Ct. geschreven
De lezing van Ketjen's Open Brief geeft een zeer
pijnlijken indruk, en het kan niet bevreemden, dat
de- heer Ketjen, als 't ware door allerlei ininisterieele
beloften gewiegd, allengs in een staat is gebracht,
die tot zeer treurige uitbarstingen voeren kan. Men
leze zijn brief, en dan zal men met mij instemmen,
dat hij den toon der waarheid getroffen beeft. Bedrieg
ik mij hierin niet, dat er dan ook mannen mogen
opstaan om hem te steunen in zijn streven naar
recht. En is hij een slachtoffer van willekeur en
onrecht, dat hij dan ook afdoend geholpen worde!
Waarlijk, M u 11 a t u 1 i heeft genoeg geleden, om
het althans onmogelijk te maken, dat nogmaals een
landsdienaar, die zijn plicht deed, met vrouw en
kinderen tot den bedelstaf wordt gebracht, omdat
hij durfde optreden ook tegen de hoogstgeplaatsten.
Op het Prins-Hendrikplein, waar de oud-kommandant
van het Indische leger, de generaal Boumeester, woont,
hield dezer dagen de politie de wacht, omdat de
heer K., naar 't scheen, tot ernstige feitelijkheden
wilde overgaan, gelijk hij ook eenigen tijd den min.
Sprenger Van Eijk persoonlijk heeft gedreigd. Misschien
heeft zijn beroep op de natie het gevolg, dat het
volle licht over deze zaak ontstoken wordt, en dat
de heer K. dan inziet dat het verre verkieslijker is,
de openbare meening gericht te doen houden, dan
als eigen rechter op te treden.
Het hoofdbestuur van de vereeniging van leeraren
bij het midd. onderwijs heeft een adres gezonden aan
de ministers van oorlog, marine, financiën, binnenl.
zaken en waterstaat, waarin aangetoond wordt dat
voor vele takken van openbaren dienst de opleiding
aan de Hoogere Burgerscholen bijna niet of in het
geheel niet mogelijk is. Voor de betrekkingen bij de
posterijen, de belastingen en het kadaster, de marine,
voor de toelating tot de rijks-veeartsenijschool, worden
examens van algemeene voorbereiding afgenomen, welke
in het geheel geen rekening houden met de organisatie
van het midd. onderw. en met het leerplan, aan de
Hoogere Burgerscholen in 't algemeen gevolgd. Daar
door worden de leerlingen, welke zich voor genoemde
en wellicht nog andere takken willen voorbereiden,
van de openbare middelbare school naar de bijzondere
school gedreven, omdat de middelbare school niet de
geschikte plaats is waar de voor hun loopbaan ver-
eischte kundigheden in den voor hen meest geschikten
vorm worden opgedaan.
In eene vergadering der vereeniging is daarom het
gevoelen uitgesproken, dat het in het belang niet
alleen van de verschillende takken van openbaren dienst,
maar ook van de financiën van rijk, gemeenten en
ouders wenschelijk is, de toelating tot tal van takken
van openbaren dienst niet uitsluitend afhankelijk te
stellen van de speciale examens daarvoor ingesteld,
maar daarbij ook rekening te houden met het bezit
van een einddiploma eener Hoogere Burgerschool, hetzij
van driejarigen, hetzij van vijfjarigen cursus.
Ten einde bij het eindexamen eener Hoogere Burger
school met 3jarigen cursus de noodige waarborgen te
verkrijgen, dat het diploma niet aan ongeschikten
wordt uitgereikt, verdient wel het stelsel van gecom
mitteerden, thans bij de gymnasia ingevoerd, de meeste
aanbeveling.
In dit stelsel zou het dan gewenscht zijn, om,
evenals voor de toelating tot de universiteit, jaarlijks
aan die leerlingen, welke geen Hoogere Burgerschool
hebben bezocht, gelegenheid te geven, examen af te
leggen voor een afzonderlijke commissie, die diploma's
zou kunnen uitreiken, gelijkstaande met het eind
diploma der Hoogere Burgerscholen met vijfjarigen
Het N. v. d. D. dringt aan op de instelling eener
commissie van onderzoek door de vereeniging van
leeraren bij het M. 0., opdat het geval van dr. J. M.
Smit in het volle licht worde gesteld. Het is niet
genoeg te weten, dat de heer Smit goed en degelijk
onderwijs gaf, dat hij in de school zich van ergernis
gevende uitdrukkingen onthield, enz. Door kortweg
den eisch te stellen, dat ieder ondenvyzer zonder
onderscheid en zonder verdero overweging het recht
heeft buiten de school alles te doen zeggen, wat hij
maar wil, zegt men eenvoudig een dwaasheid, in den
trant van de toosten, door de volksmenners en de
dolzinnige wijsgeeren van alle eeuwen als de hoogste
wijsheid uitgegalmd, maar door niemand ooit als
bindend voor alle gevallen opgevat.
Wij verlangen, zegt het N. v. d. D., dat de com
missie van leeraren bij het -M. O., die wij voor dit
geval in het leven willen zien treden, zich in Apeldoorn
volledig op de hoogte stelle, en dat alles wat ter
zake dienen kan openbaar worde gemaakt.
»Wij verlangen dit, omdat wij ons niet kunnen
voorstellen, dat eenig gemeentebestuur of andere autori
teit in Nederland den moed zou hebben een zoo
grooten misgreep te doen als het ontslag van dr. Smit
zou zijn, indien de gronden daarvoor inderdaad zóó
ten eenenmale ontbreken als sommigen meenen.
»Ware dit onverhoopt echter wel het geval, dan
zou het ontslag van dr. Smit inderdaad een zaak van
hoogernstigen en diep ingrijpenden aard zijn, waar
tegen al wat in Nederland wij zeggen niet liberaal
of anti-liberaal is, maar wat prijs stelt op onze
duur gekochte vrijheid van denken en spreken, met
alle kracht behoort te protesteeren."
Te Amsterdam is door de vereeniging «Algemeen
Kies- en Stemrecht" eene bijeenkomst gehouden, naar
aanleiding van het ontslag van den leeaar bij het
middelbaar onderwijs te Apeldoorn, dr. J. M. Smit.
Mr. W. A. Paap hield eene rede tot inleiding van
het debat. In den loop daarvan uitte hij den wensch,
dat de nieuwe wetsbepaling betreffende beleediging
zou vervallen, dat geen drukpers-delicten werden erkend
en de vervolging wegens opruiing werd afgeschaft.
Eene motie werd aangenomen, waarin verklaard
wordt, dat het besluit van den gemeenteraad van
Apeldoorn op geen enkele wettelijke bepaling berust
en in strijd is met de wetgeving en liet algemeen
belang. Het bestuur had gewild, dat deze motie zou
worden opgezonden aan het uitvoerend bewind, ver
gezeld van het verzoek om het besluit van den
gemeenteraad van Apeldoorn te vernietigen. Daartegen
verzette zich echter de heer Croll, die verklaarde niet
te willen, dat men zich wenden zou tot een regeering,
die «reeds jaren lang de rechten van het volk met
voeten had getreden". De motie behoorde bij de
Tweede Kamer, die dan de regeering zou kunnen
interpelleeren. Besloten werd tot verzending van de
motie aan de Tweede Kamer.
De Amhi Ct. brengt den minister van waterstaat
hulde voor 't brengen op zijne begrooting van een post,
bestemd tot onderstand aan tijdelijke ambtenaren bij
de staats-spoorwegen, die in het volgende jaar zullen
ontslagen worden. De minister van waterstaat geeft
hiermede een goed voorbeeld aan zijn ambtgenoot van
binnenl. zaken, die door zijne wet van 1876 de docenten
der latijnsche scholen, die volstrekt niet konden meenen,
dat zij een tydelijken werkkring hadden, hunne betrek
king heeft ontnomen, zonder toekenning van wachtgeld
of pensioen. Toch zou liet voorkomen dier onrechtvaardig
heid aan het rijk slechts f 4000 gedurende eenige
jaren gekost hebben, te betalen uit de aan de kleine
gemeenten ontnomen subsidiën, die nog wel grooten-
deels uit vroegere kerkelijke goederen voortsproten en
dus niet aan het rijk toebehoorden. De minister zeide,
op eene opmerking van den heer Pompe van Meerder-
voort, overweging van de zaak toe; maar nog steeds
wacht men op antwoord. De hoogere politiek merkt
de Arnh. Ct. op schijnt dergelijke kleinigheden
(die echter voor de verongelijkten geen kleinigheden
zijn) in de Tweede Kamer te doen vergeten.
Ten dienste van het ziekenvervoer heeft de Exploitatie-
Maatschappij een rijtuig cloen vervaardigendat
volgender wijze is ingericht.
Het rijtuig bestaat uit drie afdeelingen, die door
deuren met elkander gemeenschap hebbenaan het
eene eind is een halve coupé met ruimte voor twee
zitplaatsen, van hier uit komt men in een salon ter
lengte van 3,83 M.
Dit salon bevat het bed voor den zieke, vier leuning
stoelen, een tafel en een bank. Door het neerslaan
van de rugleuning kan het bed in een zitbank worden
veranderd, het staat op rollen en is tevens voorzien
van handvatten, ten einde den patient er mede in-
en uit het rijtuig te brengen.
Met het oog hierop zijn de portieren in de beide
zijwanden van het station dubbel; hierdoor wordteen
opening verkregen van 1,20 M.
Uit het salon komt men in een afdeeling bevattende
een waschtoestel en een clozet, en daarachter bevindt
zich een ruimte met 5 zitplaatsen.
In de fabriek «Nürnbei'g" te Neurenberg is het
fraaie voertuig vervaardigd.
Naar de N. Rott. Ct. verneemt, bestaat bij het
bestuur van de scherpschutters-veréeniging «Rotterdam"
het plan om in het volgend jaar een nationalen schiet
wedstrijd te houden.
"Volgens de Echo zou de heer F. Domela Nieuwen-
huis uit Zwitserland zijn teruggekeerd en zich weder
in den Haag bevinden.
De oud-minister van Koloniën Van Bloemen Waanders
slaakt «een noodkreet", bij den heer Susan in
Den Haag verschenen. Onder den indruk der berichten
van den slechten koffie-oogst en van den hoogst on-
beduidenden suikeruitvoer naar Nederland, voorziet
hij den ondergang van ons land. In enkele trekken
tracht hij tegen elkander over te stellen den bloei
van onzen handel onder 't beschermend stelsel en zijn
verval onder het vrijgevig stolsel, een en ander met
zeer groote overdrijving en eenzijdigheid. De brochure
geeft meer losse opmerkingen dan aaneengeschakelde
redeneering. Zij is werkelijk een noodkreet, die het
vaderlandslievend hart van den heer Waanders alle
eer aandoet, maar inderdaad weinig gemotiveerd is.
Is de slechte koffie-oogst ook al aan de vrijzinnige
beginselen te wijten? Vad.
Terwijl in het buitenland in zeer vele schouwburgen
het voorschrift bestaat dat dames, die in de stalles
of het parterre plaats nemen, verplicht zijn de hoeden
af te zetten, wordt dit tot dusverre in ons land aan
de welwillendheid der dames overgelaten. Toch zijn
die hoeden zeer belemmerend voor de toeschouwers,
die op de banken achter haar zitten, en de directie
van den schouwburg te Arnhem heeft dan ook aan
de dames het beleefd verzoek gericht, om hare hoeden
niet op te houden.
