ZÏËÏÏÏKZEESCHE COURANT.
1886. No. 64. Woensdag 25 Augustus. 89ste jaargang.
Binnenland.
ZIE RIK ZEE, 24 Augustus 188
Programma van het Vierde en Laatste Zomer-Concert
in Parklust op Vrijdag 27 Augustus a.s., 's avonds
8 uur precies.
4. Le tarnbour-major. Pas-redoublé. Briffaiix.
2. Ouverture. LouiseCanivez.
3. Fantaisie »Carmen"Bizet.
4. Der lustige Trompeter. Polka voor
PistonNecke.
5. A pied et a cheval. Pas-redoublé. Painparé.
6. Concertino voor B Clarinet, met
begeleiding van Harmonie. Arr.
D. li. Ezermanv. d. Boagaerde.
7. A l'opéra comique! Mosaique Kessels.
8. Kunstier Leben. ValseStrauss.
9. QuadrilleKessels.
Het programma van het onderwijs in het leerjaar
4886—87, te geven aan de Rijks-landbouwschool te
Wageningen, is met bijzondere zorg door den directeur
dier instelling, den heer L. Broekema, samengesteld.
Alle mogelijke opgaven, die den belangstellende en
belanghebbende kan interesseeren, zijn in dit programma
verzameld.
Door den directeur van het Proefstation, den heer
Adolf Mayer, is een overzicht der in 4885 gedane
onderzoekingen aan het programma toegevoegd.
De gemeenteraad van Vlissingen heeft de adressen
tot afschaffing der kermis behandeld. Met algemeene
stemmen, op twee na, werd daarop afwijzend beschikt.
Door middel van een buitengewoon politie—blad
wordt door den officier van justitie te Dordrecht de
opsporing en aanhouding gevraagd van Willem Con-
standse, geboren te Brouwershaven, oud 29 jaren,
lang en schraal van postuur en met donker haar,
vermoedelijk gekleed in een bruin pak en een fantasie-
hoed. Tegen hem is door de arrondissements-rechtbank
te Dordrecht wegens bedriegelijke oplichting rechts
ingang met bevel tot gevangenneming verleend.
De Amst. Ct. verneemt, dat mevrouw Bulkley ernstig
ongesteld is, zoodat door deskundigen haar onverwijld
ontslag uit de gevangenis noodig wordt geoordeeld.
In de barbiersvereeniging te Amsterdam is het feit
ter sprake gebracht, dat de buitenlandsche vakgenooten
veel beter betaald worden dan onze Figaro's. Vooral
wordt er geklaagd over de geringe betaling van
klanten, die ver uit de buurt wonen, en toch maar
op het juiste uur willen geschoren zijn. liet plan
moet bestaan, de zoogenaamde buitenklanten een
weinig meer bij den neus te nemen."
De kapt. R., van de 3e comp. 2e reg. inf. te
Maastricht, is door een serg.-majoor bij den generaal-
majoor, ter gelegenheid van de dezer dagen door dien
opperofficier gehouden inspectie, aangeklaagd, als tegen
zijn ondergeschikten minder gepaste uitdrukkingen te
bezigen. De generaal oordeelde de klacht gewichtig
genoeg om haar door een commissie, bestaande uit
de kapiteins Stokhuyzen, Le Jolle en van Selm, te
doen onderzoeken.
Uit Oosterbeek meldt men:
Tengevolge van den gunstigen stand der beetwortelen,
niet alleen in deze gemeente, maar ook op de Veluwe
en in de Betuwe, zal de beetwortel-suikerfabriek alhier
reeds de volgende maand in werking worden gebracht.
De politie te 's Ilage heeft Zaterdag een 1 OOtal honden
opgevangen, die niet van een muilkorf waren voorzien.
In afwachting hunner executie zijn zij in het asyl
opgenomen.
Op het beklag van den pastoor van Asveld te
Franeker over den onderwijzer J. Holling aldaar is
door den minister van binnenlandsche zaken beschikt.
Vermits de den onderwijzer ten laste gelegde laakbare
handelingen niet door het onderzoek zijn bewezen, is
aan den adressant te kennen gegeven, dat ten deze
voor tusschenkomst der regeering geen termen zijn. De
geheele uitslag van het onderzoek is in de beschikking
opgenomen.
Vrijdagavond bewoog zich op verschillende punten
van IJselstein eene menigte menschen, die in het hooge
luchtruim, nevens het sterrengeflonker reeds geruimen
tijd een buitengewoon verschijnsel hadden opgemerkt.
Niemand wist aanvankelijk met juistheid te verklaren
welk dit verschijnsel was, dat een rood licht verspreidde.
Deze beweerde, dat het was de luchtballon »de Rotateur",
welke ook de vorige week Woensdag te Utrecht was
opgelaten, anderen dachten aan een bnitengewoon
natuurverschijnsel» Ten slotte bleek, dat een jongen
een vlieger had opgelaten, waaraan een gekleurde
lampionvoorzien van eene brandende kaars, was
bevestigd.
Volgens den Haagschen kroniekschrijver van de
N. Gron. Ct., zal vermoedelijk de discussie over de
grondwetsherziening reeds tusschen het afdeelings-
onderzoek en de openbare behandeling der begrootingen
kunnen aanvangen, om daarna te worden ten einde
gebracht, met dien verstande dat de eerste lezing
einde April of begin Mei 4887 kan zijn afgeloopen
en de ontbinding der kamers zóó kan geschieden, dat
de nieuwe vertegenwoordiging in Juni (het tijdstip
der periodieke verkiezingen) kan worden gekozen.
Er is volgens dezen corr. ernstig sprake van een
nieuw voorstel der rechterzijde ten aanzien van art. 494,
met niet mindere strekking dan de verwijdering der
openbare gemengde school als staatinstelling. Tegenover
zulk een vermetelen overdreven eisch zou 't niet on
mogelijk zijn, dat de meerderheid zich weigerachtig
toonde om1 als maximum toe te staan wat zij bij de
vorige discussies aanbood. Men mag zich dus wel
j tweemaal bedenken alvorens zoo boud uit den hoek
j te komen. Tegenover een matigen eisch zouden de
i liberalen misschien nog voor de oude concessie te vinden
zijn. Men is echter aan de rechterzijde nog druk aan
't overleggen; laat ons de resultaten daarvan afwachten.
Te Utrecht hebben opstijgingen plaats door officieren
der genie met een ballon-captif, die daar ten dienste
van 't korps genietroepen zal blijven, om daarmede
uit het fort De Bildt, vlak bij Utrecht gelegen,
militaire verkenningen te doen, voornamelijk ten
opzichte der troepenbewegingen in het kamp bij Zeist.
De hoogte, waartoe de ballon stijgt, is ongeveer
300 meters, dus bijna driemaal de hoogte van den
vermaarden Utrechtschen Domtoren.
De leiding dier oefeningen is opgedragen aan den
luit.-kol. Beekman, commandant van het korps genie
troepen, aan wien toegevoegd zijn de kapt.-ingenieur
Quarles van Ufford en de luit.-ingenieur Meier, allen
te Utrecht in garnizoen.
De Arnh. Ct. had, om aan te toonen hoeveel
moeielijkheden de regeling van een normalen arbeids
dag met zich medebrengt, het volgende voorbeeld
gegevenEen fabrikant werkt met 20 werklieden, die
46 uren daags arbeiden a 45 cents per uur. Bepaalt
de wet nu 40 werkuren daags, en wil de fabrikant
evenveel arbeid verricht hebben, dan vermeerdert hij
eenvoudig het aantal werklieden en betaalt dus niet
meer werkloon. Maar indien nu de werkman in 40
uren evenveel wil verdienen als vroeger in 46 uren,
dan zou dit eene meerdere uitgaaf van f 8933,60
jaarlijks van den fabrikant vorderen, - waardoor hem
het mededingen en het bestaan onmogelijk zou gemaakt
worden
Hiertegenover stelt De Werkmansbode het in de
brochure van den heer Heldt over den normalen
arbeidsdag duidelijk gestaafde beweren, dat er voor
beelden zijn aan te wijzen van vermindering der
werkuren zonder vermindering der voortbrenging.
»Ten tweede teekent De Werkmansbode hier verder
op aan, is de beweging, over den normalen arbeidsdag
ontstaan, in bijna alle voortbrengende landen waar
te nemen, zoodat ook de regeling zoo algemeen mogelijk
zal toegepast moeten worden. Ten derde heeft geen
enkele industrieele inrichting recht van bestaan, indien
zij slechts kan mededingen ten koste van de gezond
heid, het welzijn en de welvaart der voortbrengende
menschelijke krachten. Zestien uren daags is geen
menschelijke, maar onmenschelijke norm; 2/3 van het
•etmaal zwoegen om grootendeels voor anderen voort
te brengen is geheel in strijd met de natuur en met
den regel aan haar wetten ontleend: »uw etmaal
worde verdeeld in 3 deelen, 4/3 arbeid voor de stoffe
lijke, 4/3 voor de geestelijke, 4/3 voor de physieke
eischen van uw bestaan, waaronder voeding, slaap,,
beweging in de frissche lucht enz." Nu dient toch
elke regeling zooveel mogelijk dit ideaal der tijds-
verdeeling nabij te komen, tenzij men ophoudt den
mensch als mensch te beschouwen en te erkennen.
»Moeielijk blijft de regeling ontegenzeggelijk, maar
de moeielijkheid zal in dezelfde mate verminderen,
als men meer nadert tot de natuurlijke toestanden,
tot de eerlijke erkentenis van 's menschen rechten en
plichten.
In een schrijven uit Amsterdam aan de Arnh. Ct,
wordt gewag gemaakt van het streven, dat sedert
de hoofddirecteur der posterijen, de heer Hofstede,
tevens tot hoofddirecteur der rijkstelegraaf werd be
noemd, zich openbaart om, evenals de posterijen, ook
de rijkstelegrafen een voordeelige bate te doen afwerpen.
oDat hij al wat weelde mag heeten afschaft, wie zal
dit niet toejuichen? Doch men zoeke de weelde niet
in het gehalte van het personeel; dit moet noodzakelijk
blijven zooals het is, d. w. z. behoorlijk wetenschappelijk
ontwikkeld en toegerust met de kennis der moderne
talen. Men houde evenwel rekening met de verkwistende
wijze, waarop de kantoorgebouwen zijn en worden
ingericht, toestellen en toesteltafels worden af- en
aangeschaft, kortom, met datgene, wat meer recht
streeks tot den technischen dienst daar in betrekking
staat. Daar kan en zal men wonde plekken ontdekken.
Een minder gehalte van personeel aan te schaffen, en
op den duur jongelieden in dienst te nemen, die
hoogstens de bekwaamheden bezitten van het personeel
door de spoorwegmaatschappijen aangesteld en hier
van moet ernstig sprake zijn zou ontegenzeggelijk
tot nadeel van het publiek leiden. Binnen weinige
jaren zou Nederland, aan welks rijkstelegraafeorps,
bij ieder congres der Staten ter sluiting van nieuwe
telegraaf-overeenkornsten, eenstemmig de eerste rang
wordt toegekend, dan eene inferieure stelling gaan
innemen. Bovendien zou het van de telegraaf gebruik
makende publiek spoedig de dupe van dergelijke maat
regelen worden en bij de rijkstelegraaf ondervinden,
wat het dagelijks van de spoorweg-telegraaf ondervindt,
wanneer het daarvan gebruik moet maken. De trage
en gebrekkige overkomst der bij de spoorweg-telegraaf
kantoren aangeboden telegrammen is te over bekend,
dan dat het noodig zij daaromtrent in bijzonderheden
te treden. Daar is de telegraaf noodzakelijk voor de
goede exploitatie van de spoorwegdienst en schiet van
dezen dienst tijd over, dan komen de door het reizend
publiek aangeboden telegrammen in aanmerking. Daar
is het dus en terecht eerst de veiligheid, dan
het gemak van het publiek. Doch bij de rijkstelegraaf,
die zich uitsluitend met de aanneming en overseining
van telegrammen belast, moet de snelheid en, vooral
ook, de juistheid der overkomst zoo min mogelijk te
wenschen overlaten. Daarvoor is èn zeer voldoende
geoefendheid der telegrafisten èn talenkennis een vol
strekt vereischte. Bij gebreke daarvan zullen vermin
kingen, en het daardoor dikwerf waardeloos worden
der telegrammen, aan de orde van den dag zijn. Een
uit- de dagelijksche voorbeelden moge dit bevestigen
»Bij een der spoorweg-telegraafkantoren werd onlangs
een telegram aangeboden, in de Engelsche taal gesteld.
De inhoud daarvan luidde als volgt: Mabel will come;
send instantly 46 feet for the da}^, five inch laces
and three feet tomorrow; cannot stay." Dc spoorweg
beambte, die geen vreemde talen verstond, seinde dit
telegram aan het correspondeerend rijks-telegraafkan
toor, met de voorafgaande mededeeling, dat hij geen
Fransch verstond (wie zou den man ten kwade duiden,
dat hij er naar raadde uit welke der twee talen het
was samengesteld) en noodigde zijn correspondent uit
er maar van te maken wat hij dacht dat goed zou
zijn. Daarna kwam van den inhoud, hierboven mede
gedeeld, het volgende terecht: Mobil witt coine;
seud instanteg 46 fut for the dag, five inch luces
and thwee fut tomarran caweat stag."
»Zou het dus niet wenschelijk zijn, dat dergelijke
voorbeelden onder het oog der betrokken autoriteiten
komen en dat deze, hierop voortdurend attent gemaakt,
nog eens ernstig overwegen, of het wel raadzaam zal
zijn, zulke ingrijpende veranderingen in te voeren?".
Op aandrang van den minister van koloniën zullen
de meeste plaatsen van griffier bij de landraden,
zooals te Demak, Parwodadie, Japara, enz., voortaan
door rechtsgeleerden moeten worden vervuld. Voor den
dienst van 4885 waren aangevraagd twee rechterlijke
ambtenaren, en de minister zond er zes, en schijnt
van plan te zijn er meer te zenden.
Om aan te toonen, welke groote belangen bij de
suiker-cultuur zijn betrokken, wijst het Dagblad, er
op, dat er 4 95 suiker-ondernemingen op Java bestaan,
en rekent aldus verder:
Blijkens een voor ons liggende opgave van een
suiker-onderneming, bracht zij direct onder de bevolking
