Men meldt uit de Betuwe: Aan bijna alle steen
fabrieken is het werk hervat, zeer ten voordeele van
tal van arbeidersgezinnen, die den afgeloopen winter
weinig of niets verdienden. Door de groote concurrentie
blijven de steen prijzen bijzonder laag; in de laatste
jaren was van alle concurrenten overproductie de
grootste en tevens de oorzaak van den gedrukten
toestand. Op verschillende fabrieken in Gelderland is
in 1885 de productie met 25 a 30 pCt. verminderd.
Terwijl voor onze steenfabrikanten de Belgische steen
nog steeds een lastige mededinger blijft, doet thans
de Duitsche steen gelukkig weinig nadeel meer aan
het inlandsch fabrikaat.
Een curieus candidaat heeft, volgens de Zutf. Ct.,
de centrale r. k. kiesvereeniging «Recht voor Allen",
te Deventer in het district Markelo aanbevolen in den
heer W. K. P. O. baron Bentinck van Middachten.
«Deze persoon bestaat eenvoudig niet, schrijft de
Z. Ct. Blijkbaar wordt echter bedoeld Willem Carel
Phillippe Otto graaf van Aldenbuig Bentink, wiens
wederhelft Maria Cornelia baronnesse van Heeckeren
van Wassenaer eigenares is van het landgoed Weldam
bij Goor. Is deze heer bedoeld, dan heeft «Recht voor
Allen" nog een onmogelijk candidaat gesteld, want
zoo meldt men ons genoemde graaf is geen
Nederlander en mist dus het eerste radicaal, om tot
lid der Prov. Staten te worden gekozen."
Het Ned. Poland-China varkensstamboek, te Gro
ningen opgericht, is thans ter perse. De vereeniging
bestaat uit 23 leden; ingeschreven zijn 44 zeugen
en '17 beeren.
Op de te Rijnsburg gehouden bloembollen-veilingen
van 5 en 7 Mei was de handel in tulpen en crocussen
levendiger dan de beide voorafgaande jaren. Vele
soorten gingen tegen redelijke, enkele zelfs tegen hooge
prijzen van de hand, en niettegenstaande vele bollen
in het najaar veel van den regen geleden hadden, en
daardoor een minder gunstig aanzien vertoonden,
worden de kweekers door de bedongen prijzen ruim
schoots voor hunne moeite beloond. Als een bijzonderheid
kan nog worden medegedeeld, dat voor één koop
Murrillo's meer dan 100 gulden besteed werd, een
prijs, die bij dergelijke verkoopingen zelden wordt
bedongen.
Te Zalt-Bommel is aan den heer Heidenrijk en
echtgenoote, op hun verzoek, ontslag verleend als
binnenvader en moeder van het protestantsch weeshuis.
In den toestand van den bekenden tooneeldirecteur
en tooneelspeler D. van Ollefen, die in het krank
zinnigengesticht te Zutfen verpleegd wordt, is, naar
het D. v. Z.-li. verneemt, verbetering te bespeuren.
De algemeene vergadering der Vereeniging Volks
onderwijs zal worden gehouden te Amsterdam, op
Dinsdag 15 Juni, o. a. ter benoeming van drie leden
van het hoofdbestuur. Voorzien moet worden in de
vacature, ontstaan door het overlijden van dr. H. J. E.
van Hoorn, terwijl volgens den rooster aftreden de
heeren mr. H. Goeman Borgesius en G. van Milligen,
laatstgenoemde niet terstond herkiesbaar. Door het
hoofdbestuur worden in alphabetische orde aanbevolen
de hh.jhr. mr. W. C. A. Alberda van Ekenstein, te
Groningen; mr. H. Goeman Borgesius, te 'sGravenhage;
II. Bouman, te Amsterdam jhr. mr. D. O. Engelen,
te Leeuwarden; dr. W. B. J. van Eyk, te Rotterdam;
L. Gerhardt, te Utrecht; mr. J. A. van Gilse, te
Rotterdam; dr. H. A. van der Meulen, te Haastrecht
mr. C. M. J. Willeumier, te Amsterdam.
Door het hoofdbestuur wordt voorgesteld te besluiten,
dat ook in 1887, ten behoeve der voort te zetten uit
gave van het Volksblad, 3/4 der contributiën van f 1
en van 30 ct. door de afdeelingen in de algemeene
kas zal worden gestort.
De afdeeling Amsterdam stelt voor, de bemoeiingen
der Vereeniging voortaan ook tot het middelbaar en
hooger onderwijs uit te strekken.
De afdeeling Groningen wenscht, dat de afdeelingen
ieder in haren kring, waar mogelijk, het teeken-onder-
wijs in de verordeningen als verplicht leervak voor de
lagere school doen opnemen.
De afdeeling 's Gravenhage deed verschillende voor
stellen: 1. De vergadering spreke de wenschelijkheid
uit, dat het onderwijs in cle geschiedenis, in de open
bare volksschool, zich meer bewege in de richting
der volksbeschaving. 2. Bij plaatsing van de kinderen
op de schoolbanken ga een medisch onderzoek vooraf
nopens de gehoor- en gezichts-organen der kinderen.
3. De vergadering dringe er bij de regeering op aan,
dat, bij de aanstaande grondwetsherziening, de leerplicht
in de wet worde opgenomen. 4. Van overheidswege
worde voedsel verstrekt aan die kinderen der lagere
school, die er behoefte aan hebben. 5. De vereeniging
doe stappen tot het verkrijgen van een bij de wet
geregelden arbeidsdag van 8 uren. (Ter aanbeveling
van dit voorstel wordt aangevoerd, dat eerst hierdoor
bij de volwassenen de gewenscbte vrucht van bet
onderwijs te verwachten kan zijn, en de ouders in
staat zullen worden gesteld om tegen verwaarloozing
van hunne kinderen te waken.)
Het hoofdbestuur is van oordeel, dat laatstgenoemd
voorstel buiten den kring treedt der bemoeiingen van
Volksonderwijs, en zal vooraf de vraag aan de orde
stellenof de vergadering zich bevoegd en geroepen
acht om het in behandeling te nemen.
Het hoofdbestuur wenscht machtiging om stappen
te doen ten einde voor (hulp-)onderwijzers de vroeger
bestaande gunstige bepalingen aangaande hun te ver
vullen militairen dienstplicht te herstellen.
De afdeeling Sneek wil f 750 ter beschikking van
het hoofdbestuur stellen, ten einde gevierde sprekers
te doen optreden waar zulks noodig wordt geacht.
Het hoofdbestuur stelt voor: De vergadering bespreke
de vraag wat er van wege de Vereeniging kan gedaan
worden, om te voorkomen dat het op de lagere school
geleerde weer verloren ga, en te zorgen dat er voor
hen, die geen of gebrekkig onderwijs hebben genoten,
gelegenheid zij om nog zooveel mogelijk deze schade
in te halen.
Naar de Deli-Courant van 7 April mededeelt, is
in Langkat de rust nog niet hersteld, en zelfs liep
den 6 April te Medan het gerucht, dat een troep
Atjehers zich in Boven-Deli verzamelde. Het blad
bevat o. a. de volgende belangrijke mededeelingen
De berichten, welke betreffende de Atjehers sinds
Zaterdag 43 April tot ons kwamen, zijn verre van
geruststellend. De troepen, 74 bajonnetten, welke dien
middag van hier vertrokken, werden Zondagmorgen
door majoor v. d. Pol en den asst.-resident tot Bindjei
gevolgd. Intusschen kwam hier het bericht, dat de
Atjehers de kampong Serapit geplunderd hadden, waarbij
4 geweren in hunne handen vielen, terwijl zij heffingen
in geld uitschreven in naam van den sultan van Atjeh.
Een zoon van den Pangoeloe van Serapit werd als ge
vangene medegenomen. Ook door den heer R. Waller
van plantage Djamboh Estate werd een brief ont
vangen, waarin hem, uit naam van den Atjehschen
sultan, geweren en 200 p. st. gevraagd werden. A la
Leonidas moet het antwoord geweest zijn: «Komt ze
halen!" De vrijwilligers werden Zaterdag door
corftroleur Kroesen opgeroepen en waren des middags
allen op plantage Brahrang Estate vereenigd. Als
commandant deed de heer Von Oertzen dienst.
Via Bekioeng, waar reeds een detachement van 20 man
zich bij den hoofdtroep aansluit, zal heden de geheele
colonne, sterk 95 bajonnetten, op Bohorog gedirigeerd
worden. Voor het dragen der barang zijn 80 koelies
aangewezen, waarvan 70 man door de estates geleverd
zijn. Het is te hopen, dat het vermoeden, te Bohorog
de Atjehers te zullen aantreffen, bewaarheid wordt.
Wij betwijfelen het echter. Tusschen Zaterdag en
Woensdag is onzes inziens een zeer kostbare tijd
verloren gegaan, en na het plunderen van Serapit
hebben de brandstichters gelegenheid te over gehad,
om naar den linker Wampoh-oever te ontkomen.
Bovendien, om Bonorog via Bekioeng te bereiken,
gaat met groote zwarigheden gepaard. De weg via
Sakoeda en Serapit naar de Wampoh ware, dunkt
ons, gemakkelijker en korter geweest. Eene inlandsche
patrouille met oppassers en onder Europeesch geleide
had dan den weg over Bekioeng kunnen nemen. Het
voornemen bestaat de troep den 'lOen weder op Bekioeng
terug te doen keeren.
Intusschen heeft de regeering aan de Battaks kennis
gegeven, dat zij geldelijke belooningen zal toekennen
voor de gevangenneming van Atjehers. Bekend met
den gelddorst der Battaks, zou het ons niet verwon
deren, dat door dien maatregel meer verkregen zal
worden dan met het zenden van kleine troepjes sol
daten. De kampong Serapit, waarvan hierboven sprake
is, was een tamelijk groot en goed gebouwd Battadorp,
welke bewoners tamelijk veel rijst en peper verbouwen.
De Pangoeloe is een uiterst voorkomend hoofd, in
wiens woning verschillende Europeanen dikwerf gast
vrijheid genoten hebben.
Gisteravond liepen te Medan wederom geruchten,
dat een troep Atjehers zich in boven-Deli verzameld.
Slechts onder groote reserve maken wij hiervan melding,
en ofschoon wij iedereen aanraden op zijn qui-vive
te zijn, meenen wij toch te moeten waarschuwen
tegen al te groote goedgeloovigheid van inlandsche
berichtgevers.
Wil men een voorbeeld hoe geruchten worden ver
spreid, zoo wijzen wij er slechts op, dat sinds Zondag
in Medan reeds geruchten liepen, dat Kampong Min-
takassi was afgebrand, toen dat Serapit dat lot onder
ging, toen dat een bangsal in brand was gestoken,
en ten slotte is er, behalve den rooftocht naar Serapit,
nog niets geschied.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Aan de universiteit te Jena is door den heer Paul
von Ritter, te Bazel, een legaat van 300,000 mark
vermaakt, ter bevordering van de studie der ontwik-
kelingsleer naar Darwin. Het bedrag moet steeds onder
beheer worden gesteld van den hoogleeraar in de
zoölogie, zijnde thans prof. Hackel. Deze is voornemens,
uit een gedeelte der rente een buitengewoon professoraat
in de zoölogie in te stellen en het overige te doen
dienen voor wetenschappelijke reizen en wat er verder
ter bevordering van het doel kan worden gedaan.
Zondag 11. is uit den tuin der Tuiierieön te Parijs
ten aanschouwe van een groot aantal belangstellenden
en nieuwsgierigen, ingenieurs, luchtvaarders, journalisten
enz., de heer Eugène Godard, vergezeld van zijn zoon
en zijn «leerling" Pierre Crommelin, met een nieuwe
ballon, de Dynamiteuse des airs gedoopt, opgestegen
en spoedig daarna in de binnenplaats van een huis in
de Boétiestraat neergedaald. Deze ballon, geheel van
zijde, met verwarmde lucht gevuld, kan door middel
van den verwarmingstoestel naar verkiezing rijzen of
dalen. Hij is 27 meters hoog en heeft een inhoud
van 5000 kubieke meter, een gewicht van 90 kilogram
(den verwarmingstoestel daaronder begrepen), is omringd
van een parachute van een omtrek van 78 meter en
wordt beschreven als voor brand en vallen volkomen
veilig, al wordt hij van allerlei kogels, bommen enz.
doorboord. Eene verklaring van deze laatste merkwaar
dige eigenschap behelzen de berichten niet. De vulling
duurde een groot half uur.
Het Panorama-Mesdag in de ^Zeestraat te Scheve-
ningen is voor f 25,200 verkocht aan den heer
W. Zahne.
De tentoonstelling voor beeldende kunsten, die beurte
lings te Antwerpen, te Brussel en te Gent wordt
gehouden, zal dit jaar van 15 Augustus tot 24 October
in laatstgenoemde stad plaats hebben. De inzendingen
worden ingewacht vóór 15 Juli e.k. aan het adres
van den heer F. Van der Haeghen, conservator der
academische bibliotheek aldaar, door wien ook alle
verlangde inlichtingen worden verstrekt.
In de Mei-aflevering der Wetenschappelijke Bladen
komt een artikel voor, over het leven en werken van
Louis Pasteur, waarin ook gesproken wordt over de
uitkomsten van zijn inentingen tegen de watervrees.
Daaruit blijkt o.a. dat Pasteur sinds het laatst van
het vorige jaar tot Maart 1886 drie honderd en vijftig
personen behandelde, van wie slechts één enkele stierf.
Omtrent deze zeide de heer Pasteur in de Academie
van Wetenschappen te Parijs, dat hij in 't belang
der wetenschap eigenlijk had moeten weigeren deze
gewonde, een meisje van 10 jaar, te behandelen. Niet
alleen toch kwam zij eerst 37 dagen na de verwonding
bij hem aan, maar de wond was zoo diep en zag er
zoo gevaarlijk uit, dat er van genezing wel geen sprake
meer kon zijn. Maar het medelijden met de radelooze
ouders deed Pasteur nog het uiterste beproeven.
Tevergeefs echter, want binnen een maand was het
meisje reeds overleden.
In diezelfde zitting verklaarde Pasteur zeer verbaasd
te zijn geweest over het bijzonder groot aantal menschen,
dat door dolle honden was gebeten. Vermoedelijk ligt
de reden hiervan in het feit, dat zoolang de watervrees
beschouwd werd als een ongeneeslijke ziekte, men
haar zooveel mogelijk geheim hield. Men ging zelfs
zoover om als oorzaak van den dood met opzet hersen
ziekte op te geven, al wist men zeer goed, dat zij
watervrees was.
Ongelukken, Kampen, Misdaden, enz.
In een heerenhuis op de Keizersgracht te Amster
dam, waar men aan het verhuizen was en een fitter
de gaskroonen had afgedraaid, heeft, toen een werk
man met een brandende kaars in het vertrek kwam,
een hevige gasontploffing plaats gehad. De man werd
ernstig verwond.
Niet alleen de heer C. Verhoef, pastoor te Hamer-
veld, maar ook jhr. van Borsele, burgemeester van
Eede, ontving een bedelbrief met bedreiging van den
te Veenendaal gearresteerden Pieter Voorn.
De man was onlangs uit de Ommerschans ontslagen,
en zijn doel was alleen om in de gevangenis te geraken.
Volgens te San Francisco ontvangen bericht, is een
groot deel der Chineesche wijk te Honoloeloe (Sandwich
eilanden) afgebrand. De schade wordt op lJ/2 millioen
dollars geraamd, en 8000 menschen waren door de
ramp van dak beroofd.
Aan boord van een stoomboot der Cunard-lijn, de
«Servia", die te Queenstown aankwam, is een ongeluk
gebeurd. Vijf matrozen werden door een stortzee met
zooveel kracht van de voorplecht op het dek geslingerd,
dat een van hen dadelijk stierf en een ander zoodanig
gewond werd, dat hij den volgenden dag een lijk was.
De drie anderen werden ernstig gewond. Een concert,
dat aan boord gegeven werd ten voordeele der betrek
kingen, bracht 140 pd. st. op.
