industrie, recht van bestaan hebben, achten wij dus
aanvankelijk voldoende beantwoord. Hadden de leer
lingen der kunstnaaldwerkklasse op dit oogenblik een
dubbel $stel handen, er ware voor haar werk in over
vloed te bekomen. Zij moeten echter ook zelfs haar
vrijen tijd nog aan de studie wijden, zoodat bestellingen
slechts gedeeltelijk kunnen worden uitgevoerd.
Nu de groote firma's echter zien, dat men hier te
lande, evengoed als in het buitenland, patronen kan
ontwerpen en uitvoeren, en zij dit goed betalen, is
dit eene aanleiding om jonge meisjes op te wekken,
zich op deze kunst toe te leggen.
Aanbod van werk en geen handen om het uit te
voeren is jammer in een tijd, dat zooveel beschaafde
vrouwen vragen: hoe zullen wij wat verdienen?
Ook het leveren van grondstoffen, nu meest in den
vreemde gekocht, kan voor menige winkel vrij goeden
omzet geven, totdat wij wellicht eindelijk op onze
beurt borduurwerk naar het buitenland zenden, in
plaats van steeds van daar te ontvangen.
liet toelatingsexamen voor de afd. kunstnaaldwerk
aan de rijks-school voor kunstnijverheid te Amsterdam
heeft plaats in de eerste dagen van Juli. Hospitant
leerlingen, die zich in een of andere techniek van het
naaldwerk willen bekwamen, worden ten allen tijde
toegelaten, zoover de plaatsruimte zulks gedoogt.
Inlichtingen worden gegeven door den directeur der
school, de lieer de Kruijff en door jkvr. de Bosch
Kemper, secretaresse van liet Dames-Comité, Amster
dam, Heerengracht 573.
Woensdag j.l. werd voor de rechtbank te Assen
eene zaak behandeld, die een gebruik in Drente te
aanschouwen gaf, dat met het oog op de omstandig
heden, waaronder het feit plaats greep, eene barbaarsche
mishandeling werd.
Eene dienstbode van een boer te Zweeloo had de
verkeering, die ze met een boerenknecht had, opgezegd,
en de vrienden van dezen Jaatsten meenden nu. partij
trekkende voor den aanstaanden bruigom, er toe te
moeten overgaan, om wat men in Drente noemt:
»de meid te laten trouwen."
Eenige jongens, ongeveer 15 in getal, gingen op
zekeren avond van de vorige maand naar den boer,
waar de meid diende. Zij vonden haar bij het spinnewiel,
en op het gezegde van een hunner: «aanpakken
jongens!" grepen ze de meid beet en sleurden haar
uit de keuken over de deel naar buiten, waar ze op
een gereed staanden wagen geplaatst werd nevens
een stroopop. In dien toestand trokken de jongens
zelve den wagen vooit tot in eene naburige gemeente.
Ouder rumoer en het lossen van schoten werd eindelijk
halt gemaakt bij eene herberg. Na eenig oponthoud
aldaar word de terugtocht aangenomen en na ongeveer
1 '/.2 uur de meid weder bij haar boer in huis gebracht,
waar ze half bewusteloos van schrik en uitgestane
koude, en dus in deerniswaardige!! toestand aankwam.
De boei* bij vvien zij diende had zich, verwonderlijk
genoeg, geenszins verzet tegen hetgeen in zijne woning
plaats greep; integendeel, toen de jongens bij liet
binnenkomen gezegd hadden, dat ze gekomen waren
»om de meid te trouwen", had deze geantwoord:
«nu daar kan ik niet aan doen."
Tegen een tweetal der jongens, volgens mr. Moens,
het wettig bewijs geleverd, en 't requisitoir luidde
mitsdien schuldigverklaring aan mishandeling en ver
oordeeling tot celstraf.
Een geschil tusschen den burgemeester en den
gemeenteraad van Zuidbroek, over de aanstelling van
een veldwachter, beeft tengevolge, dat de bevolking
in die gemeente met '1 Februari van openbare verlichting
verstoken zal zijn. De burgemeester wilde, in plaats
van één, twee veldwachters hebben; de commissaris
des Konings steunt hem daarin, en daar de raad
weigert daartoe mede te werken, hebben Gedep. Staten
het geld voor den tweeden veldwachter ambtshalve
op de begrooting gebracht, door den post voor de
verlichting met f 450 te verlagen. Dientengevolge
kunnen de lantaarns in Zuidbroek na '1 Februari niet
meer branden.
llooger op. De dagbladen vermelden nu en dan,
dat voor kleine betrekkingen honderd of meer sol
licitanten zich aanbieden. »Dat is ook een stuk sociale
geschiedenis", meent de Haagsche briefschrijver in de
Zactnl. C<t. Vroeger kon een burger-jongen, die zonder
fouten de vier hoofdregels der rekenkunde kon toepassen
en flinkweg zonder grove spel- en taalfouten een goeden
brief schrijven, als een genie worden beschouwd; hij
moest dan, op advies van den schoolmeester, hooger
op; en hij werkte zich ook meermalen naar boven;
maar tegenwoordig zijn er zooveel van die éénoogigen,
dat zij op lange na niet meer allen koning in het
land der blinden kunnen worden; zij worden er toch
op afgestuurd; van daar hét aantal vruchteloos sol
liciteerden, die wel zouden wenschen bij vaders ambacht
te zijn gebleven, maar nu niet meer terug kunnen
en de stof leveren voor de massa van ontevredenen
in de maatschappij.
Zij, die met kleine kapitaaltjes eigen zaken, liefst
groote zaken, willen doen, vermeerderen het aantal
winkeliers enz. bovenmate en als zij dan nog vaak
bij hun zoeken naar een middel van bestaan mislukken,
leveren zij het tweede contingent ontevredenen niet
de maatschappelijke toestanden.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Voor eenigen tijd werd een stuk grond op den hoek
van de straten Monge en Navarre te Parijs door den
gemeenteraad voor 12,000 franken aangekocht, omdat
daar de overblijfselen van het amphitheater van het
oude Lutetia onder den grond verborgen lagen. Een
ander perceel, eveneens boven de genoemde overblijfselen
gelegen, is thans nog bezet niet de koetshuizen van
de Algemeene Parijsche Omnibusmaatschappij, maar-
zal weldra eveneens in handen van de stedelijke
overheid overgaan.
Op het reeds verworven gedeelte zijn intusschen
de uitgravingen begonnen. Zij hebben eene arena
voor den dag doen komen, die door een podium van
ongeveer twee meter hoogte omringd is, waarboven
zich de rijen zitplaatsen verheffen. Binnen dit podium
en concentrisch daarmede vond men de overblijfselen
van een tweeden lagen, doch zeer dikken en sterken
muur, soortgelijk als die, waarover bij stierengevechten
de toreadors springen, wanneer zij al te zeer in 't nauw
gebracht worden. Hier diende echter deze muur om
het amphitheater voor het vertoonen van zeegevechten
geschikt te maken. Op deze bestemming wijst o. a
ook een afvoer-kanaal, hetwelk zeer goed bewaard
gebleven is. Onder de meest belangwekkende over
blijfselen behooren eenige zitplaatsen, waarop de
namen der eigenaars zijn vermeld.
Voor deze opgravingen heeft de regeering fr. '15,000
en de gemeenteraad fr. 26,000 toegestaan, terwijl
fr. '10,000 door particulieren bijeengebracht zijn.
Een eeuw is voorbijgegaan sedert de eerste acade
mische tentoonstelling voor beeldende kunsten te Berlijn
werd gehouden. Ter herinnering aan dit gewichtig
feit worden veel omvattende maatregelen genomen,
met het doel om een luisterrijke kunsttentoonstelling
voor te bereiden, die daarenboven geheel en al zal
afwijken van alle tentoonstellingen, welke haar zijn
voorafgegaan. Zoo zal er, om enkele bijzonderheden
daarvan- kortelijk aan te duiden, een historische af-
doeling worden georganiseerd, die zal kunnen strekken,
en wel op breede schaal, om een levendig beeld te
geven van de ontwikkeling der Duitsche kunst sedert
liet begin der regeering van Frederik den Groote.
Een andere karaktertrek dezer tentoonstelling zal
bestaan in een afdeeling van voorwerpen van Grieksclie
kunst, welke het museum te Berlijn bevat en tot
opluistering der tentoonstelling tijdelijk zullen worden
afgestaan. De tempel van Jupiter te Olympia, het
altaar van Pergamun en een reeks kunstschatten, uit
het klassieke land bij uitnemendheid herkomstig, zullen
aldaar prijken en een krachtige getuigenis afleggen
van den hoogen trap van volkomenheid, door de be
oefenaars der beeldende kunst destijds bereikt. Op
indrukwekkende schaal zal de beroemde tempel van
Zeus weder verrijzen en als maatstaf ter beoordeeling
hiervan deelen wij in 't voorbijgaan het volgende mede.
Te rekenen van den kolossalen opgang, geleidende
naar de voorhalle van dien tempel, tot aan de nike,
welke de spits des voor-gevels kroont, is een verschil
in hoogte van 29 meter. Hetgeen de waarde van zulk
een herboren tempel zeer verhoogt is het volgende:
een groot gedeelte der aloude kunstwerken van de
grootste Grieksche beeldhouwers, welke bij dien bouw
zullen worden gebezigd, bezit het museum te Berlijn,
welks bestuur ze ten gebi'uike heeft afgestaan tot
opluistering van de hier besproken feestviering.
Met voorbijgang van een menigte belangrijke bij
zonderheden, vermelden wij nog een paar karakteris
tieke punten. In het park, tot het tentoonstellingsterrein
behoorende, zal eene Egyptische tempel worden opge
richt naar het model van het heiligdom van Dakieh.
Om den indruk, door dit alles teweeggebracht, nog
krachtiger te maken, zullen bij een schitterend kunst
licht de firma Siemens en Halske leveren gloeilampen
en booglichten om de zon te evenaren plechtige
optochten van »Oude" Grieken zich begeven naar den
tempel van Zeus, zal men talrijke karavanen, uit liet
hart van Afr ika gekomen, met zwaar bepakte kameelen
als 't ware Egypte zien doortrekken, waaraan de ge
noemde tempel den toeschouwer herinnert.
De kosten dezer tentoonstelling zijn geraamd op de
kapitale som van 750,000 Mar k, welke uitgaaf zal
worden gedekt door de volgende batenmen rekent
op een toelage van 100,000 Mark van den Staat
(van Pruisen); 100,000 Mark toelage uit de stedelijke
kasde entreegelden door de bezoekers te offeren
zullen, naar men hoopt, voldoende zijn om al het
overige met glans af te doen.
Als vermoedelijke basis strekt de ervaring, opgedaan
bij de hygiënische tentoonstelling, waar ruim 700,000 M.
door de bezoekers is geofferd. Deze tentoonstelling
hoopt men even nuttig maar veel aantrekkelijker te
maken dan gene, en al is in deze berekening de
electrischo verlichting van het reusachtige tentoon
stellingsgebouw en den nog oneindig uitgestrekter
parkaanleg niet begrepen, toch mag de commissie,
die aan het hoofd staat, niet van vermetelheid be
schuldigd worden, omdat zij het groote feest op zoo
waardige wijze wenscht te doen vieren.
Ongelukken, Kampen, Misdaden, enz.
Aan het etablissement Feijunoord werden Vrijdag
weder '10 werklieden (timmerlieden) bedankt.
Vrijdagavond werd door de waakzaamheid van den
wegwachter Swelsen tusschen Bunde en Maastricht
een ernstig ongeval voorkomen. Den goederentrein,
die van Vetilo kwam, werd door hem eensklaps rood
licht vertoond, waardoor de machinist dadelijk stopte
om te zien wat er aan scheelde. Er waren aan den
weg eenige vei bindingsschroeven losgedraaid en de
bouten uitgenomen en een zwaar stuk hout was
dwars over de rails gelegd. Onmiddellijk werd van
bet gebeurde de politie te Meersen in kennis gesteld,
doch de vermoedelijke daders heeft men tot heden
nog niet kunnen vinden. De weg was weer spoedig
hersteld en na een kwartier stoppens kon de trein
zijn weg vervolgen.
Het toppunt van onbeschaamdheid heeft wel een
Londensche dief bereikt, die tegen den persoon, dien
hij heeft willen bestelen, een aanklacht indiende.
Den 5 Januari verliet Chapman, den stalmeester van
den hertog van Cambridle, de opera, toen hij eensklaps
een geweldigen ruk aan zijn horlogeketting voelde
en spoedig daarop een man pijnlijk zag voortsnellen.
Den 30sten klaagde de vluchteling Chapman aan
wegens ernstige lichamelijke verwonding. Het horloge,
dat de dief had willen stelen, was namelijk van een
kunstig mechaniek voorzien en toen de dief het had
willen grijpen, ging een haarfijne pen hem door de
hand, hetgeen een wond veroorzaakte, die de ver
lamming van de hanrtspier tengevolge had. Trotsch
riep de dief uit: Men mag mij straffen, maar hem
ook! Deze vrome wensch werd niet vervuld, Chapman
had het recht zijn eigendom naar goedvinden te
beschermen. De dief bekwam 6 maanden dwangarbeid.
Zekere George McCabe, van Dakota, werd beticht
zijne vier eerste vrouwen vergiftigd te hebben. Bij
gebrek aan voldoende bewijzen werd hij vrijgesproken,
ofschoon iedereen hem voor schuldig hield. Hij moest
zijn land verlaten en trouwde eene vijfde vrouw. Op
zekeren dag betrapte zij hem, toen hij bezig was een
poeder in baar drinken te strooien. Zij deed, alsof zij
van niets wist en verwisselde heimelijk de glazen.
McCabe dronk zelf het vergif uit en stierf in de
ijselijkste pijnen. Hij bekende nu eerst, dat hij zijne
vier eerste vrouwen had vergiftigd.
Op Curasao, waar soms maanden achtereen een
verzengende droogte kan heerschen, die door geen
enkelen regendruppel wordt verfrischt, hebben zich,
volgens een particulier schrijven van daar, in de laatste
dagen van December ontzettend zware regenbuien,
gepaard met on weder, ontlast. De oudste menschén
herinneren zich niet, ooit zulke stortregens te hebben
beleefd. Regenbakken, die duizenden emmers kunnen
bevatten en nog nooit vol waren geweest, liepen nu
over; leege flesscben, die buiten geheel vrij stonden,
werden boordevol door het water, dat den hals in-
regende. Te Willemstad werd in sommige straten het
plaveisel losgewoeld en storten muren en straatlan
tarens omver. Ook buiten de stad werden door het
van de bergen afstroomende water groote verwoestingen
aan velden, wegen en waterkeeringen aangericht.
Kortom, op het droge Curagao werd de vroegere
ondenkbare en ongehoorde klacht vernomen over te
veel water.
Buitenland.
Bulg-arije.
De vorst van Bulgarije en de Porte zouden het
volgens de Neue freie Pr esse over deze zes punten
eens zijn: 1°. Vorst Alexander zal voor den tijd van
vijf jaren tot vertegenwoordiger des Sultans in Oost-
Ruemelië benoemd worden. 2°." Daar het den Vorst
verboden zou zijn, zijne residentie te Philippopel te
te vestigen, zou hij een algemeen stedehouder voor
Roemelië benoemen, welke benoeming aan de goed
keuring van den Sultan zou onderworpen worden.
3°. De vorst zou tot muchir benoemd worden en
naar Konstantinopel komen om den Sultan hulde te
brengen. Opdat de vorst niet gedwongen zou worden
een fez te dragen, zal hij tot kavallerie-generaal
benoemd worden en als zoodanig den kolbak mogen
dragen. 4°. De vorst zal zich verbinden geregeld de
schatting te betalen. 5°. Turkije zal de stad Boergas
