J SCIIi: (.01 KAM.
voor liet arrondis-
sement ^ierihzee.
1885. No. 76. Zaterdag 3 October. 88ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden ƒ1,Franco per post ƒ1,-
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regelsmits contant betaald25 Ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAIiMMAlV.
Binnenland.
ZIE RIK ZEE, 2 October 188 5.
Wat sedert eenige dagen werd gevreesd, is helaas!
een werkelijkheid.
Mevr. Kleine-Gartman is niet meer.
Dinsdagavond te 10 uur wisselde zij het tijdelijke
met het eeuwige, in den ouderdom van bijna 67 jaren.
Niet lang mocht zij genieten van de vruchten der
stoffelijke blijken van hulde en waardeering, haar vier
maanden geleden zoo ruimschoots door geheel het
land geschonken.
Eenig in de geschiedenis van ons tooneel is de
kunstreis, die mevr. Kleine bij haar vijftigjarig jubilé
als tooneelspeelster door Nederland heeft gedaan. Te
kort is 't geleden, om noodig te hebben nu reeds die
schoone April- en Meidagen in herinnering te brengen,
toen dit jubilé, gepaard aan het afscheid der kunste-
naresse van het tooneel, in de voornaamste steden van
ons land, de aanleiding was tot een schitterende
openbare hulde van een dankbaar publiek. En in die
dagen werden tevens allerlei bijzonderheden en wetens
waardigheden medegedeeld uit het kunstenaarsleven
van de begaafde vrouw, aan wie door zoovelen nog
een lange reeks van jaren in rustige rust van harte
werd gegund.
Zij, die in elk emplooi »op de planken die de
wereld voorstellen", vijftig jaren achtereen honderd
duizenden een afspiegeling deed aanschouwen van
honderden karakters, zij is heengegaan ter eeuwige
rust. Heengegaan na de zaden harer kunst te hebben
gezaaid in een nieuw geslacht, dat, naar we hopen,
in de toekomst den naam van leerlingen van mevr.
Kleine tot een eeretitel zal maken.
Maria Johanna Kleine-Gartman zal in ons nationaal
tooneel voortleven, en wanneer tot in de verre toe
komst hare tradities op kunstgebied worden voort
geplant, dan zal dat de schoonste hulde zijn aan de
nagedachtenis eener groote kunstenaresse.
Rott. N.bl.
Men verzoekt ons de beleefdheid, allen, die, hetzij
door hunne tegenwoordigheid, hetzij door vertegen
woordiging, of door het zenden van eenig rouwbetoon,
zich geroepen gevoelen de laatste eer te bewijzen aan
het stoffelijk overschot van Neerlands groote tooneel
speelster, Mevrouw M. J. Kleine-Gartman, uit te
noodigen daarvan uiterlijk Zaterdagavond e.k. schriftelijk
mededeeling te doen aan het sterfhuis, Nieuwe Looijer-
dwarsstraat 12 te Amsterdam.
De plechtige teraardebestelling zal plaats vinden
op de Ooster begraaf plaats, op nader te bepalen dag
Eenige ingezetenen van Den Haag, een 26-tal,
hebben een adres opgesteld aan den Koning, om het
nut en de noodzakelijkheid van den aanleg eener haven
te Scheveningen te bepleiten. Zij handelen naar aan
leiding van het antwoord, dat de heer Hora Siccama
van den minister van oorlog en dien van marine
ontving.
Van het adres zal afschrift gezonden worden aan
den raad van ministers en aan de beide Kamers. Het
ligt op verschillende plaatsen der stad voor een ieder
ter teekening.
Te Middelburg zal een parc-vaccinogène worden
opgericht. De hiertoe vereischte gelden zijn bijeengebracht
en in eene vergadering van belangstellenden in de
oprichting eener dergelijke instelling werd het bureau
van vaccinatie belast met het uitnoodigen eener com
missie tot samenstelling der statuten.
In een zeer lezenswaardig opstel, naar aanleiding
van een pleidooi der National Zlg. voor de bestendi
ging van den staat van beleg in Berlijn, schrijft de
Voss. Zeitung over de woelingen der socialisten in
Nederland o. a. het volgende: »Dat in een land met
eene zoo sterke arbeidersbevolking in Nederland het
streven der sociaal-democraten in de benedenlagen
der maatschappij bijval vindt, kan geen bevreemding
wekken, evenmin als het bevreemden kan, dat bij
zekere gelegenheid eene manifestatie in dien zin plaats
heeft onder een vrije constitutie en bestuur.
»Intusschen zullen de sociaal-democraten in Neder
land hun doel altijd slechts binnen bescheidene perken
kunnen najagen, want nergens zijn minder kiemen
van ontevredenheid over de economische toestanden
bij de bevolking aanwezig dan daar te lande. Van een
proletariaat in den gewonen zin is in Nederland
nauwelijks sprake.
»De Nederlandsche middelstand in zijne spreek
woordelijke zelfgenoegzaamheid trekt zijne grenzen naar
beneden tamelijk diep. Als het in een land waar aan
de sociaal-democratie wettelijk niet de minste hinder
palen tot verspreiding harer denkbeelden in den weg
staan, waar hare bladen, hare vereenigingen en bijeen
komsten niet in het minst bemoeielijkt worden, tot
niets anders komt dan tot eene schreeuwerige mani
festatie ten gunste van een veroordeelden partijgenoot,
waaraan de politie spoedig een einde maakt, dan zal de
socialistische propaganda zelve nauwelijks trotsch kunnen
zijn op hare zegepralen.
»Dat een straattumult te Amsterdam met eene
volksbeweging tegen de tegenwoordige Nederlandsche
kieswet in verband te brengen is, kan door geen enkel
feit worden aangetoond. Een den Koning rechtstreeks
beleedigend biljet, dat in het voorjaar te Amsterdam
openlijk werd aangeplakt en dat revolutie verheerlijkte,
heeft aanleiding gegeven tot bovengenoemd proces
wegens majesteitsschennes eene zaak voor het overige
in Nederland onbekend, en het waren meest opge
schoten knapen, die aan de mislukte demonstratie
tegen het vonnis der rechtbank deelnamen.
»Wel is waar herhaalden zich de rustverstoringen,
hetgeen uit het karakter der politie verklaarbaar is,
en zij mogen ook in enkele andere Hollandsche steden
navolging gevonden hebbendoch eene verhouding,
die haar als het begin van eene ernstige, geweld
dadige beweging zouden kunnen doen beschouwen,
hebben zij volgens de tot dusver ontvangen vertrouw
bare berichten niet gehad, en het is niet aan te nemen,
dat de Nederlandsche regeering het noodig zal achten
de algemeene wettelijke waarborgen ook maar op een
enkel punt te beperken of te schorsen."
Of de Voss. Ztg. dit laatste nog wel met zooveel
beslistheid zal durven zeggen, nu minister Heemskerk
den oorlog aan de roode banieren heeft verklaard, is
bij ons aan eenigen twijfel onderheven.
De vergadering van voorstanders der lijkverbranding
besloot in de statuten der vereeniging op te nemen,
dat ieder die in eens af 200 in het Fonds stortte,
verlangen kon dat op kosten en door de zorg der
vereeniging zijn lijk binnen- of buitenslands verbrand
zou worden. Het denkbeeld werd geuit om aan de
grenzen op Duitsch grondgebied een Nederlandschen
lij koven te bouwen. De volgende algemeene vergadering
wordt te Dordrecht gehouden.
Omtrent de werkzaamheden aan den wederopbouw
van de kruitfabriek te Muiden vernemen we, dat deze
Maandag 1.1. zijn aangevangen met het graven van
een kanaalook worden eenige bijgebouwen op het
terrein der voormalige fabriek gesloopt. Men verzekert
ons, dat de werken belangrijk uitgebreider zullen
worden dan de vroegere en zich ook verder in de
richting naar Amsterdam uitstrekken, en dat ook
betere voorzorgsmaatregelen beraamd worden tegen
het gevaar van ontploffing. Overigens schijnt omtrent
de eigenlijke bouwplannen nog geen zekerheid te
bestaan.
De coöperatieve bouw-vereeniging, afd. 's Hage, heeft
het plan gevormd tot het bouwen van twee blokken
huizen, elk van veertig woningen, drie verdiepingen
hoog, in een der straten nabij de Laan van Meerder-
voort. Het doel van dit bouwplan is het verschaffen
van werk aan die werklieden binnen de gemeente,
welke nog steeds zonder werk en niet in staat zijn
om in de behoeften van hun huisgezin te voorzien.
Op nader te bepalen dag en uur, zoo meldt het
Dagbladzullen teekeningen en bestek op het daartoe
bestemde kantoor ter inzage liggen en tevens de ge
legenheid zijn opengesteld om aan deze onderneming
deel te nemen. Er zijn 190 obligation, ieder groot
'1000, tegen 4 püt., terwijl later van de overwinst
nog 4 a 5 pCt. zal worden uitgekeerd.
De 80 te bouwen woningen zullen gezamenlijk be
vatten 240 appartementen of 480 kamers, 80 keukens
en 80 spreekkamertjes.
Te Maastricht zal binnenkort in werking gesteld
worden een fabriek ter vervaardiging van een nieuw
stof, naar den uitvinder, den heer Béraud, »Béraudine"
genaamd. Gemelde heer is er in geslaagd een vezel
achtige stof te trekken uit de bovenste turflaag der
hooge venen, welke, al of niet vermengd met wol,
wordt gesponnen tot draden, waarvan de nieuwe stof
geweven wordt. Deze is niet alleen sterk, maar heeft
ook nog de uitstekende eigenschap van goedkoop te
zijn. Voor Maastricht belooft deze nieuwe industrie
eene uitkomst te. worden, te grooter, daar de werkloonen
betrekkelijk nog al ruim zullen zijn, terwijl die aan
de grootste fabriek van aardewerk aldaar al lager en
lager worden, behalve nog dat de werktijd ook van
tijd tot tijd wordt ingekrompen.
Een wegens bedelarij terechtgestelde man verzocht
den Voorzitter van de Kamer van strafzaken der
Rechtbank te 's-Gravenhage van opzending naar een
bedelaarsgesticht verschoond te mogen blijven, omdat
hem bij het uitstappen uit de gevangenwagen aan
het Rechtsgebouw door iemand in het oor gefluisterd
was, dat hij na ontslag uit de gevangenis werk kon
krijgen. De rechtbank, aan dit praatje al of niet
geloof slaande, voldeed aan 's mans verlangen.
Een boer ontmoette op den Binnenweg te Delfts
haven den celwagen. In de meening verkeerende, dat
dit rijtuig eene diligence was, verzocht hij daarin
mede te mogen rijden.
In de vergadering van het departement Zeeland der
»Nederlandsche Maatschappij ter bevordering der
Pharmacie" werd algemeen de wenschelijkheid uit
gesproken een cursus op te richten ter opleiding van
apothekersbedienden. Aan eene commissie werd opge
dragen, ten spoedigste over deze zaak rapport uit te
brengen om in eene buitengewone vergadering door
de dan verstrekte gegevens een definitief besluit te
kunnen nemen.
Het voorrecht kinderen te hebben wordt den heer
Hoek, vroeger te 's Hage, thans te Apeldoorn wonende,
op zonderlinge wijze vergald door zijne schoonmama,
die reeds eenmaal zijn zoontje ontvoerde en daarvoor,
zooals men weet, te 's Hage terecht stond doch vrij
gesproken werd. Dinsdag is een nieuwe poging tot
ontvoering beproefd, die hoogstwaarschijnlijk van den
zelfden kant werd beraamd. Acht Amersterdarnsche
