Z1ERIKZEESCHE COURANT.
1885. No. 51.
Woensdag S Juli.
88ste jaargang.
EXAMENS.
ÏN.
Binnenland.
bestaat
Geopenbaard
die de
van streek
ongesteld-
t doeleinde
■gelijkertijd
Zij werken
Igs-orgaan,
]le lever en
te her-
rdrijven.
goed op
zij in de
den zuive-
»5, f 3.-,
lanvrage a
n Holland,
liden, 533
iCt. 67%
803/4
101»/,,
101»/,,
102>/b
99
00 3/14
45%
100'%,
83»/, 6
81u/,«
126
66
663/8
673/3
66,5/ie
135%
91%.
74
«I5/,„
119%
55"/»
91%
94»/,.
58i/„
125
f 1,19
- 2,451/,
7,50
6,50
I 5,—
[4
1 7,50
7,50
kzee,
ïkzee.
De cholera heerscht op onrustbarende wijze
in Spanje!
Bene ziekte, erger dan de cholera, vraagt
sedert tal van jaren steeds meer en meer offers
in Nederland, de examens.
Zij weten er niets van, die beweren, dat
jenever erger is dan de cholera. De jenever
geeft soms nog vroolijkheid, jenever-moed, oogen-
blikkelijke kracht voor korte tijdelijke inspanning,
maar de examens zijn verdoovend, -ver
lammend, doodend, en de Herkules, die deze
Hydra doodde, verdient ten volle eene plaats
onder de goden, halfgoden of helden.
De statistiek geeft niet aan, hoeveel duizende
ouders in ons land tusschen Mei en September
nauwelijks gedachte hebben over iets anders
dan over den uitslag' van het aanstaand examen
hunner kinderenhoeveel slapelooze nachten,
hoeveel wanhopige pogingen ze aanwenden, opdat
toch niets verzuimd zij, wat hun kind ten
goede zou kunnen komen.
De statistiek geeft niet aan, hoeveel bloed
geld er jaarlijks wordt betaald door hen, die
zich vaak het allernoodigste onthouden om de
gevorderde som bijeen te brengen, waardoor
het hem mogelijk wordt zich een gunstiger
uitzicht op den afloop van het examen te openen
nu van dit pak boeken, dan van die verzameling
kaarten, lijsten of tabellen, dan weer voor eenige
extra-lessen bij A, B of C.
Maar die angst staat hoogstens gelijk met de
ongerustheid van hen, die eerlang hun huisgezin
hopen vermeerderd te zien, de vreugde die hen
wacht wordt getemperd door het gevaar dat
hen dreigt. En is 't gevaar voorbij, dan is de
angst vergeten.
Maar dat geld, met moeite saamgebracht,
mag het kapitaal heeten, waarvan men later
de rente zal genieten, althans kan genieten en
hoe zwaar het offer vallen mag, het is noodig
onder de bestaande omstandigheden dat het
gebracht worde.
"We konden ons dus in dat onvermijdelijk
kwaad schikken, als geen ernstiger nadeel aan
het genoemde ware toe te voegen.
Maar hoeveel laagheid, hoeveel vleierij, hoe
veel zoogenaamde beleefdheidsbezoeken, hoeveel
schijnbaar onschuldige gesprekken, waarbij de
examinandus heel toevallig ter sprake komt en
öf zijn knapheid, of zijn verlegenheid, öf zijn
zenuwachtigheid ten zeerste worden uitgemeten,
moeten de kans op welslagen helpen bevorderen,
een goeden afloop wellicht helpen voorbereiden.
En wat werkt een examen uit, wat bewijst
het voor de Maatschappij.
De gewone gang van zaken is, dat er na
heel veel voorafgaand gepraat in de Tweede
Kamer, en petit comité wordt besloten
eene wet aan te nemen. De spiegelgevechten
beginnen en na eenige weken of maanden zijn
we eene wet rijker en wordt de benoeming
van een zwerm nieuwe ambtenaren noodzakelijk.
In de onmiddellijke nabijheid van de Wetgevende
Vergadering worden de hooge en hoogste ambte
naren gevonden of gegrepen en voor de lagere
en laagste wordt een examen noodzakelijk ge
acht met een heel lang programma en een
heele dure commissie van examinatoren.
Dat programma omvat zesmaal meer dan
de meesten kunnen weten en tienmaal meer
dan zij noodig hebben en alleen het practisch
gedeelte is natuurlijk buiten rekening gelaten.
Ieder, die aan de samenstelling van het pro
gramma deel nam, heeft een deel van zijn
roem gezocht in een vertoon van geleerdheid,
dat de opneming van nog een of meer punten
op het programma noodzakelijk deed voorkomen.
Dadelijk blijkt het examen te moeielijk en
het schipperen begint.
De candidaten zijn dadelijk in twee groepen
verdeeld. De eerste is die der e e r 1 ij k e n en
eerzuchtigen, die te goeder trouw meenen,
dat het programma ernstig gemeend is en zoo
lang tobben tot ze alles hebben doorgewerkt.
Of uitgeput en zenuwachtig slagen ze niet,
of met veel geestkracht en levenskracht begaafd,
óf door kunstmiddelen opgewekt,
slagen zij.
De tweede is die der onverschilligen, die
stellig gelooven dat men toch niet alles vraagt,
die vast overtuigd zijn, dat druipen geen
schande is, die het er voor houden, dat zij er
de een of andere keer wel zullen komen. Deze
zullen óf langs een omweg, óf bij toeval slagen,
ze zullen misschien eindelijk uit medelijden toe
gelaten worden en zeer slechte voorbeelden zijn
voor anderen, die na hen komen en die de
overtuiging krijgen, dat men er zonder werken
toch wel komt.
Voor een groot aantal candidaten, voor welk
examen het ook zij, werkt het niets uit dan
uitputting en afmatting en tegenzin voor latere
studie, voor een ander getal bewerkt het on
eerlijkheid en karakterloosheid.
En laat nu beweren wie wil, dat een examen
een voldoenden waarborg geeft voor de maat
schappij. Hoe wil een examinator ooit in weinige
minuten iets anders ontdekken, dan dat de
candidaat gelijk hij wel wist een of ander
vak heeft beoefend?
Alleen hij, die den candidaat aanhoudend bij
die beoefening gadesloeg, kan met oordeel ge
tuigen óf en zoo ja in hoeverre het vak met
vrucht beoefend werd. Van geschiktheid en ijver
blijkt op een examen niets en uit de enkele
zaken, die de candidaat wel en niet weet, kan
ook de bekwaamste examinator nog niet met
zekerheid tot het overige besluiten.
De examens worden in stand gehouden en
nemen zelfs in aantal toe, eenerzijds als gevolg
j van onderling wantrouwen en gebrek aan zede
lijken moed om een openlijke controle te vor-
deren, anderzijds worden ze geduld en zelfs
1 verdedigd bij gebrek aan zedelijken moed of
kwalijk begrepen gevoel van eigenwaarde, die
eene 0 p e n 1 ij k e controle als hoogst onge-
wenscht doen voorkomen. Wellicht, dat we
aanleiding vinden, dit laatste punt nog eens
nader te bespreken.
ZIERIKZEE, 7 Juli 4 8 8 5.
Wederom is een der oud-strijders van Waterloo
overleden, n.l. onze vroegere stadgenoot, de heer
D. J. K. E. Tuiten.
Met eene groote parade, waarbij zich het muziek
korps deed hooren, werd Zondag-middag geïnstalleerd
als kapitein-kommandant der d.d. Schutterij alhier,
Mr. J. C. v. d. Lek de Clercq.
Zondag-avond had een treffend ongeluk plaats.
Eenige stadgenooten, zoo men zegt 14, gingen dien
dag een rijtoertje makentoen zij op de terugreis
genaderd waren tot kort onder Looperscapelle, schrikten
de paarden van een voorbijrijdenden boerenwagen, met
dat gevolg, dat zij met het rijtuig in de vaart terecht
kwamen. Een reeds bejaarde vrouw was onmiddellijk
dood, en werd levenloos van onder de wagen gehaald,
die nagenoeg geheel verbrijzeld is; eene tweede vrouw
stierf den volgenden dag, terwijl heden morgen het
derde slachtoffer van dit ongeluk, een meisje van even
5 jaar, is overleden. De voerman, benevens de overige
personen, bekwamen allen min of meer ernstige ver
wondingen.
De landbouwer, door wien dit ongeluk zou zijn
veroorzaakt, reed door, zonder om te zien naar de
ongelukkigen, die in de vaart lagen te worstelen.
In de laatste zitting voor het uiteengaan van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, heeft de heer
Sluiter, namens de commissie voor de verzoekschriften
rapport uitgebracht op het adres van den heer Th. Kleij,
kapitein-kwartiermeester bij het Ned.-Indische leger
met verlof tot herstel van gezondheid in Nederland.
Adressant verzoekt dat de Kamer die maatregelen
treffe, welke kunnen voorkomen, dat hem het recht
om zijne bezwaren tegen eene hem opgelegde provoost-
straf in te brengen, worde verkort of ontnomen.
De commissie stelde voor, dit adres te verzenden
aan den Minister van Koloniën ter fine van inlichtingen,
met welke conclusie de vergadering zich heeft ver-
In den nacht van j.l. Woensdag op Donderdag is
door de vorst op sommige plaatsen in het Zuidelijk-
Westerkwartier over eene vrij groote uitgestrektheid
veel verloren gegaan. Vele stukken boekweit en de
aardappelen hebben zwaar geleden. Onder de tuin
vruchten zijn het vooral de stamboonen, die voor het
meerendeel weg zijn, waar ze door de vorst werden
getroffen. Donderdagmorgen, omstreeks 3 uur, moet
het zoo vinnig koud zijn geweest, als ware het midden
in den winter.
Het 22e Christelijk Nationaal Zendingsfeest is
Donderdag in de uitnemend schoone heuvelachtige
Middacbter bosschen voor de vijfde maal in de beste
orde gevierd.
Het weder was allergunstigst, geen legen of wind,
geen hitte of koude, zacht bedekte lucht, waartusschen
nu en dan een liefelijke zonnestraal drong.
Het programma is met kleine uitzondering stipt
uitgevoerd.
De schare was zeer groot men kan ongeveer
een 40,000 tal aannemen en dat uit alle standen
van de maatschappij.
Graaf Bentinck opende de bijeenkomst met een
hartelijke, stichtelijke toespraak.
De collecte op het Zendingsfeest te Middachten
heeft f 4483,70 en de verkoop van programma's
circa f 4500 opgebracht.
Door tegenwoordigheid van geest van den spoorweg
wachter Krul te Delft werd Donderdagavond een
ernstig ongeluk voorkomen. Niettegenstaande herhaalde
aanmaning liep eene vrouw met twee kinderen over
de rails aan den overweg bij de Koenderstraat op
het oogenblik dat de sneltrein uit 's Hage te 63/4 uur
reeds voor het station was. Genoemde spoorwegwachter
greep een der kinderen en duwde de vrouw achteruit,
en redde alzoo deze drie van een anders wissen dood
op gevaar af van zeiven medegesleurd te worden.
Daar de bevolking der gemeente Borgen-op-Zoom het
getal van 40,000 zielen te boven gaat, moet aldaar,
ingevolge art. 44 der wet op het M. O., ten minste
ééne burgerschool, dag- en avondschool worden opgericht.
Hieraan is tot heden niet voldaan. De gemeenteraad
heeft zich nu tot den koning gewend, met verzoek de
gemeente van die verplichting vrij te stellen, dewijl
in de behoefte daaraan voldoende wordt voorzien door
eene rijks hoogere burgerschool, gemeente-teekenschool
en openbare scholen voor gewoon en meer uitgebreid
lager ouderwijs.
Aan den minister van justitie is een adres gericht
door de vereeniging van glasfabrikanten in Nederland,
ter zake van het wetsontwerp tot het tegengaan van
overmatigen arbeid en verwaarloozing van kinderen.
Dit adres bevat het verzoek de voorschriften omtrent
kinderen van 4246 jaren niet toepasselijk te ver
klaren op kinderen werkzaam in glasfabrieken
Het hoofdbestuur van het gereformeerd tractaaft-
genootschap »Filippus" heeft den minister van justitie
verzocht, autorisatie tot verspreiding van blaadjes en
geschriftjes in de gevangenissen hier te lande, om
het christelijke doel van dat genootschap te bevorderen.
De minister van justitie heeft in antwoord hierop
bericht, dat hij de geschriften, die het genootschap
onder de gevangenen wenscht te verspreiden, kan
doen toekomen aan de besturen der gevangenissen,
doch dat deze geheel vrij zijn en moeten blijven in
de keus der aan de gevangenen te verschaffen lectuur.
Mr. Joan Bohl heeft voor de benoeming tot lid der
Maatschappij van Letterkunde te Leiden bedankt. Het
doet ons leed, dat eene onheuschheid wordt aangedaan
aan het bestuur, dat toch wel niet geacht kan worden
in de eerste, plaats schuldig .te zijnmaar aan den
anderen kant is het te begrijpen, dat Mr. Bohl, de
