Z1ERIKZEESCHE COURANT.
1885. No. 47. Woensdag 24 Juni.
88ste jaargang.
De leus der Vaderen.
Binnenland.
Welke spotgeest mag toch om ons oude
wapen de spreuk hebben geschrevenBen
dracht maakt inaeht!
In welk land van den omvang onzer provin
ciën is zoo aanhoudend en met zooveel vol
harding een burgeroorlog gevoerd niet een,
die in een enkelen bloedplas den tweedrachts-
duivel smoort of met bliksemende klingen den
binnenlandsehen vijand doodt, maar een einde
loos strijden, geheim als een sluipmoordenaar,
voortwoekerend als de kanker, besmettelijk als
de melaatscliheid
Toen voor eenige jaren de liberale partij de
bovenhand had, kraaide men victoriede domme
menigte geloofde en praatte elkaar na, dat het
kwaad geweken was. Iloe onnoozel. Wanneer
de zieke bij duldelooze pijnen eindelijk voor de
macht van chloroform of opium inslaapt, is dat
dan een bewijs, dat de ziekte is geweken? Of
doen zich niet zelfs in dien kunstmatigen slaap
toestanden van woede, van razernij voor, die
den lijder tot een vreeselijke verschijning maken?
Laat hij, die het wel meent met het vader
land, eens nadenken of zich niet iets dergelijks
in onze politieke wereld heeft vertoond
Het was allen duidelijk, dat de liberale partij
machteloos was door innerlijke verdeeldheid en wel
tengevolge van naijver, van wangunst, men
zou haast zeggen, van broodnijd.
De dagbladen hebben de zaak niet beter
gemaakt door met onverschoonlijke onbescheiden
heid en jacht op nieuwtjes aan de groote klok
te hangen, alles wat in liberale kringen be
sproken werd, ze hadden moeten zien wat de
tegenpartij deed, die begreep dat men zijn
huiselijke twisten binnenshuis afdoet.
Het was een geniale gedachte van Mr. J. A.
Levy, de Liberale Unie te stichtenwij
hebben ons echter van die stichting niet veel goeds
beloofd. We voorzagen, dat de Unie alleen
de zaak in orde kon brengen, als men althans
daar de noodige eenheid wilde bewaren, maar
men kon voorzien dat ook daar de strijd om
de meerderheid niet zou achterblijven en het
hooge woord moet er uit dat men, de zeld
zame bekwaamheid, de groote welsprekendheid
en de ongeëvenaarde werkzaamheid van Mr.
Levy over het hoofd ziende, of niet erkennende,
met echt oud-testamentischen ernst zeggen zou
»We willen niet, dat deze over ons Koning zij!"
We hebben de Unie dadelijk met een Tweede
Kamer en het bestuur met een ministerie ver
geleken, helaas de vergelijking ging verder
door dan we konden denken en de oude strijd
begon ook hierde kamerleden maakten oppo
sitie om minister te worden en de afgetreden
ministers maken dan weer oppositie om de
ministers tot kamerleden te degradeeren.
Br was een ander middel om van de puin-
hoopen der liberale forten een vesting te bouwen
en dat was de oprichting van een groot liberaal
blad, dat geen winsten verlangde, dat alleen voor
het beginsel streed, onverschillig hoeveel vij
anden het zich zou maken door de noodzake
lijkheid om dezen en genen in een minder
gunstig daglicht te plaatsen.
Dat middel werd beproefd door de oprichting-
van de Amsterdammer. Zonder de geheime
geschiedenis dier oprichting hier mede te deelen
kunnen wij gerust getuigen, dat ook Mr. Levy al
dadelijk na de eerste stappen, een werkzaam
deel nam aan de samenstelling en verbreiding-
van het blad. Maar helaas, buiten de staat
kundige bedoelingen om, waren enkelen meer
uit op een strijd om bankbiljetten dan een strijd
voor beginselen en de honderdduizenden ver
smolten en de hoofden der partij lieten wat ze
hadden moeten doen, ze namen de zaak niet
in handen en zorgden dus ook niet voor
kapitaal, ja ongeloofelijlc moge het schijnen,
maar een liberaal lid der Tweede Kamer ver
klaarde in de dagen dat het blad zijn derden j
jaargang al uitgafdat hij dat blad niet
kende! Welk een belangstellend volgen dei-
gebeurtenissen
We weten dus ook, dat de partij-vorming-
van die kracht is, dat finantiëele en moreele
steun van een blad, niet van de p a r t ij kan
verwacht worden. Het Hoorden bezweek er
onder, Het Vaderland leed er jarenlang
aan en de Amsterdammer werd er door ge
bracht in handen niet van eene voor staat
kundige beginselen strijdende partij, maar een
voudig in handen van eene een dagblad ex-
ploiteerende firma.
Eene partij te roemen en aan te kleven, die
ons geen werk maar wel finantiëele voordeelen
geeft, is zeker gemakkelijk genoeg, maar het
is geen verdienste. Wil men eene partij de
zegepraal verzekeren, dan is daartoe zelfver
loochening en opoffering' noodig. Dan moet men
zichzelven wegcijferen en door ingespannen
arbeid voor het algemeen welzijn in de menigte
opgaan; dan moet men als bij groote feesten,
niet naar het bedrag der opgeofferde geldsommen
vragen, maar op het doel letten, dan moet men
blijmoedig offeren met de gedachtehet is voor
de groote zaak des Vaderlands, voor de zege
praal mijner beginselen. Doet men dat, dan,
maar ook dan alleen, kunnen we groot worden
gelijk onze vaderen waren, wanneer wij even
als zij de leus huldigen Eendracht maakt
macht!
ZIE RIK ZEE, 23 Juni 488 5.
Programma van het Tweede Zomer-Concert in
Parklust, op Vrijdag 26 Juni a.s., 's avonds 8 uur j
precies.
1. Marche solenelle, Canivez; 2. Spandjilja. Fantaisie,
van den Bogaerde3. Grand air varié, Canivez; i
4. Sur l'herbette. Polka, Martin; 5. En avant! Pas- i
redoublé, Joh. Theewis6. 15e Air varié pour Tuba,
Christophe7. Frühlingslied, Mendelssohn Bartholdy
8. Schalk. Grosses Potpourri, Kiesler.
Te Arnhem is gekozen tot lid van de Tweede Kamer
het afgetreden lid, de heer W. Rooseboom.
Uitgebracht waren 1643 stemmen, waarvan 84
van onwaarde.
Op den heer Rooseboom waren 1454 stemmen
uitgebrachtop den heer Schimmelpenninck 83.
Hoewel de heer Rooseboom zonder strijd te Arnhem
herkozen is als lid der Tweede Kamer, zijn de
liberalen toch zeer getrouw opgekomen, om hunne
stem op hem uit te brengen. Naar de Arnh. Ct.
meldt, bleven thans (nu 1454 stemmen op hem
werden uitgebracht) slechts 242 kiezers terug van
hen, die 11 Nov. j.l. den heer Rooseboom stemden,
terwijl hij veertien dagen vroeger met 1550 stemmen
in herstemming kwam.
Daar mr. H. A. des Amorie van der Hoeven heeft
opgehouden lid te zijn van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, zal de verkiezing van een lid dier
Kamer in het hoofd kiesdistrict Breda plaats hebben
op Dinsdag 14 Juli a.s. en de herstemming, zoo
noodig, Dinsdag 28 Juli d. a. v.
De anti-revol. kiesvereeniging «Nederland en Oranje",
in het hoofdkiesdistrict Gorinchem, heeft, volgens de
Standaard, als hare besliste overtuiging uitgesproken,
dat dr. Kuyper de «door God aangewezen leider"
der anti-revolutionaire partij is en moet blijven.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan door het
overlijden van Z. IC. II. Alexander, Prins der Neder
landen, heeft het Groot-Oosten der Nederlanden,
Zondag te 's Gravenhage in plenum vergaderd, tot
grootmeester gekozenmr. P. J. G. van Diggelen,
rechter in de arrondissements-rechtbank te Zwolle.
De Nederlandsche Maatschappij ter bevordering der
pharmacie hield Donderdag te Amsterdam hare 34e
algemeene vergadering. De voorzitter, dr. P. Ankersmit,
opende haar met een welkomsgroet, waarin hij met
voldoening gewag maakte van den aanwas, dien de
maatschappij door de oprichting van nieuwe afdeelingen
ondervonden heeft.
Het aantal gewone leden is in het afgeloopen maat
schappelijk jaar toegenomen van 253 tot 394, benevens
9 buitengewone en 8 eereleden.
Als bestuursleden ter vervanging der volgens rooster
aftredende heeren dr. P. Ankersmit en C. II. van Aukum
werden verkozen de hh. prof. W. Stoeder, te Amsterdam,
en H. J. de Richemont, te Rotterdan. Daarna werden
verschillende voorstellen behandeld, o. a. een door de
Utrechtsche studenten-vereeniging «Unitas pharmaceu-
ticorum" en door twee Amsterdamsche studenten-
vereenigingen, aan de maatschappij gedaan verzoek,
hunne pogingen te ondersteunen om de opleiding tot
doctor in de pharmacie gemakkelijker te maken. Het
hoofdbestuur is van gevoelen dat de adressanten het
candidaats-examen al te gemakkelijk willen maken.
Het wil hun verlangen ondersteunen in dien zin, dat
de gymnasiale cursus van zes jaren en in de natuur
wetenschappen gedurende twee jaren gevorderd zal
blijven. De hoogleeraar Wefers Bettink ondersteunde het
verlangen der studenten, de cursus der H. B. S. met
öjarigen cursus, gepaard aan het noodig Grieksch en
Latijn, moet voldoende geacht worden. Dr. Bruinsma
stemde hiermede in.
Besloten werd het adres der studenten vanwege de
maatschappij te ondersteunen. Op voorstel van den
heer Bruinsma is daaraan toegevoegd de wensch, dat
in de 6jarige gymnasiale opleiding het onderwijs in
de natuurkundige wetenschappen gedurende de twee
laatste jaren meer op den voorgrond trede.
De residentie-briefschrijver van het Z. D. maakt
melding van het volgende feit, dat voorviel in eene
gemeente bij 's Gravenhage, waar bij de openbare
school twee bijzondere scholen bestaan. In die gemeente
woont een slachter, die meer dan één zoon heeft.
Van den kant van een voornaam en bekend anti
revolutionair, die in de bedoelde gemeente een buitengoed
heeft, werd hem aangezegd, dat hij de klandisie ver
liezen zou als hij zijne kinderen niet zond naar de
«christelijke school." Van wege de voorstanders van
de openbare school gaf men hem te kennenZendt
gij uwe kinderen niet naar de gemeenteschool, dan
halen wij bij u geen vleesch meer. Ten einde raad,
stuurt nu de vleeschhouwer in geschil, die geen
klanten missen kan, één jongen naar de openbare en
één jongen naar de christelijke school. De corr.
voegt hieraan toe«Arme vader, arme jongens, maar
bovenal, beklagenswaardige tijd! Waar gaan we heen.
Dat men toch in 's hemelsnaam de ouders volkomen
vrij late en ze niet dringe naar den eenen of anderen
hoek. Men stichte zooveel scholen als men wil en
dienstig acht, doch op de beslissing der ouders, waarheen
zij hun kroost wenschen te sturen, oefene men geen
dwang, allerminst door stoffelijke middelen, uit."
Het jonge Volkjehet geïllustreerde tijdschrift voor
de jeugd, dat onder redactie van den heer P. Louwerse
bij den uitgever Joh. "Ykema te s'-Gravenhage verschijnt,
zal ter eere van zijn tienjarig bestaan worden uitgebreid.
Niet alleen zal zonder prijsverhooging de tekst worden
vermeerderd, maar ook is de heer J. C. Greive aan
het tijdschrift verbonden, ten einde voor de verbetering
der illustraties te zorgen.
Aan het bestuur van het in deze week te Antwerpen
te houden bakkerscongres is, volgens de Fabrieksbode
door de directie der Ned. Gist- en Spiritusfabriek te
Delft, eene uitnoodiging gezonden tot een bezoek aan
de fabriek en het Agneta-Park. De uitnoodiging, met
geestdrift ontvangen, werd gaarne aangenomen. Een
door de directie ter hunner beschikking gestelde extra-
trein zal de gasten Vrijdag a. s. uit Antwerpen direct
naar de fabriek brengen en hen des avonds weder
naar Antwerpen terugvoeren.
Naar wij vernemen zullen den 1 Juli van Rotterdam
naar Culebra vertrekken de heeren J. E. II. Bakhuis
en W. van Rees, civiel-ingenieurs, om aldaar in dienst
van de heeren Van Ilattem en "Van Seters belast te
worden met het toezicht op en de leiding van een
deel der werkzaamheden van het Panama-kanaal.
