2o. dat in 1848 de liberalen trachtten de meest
mogelijke vrijheid aan het bijzonder onderwijs te geven
3o. dat het der liberalen taak is, in die richting voort
te gaanmaar
4o. dat de bijzondere school de bijzondere blijven moet,
en het beginsel der scheiding van Staat en Kerk openbare
gezindheidsscholen niet toelaat.
Aan het slot van zijn werk zegt dr. Betz o. a.
»Uit art. -194 der Grondwet verdvvijne alles, wat er
in gezet is met de bedoeling, het bijzonde.i onderwijs
tegen te werken, en op de burgers, als waren het
schapen, den stempel te drukken van het gouvernement."
Benoemingen, Besluiten, enz.
Benoemd tot ontvanger der dir. belast., invoerr.
en accijnsen te Muiden c. a. jhr. W. J. De Jonge,
thans ontvanger derzelfde middelen te Brouwershaven.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Vóór eenigen tijd werd medegedeeld, dat in eene
terp bij Lutke-Lollum een geraamte was gevonden in
een boomstam en dat zoowel het geraamte als de
boomstam naar het Museum van het »Friesch Genoot
schap" te Leeuwarden was overgebracht.
Het vermoeden toen uitgesproken, n.l. dat deze
vondst niet onbelangrijk was, is, naar de Leeuw. Ct.
bericht, sedert bevestigd.
De terp bij Lutke-Lollum, eigen aan den heer
Ferwerda aldaar, wordt afgegeven. Bij deze werk
zaamheden werd door den heer D. van der Geest te
Zweins het geraamte ontdekt. Met loffelijken ijver
trachtte deze elke beschadiging te voorkomen en gaf
onmiddellijk kennis aan het bestuur van het »Ffiesch
Genootschap", dat een onderzoek instelde en al dadelijk
tot de overtuiging kwam, dat hier sprake was van
het begraven van een lijk in een boomstam, eene
wijze van begraven in zeer oude tijden bij de Noordscche
volken algemeen in gebruik.
Het lijk werd gevonden op twee meter beneden de
oppervlakte der terp, in eene richting van Oost naar
West, het hoofd naar het Westen; ook deze wijze
van het nederleggen der lijken was bij de oude Scan-
dinaviërs gebruikelijk. Voortgezet onderzoek bracht
aan het licht, dat het lijk begraven was in een eiken
boomstam. Het bovengedeelte daarvan was geheel
vergaan, terwijl het nog zichtbare ondervlek in bruin
kool is overgegaan.
Bij het lijk vond men eene amulette en een een
voudig steentje (Dioriet) met een gaatje. Dit steentje
lag bij den halsverder vond men een klein vierkant
potje van gebakken aarde en eenige beendertjes.
De knieën van het lijk zijn sterk gebogen, zoodat
men zou denken dat de gestorvene in zittende houding
zou begraven zijn, eene wijze van begraven trouwens
bij de oude Scandinaviërs en thans nog bij de Groen-
landers algemeen in gebruik.
De handen liggen gevouwen over het bekken, de
linkerhand is in het bekken ingedrukt. Het onderzoek
van het hoofd heeft geleid tot de gevolgtrekking, dat
het is van een 40-50-jarig persoon, het is kort-
schedelig en komt geheel overeen met het Scandina
vische type.
Vergelijkt men deze gegevens met hetgeen in Zweden,
Noorwegen en Denemarken is aangetroffen, dan is het
hier gevondene van het uiterste gewicht bij de studie
van het ontstaan der terpen en de wijze waarop ze
werden bewoond en bevolkt. De wijze van begraven,
waarop dit lijk ter aarde besteld werd, was bij de
Noordsche volken algemeen gebruikelijk en de Scandi
navische oudheidkundigen toonen aan, dat dit minstens
2000 a 2500 jaar moet geleden zijn.
Dat eene steenen amulette bij het lijk gevonden
werd, is eene zekere aanduiding, dat het opgegraven
lijk tijdens de bronsperiode begraven werd. Niet
onwaarschijnlijk werden in de eerste tijden der ijzer
periode de lijken ook wel op dezelfde wijze en in
boomstammen begraven, maar er werden dan geen
steenen, maar ijzeren amuletten bijgevoegd. De ijzer
periode is evenwel ook van veel lateien tijd.
Ongelukken, Kampen, Misdaden, enz.
Een verschrikkelijk onweer heeft veleden week te
Verdun en de omstreken gewoed. De hagelbollen en
stukken ijs vielen met zulk geweld neer, dat de
spiegelruiten der magazijnen, hebbende eene dikte van
zeven millimeters, er door verbrijzeld werden. De takken
werden als van de boomen gekapt. Een enkele hagelbui
woog '126 grammen. De nieuwe kazerne der Bérance
heeft voor 6000 francs schade geleden. Van Minnéville
tot Moulin-Brüle is er van den oogst niets overgebleven.
Daags na dien storm was de grond nog met eene
laag hagel en sneeuw van 40 centimeters dikte bedekt.
Te Heerenveen liep dezer dagen het vijfjarig dochtertje
van den heer J. tegen de dienstmeid aan, terwijl
deze een schotel soep op de tafel zou plaatsen. Het
heete vocht liep het kind over, het lichaam ,en ver
oorzaakte hevige brandwonden, waaraan het is bezweken.
Verleden Woensdag keerde te Rushohne, nabij Man
chester, eene vronw, die in een krankzinnigen-gesticht
verpleegd werd, naar hare woning terug. Haar echt
genoot werd echter verwittgd, dat zij nog niet geheel
genezen was.
Vrijdagmorgen zond de vrouw hare dienstmeid uit
toen verdronk zij hare twee kinderen in een bad en
bracht zich vervolgens op dezelfde wijze om het leven
In het weeshuis te Schagen zijn bij den weesvader
en verscheiden kinderen Maandag j.l., na het gebruik
van het middageten, verschijnselen van vergiftiging
voorgekomen. Het ongeval heeft gelukkig geene
ernstige gevolgen gehad; de lijders zijn allen her
stellende. Men zoekt nog naar de vermoedelijke oorzaak
van de vergiftiging.
De justitie uit Arnhem heeft zich Dinsdag naar
Nijmegen begeven, ten einde een onderzoek in te
stellen naar eene aldaar vermoedelijk plaats gehad
hebbende vergiftiging.
Te Vreeswijk verwekt het navolgende geen geringe
opschudding. In de Leeuwensteeg aldaar woonde eene
water- en vuurvrouw, T. v. G. Die vrouw is vóór eenige
weken overleden. Haar man verricht veldarbeid kinderen
zijn er niet, zoodat de woning over dag ledig staat.
Verschillende peronen nu beweren, dat zij, terwijl
zij buiten stonden en een blik in die woning wierpen,
de overledene in levenden lijve, doch met hare doods
kleederen aan, hebben teruggezien. Op klaarlichten
dag zag men de vrouw (men wil het met een eed
bevestigen) staande nabij de tafel of hare bedstede.
Of de bijgeloovigheid nog groot is in de wereld!
Buitenland.
Duitse lil a nd.
De sociaal-democraten organiseeren een monster
petitionnement aan den Rijksdag, waarin wordt aange
drongen op het goedkeuren der Zondagswet, door de
Commissie uit den Rijksdag ontworpen, doch waartegen
de Rijkskanselier zich verzette. De sociaal-democraten
komen vooral op tegen ue bewering van den Rijks
kanselier, dat de Duitsche industrie wellicht het
wegvallen van allen Zondagsarbeid niet zou kunnen
verdragen. Zij meenen, dat een nijverheid, welke niet
zou kunnen voortbestaan dan op grond van een onrecht,
dan ook maar vervallen rnoet. Adressanten oordeelen,
dat juist door de geheele afschaffing van den Zondags-
arbeid de mogelijkheid zou geboren worden, om de
overproductie te zien verdwijnen, waardoor weder
stabiliteit in de productie zou ontstaan. Het doel der
geheele beweging is vooral, om aan den Rijksdag bij
zijn weder bijeenkomen te toonen, dat de dwanginvoering
der Zondagsrust een vvensch is der arbeidende bevolking.
Met het oog op de organisatie van de sociaal-democraten
is te verwachten, dat de Rijksdag zal worden overstelpt
met adressen, ten gunste van het ontwerp der Commissie.
Gri'oot-ï5i"itta.nj e.
Zaterdag en Zondag was sir Peter Lumsden te
Londen de held van den dag. Overal waar hij zich
vertoonde, werd hij met warmte begroet. Deze ontvangst
is echter niet die van een uit den slag terugkeerenden
overwinnaar, maar gelijkt meer op die van een gewonde,
die na een eervollen strijd voor den vijand heeft
moeten wijken. Deze goede ontvangst, die sir Lumsden
van de zijde van het Engelsche volk ten deel is
gevallen, mag eenbalsem voor zijne wonden zijn,
het is echter bekend, dat hij ook zich trachtte te
troosten door aan iedereen, die het hooren wilde, op
tamelijk ondubbelzinnige wijze over de Engelsche
autoriteiten uit te varen en hare onbekwaamheid te
verwijten. Deze vrijmoedige verklaringen hebben stof
tot de uiteenloopendste beoordeelingen in de pers
gegeven. De Pall. Mall. Gaz. is zeer ontstemd over
de handelwijze van sir Lumsden en wijst op de steeds
verminderde tucht onder de staatsambtenaren. Volgens
de meening van genoemd blad moest een ambtenaar,
die op eene dergelijke wijze als sir Lumsden tegen
zijne regeering durft optreden, met ontzetting uit
zijn ambt gestraft worden.
Na al zijne verklaringen aan de correspondenten
van Londensche bladen op zijn terugreis naar Engeland
gedaan, is de regeering volkomen op de hoogte van
de opinie, welke sir Lumsden over generaal Komarolf
en zijne handelingen is toegedaan. Dat de ontvangst
door de regeering niet zoo hartelijk zal zijn als die
.door het volk, is niet te verwonderen.
De moord op den emir van Afghanisten is nog
niet bevestigd, docli de Morning Post ontvangt een
telegram uit Weenen, dat het bericht aldaar niemand
heeft verrast. Men beschouwt sedert langen tijd een
dergelijke gebeurtenis gevolgd door eene revolutie te
Herat als waarschijnlijk, waarbij Rusland onverwachts
tusschenbeide zal treden.
Het bericht, dat eensklaps eene ministeriëele crisis
is uitgebroken, is niet alleen in geheel Engeland met
verbazing vernomen, maar heeft ook geheel Europa
verrast. Met belangstelling wordt den loop der crisis
gevolgd, daar het optreden van een Tory-Kabinet in
de omstandigheden, waarin het land thans verkeert,
door velen en niet ten onrechte als een ramp
voor het land wordt beschouwd. Het is bekend hoe
de Tories de Russen vijandig gezind zijn en steeds de
handelingen van den heer Gladstone in zake de Afg-
haansohe quaestie afgekeurd hebben, zoodat het derhalve
niet onmogelijk zou zijn, dat wanneer dooi' hen de
onderhandelingen met Rusland zouden voortgezet moeten
worden, zij aan Rusland dergelijke onmogelijke voor
waarden stelden, dat het genoodzaakt zou kunnen
zijn de onderhandelingen af te breken.
Tot Zaterdag zal het land in de onzekerheid blijven
omtrent den afloop der crisis. De heer Gladstone deelde
Dinsdag onder eene plechtige stilte in het Lagerhuis
mede, dat het Kabinet gemeend heeft, dat het ten
gevolge van de stemming, den vorigen avond uitgebracht,
zijn plicht was, aan de Koningin eene mededeeling te
doen, waarvan de aard gemakkelijk kan worden nage
gaan, ofschoon hij dien niet nader kon omschrijven.
Hij stelde derhalve voor, om de zitting tot heden te
verdagen, in afwachting van de beslissing der Koningin.
Hiertoe werd besloten.
Op het oogenblik dat de uitslag der stemming
Maandagavond bekend werd, leverde het Lagerhuis
een aanblik op, dat in vele jaren niet gezien was.
De Standard meldt hieromtrent
Toen de conservatieve Whigs hunne plaatsen aan
de linkerzijde van den speaker innamen, liet lord
Churchill, die blijkbaar het eerst den toestand begreep,
een uitroep van vreugde hooren, en dit leidde tot een
buitengewone demonstratie van de zijde der conserva
tieven: de leden sprongen op hunne banken, wuifden
met de hoeden en juichten uit volle borst In den
Ierschen hoek hoorde men de luide kreten van Buckshot l
CoercionCrimes Act! Het duurde een geruimen tijd
voordat de heer Gladstone van zijne plaats opstond,
en toen hij dit deed, beletten de kreten van zijn eigen
volgelingen elke uitlegging. Toen hij zich eindelijk
kon doen verstaan, stelde de Premier, die kalm en
bedaard sprak, maar toch onder den invloed eener
sterke aandoening verkeerde, de verdaging tot den
volgenden dag voor. Dit geschiedde te midden van
groote opschudding, daar vele leden van de oppositie
en de Iersche partij met hunne hoeden wuifden en
luide vreugdekreten aanhieven. In het Huis werd er
niet aan getwijfeld, of het kabinet zou onmiddellijk
zijn ontslag nemen. De Iersche leden stemden als één
man met de oppositie. Doch slechts enkele van hen,
die dc Regeering gewoonlijk steunen, gingen met de
conservatieven mede. De nederlaag van het kabinet
is hoofdzakelijk te wijten aan deonthouding der liberalen."
De Pall. Mall. Gaz. zegt, dat Gladstone's kabinet
opgehouden heeft te leven. Zelfs wanneer het op nieuw
wordt gevormd, zou de sedert 1880 bekende vorm
niet weder terugkeeren. Het blad gelooft, dat lord
Salisbury in Gladstone's plaats zal treden. De St. James
Gaz. geeft den conservatieven den raad het bewind
in handen te nemen, niettegenstaande het tegenwoordig
een buitengewoon drukkende last is. De Globe gelooft,
dat Salisbury voor de zware taak niet zal terugtreden
en dat zijn partij den moed harer overtuiging zal
hebben.
Frankrijk.
Prins Louis Napoleon is, op uitnoodiging der keizerin,
over Calais naar Fawborough vertrokken. Prins Napoleon
vergezelde hem naar het station. Dit vertrek wordt,
volgens de 'Figarodruk besproken, daar prins Victor
zich naar Engeland begeven had, om den 1 Juni de
zielemis voor den keizerlijken prins bij te wonen, zonder
door de keizerin ontvangen te zijn. Toch hadden zijn
vrienden gehoopt, dat bij deze gelegenheid opnieuw
betrekkingen zouden zijn aangeknoopt tusschen de
keizerin en haar jeugdigen neef; zij zijn daarom ver
drietig over deze weigering. De uitnoodiging, door de
keizerin aan prins Louis gezonden, doet de weigering,
om diens broeder te ontvangen, nog sehei'per uitkomen.
Wij hebben medegedeeld, dat de brieven van Victor
Hugo verzameld zullen worden. De bibliotheek van
Blois bezit een en veertig brieven, door hem zeiven
geschreven aan zijn vader, generaal Hugo, welke tot
'1823 in die stad woonde. Zij zijn, zegt de heer Delton,
lid der commissie van toezicht over de bibliotheek,
meerendeels van zeer groot belang en bevatten bij
zonderheden betreffende Victor Hugo zei ven, zijne
familie, zijne eerste werkzaamheden, zijn huwelijk, de
geboorte van zijn eerste kind, Leopold, 9 Oct. 1823
overleden enz. Ook vindt men er de betrekkingen in
vermeld, welke de jeugdige dichter onderhield met
Chateaubriand, Lamennais, Lamartine, Nodier, enz.
Deze brieven lagen in een portefeuille bewaard en
niemand dacht er tot dusverre aan.
Volgens gerucht is een belangrijke verandering in
het personeel der prefecten ophanden. De regeering
zou, naar men zegt, van meening zijn, dat een algemeene
diep ingrijpende hervorming noodig is. De ambtenaren,
die terecht of ten onrechte beschouwd worden als te
