/imik/IISI Sil IQI HWi.
I voor het irrondis-
semeiit lierihzee.
1884. No. 98. Woensdag 17 December. 87ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
DE LIBERALE UNIE.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post ƒ1,-
Afzonderlijke nommers 5 Cent, met Bijblad 10 Cent.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Per gewone regel 10 Cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van '16 regels 60 Cent.
Dienstaanbiedingen van '1-5 regels, mits contant betaald, 25 Ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de nitgave in te zenden aan den uitgever H. LARE1V1IA1V.
Het heeft er wel iets van alsof de geforceerde
verkiezingen een heel klein beetje leven hebben
gebracht in het sluimerend volksbewustzijn dei-
Nederlanders. Maar we vleien ons volstrekt niet
met de boop, dat de natie wakker is geworden
en behoorlijk uitgeslapen en dankbaar voor de
genoten nachtrust, zal opstaan en aan bet werk
zal gaan. Neen, er is ergens in de buurt een
deur opengegaan, bij bet kraken der opengaande
deur, waar de kamerleden op straat kwamen,
beeft men eene onrustige beweging gemaakt
en beeft half lodderig opgekeken, toen de denr
kort daarna met een fermen slag dichtviel;
toen de kamerleden weer binnen kwamen, beeft
men even gezien of er ook brand was, of de
luebt ook rood zag en toen men met half sla
perige oogen niets zag, en toen men voelde
dat de muur niet warm was, beeft men zich
omgekeerd en is weer ingeslapen, vaster dan
ooit; want men beeft zich de dekens over bet
hoofd getrokken, en als er nu brand komt, zal
men bet niet zien, voor het te laat is. Men
zal zelfs de brandklok niet hooren als die geluid
wordt en als men dan eindelijk wakker wordt
en de kamer vol rook ziet en de muur gloeiend
is, dan zal men de trap afgebrand vinden of
nen zal door den rook belemmerd worden om
le deur te bereiken of men zal hoogstens den
jd hebben om in een onoogelijk toilet de vlucht
e nemen, met achterlating van alles wat waarde
heeft en wat nu reddeloos verloren is en de
tssurantie-maatschappij zal geen vergoeding
geven omdat de brand blijkbaar ontstaan is
door verregaande onachtzaamheid en omdat alle
maatregelen zijn verwaarloosd, die konden dienen
om bet woeden der vlammen te keeren.
Of zonder beeldspraakhet Nedeiiandsche
olk beeft, in weerwil van kamerontbinding en
srkiezingen, op bet oogenblik nog even weinig
jlangstelliug in de openbare zaak getoond, als
in de dagen toen er geen staatkundig gevaar
dreigde. We hebben dreigende vijanden binnen
muren en daarbuiten. De kerkelijke partij
werkzamer dan ooit, de liberale partij is zoo
ogelijk nog meer verdeeld dan de kerkelijke,
re Indische regeering is een toonbeeld van
wanorde, de oorlog met Aijeh pat ons uit, de
handel verloopt, de financiën zijn in een niet
te berekenen achteruitgang, die alleen door
allerlei kunstmiddelen eu buitengewone op
brengsten niet verbeterd, maar bemanteld wordt,
Duitsehland neemt steeds krachtiger maatregelen
om een overwegenden invloed op ons land te
krijgen, vordert een voor ons land hoogst scha
delijk traetaat op den letterkundigen eigendom
en beweert zelfs recht te hebben op de zalmen,
lie in onze rivieren zwemmen enliet
Nederlandsche volk weet van dat alles niets
of wel, als enkelen bet al weten, dan zeggen
ze „geen ellende voor den tijd" en „bet zal
zoo erg niet loopen" en dat trekschuit-systeem
wordt in practijk gebracht en zal in practijk
Ig-ebraeht worden, tot dat het te laat is. Dan
zal Holland in last zijn, dan zal de een de
schuld op den ander werpen en dan zal het
er toch eigenlijk minder op aan komen, wie
de schuld heeft, want alles zal reddeloos ver
loren zijn.
Eindelijk gebeurt er ietsDe liberale kies-
vereeniging „Burgerplig-t" te Amsterdam (niet
te verwarren met de firma Burgerplicht en Co.
te Nergensbuizen) beeft een middel gevonden,
dat evenals Hopbitter en Holloway-pillen in
eens alle nationale kwalen zal genezen. Dat
middel is aaneensluiting in den boezem der
liberale partij. Onvermijdelijke voorwaarde daar
toe is de vestiging van een centraalpunt, waarvan,
waar en wanneer noodig, voorlichting en leiding
uitgaan en dat tot samenwerking den stoot
geven kan. Ten einde aanvankelijk reeds van
de medewerking van gelijkgezinden zich te
verzekeren, zijn door haar de individueele be
stuursleden der volgende VereenigingenKie-
zersvereeniging „de Grondwet" te Amsterdam,
Kiesvereeniging „deGrondwet" te 's-Gravenhage,
„Vrijzinnige Kiesvereeniging" te Rotterdam,
Kiesvereeniging „Burgerplicht" te Rotterdam,
tot gedachtenwisseling uitgenoodigd. Als slotsom
dier samenspreking biedeD zij een schema van
grondbepaliDgen der Liberale Unie aan.
Die „Liberale Unie" zal bet land moeten
redden, maar niemand zal uit dat schema eenig
licht putten. Het bestaat uit 8 artikelen, waar
van de laatste 7 van geheel huisboudelijken
aard zijn, de liberale kiesvereenigingen vaardigen
vertegenwoordigers af, uit die vertegenwoor
digers wordt eene commissie benoemd, die de
zaken doet, eenmaal 'sjaars algemeene ver
gadering, men betaalt contributie, krijgt geen
reis- of verblijfkosten vergoed en mag geen
lid der commissie zijn als men lid van eene
der Kamers is. In hoofdzaak komt dit overeen
met bet reglement voor vereenigingen van
rederijkerskamers, gymnastiekvereenigingen en
dergelijke. Het eenige wat het „schema" te
lezen geeft, staat in Art. 1„Er wordt opgericht
eene Liberale Unie, die zich ten doel stelt door
alle geoorloofde middelen van voorlichting en
samenwerking den staatkundigen invloed dei-
kerkelijke partijen te bestrijden en de toepassing
der liberale beginselen te bevorderen.
In goed Hollandsch gezegd: er wordt eene
vereeniging opgericht, waarin zij, die geen lid
van de Kamer zijn, zich kunnen verbeelden
het te wezen en waarin enkelen (de leden dei-
Commissie) het zelfs tot Minister kunnen brengen.
Deze vereeniging zal liberalen prijzen en ker-
kelijken laken, juist zooals tot dusverre.
Alsof dat wat helpen zou!
Neen, het kwaad is zóó niet te keeren. Laat
eerst elke kiesvereeniging, betzij liberaal of boe
anders ook, „door alle geoorloofde middelen"
zorgen, dat ieder gaat stemmen, niet alleen
door circulaires, die men toch niet leest, maar
door persoonlijk bezoek en persoonlijken aan
drang, laat dan de bloemrijke parlementaire
taal vervangen worden door beschaafd Hollandsch,
waarin precies staat wat men zeggen wil en
laat dan alom als vaste regel aangenomen
worden, dat bet plichtverzuim zal heeten en
ongeschiktheid voor bet lidmaatschap in eenig
lichaam van bestuur, als een lid van gemeente
raad, provinciale of generale staten zal hooren
dat er klachten zijn, zonder dat bij openlijk
vordert, dat bun dienaangaande in de meest
duidelijke bewoordingen de meest volledige
inlichtingen worden gegeven. Laat ze den moed
hebben te vragen wat er waar is van de zware
beschuldigingen van Multatuli, Pieper, Perelaer,
Brooshooft en anderen, wat er waar is van
nietsdoende ambtenaren met booge traetementen,
van partijdigheid in de benoemingen, van geld-
verkwisting, van verspilling voor de liefhebberij
van een of ander hoofdambtenaar, van het feit
dat men in Nederland, dank zij de vrijheid van
drukpers, gerust alle klachten mag uitspreken,
maar dat de Regeeving de macht beeft ten
eeuwigen dage doof te blijven voor die klachten.
En wanneer dat gebeurt, betzij van radicale
of van clericale zijde, dan zal het het land goed
gaandan zal de belangstelling in de zaken
des lands, die ons aller zaken zijn, toenemen
en dan zal de afgevaardigde voor gemeente,
provincie of kamer niet zwijgen om zijn familie
vooruit te helpen of aarzelen om toch vooral
kans te hebben herkozen te worden, maar hij
zal spreken en vragen en vorderen en eisehen
gelijk hij bet reebt heeft te doen, eenig en
alleen omdat hij vreest anders weggejaagd te
worden als een onnut dienaar, als iemand die
tot een post van het hoogste vertrouwen ge
roepen is en blijkbaar zijn plicht niet doet.
Dan zullen de staatkundige partijen nog steeds
voor hunne beginselen blijven strijden, maar ze
zullen geen stof meer hebben tot kleingeestige
verwijten over tekortkomingen en in waarheid
zullen alle partijen eene groote centrale ver
eeniging vormen, de groote „Nederlandsche
eenheid", die strijd voert tegen wanbestuur en
streeft naar het welzijn des vaderlands en den
welvaart der burgers.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 16 December 188 4.
De Verzekeringsbode verneemt, dat de Nederlandsche
Pensioenvereeniging voor werklieden thans zooverre
gevorderd is, dat zij binnenkort de gelegenheid tot
pensioenverzekering zal openstellen. Is het doel der
vereeniging eenmaal zoover bereikt, dan is zeer zeker
de moeielijkste taak voor haar overwonnen. De op
richting toch had is de Verzekeringsbode goed
ingelicht met ongewoon groote bezwaren te kampen
de zaak was nieuw, bij het publiek onbekend, en velen
die met het doel kennis maakten, waren, zooals dat
gewoonlijk gaat, van oordeel, dat de verwezenlijking
daarvan hoogst waarschijnlijk een utopie zou blijken
te zijn. Wanneer binnen enkele weken het bewijs zal
geleverd zijn, dat dit niet zoo is, zullen de velen, die
er zich eerst toe bepaalden toeschouwers te blijven,
tot bevordering van het doel der vereeniging wel gaan
medewerken.
Zeer wordt dit nu reeds bevorderd door den steun,
dien der Pensioen-vereeniging door het Nut van 't Al
gemeen wordt geschonken. Nadat deze maatschappij
n.l. in Augustus besloot de vereeniging stoffelijk bij
te staan, heeft het hoofdbestuur eenigen tijd geleden
aan de departementen eene missive gericht om hen
op te wekken de vereeniging naar vermogen ook zedelijk
te steunen door hun lokalen beschikbaar te stellen
voor de agenten, wanneer zij op gezette tijden zitting
houden, door op plaatsen, waar nog geen afdeeling der
vereeniging bestaat, het initiatief voor de oprichting
te nemen, en, last not least, door desnoods de taak
