Z1ERIKZEESCHE COURANT.
1884. No. 58.
Woensdag 30 Juli.
87ste jaargang.
ZONDAGSRUST.
Iu theorie schijnbaar een aannemelijk iets,
in praefcijk minder uitvoerbaar. Partijen staan,
in vrij groote uitersten, ook hier tegenover
elkander; deze wil volstrekte Zondagsrust, gene
volstrekte vrijheid in de wijze van Zondags-
viering. De Zondagswet zelve bewandelt in deze
den galden middelweg,
„Staakt de middelen van vervoer, beperkt
„hun loop desnoods!" is de kreet aan deze
zijde„waartoe zoovele menschen aan den
„arbeid gehouden en hun de rust niet gegund,
„die hun toekomt?" Doch vergeet men
dan, dat jnist op Zondag de groote menigte
eerst gelegenheid vindt zich van stad tot stad,
van dorp tot dorp te verplaatsen, dat wederom
hierdoor zoovelen het noodige brood wordt
verschaft? Waar zou liet heen, indien men
de spoortreinen, stoombooten enz. eenvoudig
op Zondag tot een far nienle doemde? Menig
handelsman, menig particulier, die in de week
hoegenaamd geen tijd bezit om zijne woonplaats
te verlaten en vrienden of kennissen te bezoeken,
zou zich zelfs op den hem eenig vrijen dag
dan daarin ook gedupeerd vinden?! Eu beper
king zou minstens even groote bezwaren op
leveren dan toch zouden eenigen moeten werken,
waar deze toch even goed als allen recht hadden
op rust. Bij dat alles nog niet gerekend de
tinantiëele verliezen, geleden door de onder
nemers van publieke vermakelijkheden, her
bergiers, uitspanningen enz., die ieder voor
zich er op uit zijn vermaak te verschaffen aan
hen, die iu groot en getale van heinde en verre
hun lokalen komen bezoeken. Zondag de
dag dat ieder zooveel mogelijk zijn bedompt
studeervertrek verlaat, of zijn zaken zoekt te
ontvluchten, om met de zijnen in heerlijker
oorden den vrijen tijd door te brengende dag
dat 't meeste geld van d' eeue beurs in d' andere
vloeit er dan zou men op de middelen van
vervoer beperking willen gaan stellen
De Zond. êswet zelve staat niet alleen het
verrichten van beroepsbezigheden niet toe, welke
den god^fer st zouden kunnen storen, doch
verbiedt zen. {alle openbaren arbeid, behoudens
in geval ve- noodzakelijkheid, als wanneer de
plaatse,.1.",' .egeering daartoe schriftelijke toe
stemming zal geven. Ook in dezen gulden
middelvr schuilt een groot bezwaar: zoodra
de plaatsfc-.jke regeering van zuiver strikt gods
dienstige be; -ippen is, zal de noodzakelijkheid
van dien op. ibaren arbeid wel nimmer worden
ingezien en e o ook de schriftelijke toestemming
wel ackterwt blijven.
De groots voorstanders der Zondagsrust,
voor het me '*ndeel allicht wel ouder de Pre
dikanten te -vinden, lijden 0. i. echter aan de
grootste inconsequentie. Waarom toch, terwijl
geschreven sty.at: „zes dagen zult gij arbeiden"
enz., is jnist de eenige dag dat zij werken,
openbaren arbeid verrichten den Zondag? Staat
niet de theorie der Zondagsscholen, hunne in
stelling, wat vreemd tegenover het verdedigde
principe: Zondagsrust
Neen, algeheele vrijheid moet er te dien op
zichte bestaan. Waar de landman zes dagen
op anderer grond werkt, ten einde in zijne
behoeften zoowel als in die vau zijn gezin te
kunnen voorzien, daar moet geene wet, geene
autoriteit, geene conventie hem kunnen beletten
den zevenden dag zijn eigen stukje land te
bearbeiden, de eenige dag waar hij daarvoor
tijd kan vinden. Godsdienstige gevoelens zijn
iets volkomen subjectiefs, en de subjectiviteit
van het niet, of in mindere mate, bezitten
daarvan, heeft evenveel recht van bestaan,
recht van eerbiediging, als het wel bezitten
daarvan. Stoombooten, spoortreinen, tramwagens
enz. enz., moeten den gansehen dag door hun
diensten aan 't publiek aanbieden, wijl bet is
in het algemeen belang en bet algemeen belang
buiten kijf op den voorgrond staat.
Werd ook te dezen opzichte, een gering deel
slechts van het geheel, wat meer de verdraag
zaamheid in acht genomen, van hoevele be
slommeringen, kleine veeten en geschillen zouden
wij dan alweder niet bevrijd zijn
Binnenland.
Zierikzee, 29 Juli. In de gisteren gehouden zitting
van den Gemeenteraad werd behandeld een verzoek
van den heer van den Berg te Bruinisse om den
pachttijd zijner visscherij aan de Ooster-Schelde (1 Mei
18821 Mei 1887) met 5 jaren te verlengen, en
hem vergunning te verleenen om aan de Val eene
gelegenheid tot berging van oesters te maken, waarvoor
hij bereid is boven de pacht f 50 per jaar te betalen.
Burgem. en Weth. stelden voor, dit verzoek in te
willigen.
Na langdurige beraadslaging is met 4 tegen 3
stemmen aangenomen een amendement van den heer
de Jonge, om de pacht op de aangeboden voorwaarden
slechts met 2 jaar te verlengen en hem overigens de
vergunning tot het maken van een bergplaats van
oesters te verleenen tegen f 50 per jaar. Vóór stemden
de HIï. van Kinschot, de Jonge, van Manen en de Looze.
Door Burgem. en Weth. werd aangeboden de ge
meenterekening over 1883, bedragende
in ontvangf 150222,175
in uitgaaf- 140302,01
goed slot f 9920,165
Aan Mej. W. de Beer werd met ingang van '1 Sept.
a.s. eervol ontslag verleend uit hare betrekking van
onderwijzeres aan de Meisjesschool.
Op de voordracht van vier personen ter benoeming
van twee leden in het College van Zetters, tengevolge
de aftreding der HEI. W. A. Gchtman en C. v. d. Bout,
werden geplaatst de aftredende leden en de HEI. G. A.
de Looze en M. C. Mulock Houwer.
Met algemeene stemmen werden benoemdtot
waagmeester, de heer J. T. Bethe, en tot afslager
keurmeester op de Vischmarkt, de heer A. Tuijtel,
met wien was aanbevolen A. Adriaanse.
Besloten werd een perceeltje moerasgrond, groot
15 Ares, naast de R.-Kath. begraafplaats, te verkoopen
aan S. Fondse, C. Henning en J. ten Haaf, tegen
f 100 per 41 Ares 68 Centiares.
Op een verzoek van de besturen van den Saspolder,
den polder Bettewaarde en den Zelkepolder, om een
schelpbank aan de binnenzijde van het Sas, waardoor
de suatie dier polders belemmerd wordt, op te ruimen,
waartoe de gemeente in de kosten zou moeten
bijdragen, wordt gunstig beschikt. Aan Burgem. en
Weth. wordt daartoe een crediet van hoogstens f 50
verleend.
Goedgekeurd werden de rekeningena. der Be
waarschool voor Minvermogenden met een batig saldo
van f 14,81b. van den Straatweg tusschen
Zierikzee en Brouwershaven met een goed slot van
f 173,805 en c. van het Harmonie-Gezelschap
Kunst en Eer" met een nadeelig saldo van f'31,28®.
Den 29sten September a.s. zal te Madrid het zevende
internationale letterkundige congres worden gehouden.
Na de plechtige opening, de redevoeringen van de
voorzitters en het verslag van de werkzaamheden in
het afgeloopen jaar, zullen dan behandeld worden
de wetgeving op den letterkundigen eigendom in alle
landen, het nut van internationale overeenkomsten enz.
Behalve door de gewone feestelijkheden en uitstapjes
zal het congres worden opgeluisterd door eene tentoon
stelling voor letterkunde en kunst, welke door de ver-
eeniging van Spaansche schrijvers en kunstenaars zal
worden georganiseerd. De tentoonstelling zal bestaan
uit vier afdeelingen, en wel: letterkunde, fraaie kun
sten, tooneel- en hulpwetenschappen der letterkunde
en kunst.
De vergaderingen zullen geleid worden door de voor
zitters Torres Caïcedo, Louis Ulbach en Adolfo Calzado,
terwijl ons land in het Comité d'hondeur wordt ver
tegenwoordigd door de heeren professor T. M. C. Asser
en A. G. C. van Duyl.
Dat de eischen, gesteld bij de verschillende examens
van Lager Onderwijs, steeds opgedreven worden, dat
in sommige vakken de vragen tot in het onzinnige
worden gedaan, is algemeen bekend. Het feit gaf niet
alleen aan Jan Holland stof tot menig artikel, maar
ook andere onderwijsmannen lieten de zaak niet onbe
sproken. In het onderwijsblad Vooruit! wordt thans
weder op hetzelfde aanbeeld geklopt. In zake taalkennis
wordt melding gemaakt van de volgende opgaven.
»Geef in volzinnen eens twee zakelijk verschillende
voorbeelden van den possessieven datief."
»Geef eens een duidelijken zin, waarin een nega
tief gevolgtrekkingaanduidende nevengeschikte zin
voorkomt."
»Noem eens drie bepalingsbijzinnen van den locatieven
infinitief des hoofdzins!
In welk verhand deze opgaven staan zouden met
de eischen, die de maatschappij aan het leven stelt,
is bezwaarlijk op te diepen. Er wordt in Vooruit! dan
ook hartelijk den draak mee gestoken.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Dordrecht
heeft zich gewend tot den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid met verzoek eene commissie te
benoemen tot behartiging der Nederlandsche belangen
voor de te houden Wereldtentoonstelling van Antwerpen
in 1885.
Het Landhuishoudkundig Congres hield zich den
laatsten dag bezig met de bespreking der stelling,
door den heer Beijerinck verdedigd, dat onze cultuur
planten door kruising kunnen worden verbeterd. Hij
stelde voor, in het belang dezer zaak, eene vereeniging
op te richten gelijk ten aanzien der stamboeken van
paarden bestaat.
Op dit denkbeeld werd niet nader aangedrongen
de vergadering besloot slechts bij acclamatie dat er
proeven zouden worden genomen in den zin door den
heer Beijerinck bedoeld.
Het volgende Congres zal te Gouda worden gehouden,
waartoe het bestuur van die gemeente zijne bewilliging
heeft gegeven.
Naar aanleiding van herhaalde klachten over de
hooge kosten voor het bezoeken van 's Rijks Landbouw
school wordt ei» in het nieuwe programma aan her
innerd, dat de prijs in het Internaat slechts f 450
's jaars is en er bij particulieren voor nog minder
kostgeld goede gelegenheid tot huisvesting is te be
komen. Er wordt op gewezen, dat, nu de Tweede Kamer
heeft geweigerd om f '1000 's jaars beschikbaar te
stellen voor beurzen aan minvermogende leerlingen,
waarschijnlijk ook de steun van de provinciën, die als
voorwaarde zou gesteld wordenniet zal worden inge
roepen. De hoop blijft nu in deze gevestigd op de
verschillende Maatschappijen van Landbouw en op het
onlangs te Wageningen opgerichte »Staringfonds",
't welk in de toekomst voor zoons van onvermogende
landbouwers veel nut kan stichten en er toe leiden
kan, dat de landbouwende stand aan 's Rijks Land
bouwschool beter vertegenwoordigd wordt dan dit tot
heden het geval is.
In den toestand van den directeur der Rijks-Land
bouwschool te Wageningen, den heer Jongkindt Coninck,
komt zeer langzaam verandering ten goede. De nachten
worden rustiger doorgebrachttoch is de toestand nog
van dien aard, dat de lijder geheel bedlegerig is en
zich met zaken, de school betreffende, in het geheel
niet kan bezig houden.
Tegen 7 Augustus a.s. zijn wederom te Nijmegen
groote nationale en internationale wedloopen door de
Geldersche Harddraverij- en Renvereeniging uitgeschre
ven. Ditmaal is voor een bedrag van ruim f 3600
aan prijzen uitgeloofd, waarvan f 700, door een com
missie uit Nijmegens ingezetenen voor een internationale
harddraverij aangeboden. Ook zal voor de eerste maal
een jachtrit of zoogenaamde snipperjacht van officieren
plaats hebbeneerst zal een afstand van ongeveer
drie kwartier gaans over verschillende hindernissen
afgelegd moeten worden en daarna zal door een wed
ren op de vlakke baan beslist worden, welk paard
het snelste is.
Verder een nationale harddraverij, prijs f 650;
een internationale wedren, vlakke baan, prijs f 500;
een dito nationale, prijs 300; een internationale
met hindernissen, prijs f 600, en een dito met horden,
prijs f 600.
Onder de stukken in het laatste Nisero-Blue-book
komt o. a. eene dépêche van graaf Derby aan den
waarnemenden gouverneur der Straits Settlements,
