ZIERIKZEESCHE COURANT.
1884. No. 42.
Zaterdag 31 Mei.
87ste jaargang.
Uithoofde van het Pinksterfeest zal de
Courant van a.s. Dinsdag niet verschijnen.
RWAKZALVEUU.
Laat ons niet»stilstaan bij de vraag: waar
in heersckt al geen kwakzalverij? want daaraan
een einde te willen maken is een onbegonnen
werk. Doch laat ons voorloopig ziel en beurs
ter zijde stellen en ons meer bepalen tot dat
gene, wat ook wol terdege „de beurs" aanpakt,
dock het op 't geen hooger dan dat staat: op
onze gezondheid, voornamelijk gemunt beeft.
Wij bedoelen de „kwakzalverij met genees
middelen".
Men diene echter in 't oog te houden wat
er onder kwakzalverij wordt verstaaubet uit
oefenen van geneeskunst of het verkoopen van
geneesmiddelen met 't eenige doel om daarmede
geld te verdienen, wetende dat de behandeling
of de middelen de uitwerking niet kunnen hebben,
welke men de patiënt voorspiegelt en deze er
van verwacht. M. a. vv. en duidelijker: het wil
lens en wetens plegen van bedrog op genees
kundig gebied, met geen ander doel dan om
zich zelf te verrijken.
Er mogen na onder de geneeskundigen zijn,
die zich aan dit misdrijf schuldig maken, de.
geneeskundigen, den gebeelen stand, kan bet
genoemde niet worden ten laste gelegd. Wat
aan vele geneeskundigen ook moge ontbreken,
en wat zij ook dikwijls mogen doen of laten,
in 't algemeen lean men zeggen dat zij ter goeder
trouw zijn, dat boos opzet om te bedriegen en
daardoor zich zelf te verrijken, ontbreekt. Dit
laatste vormt liet groots verschil met de kwak
zalvers; zij zijn bedriegers, zoo goed als mars
kramers bedriegers zijn, die aan do boeren koperen
ringen voor gouden verkoopen, en duidelijk te
onderscheiden vau de kooplieden, die zich ter
goeder trouw in het gehalte van het verkochte
goud mochten vergissen.
„Door het bekend maken der kwakzalvers
en -middelen, wordt hun zaak bevorderd".
Integendeel, hierdoor hield hier het debiet van
dit of dat zvvendelboek geheel op, daar schafte
men het gebruik van een duur maar waarde
loos zoogenaamd gezondheidsmiddel voor goed
afelders werd men er van teruggehouden zich
opnieuw tot een kwakzalver te wenden, aan
wien men reeds eene belangrijke som had ver
speeld, maar omtrent wiens wetenschap en waarde
men thans beter was ingelicht.
„De strijd is hopeloos, de menschen willen
hulp zoeken bij elk die ze aanbiedt". Hopeloos,
gelukkig niet; wel zullen velen niet allen
blijken voor overtuiging onvatbaar te zijn en
voortdurend in staat om met open oogen be
drogen te wordendoch voor ben wenscben
wij, wat voor ons allen optreedt, wanneer wij
niet sterk genoeg zijn ons tegen bedrog te
beveiligen: hulp van den Staat.
De kwakzalvers scheppen de behoefte. Als
niemand adverteert dat tering of kanker door
't slikken van dit, of door 't smeeren met dat,
onfeilbaar en snel is te genezen, zal niemand
een handvol geld aan zoo iets wegwerpen.
Doch door die honderden advertentiën tegen
dit en dat, medicineeren de zieken de geheele
courant door en verergeren ten slotte hun kwaal.
Beproeven zij buiten hun geneesheer om het
een en ander, dan zijn dat in den regel vrij on
schuldige huismiddeltjes, door dezen of genen
goeden vriend aangeraden, die wel niet veel
zullen baten, maar toch geen schromelijk nadeel
aan gezondheid en beurs zullen toebrengen.
„G-eheimmiddelen en geheime ziekten"; zie
daar voor kwakzalvers een der ineest winstgevende
lokvinken, ten einde de velen, die hunne ziekte
noch aan geneesheer, noch aan apotheker willen
geopenbaard zien, in hunne netten te vangen.
En uit welk oogpunt willen zij dit niet Hoe-
vele jongelingen loopen zoo niet blindelings de
grootste gevaren tegemoet!? Weten zij dan
niet dat èn geneesheer èn apotheker onder eede
verplicht zijn tot geheimhouding der hun toe
vertrouwde ziekten, der hij hun gekochte ge
neesmiddelen
Onnoodig acht ik het nu nog te betoogen
dat het niet alleen nuttig, doch in de eerste
plaats onze plicht is, de kwakzalverij te be
strijden, te helpen bestrijden. Wat bet meeste
waarde beeft, waar wij het meeste voor dienen
zorg te dragen, wat zoowel persoonlijk, als in
't huisgezin, het kostbaarste goed is: onze ge
zondheid, zij wordt belaagd en aangerand door
een heirleger domkoppen, dat zich ten doel
stelt: zich ten koste der menschen te verrijken.
Waar wij dat kunnen tegengaan, is het onze
plicht daarvoor alle krachten in te spannen
eendracht maakt vooral hier zeer zekermacht
In den jare '81 namen de II.II. Dr. Vitus
Bruinsma te Leeuwarden en te Steenbergen,
het initiatief tot liet daarstellen eener „Ver-
eeniging tegen de Kwakzalverij" en gaven als
orgaan daarvan een „Maandblad" uit. Met de
meeste belangeloosheid, met den grootsten ijver,
stelden deze II.II. zich aan 't hoofd dier be
weging en namen die zware taak op zich,
waarvoor zij zeer zeker aller achting verdienen.
Geholpen door onderscheidene krachten, allen
medewerkende tot een goed en nuttig doel,
staan zij op het oogenblik aan het hoofd eener
Vereeniging van 1000 leden. Dat duizendtal
dient tot duizendtal» aan te groeien! „Geld
wordt in Nederland geoogst", zegt men, de
volteekening der te sluiten leeningen, hoe wrak
soms, bewijzen het, doch bovenal is mensch-
lievendheid een karaktertrek der Hollanders.
En een goed werk wordt er verricht door als
lid toe te treden, en wie zou zich laten afschrikken
door een 3,voor hel lidmaatschap, of door
f 1,25 per jaar als abonnement op 't Maandblad
Wij staan hier voor een misbruik en dat dient
met vereende krachten te worden uitgeroeid
de ijverige, beiangelooze pogingen van bet
Bestuur dienen ondersteund te wordenZonder
geld geen Zwitsers, wij weten het, en de kleine
contributie is welkom tot dekking der groote
uitgaven. Niet alleen particulieren, doch ook
Volksbibliotheken, al wat er opgericht is in
't Volks-belang, dient Lid te worden, dient dat
gene te ondersteunen wat in eigen, wat in het
belang is van 't volk dat, door zijne onweten-
heid, verreweg het rijkste arbeidsveld is der
kwakzalvers, om van hun karig loon nog wei
nige penningen afgetroggeld te zien. Het
Maandblad bevat de opsomming, de analyse der
kwakzalvers-middelen, de schade of bet weinige
nut (voor 't vele geld) dat zij aan de koop
lustigen bezorgen, en menige nuttige wenk
wordt daarin gegeven, velen die luisteren
willen voor een dreigend onheil behoed.
Moge ook hier genoemde Vereeniging den
noodigen sleun vinden!
PH. HULST,
Lid dei' Vereeniging tegen de
Kwakzalverij.
Dr. Vitus Bruinsma te Leeuwarden, Secretaris-
Penningmeester, bij wien men zich als Lid kan aan
melden.
Binnenland.
ZIERIKZ'EE, 3 0 Mei 1 8 8 4.
Bij de door liet Dagelijksch Bestuur van het Water
schap Schouwen op 29 Mei '1884 gehouden aanbe
steding van het vernieuwen en herstellen der gewone
aarde-, kram-, rijs- en steenglooiingwerken aan het
Waterschap Schouwen voor '1884, in 7 perceelen, bij
inschrijving en opbod, volgens bestek No. 100, zijn
aannemers geworden van:
Perc. 1, Zuidhoek, J. van Strien te Zierikzee, f 2550.
2, Borrendamme, II. C. v. d. Ende,
te Zierikzee,-....- 11800,
3, Flaauwers, Jan Bruggeman te Hans-
weert, - 5287.
4, Koudekerke, K. Zomer te Burgh, - 1515.
t> 5. Noorderstrand, H. C. v. d. Ende te
Zierikzee- 3950.
6. Scharendijke, P. Vink teNoovdgouwe, - 3172.
7. Langendijk en Brouwershaven, H. C.
v. d. Ende te Zierikzee,- 3750.
Programma van het eerste Zomer-Concert, op Vrijdag
6 Juni 1884, aanvang 's avonds 8 uur precies, in
Parklust
'1. De Seraing a Ciney. Pas-redouble, Steenebrugen
2. Penserosa. Fantaisie, van den Bogaerde; 3. Duet
voor Piston en Barryton, Carl4. Festgesang an die
Künstler, Mendelssohn; 5. Ypriana. Feest-Marsch, de
Wulf6. Air de Torquato Tasso, Donizetti; 7. Hélène
Polka voor Es Clarinet, Canivez; 8. Muziekalischer
Ulk, Ramm.
De Arnh. Ct. vertelde onlangs, dat op een examen
een examinanda, gevraagd wie Willem den Zwijger
had vermoord, antwoorddeGerard Keller. Het was
historisch, werd er bijgevoegd.
Wij beginnen te gelooven, dat dit antwoord inderdaad
in dubbelen zin historisch is, - dat het namelijk de
vrucht is van de jongste historische navorschingen.
Immers wij lezen in De Standaard, dat die moord
moet geschreven worden op rekening der liuiden-
daagsche liberalisten"
Die hebben dan waarschijnlijk onder aanvoering
van Gerard Keller het gruwelstuk gepleegd.
Maandag werd te Amsterdam de jaarlijksche alge-
meene vergadering gehouden van de Nederl. Zuid-
Afrikaansche Vereeniging. Uit het door den secretaris,
Mr. N. A. Calisch, uitgebracht verslag bleek, dat door
overleg met de Transvaalsche deputatie menig duister
punt opgehelderd, menig moeilijk te verwezenlijken
plan tot rijpheid gebracht is. De reis van dr. Jonkman
belooft goede vruchtenhij liet den besten indruk
achter in de Transvaalhij is thans bezig met 't op
maken van een uitgebreid rapport. De oplossing dei-
kwestie van de aanstelling van een consul-generaal
wacht op de goedkeuring der met Engeland gesloten
conventie door den Transvaalschen Volksraad. Een
verzoek om financiëelen steun voor het weekblad De
Roll. Afrikaan werd afgewezen. Het verslag maakt
voorts in 't breede melding van de met de Trans
vaalsche Deputatie gevoerde besprekingen, die speciaal
wat de opleiding van Transvaalsche jongelieden aan
de scholen hier te lande betreft, in overleg met den
Minister van Binnenlandsche Zaken plaats hadden en
die ook aanleiding gaven tot het voorstellen van een
nieuw plan van prof. Fruin, dat door den heer Du
Toit overgenomen werd en aan de beoordeeling van
den Transvaalschen Volksraad onderworpen zal worden.
Omtrent het oprichten van een tijdschrift is dooi
de heeren M. A. Perk, Mr. H. A. L. Hamelberg en
Mr. J. de Louter verslag uitgebracht, dat later zal
gepubliceerd worden. Het tot stand brengen van studie
beurzen is ernstig ter hand genomen. Er is voor twee
beurzen voldoende financiëele hulp verkregen. Enkele
giften zijn ingekomen met speciale voorwaarden be
treffende de inrichting van hooger onderwijs, waarvoor
zij wel of niet mogen worden besteed.
Het verslag eindigt met de vermelding, dat het
ledental der Vereeniging met 30 is verminderd, maar
met '14 nieuwe toegenomen; 'tis thans 286.
Na het uitbrengen van dit verslag werden unaniem
herkozen de aftredende bestuursleden, de heeren D.
Cordes, Mr. H. A. L. Hamelberg, Mr. N. A. Calisch,
Prof. J. de Louter en Mr. W. Heineken, en in plaats
van den heer De Marez Oyens, die bedankt heeft,
Prof C. B. Spruijt.
Het saldo in kas van het vorige jaar bedraagt
f 17.289 30, het studiefonds f 3521.04, bij welk
laatste na eenig debat besloten werd f 12,000 te
voegen, met het doel uit de rente daarvan studie
beurzen voor Transvaalsche jongelieden aan de hooge-
scholen of de polytechnische school beschikbaar te
stellen. Zoo mogelijk zal het genotene terugbetaald
moeten worden, ten einde daarvan weder anderen te
kunnen doen profiteeren.
De welbekende plantkundige, de lieer J. C. Groene-
wegen te Amsterdam, is overleden.
