1884. No. 37.
Woensdag 14 Mei.
87ste jaargang.
Feuilleton.
B i n n e n 1 a n d.
OUIDA'S „WANDA".
zïFiRik zi Ksrm; coitraivt.
ZiEitiKzBE, 13 Mei 1384.
Van verschillende zijden werd er in den
laatsten tijd geklaagd over de „geurmakerij"
der machinisten op de spoorwegen, daarin
bestaande, dat zij in volle vaart het station
binnenkomen en dan plotseling en eerst op het
laatste oogenblik remmen; men opperde de vrees,
dat de remtoestel wel eens kon blijken onklaar
te zijn, en dus op 't kritieke oogenblik zijn
dienst weigevenontzettende ongelukken zouden
hiervan het gevolg wezen, meende men, en
het werd hoog tijd dat hierin verandering
kwam. Wij hebben in een vorig nommer reeds
melding gemaakt van deze zaak; zij komt ons
echter belangrijk genoeg voor, om er een
weinig uitvoeriger over to spreken.
Die vrees voor ongelukken schijnt op het
oog zeer gemotiveerd, doch vervalt als men de
inrichting en werking van den remtoestel, zooals
die tegenwoordig op onze meeste treinen ge-
gebruikt wordt, in aanmerking neemt. Een vol
ledige beschrijving van dezen rem te geven,
die naar zijn uitvinder de Westinghouse-rem
genoemd wordt, is zonder figuren niet wel
mogelijk, en men dient ook eeDige bennis van
machinerieën te hebben, om de werking vol
komen te begrijpen. We zullen echter trachten
onzen lezers een denkbeeld te geven van dezen
vernuftig uitgedachten toestel, waarmede Wes-
tinghouse der menschheid een onschatbaren
dienst heeft bewezen.
Bij een stilstaanden trein hoort men dikwijls
een eigenaardig dreunend stampend geluid,
dat uit de pijp der locomotief schijnt te komen;
dit wordt veroorzaakt door de perspomp, die
men ter zijde van de machine ziet. Zij wordt
gedreveu door stoom uit den ketel, en perst
dampkringslucht in een reservoir, dat zich
onder de locomotief bevindt. Dit hoofdreservoir
Staat door middel van de „treinleiding", waar
van men tusschen de waggons de kaoutehouk-
buizen ziet, in verbinding met een hulpreservoir
onder eiken waggonde spanning der lacht
is overal dezelfde, gewoonlijk tusschen 4 en 5
atmospheren. Wanneer nu de machinist door
het openen van een kraan een weinig lncht
laat ontsnappen uit de treinleiding, krijgt de
spanning in de hulpreservoir de overhand,
want de lucht uit deze wordt door een zelf
werkende klep afgeslotenhierdoor komt een
zuiger in beweging, die weder op een stelsel
van hefboomen werkt en deze hefboomen
II.
En laat mij thans, in korte trekken, <len loop van
den roman zelf ontvouwen.
'Tgeschieddeop een heerlijken namiddag, dat
Wanda, op eene harer tochten, een man in hare
bosschen ontmoette, die juist een gier tot mikpunt
voor zijn doodend lood uitkoos; hem dat te verbieden,
niettegenstaande hij de keizerlijke jachttoestemming
in den zak hadhem door haar jagermeester te doen
binden hem, onder belofte van niet te zullen jagen,
los te laten, en onder korte aanwijzing van het te
volgen pad uit hare oogen te sturen - dat alles is
't werk van een oogenblik. Dienzelfden avond zet een
hevige storm op, sneeuw en hagel klettert tegen haar
glazen en inwendig kwelt haar de gedachte dat zij
den vreemdeling zoo zonder gids over hare woeste
en gevaarlijke gronden had weggejaagd. Plots treft,
van de zijde van het meer, een kreet haar oorde
alarmklok wordt geluid, hare bedienden snellen ter
redding daarheen, en ten tweeden male bevindt
zich de strooper van den morgen in hare macht. Ge
huisvest op 't kasteel, toevertrouwd aan de zorg van
haren geneesheer, Herr Greswold, verneemt zijn gast
vrouw van hem, dat hij de Marquis de Sabran is,
zetten de vemblokkeD aan, die nu met onweer
staanbare kracht tegen de wielen geklemd
worden. Door het eenvoudig openen van een
kraan wordt dus langs den geheelen trein de
remtoestel in werking gebracht, en dat met
zooveel kracht, dat de locomotief daartegen
geheel machteloos is. Wie in den trein zit,
krijgt eene gewaarwording, alsof hij door een
ijzeren hand werd vastgegrepen; men gevoelt,
dat hierbij een reuzenkracht in het spel is, de
trein glijdt nog een oogenblik voort en blijft
dan pal staan.
Welk een onderscheid bij de ouderwetsche
manier van remmen, zooals die b.v. nog op den
Centraal-spoorweg in praktijk wordt gebracht.
Reeds op grooten afstand van het station moet
de machinist den stoomtoevoer verminderen, hij
remt locomotief en tender, waardoor de be
weging allengs vertraagt, tot men eindelijk en
ten laatste stilstaat. Hoeveel kostbare tijd hier
door onuoodig verloren gaat, behoeft geen betoog.
Maar nog andere voordeelen biedt de Westing-
house-rem aan, want hij werkt automatisch,
en het minst gebrek verraadt zichzelf. Gesteld
dat er onderweg iets brak, b.v. een der kaout-
chouk-buizen niet dat hiervoor het minste
gevaar bestaat, doch we willen slechts een
voorbeeld noemen door dit lek zon de span
ning in het hoofdreservoir en de treinleiding
minder worden, en we kregen dezelfde werking
die wij boven beschreven, m. a. w. de trein zou
niet verder kunnen, voordat het gebrek ver
holpen was. Men behoeft zich dus niet be
vreesd te maken dat de remtoestel op een
gegeven oogenblik niet wil werken, zooals vroeger
gebeuren kon, en helaas dikwijls gebeurd is,
waardoor dan de vreeselijkste ongelukken plaats
hadden. Bovendien zijn alle onderdeelen van
metaal, en is de constructie zeer stevig, zoodat
de slijtage bijna tot nul gereduceerd wordt.
Men ziet het, deze rem voldoet aan de hoogste
eischeudie met billijkheid gesteld kunnen
wordende uitvinder heeft er zijn naam mede
vereeuwigd. Alle bezwaren heeft hij op de meest
afdoende wijze opgelostde manier, waarop de
buizen van de verschillende waggons luchtdicht
aan elkaar worden gekoppeldis eenvoudig
bewonderenswaardig.
Wij hopen hiermede onzen lezers de over
tuiging te hebben geschonken, dat men tegen
woordig veiliger dan ooit in den trein zit, en
dat ongelukken, veroorzaakt door een onvol
doenden remtoestel, bijna onmogelijk zijn ge
worden.
afstammeling der Sabran :s de Romaris, bezitter van
nietige en armoedige gronden aan de kust van Finisterre.
Reeds terstond bespeurt zij in Sabran den waren
«gentleman"als kenner van litteratuur, schilderkunst
en antiquiteiten, is hij voor hare conversatie een
welkome gast; zijn innemend figuur, gelaat en manieren,
doen hem als man van de wereld kennen, doch bovenal
wekt zijne musicale kennis groote sympathie bij Wanda
op, en Schubert, Chopin, Beethoven, Wagner, vervullen
haar studeervertrek met hunne heerlijke compositiën.
Sabran, hersteld, verlaat Hohenszalras onder escorte
van de dienaren der Gravin; korte poos daarna komt
het bericht op het kasteel, dat een man op eene der
Umbal gletschers een ongeluk heeft gekregende
Gravin stuurt er haren dokter henen en deze lieert
terug met de tijding, dat het de Marquis de Sabran
is, die, ten gevolge van eene overmoedige bergtocht,
gevallen is en nu, lijdende aan wonden en wondkoortsen,
te bed ligt. Na eenige dagen wordt Sabran van daar
vervoerd naar het klooster (Holy Isle) der Gravin, op
haren last aan den meeroever gebouwd.
Dagelijks treffen wij Sabran op het kasteel aan in
aangenaam onderhoud met de dames, immers Wanda
woont er met hare tante Ottilie, zuster harer overleden
moeder, eene goedaardige, hoogbegaafde vrouw. Ditmaal
is zijn verblijf van langeren duur en Sabran betrapt
zichzelf op eene voor Wanda ontwakende liefde. Hij,
die met Parijsch cynisme, de vrouw nooit anders beoor
deeld had dan alsla forme perversevaporeuse,
langouveuse, souple comme les roseaux, blanche comme
Zierikzee, 12 April. In de heden plaats gehad
hebbende vergadering van de «Liberale Kiesvereeniging"
werd rekening en verantwoording gedaan over het
afgeloopen jaar; daarna was aan de orde het kiezen
van 3 leden van het bestuur, in plaats van de aftre
dende leden mr. J. Moolenburgh, J. Franse en Mr.
J. M. Isebree Moens. Gekozen werden de heeren
C. v. d. Vliet Dz., jhr. mr. A. R. P. van Kinschot
en mr. A. J. F. Fokker.
Op een onderwijzersvergadering werd onlangs als
vraagpunt opgegeven of de repeteerende breuken ook
in de school, n.l. de volksschool, moeten onderwezen
worden.
Bij de velerlei bezuinigingen, die allerwegen worden
ingevoerd, kon o.i. de leerstof op onze volksschool ook
wel eens een beurt krijgen, en wat het rekenonderwijs
betreft, in de eerste plaats een opruiming van de
repeteerende breuken plaats hebben, die den kinderen
toch volstrekt tot niets nut zijn. Wij gaan in deze
volkomen mee met den heer G. A. Vorsterman van
Oyen, die in zijn weekblad Vooruil!naar aanleiding
van bovenstaand vraagpunt, zeer terecht schrijft
Komen zij, namelijk do repeteerende breuken, in
het dagelijksch leven voor?
Nietdan hooren zij op de volksschool ook niet
thuis.
De onderwijzer, die zich op de volksschool nog
bezighoudt met de behandeling der repeteerende breuken,
verdiende een berisping, als zijnde niet berekend voor
zijn taak.
Maar even weinig zijn zij er voor berekend, die de
hersens hunner leerlingen verstompen op de oplossing
van vraagstukken, zooals men ze na de school ver
laten te hebben, nooit weer ontmoet. R. NU.
Door den Minister van Oorlog is de aandacht van
de autoriteiten der landmacht gevestigd op de sententie
van het Hoog Militair Gerechtshof, waarbij gemeld
hof ten aanzien van den termijn van vier weken,
bij artikel 135 van het crimineel wetboek voor het
krijgsvolk te lande bedoeld, heeft overwogen dat de
dag, volgende op dien waarop de desertie van een van
dit misdrijf beschuldigden militair aanvangt, moet
gerekend worden de eerste van gezegden termijn te
zijn, zoodat derhalve voor den man, die zich op den
len der maand door desertie aan zijne dienstverplich
ting heeft onttrokken, eerst op den 30sten daaraan
volgende de meerbedoelde termijn van vier weken kan
geacht worden te zijn verloopen.
In de afgeloopen week zijn eenige personen uit
Sliedrecht naar Buenos-Ayres vertrokken om aldaar
in verschillende betrekkingen geplaatst te worden
aan de kapitale havenwerken aldaar. Onder de
vertrekkenden behoort o. a. J. Kalis, die vroeger
reeds in Japan is werkzaam geweest. Wel een bewijs
dat Nederland, vooral in zake havenwerken, hoog in
den vreemde staat aangeschreven.
les lis, incapable de se mouvoir pendant les deux tiers
du jour - sans équilibre, sans but, sans équateur,
donnant son corps en pature a sa tête die man
stond hier tegenover eene andere persoonlijkheid
Wanda's schoonheid wekte eene plotselinge hartstocht
in hem op, haar karakter hield die weder in bedwang
door 't gevoel van vrees dat zij hem inboezemde;
vrees voor dat hooge, reine instinct-, dat een inte
greerend deel van hare natuur uitmaakte, vrees voor
die opene, oprechte waarheidsliefde, die voor haar als
hoogste wet in haar leven gold; waar hij met haar
wandelde, te paard reed of sprak, daar leerde hij meer
hare reinheid, haren adel van karakter kennen, doch
tevens meende hij eenen ontembaren trots en eene ge
strengheid van oordeel in haar op te merken, die hem
deed gelooven dat zwakheid of zonde nooit of te immer
bij haar vergiffenis zouden vinden voor hem had zij
die aantrekkingskracht, welke het bijna onbereikbare
voor de geheele menschheid heeft; zij bezielde hem
met eene eerbiedwaardige en toch hopelooze bewonde
ring; voor hem bleef zij de koningin der Nibelungen,
gehuld in eene smettelooze wapenrusting, staande verre
hoven den man.
Sabran bleef in 't klooster op 't Holy Isle, wist dat
zoodanige toestand niet langer kón duren en gevoelde
zich toch niet bij machte daaraan zelf een einde te
maken.
Wordt vervolgd.)
