Z1ERIKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis- senten! Zierikzee.
1883. No. 99. Zaterdag 22 December. 86ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
t, die
MTT? Aan lion
rken van MAR-
ij dat thans een
■verkrijgbaar is.
'atha,
f 1^5 en
Deventer zijn
111 plee te
verkocht, die
'daar
)udt bezitten,
een koopje!
.75.
b. f 1.75.
f 1.75.
3b. fi;75.
■b. f 1.75.
f 1.75.
f
f 1.^5,
eb, f
«5» of zeer
aarden
plaats circa
voor slechts
i-kenaaid voor
wat betreft
vb uitzonde-
Ben van den
lie verlangd
I jp. 31.
arma's
Ille te
fcrijzen
'ikzee.
AM
In.
- A. v. d.
ensteeg;
ni:
9—-u.
9—,
9—
9—,,
lam
'kajuit.
Co.
rooij.
E.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN
Prijs per drie maanden f 4,Franco per post ƒ4,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels GO cent.
Dienstaanbiedingen van '1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie lietreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. 1AEEMAN,
Uithoofde van liet KERSTFEEST
zal de Courant van a.s. Woensdag
niet verschijnen.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 21 December 1 88 3.
De lezing door den heer dr. W. A. Terwogt, Dinsdag
avond in de vergadering van 't Dep. van 't Nut ge
houden, heeft den vrij talrijk opgekomen leden met
hun dames, een recht aangenamen avond verschaft.
De heer Terwogt leverde naar aanleiding van den
bekenden strijd tusschen optimisten en pessimisten
over de betrekkelijke waarde van 't verleden en 't
heden, eenige schetsen tot vergelijking van de wereld
stad Rome zooals die was in de eerste dagen van
het keizerlijk, met de groote steden van onzen tijd, 1
met name met Amsterdam. Hij deed in deze schetsen
uitkomen dat er wel veel waars gelegen is in de
verzuchting, dat er niets nieuws onder de zon is,
maar dat er toch ook veel verschil in vormen en in
aard van de oude en de nieuwe beschaving moet
opgemerkt worden.
Tot een scherp geformuleerde slotsom kwam hij
niet, doch wij meenen, dat de optimist in den heer
Terwogt den pessimist toch overleefde en dat, zonder
iets af te dingen op de groote hoogte waartoe kunst
en weelde in de dagen van Augustus geklommen
waren, hij die niet voor onze tegenwoordige beschavings
vormen zou terugbegeeren.
Na de pauze kwam het eigenaardige talent van
den spreker om hartigen humor met in pathetischen
trant geuiten luim te doen afwisselen, nog meer uit.
Hij vond daartoe ruimschoots gelegenheid in de mijme
rijen van iemand, die aanvankelijk schijnbaar zijn
roeping gemist had, doch later in een goede handels
zaak in goud- en zilverwerk juist op zijn plaats kwam.
De bijvalsbetuigingen, die de talentvolle spreker
verwierf, bewezen, d. o., dat het auditorium hem met
veel genoegen had aangehoord en 't hem bij een
volgende gelegenheid niet aan hoorders zal ontbreken.
Naar wij vernemen zal de leesbeurt in Januari
door den heer Chappuis van Breda worden waargenomen.
Uit de verklaringen van den Minister van Oorlog
in de Tweede Kamer blijkt, dat de meergemelde
officier van gezondheid te Bergen op Zoom wel degelijk
door pensionneering uit den dienst is verwijderd in
verband met het gebeurde met den kapitein de Korte.
Zelfs bleek, dat bedoelde officier van gezondheid reeds
verleden jaar een berisping had ontvangen wegens
door hem gepleegde fouten of nalatigheden.
Uit de verklaringen van den Minister van Binnen-
landsche Zaken ten aanzien van mr. Büchler, gewezen
leeraar aan de Hoogere Burgerschool te Zwolle, bleek,
dat de Regeering eigenlijk geen termen heeft gehad
om dien heer de hem toegediende berisping te doen
toekomen. Volgens de conclusie der commissie had de
Regeering dan ook beter gedaan met zich met die
zaak niet in te laten. Het heeft nu wel den schijn
alsof ten believe van zekere partij de Regeering in
overijling een handeling verricht heeft ten aanzien
van den heer Büchler, die zij later zelf erkent dat
onvereenigbaar was met door de Grondwet gewaarborgd,
rechten. Nu de heer Büchler zijn ontslag heeft genomene
't welk liij als onafhankelijk man doen kon, heeft
voor hem de pijl wel geen doodelijke wonde gemaakt,
maar een wonde toch wel en de moreele indruk, dien
dergelijke zaken, evenals 't gebeurde te Winterswijk
nalaten, is o. i. hoogst verderfelijk. Zulke dingen knagen
als wormen aan het gevoel van vrijheid en grondwettige
rechten en zij zijn koren op den molen der clericalen,
voor wie dergelijke zaakjes kleine overwinningen zijn,
waarlijk maar al te gemakkelijk behaald.
Dat geval te Winterswijk heeft aanleiding gegeven,
dat de vraagóf en hoe de Vaderlandsche Geschiedenis
op onze volksschool onderwezen kan worden, op vele
plaatsen ernstig besproken is. 't Resultaat was nog al
uiteenloopend, terwijl toch in ééne vergadering de
conclusie aangenomen werd, dat het zeer wel doenlijk
is de Vaderlandsche Geschiedenis op de school tot haar
recht te doen komen, kwam men in andere samen
komsten tot de slotsom, dat, met 't zwaard van
Damocles boven 't hoofd, de onderwijzer beter doet
de geschiedenis maar weg te laten, dan zich te wagen
aan 't onmogelijke werk, om de feiten zóó te verhalen
als ieder in den lande, van welke richting hij zij, ze
wel zou willen zien. Dat dit ten aanzien der ge
schiedenis van het Vaderland een hoogst verderfelijk
laodiceïsme moet te weeg brengen, ligt voor de hand.
Wat ons uit het gebeurde te Winterswijk en Zwolle
duidelijk blijkt is, dat het onmogelijk is vijanden en
vrienden tegelijk te dienen, en dat, als men op dien
weg mocht voortgaan, 't openbaar onderwijs en de
vrijheid van schrijven en spreken allicht de ernstigste
vijanden zouden krijgen, juist onder hen, die geroepen
zijn ze te verdedigen en voor hun zekerheid te waken.
De tocht van de kapel der grenadiers en jagers,
onder geleide eener deputatie van officierennaar
Antwerpen, Gent, Luik en Brussel, is een ware zege
tocht geweest, waarvan het moeielijk is te zeggen
wat dieper indruk maakt de alom verworven lauweren
voor de kunst of de menigvuldige blijken van ver
broedering en sympathie tusschen de Belgen en de
Nederlanders. Het hoofddoel van de kunstreis was
weldadigheid te oefenen. De opbrengst toch dei' gegeven
concerten moest strekken voor de leniging van de
ramp Krakatau en tevens voor de armenzoo was
't o. a. meer bepaald te Luik. Het doel is op schitterende
wijze bereikt.
Het is echter van niet minder belang dat bij deze
gelegenheid gebleken is dat inderdaad «oude veeten
zijn vergeten" en dat er broederschap heerscht tusschen
Noord- en Zuid-Nederlanders. Dat kan misschien
nog wel eens zeer te pas komen. En al kwam 't nu
ook niet te pas voor 't geval dat een gemeenschappelijke
vijand de Nederlandscbe en Belgische onafhankelijkheid
zou komen bedreigen, 't is op zichzelf reeds een ver
kwikkende bewustheid nu wel voor goed in vrede en
vriendschap met onze stam- en taalverwanten te
leven, een verhouding trouwens, die reeds sinds lang
door in België reizende Nederlanders vaak op aange
name wijze werd ondervonden.
Het te Scheveningen gestrande dynamiet is door de
mineurs in 't duin verbrand en onschadelijk gemaakt.
Het kruit, ongeveer 10,000 kilo, wordt publiek
verkocht.
Men zegt, dat er bij die gelegenheid experts geweest
zijn, die 't dynamiet voor koekjes chocolaad en 't kruit
voor zinkingsnuif hebben gehouden.
Te De Wilp zou een dochter van flinke burgerlieden
trouwen met iemand uit Duurswold. Alles was voor
het huwelijk gereed, en daar verdwijnt eensklaps het
minnende paar en is onder voorwendsel van familie
te gaan bezoeken er van door gegaan over Rotterdam
naar Amerika.
Gelijk verleden jaar en reeds meermalen is bij de
begrootingsdiscussiën ook nu weder de Staats-Loterij
onderhanden genomen. Onze afgevaardigde, de heer
van Kerkwijk, heeft daarover menig hartig woordje
gezegd. Door de goedkeuring van slechts de helft van
het tractement van den directeur heeft de Kamer
thans getracht twee vliegen in één klap te slaan
bezuiniging en feitelijken drang tot reorganisatie van
de Loterij.
Door het Amsterdamsche raadslid Abr. Prins is aan
den Gemeenteraad aldaar voorgesteld, om het besluit
van 18 October 1882 (waarbij is bepaald, dat de
nieuwe beurs zal gebouwd worden op het gedempte
gedeelte van het Damrak tusschen de bestaande beurs
en de Oudebrug) te wijzigen in dien zin, dat het
terrein voor de nieuwe beurs zal verkregen worden
door aanplemping van het Damrak tusschen de Oude
en de Nieuwebrug. De voorsteller meent, dat het bij
het opmaken der prijsvraag voor het beursgebouw
gebleken is, dat het aangewezen terrein (tusschen de
bestaande beurs en de Oudebrug) niet voldoet aan de
eischen van den handel en de aesthetiek, en hij is
van oordeel, dat het door hem voorgestelde terrein
aan die eischen in ieder opzicht voldoet.
Naar men verneemt, zou er plan bestaan om,
evenals naar de »Rigi" en «Drachenfels", een tandrad
baan te maken van Nijmegen naar Berg-en-dal.
Met Januari zullen de beide tuinbouwbladen Sem-
pervirens en Siboldia onder den titel van Sempervirens
vereenigd verschijnen bij den uitgever M. M. Olivier,
te Amsterdam. De heeren J. C. Krook en A. W.
Kroon hadden, door andere drukke bezigheden daartoe
genoopt, hun verlangen te kennen gegeven om uit de
redactie van Sempervirens te tredenhoewel zij hun
krachtige medewerking en steun blijven verleenen;
zij worden vervangen door de heeren II. Witte, ge
waardeerd als redacteur van Siboldia en als bekwaam
schrijver op tuinbouwgebied, en R. C. AfFourtit, den
lezers van Sempervirens wel bekend.
Men zegt, dat met 1 April 1884 de lijnen der
Rotterdamsche telegraafmaatschappijwaarvan die
tusschen Rotterdam en Brouwershaven de voornaamste
is, door het Rijk in eigendom worden overgenomen.
Men verneemt, dat het standbeeld van Pieter Az.
van der Werf den 26 Mei te Leiden zal worden
onthuld.
Ongelukken, Rampen, Misdaden, enz
Te Leiden is een drama uitgekomen, wel niet
zeldzaam in de literatuur der lijfstraffelijke rechts
pleging, maar dat toch gelukkig lang niet alledaagsch
is. Het is een gifmengerij op groote schaal. Een
vrouw, thans 45 jaar oud, uit de volksklasse en
daarin ook levende en «werkende", moet in enkele
jaren niet minder dan 14 a 16 barer familieleden
door vergiftiging uit den weg hebben geruimd, met
het doel zich dan geheel of gedeeltelijk de penningen
toe te eigenen uit begrafenis- of uitkeeringsfondsen,
waarin zij ten name der vermoorden had deelgenomen.
Verleden week heeft zij nu weder twee leden barer
familie vergiftigd door iets in de pap te doen, die
't gezin moest nuttigen. De verschijnselen van ver
giftiging, die zich in hevigen graad openbaarden, deden
vermoedens ontstaandit leidde tot haar arrestatie,
en men zegt dat zij nu tot bekentenis is gekomen.
In vele jaren is zulk een vergiftigings-affaire op groote
schaal hier te lande niet voorgekomen.
Het gerucht dat de dezer dagen gearresteerde man
de schuldige zou zijn aan 't vreeselijke feit der ver-
moovding van een kind, eenige jaren geleden nabij
Delft gepleegd, schijnt op een vergissing te berusten.
Men verneemt dat Maandag te Abaclia (Kandia)
een vreeselijke storm heeft gewoed. Niet minder dan
zes groote Turksche oorlogsschepen en vijftien kust
vaarders zouden totaal vergaan en al het volk om
gekomen zijn.
Bij de ontploffing in de gasfabriek te Ilalberstadt
zijn de directeur, de hoofdfitter en een werkman
omgekomen en is een werkman gekwetst.
Er is nog geen einde gekomen aan de berichten
aangaande de scheepsrampen door den storm van
12 December veroorzaakt. Nog dagelijks kwamen be
richten uit zee van wrakken, die gezien waren, en
werden schipbreukelingen aangebracht. Deze waren
nog gelukkig te achtenwant vele schepen blijken
met man en muis vergaan te zijn. Te Scheveningen
is een verlaten vol water drijvende Engelsche vischsloep
komen aanzeilen en gestrand. In de Wadden zitten
op onderscheidene plaatsen wrakken, of geheele schepen,
waarvan eenige pas na dagen gevonden zijn. Op het
strand van Schouwen is bij de Oude Hoeve een
scheepsnaambord aangespoeld met den naam «Ocean
Bride" in witte ingesneden letters.
In den storm van 12 December is o. a. ook met
man en muis vergaan de Brielsche loodskotter No. '12.
Kotter No. 7 van Vlissingen, voor welk vaartuig
men ook beducht was dat 't vergaan zou zijn, is terecht
gekomen. Een man was in den storm over boord
Te Halifax (Vereen. Staten) zijn de gebouwen der
levens- en brandverzekeringsmaatschappijen afgebrand.
De schade beloopt 130,000 dollars. Een man kwam
in de vlammen om.
De politie te Weenen heeft 1000 fl. uitgeloofd als
belooning voor hem, die mededeelingen doet, leidende
tot de arrestatie van den moordenaar van den politie
agent Franz Illubek op den weg van Jedlersdorf naar
Floridsdorf in den nacht van Zaterdag. Op den avond
van dien dag had een broodbakker Schaffhausen op
een arbeidersvergadering in de herberg te Jedlersdorf
een voordracht gehouden over het antieke en het
moderne proletariaat. Illubek was daarbij in zijn functie
van agent tegenwoordig geweest. Bij liet verlaten van
het lokaal had Schaffhausen zich bij Hlubek gevoegd.
Zijn schoenen passen volkomen in de voetsporen, die
gevonden werden dicht bij de plekwaar Illubek
werd doodgeschoten. Het wapen, waarmede dit ge
schiedde, is nog niet opgespoord. Behalve Schaffhausen
zijn nog als medeplichtigen gearresteerd Till, vader
en zoon, en Ondra, allen bekend als socialisten.
In het marine-dok te Lissabon heeft een hevige
brand één groot oorlogsschip en verscheidene kleinere
vernield.
De stad Rat Portage in Manitoba is nagenoeg geheel
door brand vernield.
Te Roubaix is een stoomketel in een fabriek in
de lucht gevlogen, waardoor twee werklieden om
kwamen en drie gewond werden.
Gemengd Huiteniandscli Nieuws.
Alcock, voorzitter van de Engelsclie Noord-Borneo-
Maatschappij, en Alfred Dent brachten verslag uit
omtrent den toestand der Maatschappij, die bevredigend
genoemd wordt. De inkomsten en uitgaven zullen in
4885 in evenwicht zijn. Dent zegt, dat de inboorlingen
van Broenai om inlijving van dit Rijk bij het grond
gebied der Maatschappij verzocht hebben. De Maat
schappij heeft dit van de hand gewezen, doch zij hoopt,
dat de Koningin van Engeland mettertijd zal toestaan,
dat de Maatschappij het gebied van Broenai zal inlijven.
