ZIERÏKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis- sement Zierikzee.
1883. No. 93. Zaterdag 1 December. 86ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Buitenlandsch Overzicht.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en "VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN
Prijs per drie maanden 1,Franco per post ƒ4,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKENMIN.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 30 November 1 88 3.
De nabetrachtingen over den val van den Minister
van Koloniën, na de afstemming der Indische begrooting,
zijn nog niet uit. Uit de verschillende uitingen en
geruchten zou men kunnen opmaken, dat velen in de
Kamer en daarbuiten spijt hebben, dat het zoover is
moeten komenwant men had den heer Bloemen
Waanders gaarne aan 't werk gezien om hem de
Indische groote en kleine augiasstallen te zien ruimen,
waarvan meenigeen zich zekere illuziën had gemaakt.
Tegen den heer Waanders persoonlijk had dan ook
misschien niemand het, - wel tegen 't Indische be
stuur, dat eenvoudig doet alsof het oude regime nog
bestond en de Kamers hier met de koloniale zaken
weinig of niets te maken hebben. Sommigen zeggen
dan ook dat men den Gouv.-Gener. heeft willen treffen
over 't hoofd van den heer Waanders heen. De klap
is dan al raar aangekomen, ook was 't toch wel niet
te wachten, dat de heer 's Jacob na 't afstemmen
eener begrooting voor Indië zou aftreden, daar hij
toch na 't afstemmen van de overeenkomst met de
Billiton-maatschappij heel stil is blijven zitten en de
kamer heeft laten stemmen. Zonder begrooting kan
men zelfs in Indië nog beter de handen roeren dan
met zulk een soort van richtsnoer. De heer Waanders
zelf was onhandig genoeg zoo openhartig van
te kennen te geven, dat hij, als de Kamer dat wilde,
haar wel zou helpen schrappen, als men maar in
't oog hield, dat hij dan later met speciale crediet-
wetten zou komen. Daar stak zekere ironie ineen
ironie niet zoo zeer op de zucht der Kamer om te
bezuinigen, want dat is loffelijkmaar op de eigen
aardige verhoudingen van Nederland en Indië, waar
door Nederland toch feitelijk volgen moet op den weg
dien men in Indië opgaat.
Er is echter geen mooier, maar ook geen hatelijker
woord dan bezuinigen. Men kan gaan bezuinigen als
men van te voren 't geld verkwist of vermorst heeft,
doch als 't wel besteed is en dezelfde behoeften of
daarmede overeenkomstige nog blijven bestaan, dan is
't ironie van bezuinigen te spreken; dan wordt
bezuinigen morsen en knoeien, en dat komt op den
duur nog duurder uit. Men kan hier de huishouding
van den Staat niet gaafweg gelijk stellen met het
huishouden van een particulier pefsoon, want immers
die is aan beperkte middelen, ruim of niet, maar toch
beperkt binnen zekere grenzen, gebonden, terwijl de
Staat zijn midi leien vaak zeer ver kan uitzetten zonder
de grens, die ongetwijfeld ook voor hem bestaat, te
overschrijden.
Het is zeker waar, dat eenige Indische middelen
grootendeéls hangen aan de koffieprijzeneen cent per
kilo meer of minder verschilt veel. Maar als 't waar
is dat de achterstal voortgekomen is uit de vele uit
gaven voor groote openbare weiken, waarvan men
toch mag vertrouwen dat zij nuttig zijn en dus hun
geld waard, dan is dit op zichzelf geen reden om
ongerust te zijn en te sidderen of te juichen al naar
mate de koffieketel zachter of harder snerkt.
Maar er is meer in den winkel dan koffieer is
ook tin en menigeen profiteert meer op tin dan op
koffie.
Er is ook nog een heel leelijk beest, dat veel kwaad
doet, zoowel hier te lande als in Indië en dat aan
't land honderdduizenden, ja millioenen kost. Het is
de bureaucratie, een kwaad, waarop o. a. in de Tweede
Kamer dezer dagen nog gewezen is door den heer
Goeman Borgesius Die bureaucratie verknoeit in Indië
veel meer dan door de dalende of lage koffieprijzen
bedorven wordt. Is dat gedierte eenmaal in de regeerings-
departementen genesteld, dan raakt ieder, die daar
komt, onder zijn macht en wordt geslagen met ver
lamming of verblinding. Zelfs een minister kan daar
onder geraken, zooals dezer dagen nog door den heer
Heemskerk zelf implicite is erkend, en wat men trouwens
wel aan hem kon merken, toen hij de schoolmeesters
zoo schamper als de »heele heeren" aanduidde, die
zooveel geld kosten, en meeging met de insinuatie der
ciericalen, dat de openbare school onze financiën te
gronde richt. Zeer juist merkte de heer Borgesius op
deze door den heer Lohman weder voor de zooveelste
maal verkondigde insinuatie aan, clat men evengoed
't leger, de vloot of iederen anderen tak van dienst,
die veel geld kost, de schuld kan geven. Het komt
tijdelijk in de kraam der bureaucratie te pas, die
insinuatie te steunen. Maar aan de bureaucratie is
o. a. te wijten, dat de Amsterdamsche werf niet op
een andere manier kon opgeruimd worden, dan door
ettelijke honderdduizenden guldens weg te werpen of
weg te geven aan de liefhebbers, die 't luchtje ervan
gekregen hadden.
Die bureaucratie is een égoïstisch, koud, cynisch
monster, dat onnoemelijk veel kwaad doet in materiëelen
en in moreelen zin. Ja. de Minister Heemskerk had
wel gelijk, toen hij zeide, dat 't monster zoo welig
tiert wegens 't gedurig afwisselen van de Ministers.
Er is geen Minister lang genoeg aan 't bureau, om
't monster eerst goed op den staart te trappen en
't dan bij den kop te vatten en de deur uit te werpen.
Dat is jammer genoeg. Het was bijna de moeite
waard en 't geld ook, om daarvoor eens een speciaal
Minister te benoemen, zonder portefeuille en buiten
't gewone kabinet, maar alleen belast met de jacht
op 't monster, 't Is treurigde Ministers leiden een
leven, dat van 't eerste oogenblik af aan een zijden
draad'hangt, en inmiddels beheerschen een troep hooge
en lage pennelikkers de departementen en zoodoende
feitelijk 't gansche land. Zoo is 't hier en erger nog
misschien in Indië. En 't ZVederlandsche volk zich vrij
wanende 't kon ook vrij zijn wordt gedrild
onder de tirannie der bureaucraten.
Duizenden en tienduizenden gaan grif weg aan
't verscharrelen en verschuiven van de hoogere ambte
naren en er kan op de vele verzinkende
millioenen geen 5 ets. voor een blauw postzegel of
3 ets. voor een briefkaart overschieten om aan in angst
zittende ouders 't doodbericht van hun kind te doen
toekomen, die in Indië 't land dient als mindere".
Men laat die familie twee jaar lang brief op brief
schrijven aan 't adres van een doode.
Zou de bureaucratie soms ook schuldig zijn aan de
schrikkelijke duurte van veel monnikenwerk, dat Nieuwe
Waterweg heet? Waarvan ieder nu wel fatsoenshalve
zegt, dat 't mooi is, ofschoon niemand iets van 't mooie
ziet, of 't moest zijn, de verongelukte schepen, die er
als merkteekenen om en bij en inzitten.
En van dien akelig zieken toestand maken de ciericalen
gretig gebruik om steenen te werpen tegen de open
bare school of tegen de vaccine, terwijl 't volk in
domheid kwijnt en geheele dorpen aan pokken crepeeren
Aan de nienwe sluismuren te Ter Neuzen moeten
eenige verzakkingen gekomen zijn. Men zegt dat er
scheuren in het muurwerk zijn gekomen en is bezig
dit te onderzoeken.
Volgens een door den Minister van Marine overge-
legden staat bestond het materieel, dat na den brand
op de marinewerf is verkocht, uit 454 stuks teakhout,
die opbrachten 1861,40; 894,624 kilo ijzer van den
magazijn voorraad, dat opbracht ƒ32,285,925; 1,260,576
kilo ijzer, afkomstig van de kappenverkocht voor
26,661,18 en 356 M3 puin, verkocht voor 448,56.
Totaal opbrengst ƒ61,267,065. Het teakhout, dat nog
geen 2000 opbracht, bestond uit 486 balken le soort,
metende 529,03 M3. en 209 balken 2e soort, metende
137,69 M3.
De heer J. II. Krelage, door de Keizerlijk Russische
Tuinbouwmaatschappij tot haar vertegenwoordiger voor
Nederland benoemd, bericht, dat hem door de admi
nistratieve afdeeling is medegedeeld, dat de internati
onale tuinbouwtentoonstelling te Petersburg van 1883
is verdaagd tot den 17/28 Mei 1884 en dat het
oorspronkelijk programma geheel en al van waarde
blijft voor de tentoonstelling van 1884.
Daar het te verwachten is, clat er in het voorjaar
van 1884 geen andere groote tuinbouwtentoonstelling
zal plaats hebben, hoopt de tentoonstellingscommissie
niet alleen, dat de gedane toezeggingen om deel te
nemen aan de tentoonstelling, de jury en het congres
zullen gehandhaafd worden, maar dat er bovendien
nog vele nieuwe aanvragen van toelating zullen bijkomen.
Naar men verneemt, heeft het Gemeentebestuur
van Haarlemmermeer besloten, aan den Koning een
adres van adhaesie te zenden aan het adres van het
hoofdbestuur der Friésche Maatschappij van Landbouw,
verzoekende afdoende maatregelen te doen beramen
tegen de besmettelijke longziekte.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Benoemd tot comm. der posterijen 2e kl. o. a. de
commies 3e kl. P. C. N. Eichholtz.
Ongelukken, Rampen, Misdaden, enz
Een werkman uit Naaiden is gisteren bij Bussum
door een zandtrein overreden en gedood. Te Zutfen
is een dronkaard in de jenever gestikt. Te Amers
foort had Zondagavond een vechtpartij plaats tuschen
een huzaar en eenige burgers, waarbij de eerste zwaar
gewond naar het hospitaal vervoerd moest worden.
Aanleiding tot dezen twist was geweest een woorden
wisseling tuschen den huzaar en zijn meisje, waarbij
de omstanders voor haar partij trokken. De gewonde
verkeert in bedenkelijken toestand. Een schoenmaker,
Jacobus Moerdijk, is te lJselstein in de haven gevallen
en verdronken. Zondagmorgen waren twee broeders
te Amersfoort aan 't visschen. De een kreeg een toeval
en viel voorover in het water; wat de ander ook deed
om hem te redden 'fc mocht niet baten
Gisterenmorgen werd te Zutfen in de Nieuwe Haven
opgevischt het lijk van een jongeling, die meermalen
blijken gaf van zwakke geestvermogens. Daar echter
's mans horloge en portemonnaie niet bij hem gevonden
werden, is door den officier van justitie een gerechtelijke
lijkschouwing gelast, om zoo mogelijk uit te maken,
in hoever aan misdaad te denken is.
Een persoon, die 't laatst met den overledene gezien
was, is gearresteerd en moet bekend hebben de moor
denaar te zijn.
De werf van Schoenichen te Weenen aan den Donau
is geheel verbrand, maar de schepen bleven gespaard.
Tusschen Kopreinitz en Legrad (Croatië) werd een
postkar aangevallen en geplunderd. De koetsier werd
gedood. Bij Salonika had een gevecht plaats tusschen
Turksche politie en roovers. Een dezer werd gedood,
een tweede gevangen genomen; de rest ging op de
vlucht. Te Stamboel staan thans terecht Bahri
Pacha, het hoofd van de politie te Vera, en zes
officieren van de geheime politie, beschuldigd van
een aantal personen valsch te hebben doen aanklagen,
om hen eerst vrij te laten, nadat zij een zekere som
gelds hadden betaald; de getuigen werden dan om
gekocht, en het was de omstandigheid, dat een Armeniër
weigerde valsch getuigenis af te leggen, die tot de ont
dekking leidde.
Het gaat voor Frankrijk en Engeland ernst worden
in het Oosten. Een oorlog tusschen Frankrijk en China
schijnt onvermijdelijk. Althans voor China, want Frank
rijk kan den ooi log wel vermijden als het wilde.
China kan, als het recht meent te hebben, zich niet
tot het uiterste laten drijven. Het zou zicli dan on
danks zijn kolossale macht en schier onuitputtelijke
hulpbronnen, wel laten schrappen uit de rij der staten.
Het komt ons voor, dat het van de Fransche regee
ring roekeloos is, zoo ver van huis een roemloozen
en hoogst kostbaren oorlog te gaan voeren. China
kan zoo wel eens het Mexico voor de Republiek worden.
Want al schijnen de tegenwoordige bewindslieden tuk
op wat oorlogsroem om liet volk daarmede te paaien,
die roem is nog niet behaald en bij tegenspoed kon
daarvan wel eens dooi- de anti-republikeinen handig
gebruik gemaakt worden.
Voor Engeland is deze zaak ernstig, omdat Enge
land veel meer belang heeft bij den handel op China
dan Frankrijk, dat met het henielsche Rijk al zeer
weinig zaken doet.
Maar nu krijgt Engeland in Egypte groote zorgen.
Het kan den Engelschen staatslieden volkomen on
verschillig zijn of in Egypte een Khedive of een Mahdi
heerscht. De Fellah's zullen toch 't gelag betalen;
maar in elk geval zal Engeland zijn prestige daar
moeten handhaven, 't welk wel eens een geheel leger
zou kunnen vereischen.
