Buitenlandsch, Overzicht.
Naar men verneemt zal binnenkort bij den uitgever
Suringar te Leeuwarden verschijnen een kaartje van
Krakatau en omstreken, zooals het was en thans is.
Het wordt bewerkt door den heer J. Kuyper, naar
uit Indië ontvangen opgaven van het bureau der hy
drografische opnemingen.
De artisten van de Indische gamelang zijn met
hun geheele rommeltje per «Voorwaarts" naar Indië
teruggegaan.
Volgens Figaro heeft een Hollandsch ingenieur, de
heer Braam, van de Portugeesche regeering concessie
voor 20 jaar gekregen voor den aanleg en de
exploitatie van een onderzeesche telegraaflijn van
Lissabon naar de Azoren en van daar naar Amerika.
De heer Braam zou samen doen met een Engelschman,
mr. Behrens.
Te Antwerpen is een zeer eigenaardig incident
voorgekomen. Eenigen tijd geleden werd in de bladen
gelezen dat men aldaar voortaan de graanschepen zou
gaan laden en lossen met den elevator, de bekende
Amerikaansche toepassing van de jacobsladder op het
opvoeren van granen en zaden, zooals die reeds lang
te Chicago in gebruik is en ook te Londen gebruikt
wordt. Het zakkendragersgikle was echter om ver
klaarbare redenen zeer tegen de invoering van dit
werktuig, waardoor de broodwinning van de dragers
werd vernietigd. Het Antwerpsche gemeentebestuur
vereenigde zich met de zakkendragers en verbood
daarom, toen dezer dagen een stoom-elevator uit
Engeland gekomen was, aan den gezagvoerder van
dat vaartuig zijn dienst te verleenen tot het lossen
van een schip met granen. De ondernemer van den
elevator, de heer Heinmann. begon toch het werk en
nu werd zijn vaartuig door een stoomboot, onder
bevel van den havenmeester, aangeklampt, in het dok
gesleept en aan de ketting gelegd. De heer Heinmann
heeft geprotesteerd, maar het gemeentebestuur blijft
zijn recht handhaven om bepalingen te maken op den
graanhandel en dus ook om het gebruik van den
elevator te verbieden. Met belangstelling ziet men den
afloop van dit geval tegemoet.
Wij hebben weder een teeken van Bismarcks buur-
schappelijke belangstelling ondervonden. De invoer van
vee en vleesch uit Nederland in Pruisen is verboden en
daar wij alleen grenzen aan Pruisen, staat ditj gelijk
met geheel Duitschland, daar er wel geen reden is
om over de Oostzee iets van die artikelen in te voeren.
Als voorwendsel geldt de vrees voor de invoering der
longziekte. Nu. zoo iets ligt voor de band on aio men
een hond wil slaan, is er wel een stok te vinden. Uit
trichinenvrees is het invoeren van Amerikaansch spek
verboden uit longziektevrees wordt de Nederlandsche
grens afgesloten. De Duitschers mogen dus nu voortaan
hun eigen spek en vleesch eten en aan invoer van
jong vee tot verbetering van hun veestapel behoeven
ze niet meer te doen.
Nu zijn er in Duitschland gedienstige bladen genoeg,
die de zonderlinge achterwaartsche handelspolitiek van
Bismarck prijzen, ja hemelhoog verheffen, als het red
middel uit den nood. Deze reptiliën gaan zelfs zoo ver,
dat zij Bismarck een geheel graanmonopolie in de pen
geven. Daartoe behoort volstrekte afwering van alle
buitenlandsch graan, broodzetting tot officieel vastgestelde
prijzen enz. Dat de Bismarcksche economische knutselarij
noodwendig moet voeren tot duur brood en duur spek
en vleesch, voelen deze reptiliën ook wel; daarom doen
zij er meteen 't sprongetje van de officiëele broodzetting
maar bij, 't welk trouwens volkomen in 't stelsel past.
Merkwaardig, zij 't ook treurig, is 't intusschen hoe
onder al de zorg van staatswege de landbouwende
stand in Duitschland sterk achteruitgaat, zoodat o. a.
in de provincie Hanover de stand van landbouwers
nagenoeg te niet gegaan is en, op zijn Iersch, meer
en meer wordt vervangen door den stand van arme
pachters.
Vrijdag had op het tentoonstellingsterrein te Amster
dam de eindkeuring plaats vand en '100-tons mast- en
ketelbok, geleverd door de fabriek »De Atlas" ten
behoeve van het marine-établissement te Soerabaja.
De keuringscommissie bestond uit de heerenluit.-
kol. der genie Versteeg en majoor der genie Van
Lennep, uitmakende de keuringscommissie voor de
verzendingen van het Ministerie van Koloniën, en
Meihuizen, hoofdingenieur van scheepsbouw in O.-I.,
met verlof in Nederland. De keuring geschiedde ten
overstaan van den heer Van Kerkwijk, ref. aan het
Min. van Koloniën, chef van het bureau der verzen
dingen, en in tegenwoordigheid van den luit.-kol.
Haitink, chef van het technisch bureau aan genoemd
Ministerie.
Tot de proeven werden weder gebezigd de drie
stoomketels, met water gevuld, die sedert het begin
der tentoonstelling aan de kettingen bevestigd zijn
en waarvan het gewicht met spoorstaven werd ver
meerderd tot de vereischte zwaarte van 100,000 kilo.
De proeven voldeden uitmuntend.
Het gevaarte zal dadelijk na de sluiting afgebroken
en spoedig daarna naar zijn bestemming overgebracht
worden.
Zijn wij goed ingelicht, dan zou het Departement
van Oorlog der Regeering hebben voorgesteld om te
Atjeh den staat van oorlog weder af te kondigen.
Deze maatregel zou niet zoozoer de strekking hebben
om iets te veranderen aan den algemeenen toestand,
doch hoofdzakelijk dienen om verschillende misdrijven
zooals desertie, gebrek aan waakzaamheid op po3t enz.
weder te kunnen straffen overeenkomstig het werkelijk
ernstige der overtreding, wanneer de oorlogstoestand
niet is afgekondigd kan van «vijanden" geen sprake
zijn, dus ook niet van «desertie naar den vijand",
zoodat die personen, dit in den laatsten tijd het on
gehoorde feit pleegden om naar de Atjehers over te
loopen, niet kunnen worden gestraft met al den nadruk,
dien de zaak eischt. Java-Bode.
Uit een brief van den Resident der Lampongsche
Districten van den Ssten dezer maand blijkt o. a. het
volgende:
Den controleur Lux, tijdelijk naar Kantimbang
geplaatst, zijn medegegeven eenige politie-oppassers,
benevens een hoeveelheid rijst, zout en kleedingstukken,
de laatste afkomstig van vrijwillige bijdragen der
bevolking van-de afdeelingen Sekampong en Toelang-
Bawang, terwijl een vertrouwd hoofd met eenige politie-
diennaren naar Semangka is gezonden om den controleur
aldaar ter zijde te staan bij het bewaren van rust
en orde en het helpen der noodlijdenden.
Ter versterking van de door maatregelen verminderdet
politiemacht te Telok-Betong en elders in de residentie
Lampongsche Districten heeft de Regeering den direc
teur van Binnenlandseh Bestuur opgedragen met den
meesten spoed een tiental politie-oppassers boven de
formatie onder geleide van een tijdelijken schout der
waarts te zenden. Java Ct.
11 Sept. is de «Ophir", gezagvoerder Schermer,
teruggekeerd met de majoor Deijkerhoff en Willemstijen,
eenige Europeesche en een groot aantal inlandsche en
Chineesche bewoners van Telok-Betong, die niet in de
Lampongs, maar op den Javaschen overwal thuis
behoorende, niet gelijk inheemsche bevolking der ver
woeste streken, naar het Binnenland naar familiën
en kennissen konden trekken en op Telok geen heen
komen meer hadden.
De voorzitter en de thesaurier van het Centraal
Comité, de hh. Levyssohn Norman en N. P. v. d. Berg,
waren aan den Boom met wagens om de Europeesche
families, die niets dan hun kleeren, deels nachtkleeren
slechts, bezaten, af te halen en te helpen. Onder de
aangckonieneu was de heer Sieburgli, secretaris der
residentie, wiens gewondheid de evacuatie noodig ge
maakt had uit de streek, waar de stuivende asch hem
hoogst nadeelig was, de pakhuismeester met zijn
ziekelijke echtgenoote, de agent der Stoomvaartmaat
schappij met vrouw en kinderen.
Wij vernamen van de aangekomenen, dat in de
Telokbaai eerst den derden dag na de ramp het puim
steen zich zoozeer had opeengepakt.
De «Ophir" heeft op dezen laatsten toch in wezenlijk
gevaar verkeerd. Onbekwaam om te stoomen door
verstopping der voedingspijpen met het puimsteen, en
voor anker liggende met kort achter zich een rif,
kwam een sterke stroom met dik opgepakte puimsteen
laag het schip van voren meesJeepen, en de kracht
van deze bijna ondoordringbare stroomen was zoodanig,
dat ieder oogenblik gevreesd moest worden, dat de
trossen de spanning niet zouden doorstaan en het
schip op het rif gedreven zou worden.
Een curieuse trek uit de gebeurtenissen te Telok
is, dat op de «Marie", toen die zich op een afstand
van den wal terugvond en geen middel had om naar
den wal te komen, een inlandsch matroos den inval
kreeg om vliegers op te laten en op den wal te doen
neerkomen.
Dit is gedaan, en aan het vliegertouw is een dikker
lijntje overgehaald, daarmede weer een dikker, tot
eindelijk het uiteinde van een tros aan wal getrokken
kon worden, en zoodoende ten slotte het schip zelf.
's Lands kas op Telok-Betong is teruggevonden,
voor zoover het zilvergeld betreft in de ijzeren kisten,
doch het kopergeld verspreid.
Te Anjer is een ijzeren brandkast gevonden, erg
beschadigd en uit haar voegen door het stooten bij
den vloed, doch nog inhoudende f 1000 aan zilver
geld, deels rijksdaalders, deels Mexikaansche dollars.
Nog steeds wordt in de kampongs aldaar ijverig ge
zocht naar verloren geraakte waarde.
Omtrent de uitwerking van den aschregen ten
gevolge van de uitbarsting van den Krakatau op de
te velde staande gewassen, vruchtboomen enz. kan de
Resident van Benkoelen in zijn Augustus-rapport nog
niets met zekerheid melden. Ter hoofdplaats en in de
onmiddelijke nabijheid hadden de sedert gevallen hevige
regens de aschlaag weggespoeld. Jav. Ct.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Benoemd tot telegrafist 2e kl. P. Böckling, leerling
telegrafist.
Z. M. heeft benoemd in het bestuur der waterkeering
van het calamiteuse waterschap Ellewoutsdijk en den
calamiteusen polder Borssele, tot voorz. A. Polderdijk
en tot lid G. Minderhoud; tot dijkgr. van den Stroo-
dorpepolder C. G. Kolff; tot dijkgr. van den Karei-
polder J. Krijger, tot lid van het bestuur van den
calamiteusen Magaretha- Kleine Huissens- en Eendrachts-
polder W. de Klerk j Sen.tot lid van het bestuur
van den calamit. polder Tienhonderd- en Zwarte P. de
Bruijne; tot id. van den calamit. Vlietepolder A. A.
van der Maas; tot raad in het polderbestuur van
Walcheren mr. N. C. Lambrechtsen van Ritthem tot
voorz. van het waterschap Schouwen jhr. J. L. de
Jonge.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
De beroemde Duitsche natuurkundige Riess is over
leden. Hij was de eerste Jood, die lid werd van de
Berlijnsche Akademie van Wetenschappen in 1842.
Humboldt ijverde toen voor zijn verkiezing en er waren
slechts 3 stemmen tegen hem. Ofschoon de toenmalige
Minister van Onderwijs bezwaar maakte zijn benoeming
te bekrachtigen, ging deze toch door.
De Russische dwingelandij gaat ook in het buiten
land verzet uitlokken. Dit ziet men nu in Bulgarije.
Zooals men weet, is dit vorstendom door de Russische
sabels van het Turksche rijk afgekapt en met een
soort van zelfstandigheid bedeeld geworden, ten einde
tot nader order als een soort van bulhond voor de
verhevene Porte te blijven liggen. Russische beambten,
dat wil natuurlijk zeggen Russische generaals en
kolonels in Rusland doen generaals en kolonels
alles zijn in Bulgarije gezet om het bestuur te
organiseeren en een oog in 't zeil te houden. Deze
heeren handelen daar echter zoo geheel als of er geen
vorst van Bulgarije was aangesteld, dat het dezen ten
laatste is gaan vervelen en hij nagenoeg openlijk in
verzet is gekomen. Hij had twee Russische officieren
tot adjudanten. Deze zijn teruggeroepen, zonder dat
hem daarvan iets is gezegden toen hij vernam dat
zij teruggeroepen waren, waren zij reeds vertrokken.
De minister van oorlog, de Russische kolonel Roediger,
handelt als of voor hem de vorst niet bestaat. Dit
kon deze niet langer dulden. Hij riep den ministerraad
bijeen en nu werd besloten alle Russische officieren
weg te zenden en kolonel Roediger in arrest te nemen.
De kolonel werd door den vorst uitgenoodigd zijn
functiën neder te leggen; doch weigerde, waarop hij
gesommeerd werd om binnen 24 uren het grondgebied
van Bulgarije te verlaten.
Nu nam de vorst een andere Russische kolonel,
Kosnamikoff, in den arm, om voorloopig minister van
oorlog te worden, waartoe hij van zijne regeering
verlof zou moeten vragen.
Vorst Aleko-pacha durft zich dus nog niet geheel
aan het Russische gezag te onttrekken, doch heeft
hierin naai* het schijnt wel zin.
In Rusland zelf moet het zoo beruchte «Uitvoerend
Comité" weder van zich hebben doen hooren. Althans
verzekert men, dat verleden week op een nacht een
aantal gedrukte exemplaren van de Narodnaja Walja
te Petersburg verspreid zijn met een proclamatie aan
keizer Alexandei III. Men deelt zelfs het een en ander
mede van den inhoud van het stuk. Het beschrijft al
de nadeelen van den tegenwoordigen slaatkundigen,
maatschappalijken en financiëelen toestanddan volgt
een scherpe critiek van het tegenwoordige regeerings-
st.elsel en daarna een persoonlijke tot den keizer
gerichte vermaning.
«Wij wenden ons tot u", heet het, «als burger,
en als eerlijk man, en hopen, dat persoonlijke wrok
uw plichtsbesef en uw verlangen om de waarheid te
vernemen, niet verzwakken zal. Wij vragen niets
anders dan recht en gerechtigheid, niets anders dan
hetgeen alle beschaafde natiën reeds bezittenpersoon
lijke en politieke vrijheid. Wij verlangen, dat vertegen
woordigers van het Russische volk worden bijeengeroepen.
Wij verlangen een volkomen amnestie, onvoorwaarde
lijke vrijheid van drukpers en van vergaderen, als
het eenige middel, om Rusland van de omwenteling
te redden," Ten slotte volgen de gewone, bekende
wraakbedreigingen als deze eischen worden versmaad.
Het is niet te verwachten dat de Czaar en zijne
omgeving door dit manifest tot inkeer of toegeven
zullen komen.
In Frankrijk komt bij 't clericale royalisme eindelijk
de aap uit de mouw. Niet de graaf van Parijs, de
oudste of eerste der prinsen van Orleans, maar don
Carlos, de beruchte Spaansche Bourbon, zal de man
dezer treurige zwarte kliek moeten wezen.
II
naar
hoor
Hon/
en
in E
184.
187(
107 i
geva
te P
groo
volk
van
vera
de
van
nu -
uit
Ook
voor
D
toenj
ziek
geva
