voor het arrondis»
sement Zieriksee.
1883. No. 73. Zaterdag 22 September. 86ste jaargang.
NIEUWS- en ADVEETENTIE-BLAB
Binnenland,
L
J
zniiiksiisim: courant.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden f 1,Franco per post f 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels GO cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKENHAN.
Nog een Program.
i.
Onlangs is door dr. Schaepman, lid der
Tweede Kamer, een poliliek manifest gepubli
ceerd, dat volgens lieni bestemd is als proeve
van een program voor een te vormen katholieke
partij te dienen. We hebben reeds eerder dan
mi over dat program een paar woorden willen
zeggen, doch misten er de geschikte gelegenheid
voor. Thans zullen we het doen. We zullen
hier de reeks punten van het program van
dr. Schaepman niet overschrijven. De aanhalin
gen, die mochten noodig zijn, zullen wel een
plaats vinden en de rest komt er minder op
aan. Het program is wel zoo groot niet als
dat van dr. Kuyper, „Ons Program", maar er is,
evenals in dat laatste palmdikke kort begrip van
wat men evenmin in een millioen als in tien
woorden zeggen kan, vrij wat dat de moeite
des oversehrijvens eigenlijk niet waard is.
Wij hadden nooit een program voor of van
de katholieke partij verwacht, daarom verraste
ons het in artikelen gebakerde en met omhaal
van woorden toegedekte papieren kind van
dr. Schaepman zeer. Dat het juist dr. Schaep
man was, die met het ding voor den dag kwam,
baarde ons minder verwondering. Als er dan
toch een ultramontaajjsch program wezen moest,
dan was dr. Schaepman wel de aangewezen
man om het vaderschap daarvan voor zijn
rekening te nemen. Hij toch is een man van
veel talent en, durven we haast hardop zeggen,
van nog meer ambitie; als interessante figuur
in de Kamer, waar hij op interessante manier
is binneDgeholpen, heeft hij eenigszins de aan
dacht getrokkenals reizend spreker over veel
en velerlei, heeft hij eenigen, ofschoon geenszins
onbetwisten opgang gemaakt; onder de protes-
tantsehe clericalen heeft hij zooal geen vrienden,
dan toch goede kennissen; de toejuichingen,
die hij met zijn eigenaardigen, zooal niet diepen
of degelijker], dan toch bloemrijken en aange
namen stijl als spreker in de Kamer heeft
verworven, zie, dat alles kan hem waarlijk
ook wel aan een soort van roeping hebben doen
gelooven om ook eens een program in de wereld
te zenden.
Als programmateur heeft dr. Schaepman vrij
wat overeenkomst niet dr. Kuyper. Die twee
werken in de eerste plaats voor hetzelfde doel
heerschappij van het clericalisme, beheerschiug
der menigte door speculatie op de vrees der
menigte voor de machtspreuken die de theocratie
aan de hand geeft. Als dr. Kuyper is ook
dr. Schaepman door velen over liet paard getild,
omdat men in hem zag den wonderman, die
het nieuwe aan het oude zou huwen, die de
moderne wetenschap, geleerdheid en levens-
en wereldbeschouwing zou verzoenen met de
oude. Gelijk dr. Kuyper op heel gemakkelijke
manier zich den Van Groen van Prinsterei' ge-
erfden profetenmantel om de schouders sloeg
en met vrij groote inperfcinentie zich voor de
schare stelde en poseerde, totdat de schare een
welgevallen in hem kreeg, zoo is dr. Schaepman,
om zoo te zeggen met kougen en schoenen aan
en zonder eenige verdiensten als politiek genie,
de Kamer ingeholpen en daar allerhoffelijkst
ontvangen, waartoe men zelfs 't kamerschut,
dat in zeker artikel der Grondwet gezien kan
worden, voor lieni heeft opgevouwen, om hem
den ingang gemakkelijk te maken. Voorwaar
genoeg om liet zelfvertrouwen te verklaren, dat
er noodig is, om te durven optreden als pro
grammateur voor een te vormen partij.
En wèl was daar durf voor noodig. Want
immers is een politiek program voor een katho
lieke partij, in den zin dic^i dit. hier heeft, voor
de katholieke partij, een totaal onnoodige,
zooal niet onbestaanbare zaakzeker in alle
geval een wassen neus. Immers als we ons
niet vergissen, dan heeft de katholieke partij geen
program te maken eii heeft zij dat ook niet
noodig. Zij bezit een volmaakt stuk werk van
dien aard in den Syllabus, dat merkwaardige
negatieve program, waarin men lezen kan wat
er niet van de zaak is en dus ook, tusschen
de regels, wat er wèl van de zaak is. En wat
daarbuiten of daarboven is, dat moet reeds
a priori van den booze zijnof we vatten
't niet.
Ten zij 't program van dr. Schaepman een
in positieve formules omgezette editie van den
Syllabus is; doch dit is geenszins het geval,
gelijk we nader zien zullen.
Wordt vervolgd
ZIERIKSEE, 21 September 1 8 8 3.
Uit Hammerfest is bericht ontvangen, dat de «Willem
Barents" daar is binnengeloopen en alles wel was.
De leden der »Varna"-expeditie zijn volgens hun
laatste bericht te Kopenhagen aangekomen en ook
daar met veel sympathie ontvangen. Zij zouden van
Kopenhagen naar Hamburg gaan.
Mr. L. Büchler, leeraar aan de II. Burgerschool te
Zwolle, heeft zich een schriftelijke berisping van zijn
directeur, namens den Inspecteur en den Minister,
op den hals gehaald, door in de Prov. Overijselsche
en ZwoUche Courant in een ingezonden stuk te
spreken over zijn verhouding tot het Ned. Herv. Kerk
genootschap. In dat stuk wordt gehandeld over de
meer aangeroerde quaestie van het verbindende van
't lidmaatschap tot het betalen van kerkelijken lioof-
delijken omslag. De voornaamste grief van den heer
Büchler was, dat men hem nooit had opgezocht om
hem ergens voor te laten stemmen, maar wel om
geld van hem te vragen. In den toon van het stuk
is niets heftigs noch ongemanierds. Tegenover de
bluffende wijze waarop anderen altoos openlijk van
hun geloof en hun ware geloof opgeven, betuigt de
heer Büchler heel eenvoudig en ingénument, dat hij
een ongeloovige is. Nu heeft hij zich per adres tot
de Tweede Kamer gewend, met verzoek, dat er mid
delen zullen beraamd en aangewend worden om onder
geschikte ambtenaren tegen ongepaste bemoeiingen
van hun superieuren te beschermen.
Ziedaar dus, als de Commissie van de verzoekschriften
er nota van neemt, een aanleiding te meer om in de
Kamer zoo zoetjesaan eens aan 't dilemna «clericaal
of niet" te beginnen, 't Is beter dat dit eens uitge
maakt wordt dan dat wij langzamerhand een pad
opgaan of liever opdwalen, waar de vrije Nederlandsche
burger in dezen tijd toch eigenlijk niet meer thuis
behoort, nl. het pad van buigen, »ja" knikken of
»neen" schudden, al naar 't verlangd wordt en vooral
zwijgen en maar lijdelijk meesukkelen met den stroom
zooals die loopt neen, dat was zoo erg niet,
maar zooals die behendig door eenige weinige clericale
drijvers en slimmerds geleid wordt en waaraan op
't laatst zelfs de hoogste autoriteiten des lands zouden
gaan toegeven. Nu is 't wel waar, dat in 't gewone
alledaagsche leven spreken zilver en zwijgen goud is,
maar dan let men niet op de vraag van den enkelen
of dubbelen standaard, en 't bimetallisms is ook een
vraag van den dag.
In den ouderdom van niet meer dan 40 jaren is
te Utrecht overleden de heer A. Verloop, ingenieur
bij de Suez-kanaalmaatschappij te Port-Saïd, en een
onzer meest ervaren en practisch bekwame ingenieurs,
die thuis was zoowel op 't gebied van 't mijnwezen
als de waterbouwkunde, de groote ijzerindustrie als
't spoorwegwezen.
De alphabetische lijst van aanbeveling voor een
vacante plaats van rechter in de arr. Rechtbank te
Dordrecht bestaat uit de heeren mrs. J. P. Cau, subst.-
griff. bij die rechtbank; J. W. Mouton, kantonr. te
Woerden en J. B. Uiterwijk, subst.-griff. bij de recht
bank te Rotterdam.
De Pruisische Regeering heeft den invoer van
bloembollen weder toegelaten. Intusschen is door in-
dustrieelen en handelaars in dezen tak een adres tot
de Regeering gericht, met verzoek, dat de Regeering
zal trachten te bewerken, dat Nederland ook toetreedt
tot de conventie van Bazel, zijnde een statenvereeniging
tot bestrijding der druifluis.
Morgen, Zaterdag, wordt te Rotterdam het nieuw
gebouwde ijzeren drijvend droogdok beproefd. Het
stoomschip «Samarang" van den Rotterdamschen Lloyd
zal het eerste schip zijn, dat in het dok gezet wordt.
De feestelijke opening zal later geschieden, als 't dok
blijkt aan de verwachting te voldoen.
Zaterdag 22 dezer wordt te Amsterdam op het
terrein van de tentoonstelling en in het gebouw van
't café-concert des ambassadeurs een groote fancy-fair
gehouden ten voordeele der noodlijdenden in Indië dooi
de ramp van Krakatau. Een groot aantal aanzienlijke
Amsterdamsche dames hebben zich bereid verklaard,
om als verkoopsters, dat wil zeggen als lieve liefdadige
afzetsters, dienst te doen, terwijl de meeste nering
doenden, die up het terrein zijn uitgestald of daar
hun nering uitoefenen, hun medewerking hebben toe
gezegd. Men hoopt op een volkomen succes, als 't weder
maai' wil medewerken.
Het is gebleken, dat de koe, van welker melk
onderscheidene volwassenen en kinderen te Leiden ziek
zijn geworden, aan miltvuur leed, waaraan het beest
ook gestorven is. De eigenaar der koe, iemand te
Leiderdorp, mag geen melk meer aan de melkinrichting
leveren en er zijn door den directeur dier inrichting
strenge maatregelen genomen om voor 't vervolg zulke
gevallen te voorkomen. De betrokken melkboer had de
melk der zieke koe onder de andere melk gemengd
en bovendien verzwegen, dat hij een ziek beest onder
zijn stapel had.
De weezen uit de gestichten te Vlissingen, Middel
burg en Veere hebben per stoombarge een tochtje
door het kanaal van Walcheren gedaan en een wan
deling naar de Oranjezon, waar zij onthaald werden
voor rekening van den heer G. Alberts Lz. te Mid
delburg.
