ZÏERIKSEESCHE COURANT.
voor hot arrondis-
seifient Zierihsee.
1883. No. 71. Zaterdag 15 September. 86ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN
Prijs per drie maanden f 1,Fr a nco per post f i,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 cent. Huwelijks-, Gehoor te
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKEIVMAN.
ZIERIKSEE, 14 September 188 3.
Ook hier ter stede heeft zich, onder voorzitterschap
van den heer Burgemeester mr. J. P. N. Ermerins,
een commissie gevormd tot het inzamelen van liefde
giften voor de slachtoffers van de groote ramp, die
West-Java en Zuid-Soematra getroffen heeft.
Het zal schier niet noodig zijn onze stadgenooten
op te wekken om naar vermogen bij te dragen tot
leniging van den nood onzer landgenooten in Indië.
Nederlands weldadigheidszin werd nimmer te ver
geefs gewekten ook Indië deed veel voor 't Moeder
land als er nood was. En zelfs al was er geen nood,
stroomden ons de rijke schatten van Insulinde toe.
't Is waar, door sommigen wordt opgemerkt, dat
als de berichten in hoofdzaak juist zijn, de meeste
slachtoffers van de ramp onze hulp niet meer noodig
hebben, daar zij verzwolgen zijn met den verraderlijken
bodem, die hen droegmaar hier tegenover valt op
te merken, dat in een groot deel van Bantam op
Java en van de Lampongs op Soematra alles verwoest
is waar nog menschen wonen, en die overlevenden
hebben zeker onze hulp dringend noodig. Het mag
niet ..kunnen gezegd worden, dat een paar groote
provinciën van ons Indisch Rijk in een doode woestijn
zijn verkeerd, zonder dat alles gedaan is wat mogelijk
was, om dit te verhoeden. Laat daarom ieder doen
wat hij kan en iets geven tot hulp van de ongelukkigen,
die have en goed, akker en vee verloren hebben onder
de vulkanische asch, of wier bedrijf als visschers
misschien voor langen tijd bedorven is.
De. telegrammen, die tot dusver uit Indië bij het
Gouvernement in den Haag aankwamen, behelzen zoo
onbeduidend weinig bijzonderheden betreffende de uit
barsting van den vulkaan van Krakatau en de daarmede
gepaard gaande rampen, dat men kan aannemen, dat
men er in Indië al even weinig van weet als in den
Haag. De meeste menschen, die op 't tooneel der
verwoesting gewoond hebben, zullen vermoedelijk om
gekomen zijn en de weinige geredden zullen door
toevallige omstandigheden ontkomen zijn, n.l. door
afwezigheid, waardoor zij er dan ook niets van weten
te vertellen.
Intusschen zullen de schriftelijke berichten en de
Indische bladen mettertijd althans wel eenige lezingen
of beschouwingen betreffende het gebeurde medebrengen.
Het bericht, eenige dagen geleden reeds aangekomen,
dat de Gouvernementsstoomer, die te Telok Betong in
de Lampongbaai gelegen had, door de vloedgolf ver
het land in was gedreven en daar blijven zitten, is
nu gevolgd door het bericht, dat de eerste stuurman
Ampt en de machinist C. Stolk der Gouvernements
marine door een (sic!) vloedgolf zijn omgekomen.
Ook is reeds herhaaldelijk bericht, dat de veiligheid
van de vaart door straat Soenda voorloopig verzekerd
is. Uit deze schraalheid van telegrafische berichten zou
ook op te maken zijn, dat men in Indië de ramp niet
als zoo vreeselijk beschouwt als zij dit hier wordt
gedaan, doch hiermede is toch in strijd het bericht,
dat alles wordt gedaan om aan de overgebleven be
volking de eerste hulp te verschaffen.
Van goeder hand kunnen wij mededeelen, dat de
illustratie IIolland-Krakatau de algemeene medewerking
ondervindt van alle onze eerste artisten en letter
kundigen. De redactie werd met de meeste welwillend
heid aangenomen door de Ileeren J. Bosboom en dr.
Jan ten Brink, terwijl de titelplaat, waarop eene
afbeelding van het eiland Krakatau met hare vulkanen
voorkomt, alsmede een teekening van de vernielde
gouvernements-gebouwen wordt vervaardigd door den
Heer Ch. Rochussen.
Verder hebben sedert onze laatste opgaaf hunne
medewerking toegezegd de Heeren II. W. Mesdag,
J. Vrolijk, J. A. B. Stroebei, IJ. A. van Trigt, J. W.
Bilders, Mevr. Bilders-Bose, C. Bisschop, Mevrouw
Bisschop, Klinkenberg, van der Waals, F. C. Stracké Jr.,
J. J. Destree, D. A. C. Artz, Cd. Busken IJuet, Johan
Gram, Arn. Ising, P. F. Brunings, J. Kneppelhout,
L. R. Beijnen, Mevr. Koorders-Boeke en vele anderen.
Voor de goede regeling der redactie vermeenen wij er
op te moeten wijzen, dat de inzendingen gaarne voor
45 dezer worden ingewacht.
Den 30 Augustus zijn in Atjeh bij een vijandelijken
aanval op een transport de luitenant W. J. F. van
Bennekom en een fuselier gesneuveld, doch de aanval
werd glansrijk afgeslagen.
Uit nadere berichten (van 25 Juli) afgezonden door
den Gouverneur van Atjeh, blijkt, dat het geval van
het verwonden van het paard van den Gouverneur
heeft plaats gehad op een tocht van den Gouverneur
met den militairen kommandant, om alle posten in
Groot-Atjeh te bezoeken. Het zeer sterke geleide
schrikte de Atjehers niet af van het beproeven van
aanvallen. Volgens het bericht, onzerzijds gezonden,
zou de vijand bij die gelegenheid gevoelige verliezen
geleden hebben, 45 dooden en 47 gewonden; wij
hadden 3 gewonden, waarvan één aan zijn wonden
overleed.
In het begin van Augustus is de Gouv.-Gener. van
Indië persoonlijk met groot gevolg naar Atjeh getogen
om ja, waarom blijkt niet zoo terstond. Maar
wel komt de bedenking op of de Toewan Besaar niet
beter een bataljon soldaten naar Atjeh had kunnen
zenden dan daar zelf heen te gaan. De kosten zouden
zooveel meer niet zijn, terwijl toch de persoonlijke
tegenwoordigheid van den hoogsten gezaghebber op
't tooneel der vreedzame vijandelijkheden, voor ons
prestige eer na- dan voordeelig zal wezen. De Atjeh-
neezen zullen evengoed op den Toewan Besaar schieten
als op den Gouverneur van Atjeh, en van hun kant
hebben zij daar geen ongelijk in. Men mag echter
vragen wat zulke kostbare parades beteekenen, waar
scherpe wapenen alleen iets zouden kunnen uitrichten
Slechts voor 't uitgemaakte overwicht der wapenen
zwicht de Atjeher. Het is genoeg gebleken, dat acten
van onderwerping, aangenomen geschenken in geld en
dergelijke de Atjehsche hoofden nooit weerhouden van
even vinnige vijandigheid, zoodra er maar een kansje is.
Daarom zouden wij de groote kosten voor dat parade
reisje der burgerlijke autoriteit liever gebruikt zien
tot het zenden van versterking der militaire macht.
Heden, Vrijdag, vertrekken HH. MM. de Koning
en de Koningin van Oranje Nassau-oord naar 's Graven-
hage voor de plechtigheid van a.s. Maandag.
De Gemeenteraad van Vlissingen heeft besloten tot
het in orde brengen van het verplegingshuis voor be
smettelijke zieken, alsmede een extra-subsidie verleend
aan het gasthuis tot het inrichten in dat gesticht
van cellen voor krankzinnigen en voor een chirurgicale
kamer.
Te Middelburg is de levering van Ruhr-kachelkolen
voor de gemeentegebouwen aangenomen voor f 0,585
per H.L.
Het is misschien niet overbodig de Gemeente-
Secretarissen te herinneren aan het bepaalde
bij Art. 20 der Wet van 44 Juli 4882 (S.bl. No. 92),
uit welk Artikel o. a. volgt, dat de Raadsbesluiten,
houdende benoeming of herbenoeming van Wethou
ders, bij afschrift of uittreksel binnen 24 dagen
ter registratie behooren te worden aangeboden.
Het ontslag van den secretaris te Wolfertsdijk,
heeft ook buiten den gemeenteraad de gemoederen in
beweging gebracht. Een adres, voorzien van 72 hand-
teekeningeri, werd den 8en dezer aan Z. M. den Koning
gezonden, waarin werd verzocht het besluit tot ontslag
te vernietingen. Dit adres is van den volgenden inhoud
»Geven eerbiedig te kennen: de ondergeteekenden,
allen ingezetenen der gemeente Wolfertsdijk;
»dat zij met verbazing vernamen, dat door den
Raad dezer gemeente in zijne vergadering van 30
Augustus j.l. de secretaris is ontslagen met 3 tegen
4 stem;
»dat dit hen allen ten zeerste spijt, daar zij over
tuigd zijn, dat de heer Weststrate steeds de beste
bedoelingen had omtrent de belangen der gemeente
en gedurende eene reeks van jaren zijne beste krachten
daaraan heeft besteed.
«Vernomen hebbende, dat de Burgemeester, gebruik
makende van de bevoegdheid, hem bij art. 70 der
gemeentewet verleend, geen uitvoering aan dit besluit
heeft gegeven, maar het ter vernietiging aan Uwe
Majesteit heeft voorgedragen, verzoeken ondergeteekenden
dringend en eerbiedig dat het Uw Majesteit moge be
hagen het genomen raadsbesluit te vernietigen."
Te Veere is tot lid van den gemeenteraad gekozen
de heer mr. J. van Beveren met 29 stemmen; op
den heer W. de Rijke, anti-rev. cand., waren 25
stemmen uitgebracht.
Maandagavond heeft het werkvolk der fabriek van
de firma Enthoven te 's Hage een serenade met muziek
en fakkellicht gebracht aan den heer Karei Enthoven,
die dien dag het vijftigjarig bestaan der fabriek
herdacht.
Na afloop der serenade en zelfs reeds gedurende
die manifestatie zijn er door sommigen van het werk
volk der fabriek of door andere kwaadwilligen, groote
ongeregeldheden gepleegd, zooals het inslaan der glazen
bij particulieren, vechten met de politie enz. Het is
jammer dat dit gebeurd is, daar toch anders een
goede geest heerscht onder het volk van de bedoelde
fabriek en inzonderheid de verhouding tusschen het
werkvolk en de patroons altoos zeer goed was.
Behalve de «Argus",kruist ook het stoomschip
«Bonaire" thans in de Noordzee tot het uitoefenen
der zeepolitie en ter bescherming onzer visschers.
Te 's Hertogenbosch is tot lid der Tweede Kamer
gekozen de heer mr. A. F. "Vos de Wael, lid der
Eerste Kamer, met 984 van 4074 uitgebrachte stem
men. Op den oud-minister jhr. Klerck waren 60
stemmen uitgebracht.
Onder de schepen, die den orkaan van 't begin dezer
maand op den Oceaan uitgestaan hebben, is ook het
stoomschip «Schiedam" geweest, dat gisteren te Am
sterdam is aangekomen. Het schip heeft van 34 Aug.
tot 6 September in den storm gelegen, kreeg 40 voet
water in en liep gevaar van te zinken, zoodat alleman
moest helpen pompen en men 450 ton van de lading
moest overboord werpen.
Door de jongste vergadering der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen is besloten, voor veelbelovende
maar minvermogende jongelieden, die aan het onderwijs
der Rijksschool voor Kunstnijverheid te Amsterdam
wenschen deel te nemen, tien beurzen uit te loven,
elk van f 300 'sjaars.
Dientengevolge brengt het hoofdbestuur van voor
noemde Maatschappij het onderstaande te algemeener
kennis
4. Alle in Nederland geboren en metterwoon ge
vestigde, onbemiddelde jongelieden, die den leeftijd