I
ZÏER1KSEESCHE COURANT.
1883. No. 56.
Woensdag 25 Juli.
86ste jaargang.
Binnenland.
zTeRIKSEE, 24 Juli 1 8 8 3.
,/v
Het werkend personeel van 's Rijks werf te Amster
dam wordt belangrijk verminderd. Zoolang er in plaats
van de beide verbrande schepen geen nieuwe kunnen
opgezet worden, is er voor al het volk geen werk.
Men heeft het volk nog zoo lang mogelijk gebruikt
om het puin en 'toud ijzer op te ruimen van de
vernielde schepen en scheepskappen. Het is wel een
strenge maar niet onverdiende en zeer natuurlijke
straf voor de schandelijke achteloosheid, waardoor alleen
zulk een enorm verlies van waarde voor het Rijk
mogelijk was. We willen hiermede niet zeggen, dat
de meest achteloozen en dus meest schuldigen juist
onder de ontslagenen zijn, doch 't gebeurt meer, dat
er met de kwaden ook enkele goeden moeten lijden.
Mag men de Tijd gelooven, dan zijn de heeren
Haffmans en Bahlman er ingeloopen en hebben zij ook
Prov. Staten van Limburg er doen inloopen met dat
praatje over een aanstaande tariefsherziening. De heer
Bahlman was de zegsman van den heer Haffmans,
doch volgens de Tijd heeft de eerste zich in den Haag
wat op den mouw laten spelden, öf heeft hij zelf
alles uit zijn duim gezogen, ten einde in Limburg en
O.N.-Brabant een beweging tegen het vrijhandelsstelsel
aan den gang te krijgen. Dit laatste is trouwens wel
gelukt, want Tilburgs industriëelen zijn reeds druk
aan het petitionneeren. In hun adres vragen zij niet
om vrijhandel, ook niet om protectie, maar wel om
tariefsherziening. Ra! ra! wat is dat? Dat is een
nieuwe manier om wel om protectie te vragen. Immers
of er geprotegeerd wordt door een tarief van rechten,
of door premieën, of door willekeurige verbods- of
monopolie-bepalingen, dat is hetzelfde.
Het laat zich anders wel denken, dat, zoodra de
clericalen de baas zullen zijn, het vrijhandelsstelsel
wel zal losgelaten worden. De anti-revolutionairen zijn
uit beginsel wel niet tegen dat stelsel; maar het
monsterverbond heeft hun verplichtingen opgelegd, die
zij niet zoo maar terstond zullen kunnen wegwerpen,
zij moeten de ultramontanen een boutje toewerpen en
dat zal heel geschikt kunnen zijn protectie der klein-
Spaansclie industrie.
De Gemeenteraad van Vlissingen heeft besloten de
inschrijvingen op de leening groot f 112,000, bedragende
f 116,000, ad 97 aan te nemen. De f 2000 die
tot dien koers nog aan de inschrijvingssom ontbraken,
zijn genomen door den kassier C. R. C. Wibaut aldaar.
Ook heeft de raad goedgekeurd het ontwerp tot
aankoop van het badhuis met toebehooren voor f 11,000,
welke koop zal ingaan op 1 Januari 1884.
Het tumult dat verleden week te Gouda heeft plaats
gehad tegen de passie-spelen, heeft velen geërgerd.
Het is een direct gevolg geweest van de agitatie, om
niet te zeggen opruierij, waaraan de groene clericalen
zoo druk gedaan hebben naar aanleiding van de aan
kondigingen dier plastische voorstellingen. Het grauw
heeft naar de vrome opstokers geluisterd en zich
maar al te wel echt christelijk geweerd met glazen
ingooien, fatsoenlijke burgers beleedigen, verzet tegen
de politie enz.
Moeten aldus de eerste daden ingewijd worden van
de oproermakende clericalen? Men ziet dan wat het
land te wachten heeft. Aan voorwendsels om het gemeen
aan den gang te brengen zal het niet ontbreken, en
de vrome opstokers kunnen gemakkelijk achter de
schermen blijven. Gelukkig dat de flinke houding van
den Burgemeester en van de politie, geholpen door de
militairen, de permissie van den Burgemeester tot het
houden der spelen flink gehandhaafd heeft, zoodat de
voorstellingen voortgang gehad hebben. Te bejammeren
zou het geweest zijn, als de Burgemeester zich door
de opgeruide schare had laten bang maken en de
vertooningen verboden had.
Wij voor ons vinden voor ons godsdienstig gevoel
niets in zulke altoos toch maar gebrekkige plastische
voorstellingenmaar iets kwaads zien wij er ook niet
in, als niemand gedwongen wordt er heen te gaan.
Op een besloten plaats gegeven en slechts toegankelijk
voor vrijwillige, betalende toeschouwers, behoeven zulke
vertooningen niemand aanstoot te geven. Zij zijn ook,
naar men algemeen hoort, hoegenaamd niet onstichtelijk,
en integendeel vooral uit een oogpunt van schoonheidszin
en kunst als levende schilderijen zeer de moeite waard
om te zien. Gelukkig dat het gemeentebestuur zich
niet heeft laten overheerschen door een paar heersch-
zuchtige dompers, die zich niet ontzien het grauw
in roering te brengen, ten einde hun zin te krijgen en
de baas te spelen.
Een fruithandelaar te Nieuw-Kuik in N.-Brabant
verzond dezer dagen op één dag '12,000 kilo frambozen
in 80 oxhoofclen. De bezending vertegenwoordigde een
inkoopswaarde van f 3000.
Naar men verneemt heeft men te Nieuwerkerk
a/d. IJsel twee zwarte ooievaars 'opgemerkt.
Op 31 Aug. zal te Tilburg het hoofdkwartier ge
vestigd worden van de troepen, die aldaar tot 7 Sept.
in de omstreken zullen manoeuvreeren. Op eerstgemelden
datum komt de generale staf, bestaande uit een
generaal, 21 officieren, 86 minderen en 86 paarden.
De volgende twee dagen arriveert de le brigade, be
staande uit 60 offic., 2163 man inf. en 47 paarden,
benevens 177 man kavalerie, 12 offic. en 183 paarden,
alles te zamen 93 offic., 2508 man en 381 paarden.
De Min. van Oorlog heeft zich bereid betoond de
D.D. Schutterijen te wapenen met geweren klein kaliber.
Te Delfshaven is weder een nieuw te bouwen
stoomschip besteld voor Engelsche rekening.
De gemeenteraad van Middelburg heeft afwijzend
beschikt op het adres van den bijzonderen kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente aldaar, om afschaffing der
kermis te verzoeken.
Onder Zoutelande heerscht sterfte onder de varkens
en onder de kuikens.
Het is bekend dat de Algemeene Rekenkamer een
collegie is, dat nauwkeurig toezicht houdt. Die nauw
keurigheid is gewis zeer loffelijk, doch als zij ietwat
ver gedreven wordt kan zij aanleiding geven tot ver
dieping in kleinigheden tot het uitzijgen van muggen,
't geen 't doorzwelgen van sommige kemels tnch niet
belet. Zij kan zelfs met haar dwarskijkende oogen
onpleizierig worden voor de hoogste staatsbeambten,
tot zelfs voor de ministers.
Zoo heeft de Rekenkamer, volgens het Dagbl. van
Z.-H., o. a. critiek uitgeoefend op den Min. van Water
staat enz. wegens sommige uitgaven voor dat departement,
die aan ongeoorloofde weelde deden denken. Het betrof
de meubeleering van de zoogenoemde Trèveszaal met
de daarbij behoorende vertrekken op het Binnenhof
in den Haag. Er kwamen op de declaraties van in
1881 geleverde artikels o. a. de volgende posten voor:
22 fauteuils a f 76,50 dus te zamen f 1683; een
tafelkleed van f 330; een karpet Deventer fabrikaat
van f 490; twee stel turf- en houthakken, wit met
goud en twee dito rustique, te zamen f 280. Verder
waren geleverd en gesteld tien ingemetselde haarden
te zamen voor f 4600.
Dat zijn alle nog al klinkende sommen. Maar er
dient hij bedacht te worden dat de Trèveskamer of
zaal, thans geheel gerestaureerd is en dus ook naar
haar aard en bestemming gemeubeld dient te zijn,
en dat zij een der historische monumenten mag ge
noemd worden wegens de vele belangrijke historische
herinneringen, die aan haar verbonden zijn.
Men ziet intusschen dat de Rekenkamer niet slaapt
en dat een liberaal kabinet zoo 't eens zich den roep
wilde waarmaken dien de clericalen altoos aan de
liberalen nahouden, n.l. dat zij lichtzinnig met 's Lands
penningen omspringen, door de Rekenkamer spoedig
op de vingers zou getikt worden.
H.H, M.M. de Koning en de Koningin hebben Luxem
burg verlaten en zich over Brussel naar Pyrmont
begeven om daar de vorstelijke familie van Waldeck
te ontmoeten.
Omtrent de samenkomst te Spa van HH. MM. den
Koning en de Koningin met den Koning en de Koningin
der Belgen meldt men nader het volgende:
Even elf uur kwam de Kon. Belgische familie te Spa
aan en na even het «Hotel Britannique" bezocht te
hebbenreden zij naar het station terug om Z. M.
onzen Koning en H. M. de Koningin te ontvangen.
Deze kwamen kwart vóór twaalf daar aan en nadat
Z. M. de Koning den waggon verlaten hadwerd hij
door den koning op de meest hartelijke wijze verwelkomd.
De Belgische Koning bood daarop H. M. onze Koningin
den arm aan en begaf zichgevolgd door Z. M. die
de Belgische vorstin begeleidde, naai' de gereedstaande
gala-rij tuigen. Z. M. Koning Leopold in burgerkleeding
droeg het Grootkruis van den Ned. Leeuw. Het eerste
rijtuig a la Daumontdoor twee voorrijders vooraf
gegaan bevatte de Kon. paren en werd gevolgd door
drie andere rijtuigenwaarin de dames en heeren van
het gevolg plaats namen.
Het gevolg van HII. MM. bestond uit de hofdame
jonlcvrouwe Van de Poljhr. De Jonge van Zwijnsbergen
dd. kamerheer, jhr. Alewijn, adjudant, en uit 's Konings
particulier secretaris en ordonnans-officier De Ranitz.
In het gevolg van den Koning en de Koningin der
Belgen waren mevrouw de gravin D'Oultremontmevr.
de gravin De Grunnehofdamesen de ordonnans
officieren baron Van Rode en graaf D'Oultremont.
Het dejeuner van 12 couverts had plaats in het salon
d'honneur van het «Hotel Britannique". Z. M. de Koning
had aan zijn rechterzijde de Belgische Koningin en de
Koning der Belgen onze vorstin. Naast Koning Leopold
was gezeten jhr. De Jonge en naast de Belgische vorstin
jhr. Alewijn. De muziek ontving de vorstelijke personen
met het spelen der volksliederenterwijl half Spa zich
vóór het hotel en op den weg van het station vereenigd
had en den stoet met luide toejuichingen ontving.
Na het dejeuner brachten de Belgische vorstelijke
personen hun gasten terug naar het stationvanwaar
zij te half drie vertrokken.
Bij het vertrek betuigde Z. M. onze Koning zijn dank
voor de vriendschappelijke wijze waarop hij ontvangen
waswaarop Koning Leopold Z. M. dankte voor het
gebrachte bezoek waaraan voor hem «de aangenaamste
herinneringen zouden verbonden blijven".
Drie kwartier later vertrok het Belgische Koningspaar
van Spa naar Laeken.
Ten gevolge van de werkstaking der ambtenaren van
de «Western Union Telegraph-Company" in N.-Amerika,
kunnen door die Maatschappij geen telegrammen worden
overgebracht.
De telegraafdienst neemt alzoo geen verantwoor
delijkheid voor de goede overkomst van telegrammen
naar N.-Amerika op zich. Sl.-Ct,
Aan de Indische mailberichten ontleenen we het
volgende
Het Bat. Handélsbl. verneemt van goede zijde, dat
de terugkeer naar Nederland van den Gouv.-Gen.
waarschijnlijker dan ooit is. Het zou zijn om parti
culiere redenen.
Sedert 13 Juni waren te Buitenzorg onder het
garnizoen vele gevallen van cholera met doodelijken
afloop voorgekomen. (Jav. Ct.)
De koffiebladziekte breidt zicli uit in Japara en
Soerakarta en heerscht ook nog eenigszins in Samarang.
Het Bat. Handélsbl. schrijft in dato '12 Juni:
«Naar wij vernemen is er weder een zeer gevoelig
verlies in Atjeh geleden en is per telegraaf de uitzending
van nog 2 bataljons gevraagd.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Tot 2e luit. der mariniers zijn o. a. benoemd de
adelborsten E. Berdenis van Berlecom en I. C. Schraver.
Bevorderd tot 1e luit. o. a. de 2e luit. der artill.
C. J. Pické.
Voor het tijdvak van 1 Augustus tot en met 30
April a.s. zal op het Rijks-telegraafkantoor te Bruinisse
de doorloopende dagdienst met beperkten Zondagsdienst
worden ingevoerd. Op Zon- en feestdagen zal het
kantoor open zijn van 89 u. voor- en 13 en
79 u. 's nam.
Door Z. M. zijn benoemd tot ridder der orde van
den Nederlandschen Leeuw V. C. Dijckmeestercom
mandant der brandweer, en P. W. Steenkamp, com
missaris van politie, beiden te Amsterdam.
Iiunst, Wetenschap en Letteren.
Er heeft zich te Amsterdam een commissie gevormd,
om in 1884 iets te doen tot viering van het SOOjarig
geboortefeest van Anna Roemers Visscher.
Anna Roemers Visscher was de oudste dochter van
den beroemden koopman-letterkunclige Roemers Visscher.
Zij werd geboren te Amsterdam in '1584. Zij was dus
tien jaar ouder dan haar niet minder beroemde zuster
Maria Tesselschade. Anna Roemers was haar vaders
huishoudster, daar haar moeder jong gestorven was.
