Z1ERIKSEESCI1E COURANT.
voor het arrondis- jlSh,sesaent Zieriksee.
1883. No. 42.
Woensdag 6 Juni.
86ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
EEN IDEE.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en. VRIJDAG-AVOND
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden, 1,Franco per post ƒ1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIE N:
Per gewone regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 1—6 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag* voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKENKfAN.
Wij hebben een idee. Dit overkomt iedereeu
niet zoo dagelijks en 't is derhalve reeds als
zoodanig iets bijzonders. Het idee, dat we ge
kregen hebben, is er een, dat geld waard is,
't welk niet van alle voorkomende ideeën kan
gezegd worden, eu als ons eigenbelang zoo
groot was als onze belangstelling in 't algemeen
welzijn, zouden we ons idee ook in kapitaal
omzetten voor ons zelven en liet op dit oogen-
blik vast niet aan de groote klok hangen, maar
het publiek belang weegt veel zwaarder bij
ons dan ons eigen belang. Het is bovendien
een bij uitnemendheid practised idee. Iu be
ginsel is 't zelfs reeds door een ervaring van
eeuwen uitvoerbaar gebleken.
Wat we bedoelen is dit:
De thans te Amsterdam in aanwas zijnde
groote of internationale koloniale en uitvoer
handel-tentoonstelling oftewel in gewoon llol-
landscb uitgedrukt wero'ld kermis, wordt
permanent verklaard te Amsterdam met op ge
regelde tijdstippen 't gebeele jaar (loov af te
zenden delegaties naar ai de andere steden en
zoo mogelijk ook naar alle dorpen van bet
ganscbe land.
In verband daarmede worden alle kermissen,
die soms nog hier en daar mochten bestaan,
afgeschaft.
De organisatie, directie en exploitatie worden
eenigszius gewijzigd, n.l. bet inter wordt er
afgedaan eu bet nationaal er aangelaten.
De aldus permanent gemaakte nationale uni-
verseele tentoonstelling is geplitst in een aantal
hoofd- en een groot aantal onderafdeelingen.
De boofdafdeelingeu zijn: nut,voeding en ver
maak. De afdeeling n u t bevat alle takken
van nijverheid eu handel; de afdeeling voe
ding omvat de lichamelijke en de gees
telijke voeding en drenking in al bun deelen
en onderdeelende afdeeling vermaak be
vat alle mogelijke, doch uitsluitend fatsoenlijke
vermakelijkheden te water en te land, alsook
in de lucht en zoo mogelijk ook onder den
grond en dat voor alle rangen, standen, klassen
en lagen der maatschappij.
Dat in de eerste plaats de Amsterdammers
dit idee met groote gretigheid zullen opnemen,
laat zich denken. Zij zullen er het meest van
profiteeren en steeds in alles het neusje van
de zalm hebben. Het zal echter in hun belang
zijn, dat er naar de andere steden en dorpen
altoos flinke delegaties gezonden worden.
Alleen op die manier kan men zich te Amster
dam altoos 't eerst van het beste van alles
verzekeren.
Al de groepen znllen dan ook steeds zoo
danig voor splitsing vatbaar moeten zijn, dat
te Amsterdam in den regel geen onnoodige
duplicaten en zelfs multiplicaten te vinden zullen
wezen, waardoor daar van zelf de concurrentie
minder zal worden.
Zaken of genietingen, die niet wel gesplitst
en per delegatie rondgezonden kunnen worden,
zooals b.v. het allerbeste op 't gebied van vocale
en instrumentale muziek, wordt per electriscke
telefoon overgebracht naar de plaatsen waar
liet noodig is.
Nh zal men zeggen, dat op die wijze de
kermissen, die men alom bezig is af te schaffen,
weder op nieuw znllen worden aangewakkerd.
Dit is alleen waar voor zoover een wereldtentoon
stelling een kermis is; maar de naam zal dan
toch anders zijn en 't publiek heeft wel meer
volkomen vrede met overoude zaken, als ze
maar een nieuwen naam krijgen.
Wie heeft b.v. ooit gehoord dat een Koning
een kermis opende? Met een wereldtentoon
stelling gaat dat heel goed, zooals onlangs nog
te Amsterdam gezien is. Den tijd dat de stad
houderlijke familie de Haagscbe kermis altoos
inwijdde met een wandeling over de ganscbe
kermis, waarbij geen stalletje noch tentje werd
overgeslagen, dien goeden ouden tijd moet men
in de vorige eeuw zoeken. In de laatste jaren
hebben de kermissen den naatn van hoogst
onfatsoenlijk gekregen en dat kost bun allen
't leven. Wereldtentoonstellingen en delegaties
daarvan zouden zeer zeker met de meeste be
leefdheid worden bejegend.
Hoe er de permanente hoofd-wereldten-
toonstelling, die in ons idee zit, zou uitzien,
zullen we maar niet trachten te beschrijven.
De ruimte ontbreekt er voor in onze kolommen.
Trouwens wie niet een ietwat ruime verbeelding
begaafd is, kan zich dat boter voorstellen dan
het in den diksten catalogus kan beschreven
worden. Een kleine schets van een delegatie
kaD er hier nog wel bij.
Vooraf zij echter opgemerkt dat tot riebtige
uitvoering van 't idee noodig zou zijn dat elke
plaats in het land, die er van zou willen pro
fiteeren, ook zou moeten zorgen dat er in of
dicht bij de kom der gemeente een geschikt
terrein aanwezig was. Dit zou dan zijn het
plaatselijk tentoonstellingsterrein. Het zon publiek
eigendom moeten wezen en kou dus een groot
aantal inrichtingen, die toch jaarlijks dienst
zouden moeten doen, als vasto gebonwen moeten
bevatten. Hieruit zouden als van zelf allengs
groote bazars groeien en de delegaties zouden
eindelijk zelfs kleine wereldtentoonstellinkjes
worden.
Wat zou er dan alzoo op zulk een delegatie
van de groote, de moeder-tentoonstelling, te
koop, te zien en te genieten zijn?
In de afdeeling nuttige zaken zon men van
alles uitgestald zien wat de nijverheid van alle
landen, door den handel geholpen, zou kunuen
leveren, natuurlijk alles zooveel mogelijk be
rekend naar de plaatselijke behoeften. Het
spreekt van zelf dat de stadgeuooten het leeuwen
deel der plaatsruimte en zooveel mogelijk de
beste plaatsen zouden hebben op het terrein.
Zoo rondgaande het land door kreeg elk zijn
beurt.
In de klasse voor de hygiëne in deze af
deeling van nut, zon men natuurlijk zien,
smaakvol gebouwde en gedecoreerde salons en
cabinets voor wonderdokters, likdoornsnijders en
kiezentrekkers, alsmede voor belezers, bebidders
en duivelbanners „in den Heere" eu ook ordi
naire, alsmede welvoorziene depóts van alle mo
gelijke gezondheids- en onsterfelijkheids-bitters,
zoeten, zouten, zuren, pappen, pleisters, pillen,
poeders, watten, enz. enz., kortom alles wat
tot dezen bloeienden en voor de menselibeid
heilrijken tak van nijverheid behoort. Salons
voor aderlatingen waren niet noodig, daar de
we)uitgevoerde lalingen, aftappingen, afpersin
gen, uitschuddingen en uitkuijpiugen van por-
temonnaie of beurs die geheel zouden kunnen
vervangen,
In de afdeeling voeding zou men aller
eerst zien prijken welingerichte chalets voorzien
van twee groote stookplaatsen, één voor 't chalet,
en daar zou een gerecht bereid worden, be
staande uit kleine koekjes met boter en suiker,
oftewel poffertjes of broedertjes, zooals zij in
den tijd der onfatsoenlijke kermissen heetten
en één in de vestibule, doch ook van voren
zichtbaar, waar een man gestadig bezig zou
zijn om zeker lankwerpig vierkant gebak tusschen
de lippen van groote ijzeren tangen te schroeien.
De bediening van 't publiek zou geschieden
deels door landelijke scboonen in nationaal
kostuum, deels door stedelijke scboonen iu dito
dito kostuum. Deze chalets zouden ware eden-
theaters zijn.
In deze afdeeling zou men verder aantreffen
eenvoudige, deels blauw, deels nationaal geverfde
sermhutten, waar de menschelijke hoop des
vaderlands zich kon voeden met koek en zich
al voedende tevens oefenen in bet kappen met
de bijl en in 't slaan methouten ofijzeren Unodsen.
Verder zou 't in deze afdeeling niet ontbreken
aan allerlei andere kleine en groote gelegen-
beden tot directe voeding en drenking en tot
expositie van alle mogelijke eetbare en drink
bare waren, te veel om te noemen.
Om nog eens de afdeeling nut weder binnen
te slappen, daarin zou men ook allerlei in
richtingen tot bevordering van de volksont
wikkeling aantreffen: gymnastiekinriebtingen
waar men kon Ieeren paard-, leeuw- of draakrijden,
alsook rijden in een schuitje of bakje, hoe
wonderbaarlijk bet ook klinken mag. Men zou
daar ook vinden étalages van traktaatjes,
debitauteu van uatiouale en volksliederen, gewijd
aan rampen en moorden, geleerde ezels, gedres
seerde kanarievogels, gedisciplineerde ratten,
geleerde varkens, bonden eu geiten, alles ten
spiegel der jeugd, die zoo vaak maal al te
weerbarstig is om te leeren.
Ook zou men daar professors aantreffen, die
publieke les gaven iu de uiterlijke en populaire
welsprekendheid, en anderen die cursus gaven
in 'l minslreelen of niiiinezingen, gepaard met
de voorstelling van 't bezougeue op 't door
's schilders kunstpenseel welsprekend gemaakte
doek.
Toch zouden de beeldende kunsten meer tot
hun recht komen en met meer hoop op zegen
voor de volksontwikkeling kunnen werken iu
de panorama's, de agioscopische en andere
copische voorstellingen, de galerijen van levende
beelden en die van doode beelden in was, bout,
biscuit of anderszins.
Nut en vermaak zouden aan elkaar grenzen
en zelfs met voeding eu drenking nauw ver-