Z1EMKSEESCHE COI IUM.
1883. No. 41. Zaterdag 2 Juni. 86ste jaargang.
Feuilleton.
Binnenland.
KEES BRANDER.
ZIERIKSEE, 1 Juni 1 8 8 3.
Bij de op 31 Mei 1883 door het Dagelijksch Be
stuur van het Waterschap Schouwen gehoudene aan
besteding van:
Het vernieuwen en herstellen der gewone aarde-,
kram-, rijs- en steenglooiingwerken aan het Waterschap
over 1883, in zes perceelen, volgens bestek No. 95,
bij inschrijving en opbod, zijn aannemers geworden:
le perceel, District Zuidhoek, Jakob van Strien te
Zieriksee, voor f 3550.
2e District Borrendamme, II. C. v. d. Ende
te Zieriksee, voor f 8600.
3e District Flaauwers, II. C. v. d. Ende te
Zieriksee, voor f 7000.
4e District Koudekerke, K. Zomer te Burg,
voor f 3650.
5e District Scharendijke, J. den Boer Lz. te
Elkersee, voor f 9200.
6e District Langendijk en Brouwershaven,
C. Kappers te Brouwershaven, voor f 7800.
De Transvaal gaat meer en meer de aandacht
trekken als oord van emigratie voor Nederlanders.
Yelen onzer landgenooten, aldaar heen getrokken om
door arbeid en vlijt welvaart te zoeken, slagen uit
muntend en geraken in goeden doen. Zoo is o. a.
eenige jaren geleden van hier naar Pretoria gegaan
de heer M. Franken, mr. timmerman, en thans lezen
wij in De Volksstem, 't nieuws- en advertentieblad
van Pretoria, dat aan dien heer is opgedragen de
bouw van een nieuwe kerk te Pretoria, voor de som
van 16600 pond st., f 199,200.
Nadat juist drie dagen te voren aangaande den
gezondheidstoestand van Prinses Marianne zeer gunstige
berichten waren gegeven met de bijvoeging, dat geen
dagelijksch bulletin meer zou geseind worden, kwam
de tijding van het overlijden der Prinses, dat Dinsdag
morgen kwart voor zessen heeft plaats gehad op haar
kasteel Rheinhartshausen in den Rheingau.
Wilhelmina Frederika Louise Charlotte Marianne,
Prinses der Nederlanden, was den 9 Mei 1810 geboren
te Berlijn, waar destijds haar ouders, de latere Koning
Willem I en diens gemalin, Wilhelmina van Pruisen,
in de ballingschap vertoefden.
In 1830, den 14 September, te midden der eerste
troebelen te Brussel, huwde zij met Prins Frederik
Hendrik Albert van Pruisen, broeder van Keizer Wilhelm I.
Dit huwelijk werd na negentien jaren door echt
scheiding ontbonden. Sedert leefde de Prinses langen
tijd in het buitenland en vertoefde de laatste dertig
jaar van haar leven öf op haar buitenverblijf Rusthoek
onder Voorburg, óf op haar goederen in Duitschland.
Uit haar huwelijk had zij drie kinderen prinses Alexan
dria, die gehuwd is geweest met den Hertog van Meck
lenburg Schwerin, prinses Charlotte, hertogin van
Saksen-Meiningen en in 1855 overleden, een zoon en
een dochter nalatende, en prins Albert, generaal in
Pruisischen dienst en gehuwd met prinses Maria van
Saksen-Altenburg, uit welk huwelijk drie zonen ge
sproten zijn. De banddie prinses Marianne aan
haar kinderen verknocht hield, was door de schei
ding nooit geheel verbroken en minstens één of twee
maal 'sjaars ontving zij hen bij zich.
Prinses Marianne heeft een zonnige jeugd genoten;
zij had gelukkige natuurlijke gaven van geest en
lichaam, en was een zeer sympathieke persoonlijkheid
en om haar kunstzin en liefdadigheid algemeen bemind.
Met haar 20e jaar ging die gelukszon onder. Tegen
haar neiging gehuwd, werd zij ongelukkig en de poëzie
van 't leven is voor haar nimmer teruggekeerd.
Wat eenigszins van zelf spreekt, toen het geluk
haar verliet, verkeerde ook de vroegere populariteit
door bemiddeling van leugen, laster en schandaalzucht
in de krotteu der vuile pers, in zekere minachtende
onverschilligheid en liefdelooze versmading.
Het publiek dat vaak zonder grond toejuicht, is ook
vaak wreed en onredelijk in zijn oordeel. Zoo iemand,
dan heeft de thans overleden prinses dit ondervonden.
Gewis, de van levenslust tintelende 18jarige prinses
Marianne, destijds de lieveling van allen, de goede
engel van armen en lijdenden, scheen niet bestemd te
zijn om een voorwerp van veel opspraak, ja, in de
oogen van het op schandaal beluste deel van het
publiek een ergernis in de familie te worden. Toen
lachte een blijde toekomst haar nog tegentoen werd
zij, den 27 Juni 1828, op het Loo verloofd met een
jongeling harer keuze, prins Gustaaf van Zweden
doch vorstenkinderen worden in zake van huwelijks
keuze wel eens minder genadig behandeld door het
lot, dan geringe kinderen des volks. Er is van dat
•huwelijk niets gekomende politiek heeft haar ge
kluisterd aan een man, met wien zij niet kon sym-
pathiseeren. Over wat er verder zoo al is geschied en
dat ongetwijfeld nog zeer vergroot is door een vuile
pers, zullen we den sluier laten, dien thans den dood
daarover heeft geworpen.
Yelen, want ze deed velen goed, zullen aan haar
nagedachtenis nog wel een traan van dankbaarheid
en weemoed wijden en over haar rustplaats in de
familiegroeve te Delft, waar zij tot haar vaderen zal
verzameld worden, een vrede zij hare assche" uit
spreken.
Schier ongeloofelijk is. het feit, dat uit 's Hage
vermeld wordt, n.l. wat er in of met de Staats-Courant
geschied is, naar aanleiding van dit sterfgeval in de
Koninklijke familie. Men zegt n.l, dat er op den dag-
dat het overlijden der prinses in den Haag bekend
werd, twee edities van de Staats-Courant zijn uit
gegeven de eene slechts in een beperkt aantal exem
plaren verspreid en waarin op de gebruikelijke wijze
van het overlijden der prinses den volke kennis werd
gegeven, en de tweede waarin van dat overlijden met
geen woord wordt gerept. Had het omgekeerde plaats
gehad, dan zou het te verklaren zijn, ofschoon de
prinses 's morgens vroeg is overleden en het bericht
dus ook reeds vroeg in den morgen in den Haag is
geweest. Nu is het zonderlinge geval alleen zoo te
verstaan, dat de eene editie bestemd is voor hen die
in 't algemeen sympathie voor de vorstelijke familie
hebben en bovendien de christelijke les toepassen, dat
den dooden nog veel meer moet vergeven worden dan den
levenden, en de andere voor hen, die dat goede gevoel
ten aanzien van de dooden niet kennen, maar hen nog
in 't graf schimp willen aandoen. Welke éditie van
de Staats-Courant zullen nu bladen als b.v. Asmodée
raadplegen? en hoe zullen de verschillende edities der
Staats-Courant gedistribueerd zijn?
Door sommigen wordt de zonderlinge houding van
de Staats-Courant daaraan toegeschreven, dat de Ned.
Regeering de prinses wegens haar gewezen echtver
bintenis met een vreemden prins niet meer als Ned.
prinses aanmerkt.
De Kon. Maatschappij »de Schelde" te Ylissingen
verkeert in bloeienden staat en gaat een schoone toe
komst tegemoet. Financieel marcheert de zaak reeds
zeer flink, daar na afschrijving van f 50.594,20 op
de gebouwen enz., 6 dividend over 1882 aan de aan
deelhouders wordt uitgekeerd.
De Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij deelt
over 1882 75 per aandeel uit.
De Surinaamsche Bank geeft over 1882 7 dividend.
De Amsterdamsche Bank geeft over 1882 V/2
dividend aan haar aandeelhouders.
De Nieuwe Veendammer Courant keert een dividend
uit van 20 en een halve fiesch wijn.
Tot lid van den gemeenteraad van Oost-Kapelle is
gekozen de heer A. Lantsheer.
Mr. W. J. Snouck Hurgronje te 's Hage is door de
liberale kiesvereeniging »Plicht en Recht" te Vlissingen
voor de aanstaande verkiezing van leden der Tweede
Kamer in het lioofdkiesdistrict Middelburg candidaat
gesteld.
Aan twee predikanten te Middelburg, die verzocht
hadden om vrijstelling van dienst bij de brandweer,
is dit geweigerd.
Voor den post van Gemeente-Ontvanger te Middelburg
hebben zich 27 sollicitanten aangemeld. Het bedrag
van den te stellen borgtocht is bepaald op minstens
f 20,000 reëele waarde.
Bij de Barents-Vereeniging te Amsterdam is het
volgend telegram ontvangen:
»Vardoe, 27 Mei, 3 u. 's namidd.
»Barents" aangekomen. Alles wel aan boord. Geen
nieuws van de »Varna". Dalen."
Bij een feilen brand op den Nieuwendijk te Amster
dam, deed zich het geval voor, dat een stoomspuit in
de gracht geraakte en eerst na drie uren arbeids er
uitgehaald werd.
Dinsdagnamiddag heeft zich in het Haagsche bosch
een heer met een revolver door het hart geschoten.
Zijn hond, die hem vergezelde, wilde het lijk van zijn
meester niet verlaten, maar klemde zich huilend en
jammerend daaraan vast.
Zaterdag is de groote klok in den nieuwen toren
te Hoorn opgehangen. De klok is gegoten in de fabriek
van den heer Van Bergen te Heiligerlee en weegt
1500 kilogram. Zij is volgens nieuwe constructie ge
goten en hangt in een geheel ijzeren klokkestoel, waardoor
het luiden gemakkelijk is en weinig dreuning aan den
toren veroorzaakt.
Te Deventer zijn een twintigtal meest nieuwe ar
beiderswoningen en een groot aantal hooibergen en
stapels graan afgebrand.
(Een Volksvertelling.)
XII.
Een eindje voortgestapt zijnde, kwamen we aan het
eind van het geboomte van Buitenlust; daar begon
weiland en op den hoek van dat weiland stond een
paal met een bord er aan, waarop ik bij het inmiddels
meer en meer doorkomend morgenlicht las: »Eigen
jacht en visscherij van den heer Nathan Schmoel van
Leeuwenburg." »Kun je dat van hier af lezen? vroeg
Kees. Had hij dat niet gezegd, ik zou mogelijk er
niet op gelet hebben. »Die mijnheer woont in den Haag,
weet jedie is met niemendal begonnenin den tijd
van de »Tiendaagsche ruzie" heeft hij machtig veel
i) De populaire benaming van den tijd van den Belgischen
opstand en den Tiendaagschen veldtocht.
geld verdiend met leveranties aan het leger en later
nog meer in de defecten. Toen heeft hij deze heer
lijkheid gekocht en nu noemt hij zich daarnaar. Want
dat kun je.koopen; je behoeft niet van adel geboren
te wezen, 't Is hem ook maar om den naam te doen,
want hij jaagt of vischt er nooit.
»Maar die plaats heet toch geen Leeuwenburg maar
Buitenlust, zei ik.
Ja, aan dezen kant heet het zoo, merkte Kees
op. Maar aan den anderen kant is ook een hek, net
als dat daar bij 't bruggetje en daar staat 't nog op
en ook twee leeuwen, ieder met een ding als een kleine
schoorsteen tusschen de klauwen, dat beteekentLeeuwen
burg". Mijnheer Schmoel heeft het oude huis en den
moestuin en den boomgaard overgedaan, maar de heer
lijkheid dat's maar een naam, weet je heeft hij
zelf gehouden.
Al pratende wandelden wij verder. We konden de
stadsklokken nog heel uit de verte hooren en ik vond
het allerprettigst, 't Rook daar lekker naar versch ge
droogd hooi; de lucht was allerprachtigst met allerlei
kleuren; 't donkere water blonk als een reine spiegel
de ontwakende vogels lieten zich hier en daar in
'telzenhout links van den weg hooren; ilc had daar
wel willen wonen en zeker er wel al vast maar willen
beginnen met visschen.
Zouden we hier niet eens probeeren, Kees?
Zoo, dat dacht ik wel, dat je de reis spoedig
zou vervelen. Hier zou je niets vangen't is hier dood
ge vischt. Neen, we moeten veel verder op. We zijn
nog niet half weg.
Nu, dat vond ik ook uitmuntendik vroeg dat zoo
maar, omdat het water er zoo uitlokkend uitzag. Maar
daar kun je nooit op aan, helderde Kees op. Er zijn
heele mooie vaarten en weteringen, waar toch nagenoeg
geen leven in is en op plekken waar je 't niet zou
verwachen, kun je ze vangen zooveel als je maar wil,
als de gelegenheid goed is. Daar hangt alles van af,
de visschen zijn net als de menschen, ze worden door
weer en wind geregeerd en 't is altoos een tref als
je ze beet krijgt naar je zin.
Na weder een heele poos meest stilzwijgend voort-
geloopen te hebben gingen we een hoek om en een
andere vaart langs. Zoo kwamen we een polder in,
