kunnen verkrijgen als hij zich verbonden bad
niet meer tegen België noeli tegen Frankrijk te
vechten, tot zoolang de eindschikking zon ge
troffen zijn; doch hierin trad Chassé niet omdat
hij niet vrij in zijn handelingen maar belemmerd
was door de eigenaardige politiek van verzet
quand méme, die men in den Haag volgde.
De bezetting werd (lus krijgsgevangen naar
Frankrijk gevoerd en keerde van daar in Mei
1833 terug.
Slot volgt.
Binnenland.
Ook met de Biliton-kwestie heeft cle Tweede Kamer
zich bemoeid. Gaarne gunde men den aandeelhouders
in de Biliton-maatschappij de vele millioenen, die zij
sedert de exploitatie vruchten is gaan afwerpen, genoten
hebben; doch hun nu het monopolie te geven om dien
goeden oogst uit het tin nog een menschenleeftijd
langer te genieten, daar zag men tegenop. Vrij wat
woorden zijn er over gewisseld, doch waar vrij wat
millioenen te verdienen zijn, kan de betrokkene zich
nog al wat laten welgevallen, en zoo zal 't met de
Biliton-kwestie ook wel niets anders zijn dan woorden,
woorden te eener zijde en tin, goud aan den anderen
kant. Die aan den laatsten kant staan zijn er het
beste aan toe.
Naar men verneemt, zal door de centrale commissie
binnenkort de definitieve vaststelling der verschillende
onderstanden aan de nagelaten betrekkingen in zake
de Adder" geschieden, opdat die met 1 Januari a.s.
kunnen ingaan.
De onlangs door baron van der Borch te Zevenbergen
aan een Franschen landbouwer verkochte melkkoe
(No. 306 van het Nederlandsch Rundveestamboek)
heeft nu op een vee-tentoonstelling, gehouden door de
Société d'agriculture de la Gironde te Bordeaux,
een 2n prijs behaald.
Aan het station te Wijlre is een meisje van de
loopplank onder een in beweging zijnden trein geraakt.
Zij had de tegenwoordigheid van geest, zich onbewe
gelijk plat op den grond te leggen, met het gelukkig
gevolg, dat, hoewel 15 wagens over haar heenreden,
zij slechts, eenige onbeduidende kwetsuren bekwam.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Het Gerechtshof te 's Gravenhage heeft benoemd
tot deurwaarder bij de Arr. Rechtbank te Zierikzee,
den heer W. Timmerman te Rotterdam.
Benoemd tot ontv. der dir. bel. en acc. te Noord-
welle c. a., de surnumerair J. van Lith.
Door Z. M. is aan den heer jhr. C. A. Van Sijpe-
steyn, bij Zijner Majesteits besluit van den Sen Sept.
j.l.. No. 1, op zijn verzoek, op de meest eervolle
wijze ontheven van het ambt van Gouverneur van
Suriname, op diens nader verzoek, met ingang van
den In Dec. 1.1., eervol ontslag verleend uit 's lands
dienst, en is hem een pensipen van f 3000 's jaars,
ten laste van het Xde hoofdstuk der Staatsbegrooting
en een pensioen van f 3500 's jaars, ten laste van
de Surinaamsche begrooting toegekend.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
De onlangs als overleden vermelde Italiaansche ge
leerde Palmieri was niet prof. Luigi Palmieri, die op
het observatorium van den Vesuvius werkzaam is,
maar een naamgenoot, Marino Palmieri, prof. in de
natuurkunde aan de universiteit te Napels.
Te 's Gravenhage is in hoogen ouderdom overleden
de oud-hoogleeraar Muuriing, voorzitter van den Pro
testantenbond.
De firma Frederik Muller en Co. heeft uitgegeven
en verspreid een catalogus van een belangrijke ver
zameling kaarten en boeken betrekking hebbende op den
Nederlandschen Waterstaat. Voor de mannen van het
vak is in dezen schat van studiebronnen ongetwijfeld
veel te vinden. De prijzen, die achter de werken staan,
duiden aan voor hoeveel zij bij de firma Muller te
koop zijn.
Anthony Trollope is te Londen overleden.
Buitenland
Engfeland.
Door het ovèrlijden van dr. Tait heeft de Kroon
het hoogste kerkelijk ambt, dat van primaat van
Engeland, te vergeven. Aan de waardigheid van.aarts
bisschop van Canterbury zijn verbonden inkomsten
tot een bedrag van'15,000 p. st., benevens het gebruik
van de beide aartsbisschoppelijke paleizen te Lambeth
en te Addington. Een halve eeuw geleden was het
ambt nog vrij wat voordeeliger. In J 830 werd het
op 32.000 p. st. 's jaars geraamd, behalve genoemde
paleizen met daarbij behoorende bezittingen. Twee jaren
vroeger stierf aartsbisschop Manners-Sutton, die het
ambt 24 jaren lang bekleed had en vier zonen achter
liet, die ieder in 't bezit waren van 3 of 4 prebenden,
waartoe de vaderlijke aartsbisschop zijn zoons zelf
benoemd had. Het «charité bien ordonnée" enz., ook
op andere familiebetrekkingen toepassende, schonk de
goede bisschop den echtgenoot zijner zuster een viertal
kerspelen. Tegenwoordig, zijn, dank zij de Reform-act
van 1832, dergelijke uitingen van goedheid niet meer
mogelijk.
Gemengd Buitenlandscli Nieuws.
Twee geweldige branden hebben verleden week de
stad Londen geteisterd. De eerste vernielde het fraaie
druk bezochte Alhambra-theater op Leicester-square
en veroorzaakte een schade van 2 miliioen, terwijl er
een paar spuitgasten doodelijk bij gewond werden.
Het Alhambra-theater was een origineel gebouw
in Moorschen stijl met hoogen koepel en twee minarets,
de fraaie gevel is blijven staan. Inwendig was de zaal
ook een der schoonste van Europa, met ruime loges
en galerijen en het breedste en ruimste tooneel dat
bekend is. Men zag er niet zelden balletten met 500
dansers en danseressen, terwijl de machinerieën en
ZIERIKZEE, '13 December 188 2.
Van den dezer dagen in 72jarigen ouderdom overleden
oud-koopvaardijkapitein, F. C. Jaski, wordt o.a. in
een onzer bladen gezegd, dat hij was een man van
kennis en «voortvarendheid" en de «vraagbaak" dei-
meeste reeders. Aardige woordspelingen met het oog
op het vak, waarin de waardige Jaski zich zooveel jaren
eervol heeft onderscheiden.
Te Vucht is een zeer hoog staand gedeelte van een
muur der in aanbouw zijnde nieuwe R.-K. kerk ingestort,
waarbij zes werklieden, die op een stelling aan den
arbeid waren, zijn verpletterd en vier anderen zwaar
gewond, zoodat vermoedelijk slechts één van hen er
het leven af zal brengen.
Te Valburg is in bijna negentigjarigen ouderdom
overleden de heer F. Faber. In 1815 woonde hij als
off. van gezondheid den slag van Waterloo bij en was
sedert 1820 geneesheer te Dodewaard en Valburg.
Volgens den Prov. Almanak van Limburg over 1883
zijn er in die provincie 71 kloosters, nl. 46 voor
vrouwen en 25 voor mannen.
Het zijn: Minderbroeders 7, Sociteit Jezus (Jezuïeten)
5, Redemptoristen' 3, Tertiaristen 10, Ursulinen 14,
Zusters van Liefde 10, Broeders onbevl. ontv. v. Maria 3,
Carmeliiessen 2, Arme Kind Jezus 3, Franciscaner 2,
Brigittmen 1, Conventueelen 1, Redemptoristinnen 1,
Dames van het II. hart 1, Zusters van Barmhartig
heid 1, Byoeders van de Goddel. voorzienigheid 2,
Carmelietetf 1, Clarrissen '1 en Dominicanen 1.
Sedert het vorige jaar zijn er 3 kloosters bijgekomen.
Op'dit gebied gaat Limburg vooruit.
Met den vredestoestand in Atjeli gaat het naar
omstandigheden redelijk welwij zijn niet meer zoo
telkens de verliezende partij en nu en dan verliezen
de Atjehsche vrienden het ook eens. Bij een vriend
schappelijke ontmoeting sneuvelde de kapitein Botter,
doch de Atjehsche vrienden werden bij die gelegenheid
toch afgewezen met hun overdreven vreedzame mani
festaties. Men zegt dat er onlangs een order is gegeven,
dat als de onzen als zij op patrouille zijn en aange
vallen worden, niet meer eerst den controleur behoeven
te gaan roepen om te surveilleeren, dat zij den Atjehers
geen zeer doen; maar dat de aangevallen patrouilles
de kampongs mogen ingaan en desnoods zelfs terug
schieten.
Het is niet onwaarschijnlijk dat het verleden week
in de Tweede Kamer gevallen votum van rehabilitatie
van den generaal van der Heyden van eenigen invloed
zal zijn op de gedragslijn der Indische regeering in
Atjeh en dat men daar eindelijk den termijn der
zoetsappigheid maar zal afsluiten. Misschien is 't dan
nog niet te laat.
De zonderlinge houding van het lid der Tweede
Kamer mr. J. W. J. de Vos van Steen wijk, in de
zaak van den generaal van der Heyden, heeft terecht
bevreemding verwekt.
Deze bevreemding gaat echter in verbaasdheid over
als men in aanmerking neemt wat de heer de Vos
in een brief aan zijn medelid mr. de Savornin Lobman
in 't Dagblad van Zuid-Holl. en 's Gravenh. over
generaal v. d. Heyden schrijft.
«De generaal v. d. Ileyden is een veel te groot
man, heeft den lande veel te uitstekende diensten
bewezen, dan dat de i-egeering zou willen, dat hij,
afgetreden zijnde, in het minst wegens vroegere daden,
welke ook, werde bemoeielijkt. Zijn goede trouw, zijn
vaderlandsliefde, zijn zelfopofferende moed verheffen
hem zoo hoog, dat de verdenking van kwaadwillig
opzet hem niet kan bereiken!
Vergelijkt men hiermede nu wat de heer de Vos
alzoo in zijn lange, treurig lange verhandeling over
den generaal en diens gedragingen heeft gezegd, dan
moet men wel tot het besluit komen, dat de heer
de Vos zulk een behoefte had om te spreken dat hij
't desnoods tegen zijn eigen overtuiging in wilde doen,
of, dat hij door de in het bovenstaande opgesloten
arrière pensée den generaal in den vorm van een
overdreven 'kompliment nog een speldeprik toe heeft
willen geven.
Als bijlagen van het Biliton-verslag heeft de Com
missie het rapport van den Minister van Koloniën
De Brauw aan den Koning, met de Koninklijke goedkeu-
en den brief van den Minister aan den Gouverneur-
Generaal daaraan toegevoegd. Dit rapport zou een
goede nota voor een advocaat van de Biliton-maat
schappij contra het Gouvernement zijn, maar tevergeefs
zal men er in zoeken wat in die nota een rapport
van een Minister van Nederland zou doen zien.
Het slot de reden behelzende waarom de Min.
den Koning op de hoogte stelt van de zaak en 's Mi
nisters instemming met de suppletoire overeenkomst
luidt aldus:
Baar het Opperbestuur steeds in deze zaak is
betrokken geweest en de oorspronkelijke overeenkomst
zoowel als haar wijziging in 1864 op Uwer Majesteits
machtiging zijn tot stand gekomenkomt het mij voor
dat ook de nu gesloten overeenkomst aan Uwer Majesteits
goedkeuring moet onderworpen worden.
Bij mij bestaat tegen het verleenen van die goed
keuring geen bedenking. Tegenover de verlenging, welke
aan de Biliton-maatschappij is toegestaan, zijn aan
merkelijke voordeelen voor het Rijk en de bevolking
bedongen. Ik heb daarom de eer, met aanbieding' van
de Indische stukken, Uwe Majesteit eerbiedig in over
weging te geven de bedoelde goedkeuring te verleenen."
De hoofdzaak in. het rapport is de uiteenzetting
van het in den grond onjuiste standpunt, dat de
Biliton-maatschappij een zeker recht had op verlenging.
In 1861 werd door den Minister van Koloniën aan
den Gouverneur-Generaal geschreven: «bij het weder-
opvatten van de onderhandelingen met den gemachtigde
der Billiton-maatschappij, zou van Regeeringswege aan
dezen toezegging kunnen gegeven worden dat het
Indisch bestuur geneigd zal worden bevonden om in
nadeie onderhandeling te treden betreffende de ver
lenging der consessie, nadat gedurende een tijdvak
van 10 jaren ondervinding zal zijn opgedaan omtrent
de werking dei' in art. 2 en 14 der oorspronkelijke
concessie gebrachte wijzigingen, welke onderhandelingen
alsdan zullen gevoerd worden op de grondslagen, met
wijziging van het genoemde Kon. besluit, bij de wet
nader vast te stellen."
De toezegging van bereid te zullen zijn om in nadere
onderhandelingen betreffende de verlenging der con
cessie te treden, wordt nu allengs in het rapport
geconverteerd in een bepaalde toezegging van ver
lenging. De ervaring, die men eerst wilde opdoen en
die juist, toen zij verkregen was, legen de "verlen
ging pleitte, wordt in de nota een argument voor de ver
lenging; terwijl de ongunstige omstandigheden, die men
in 1860 eerst te boven was, in dit jaar aan de
Maatschappij een argument opleverden om verlenging
te vragen, wordt door de Regeering over het hoofd
gezien dat de meer dan bijzonder gunstige omstan
digheden in 1882 een argument voor de Regeering
moeten zijn om niet reeds nu tot een verlenging
over te gaan.
Wij herhaleneen treurigen indruk maakt het
rapport van den Minister, die het staatsbelang voor
alles te beschermen had. Vad.
Het uitvoeren van verdedigingswerken aan den oever
van de calamiteuse Kleine Huissens- en Eendrachts-
polders is bij herbesteding aangenomen door den heer
D. De Jong Az. te Ter Neuzen voor f 29,475. De
raming bedroeg f 27,285.
Het besluit der Ged. Staten tot niet-toelating van
den heer Risseeuw als Raadslid is door den Koning
gehandhaafd en het beroep ongegrond verklaard.
Een kon. besluit van 7 Dec. machtigt den minister
van financiën tot uitgifte van f i0.000,000 aan
schatkist-promessen, met een looptijd van niet langer
dan drie maanden.
Drie boeren uit Hommerts (Friesland), die van de
markt terugkwamen, hielden onderling een harddraverij.
Een kwam met zijn wagen tegen een boom terecht,
waardoor alles kort en klein vloog, een ander reed
tegen een telegraafpaal aan en leed veel schade en
de derde kwam het eerst in 't dorp, maar zonder
zijn varken, dat onder het rijden van zijn wagen
gevallen was.
