/lEBIkZKKSCHE COURANT.
1882. No. 80. Zaterdag* 14 October.
85ste jaargang.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 13 October 188 2.
Woensdagavond is hier en vooral in de omstreken
een langdurig en hevig onweder waargenomen. Op een
paar plaatsen werden branden gezien, die waarschijnlijk
ontstaan waren in Zuid Beveland en Tholen.
De stoom meel fabriek van de firma wed. J. H. C.
Kakebeeke Gz. te Goes zal worden vergroot.
Van al de zangvereenigingen in Zeeland is tot dusver
«Vlissingens Mannenkoor", 27 stemmen sterk, de
eenige die zich heeft aangemeld om deel te nemen
aan het XVIe Nederiand«ch Nationaal Zangersfeest, te
houden te Rotterdam in 1883.
De begrooting der gemeente Groede voor '1883 be
draagt in ontvangst en uitgaaf de som van '14,722,72.
Tot den état-major van Zr. Ms. schroefstoomschip
«Leeuwarden", gisteren naar Indië vertrokken, behooren
o. a. de offic. van gez. Ie kl. P. O. Buijze, arts en de
offic. van administratie J. J. van den Berge.
Naar men verneemt is de komeet, reeds sinds eenige
weken in Spanje, Italië en Frankrijk waargenomen,
sedert eenige dagen ook hier te lande zichtbaar. Het
hoofd (nog in mistige lucht doorschemerend, dus zeer
helder) bevindt zich onder den Leeuw, terwijl de staart
tot aan de ster Alphand (Cor Hydrae) reikt. Eergisteren-
nacht had de staart een sterke waaiervormige uitbreiding
gekregen.
Aangaande de door electriciteit gedreven stoomboot
«Electricity", met welke verleden week op de Teems
proeven zijn genomen, verneemt men de volgende
bijzonderhedenhet vaartuig komt in bouw overeen
met een stoombarkas, is 25 voet lang, 5 voet breed
en gaat 2 voet diepde electrische machine doet de
as 350 omwentelingen maken in de minuut en zou
gedurende 6 uur aan het vaartuig een beweegkracht
opleveren van 4 pk. De uitvinders van dit stelsel zijn
een Franschrnan Philippart en een üuitscher Volckmar
het systeem moet beter zijn dan dat van Jacobi te
Petersburg en dat van Trouvé te Parijs. De boot is
gebouwd door den ingenieur der Electric Power Storage
Company te Millwall J. F. Reckenzaun.
De Lancet beschrijft in hoofdzaak hoe men tegen
woordig in Italië lijken weet te balsemen of voor
onbepaalden tijd te conserveeren. Eerst wordt al het
bloed verwijderd door het inspuiten van water, tot dit
helder afvloeit, en daarna alcohol om het water op
te nemen. Vervolgens wordt er ether ingebracht om
het vet weg te nemen, en eindelijk een oplossing van
tannine, waarmede voortgegaan wordt tot deze alle
weefsels heeft doordrongen. Eindelijk wordt het lijk
in een warmen luchtstroom gedroogd, die eerst over
chloorcalcium is gevoerd om hem van vocht te ontdoen.
Het lijk is dan geschikt om in een droog archief
bewaard te worden bij de familiestukken, oude perka
menten enz.
Het rapport der Staatscommissie van enquête be
treffende de spoorwegen is gereed en zal, gedeeltelijk
in druk en verder inschrift, de Tweede Kamer worden
aangeboden.
Waarschijnlijk zal ook eerlang het wetsontwerp tot
verbetering van den waterafvoer van de Maas in
N.-Brabant, (verlegging van de Maas in haar oude bed,
het Oude Maasje), in cle Kamer komen.
De door de heeren Hartsen c.s. gevraagde concessie
voor den aanleg en de exploitatie van een spoorweg
AmsterdamIJrnuiden is thans definitief aanvaard.
Volgens een mededeeling van den heer mr. Amersfoordt
in het N. v. d. D. zal uit China een jonk worden
afgezonden beladen met voorwerpen uit China voor de
tentoonstelling te Amsterdam in 1883. Zulk een jonk
in de haven te Amsterdam zou al reeds een curieuse
vertooning zijn.
Te Londen is reeds eenmaal zulk een vaartuig te
zien geweest en wel de «Keying", van 800 ton, die
den 27 Maart 1846 te Londen aankwam. De «Keying"
was 160 voet lang, 35 voet breed en 18 voet diep.
Ter vereeuwiging van dat feit is destijds een gedenk
penning geslagen.
Oscar Carré heeft van het Gemeentebestuur van
's Hage verlof bekomen om in cle maand November a.s.
zijn tent te mogen opslaan op het Plein, ten einde
eenige voorstellingen te geven.
Volgens een telegram uit Calcutta van 7 October,
is dien dag vandaar naar Suriname vertrokken het
schip «Sheila", aan boord hebbende 409 volwassen
emigranten, nl. 292 mannen en 117 vrouwen, allen
bestemd om in Ned. Guyana werk te zoeken op de
plantages.
Volgens het Bat. Handelsbl. heeft de terugroeping
van kolonel Haus van Atjeh, niet plaats gehad op
initiatief van den Gouverneur-Generaal, maar op last
van den afgetreden Minister van Koloniën.
«Die last schrijft het Bat. Handelsbl. die
last is gegeven niet om den staat van oorlog in
Atjeh onzerzijds te erkennen, maar integendeel om
den apostel des vredes, den heer Pruijs van der Hoeven,
satisfactie te geven in zijn klachten over kolonel Haus;
klachtenwelke haar grondslag vinden niet in
's kolonels zelfstandigheid tegenover den civielen Gou
verneur, maar in zijn pogingen om het Departement
van Oorlog naar waarheid in te lichten omtrent den
slechten staat van zaken in Atjeh. Kolonel Sehafers
instructies zijn dan ook geheel dezelfde als die, aan
zijn voorganger gegeven, en laten zich samenvatten
in het bevel van volmaakte ondergeschiktheid aan den
civielen Gouverneur en eerbiediging van den vredes
toestand. Tegen deze instructies is een poging van
verzet van de zijde van kolonel Schafer terstond
gefnuikt met de 'opmerking des landvoogds, dat de
kolonel zijn instructies te volgen heeft. De eenige
reden van de vervanging van kolonel Haus ligt dan
ook niet in de erkenning van Regeeringswege van
den oorlogstoestand, maar in haar begeerte om den
heer Pruijs van der Hoeven in zijn civiele bedoelingen
te steunen.
Naar deze bedoelingen zijn onlangs door den krijgsraad
te Atjeh slechts diciplinair gestraft, een sergeant en
eenige onderhebbende manschappen, die bij een treffen
met de Atjehers het op een loopen hadden gezet, hun
geweren hadden weggeworpen en, ofschoon terugge
roepen, niet teruggekeerd waren, dan nadat zij ecnigen
tijd daarna waren opgepakt. Dat feit is diciplinair
afgedaan met de overweging: «dat de toestand
in Atjeh die des vredes is, z o o d a t hier
geen sprake is van vluchten voor den
v ij a n d.
Dit vonnis heeft in de bureaux van het Departement
van Oorlog groote bezorgdheid verwekt, met het oog
op de dicipline in het leger, daar voortaan vermoed
mag worden, dat een straf van 14 dagen provoost
wegens het wegloopen voor of gedurende het gevecht
verkozen zal worden boven de kans van door de At
jehers verminkt of gedood te worden.
De Legerkommandant heeft echter de overweging
in 's krijgsraads vonnis gebillijkt, met het oog op den
vredestoestand, waarin Atjeh verkeert naar het oordeel
der Regeering".
Tot zoover het Bat. Handelsbl. Voor de juistheid
van die mededeelingen kunnen wij niet instaan. Het
komt ons echter onbegrijpelijk voor, dat de last tot
terugroeping van kolonel Haus zou zijn gegeven door
denzelfclen Minister, die drie jaren geleden den Gou
verneur-Generaal Van Lansberge reeds een onbepaalde
volmacht gaf om den tegenwoordigen staat van zaken
te Atjeh in het leven te roepen, en die ook telkens,
wanneer in de Tweede Kamer over cle bestuursver
andering gesproken werd, antwoordde, dat cle bestuurs
inrichting een zaak van clen Gouverneur-Generaal was.
Opmerkelijk is nog, dat het Algem. Bagbl. van
Ned. Indiëdat in den beginne door dik en dun heen
de bestuursverandering heeft verdedigd, thans schrijft:
«Zelfs zij, die in 1880 het Burgerlijk Bestuur in
voerden, zouden zonder schande kunnen erkennen,
dat de loop dér omstandigheden anders geweest is,
clan men toen mocht vermoeden. Voor hem, die na
dat besluit enkel tot uitvoering geroepen werd, zou
die erkentenis nog gemakkelijker zijn".
Met het bouwen der schepen voor den West-Indischen
maildienst wordt geen aanvang gemaakt, voordat de
Tweede Kamer beslist heeft, of zij het door den Minister
voorgestelde subsidie verleenen zal. Voor de velen, die
belang hebben bij het spoedig tot stand komen van
dezen dienst, is het te hopen, dat de beslissing niet
lang zal uitblijven.
Men schrijft uit Amsterdam aan het R. N. bl
Het weekblad De Amsterdammer zal met 1 Januari
veranderen in een dagblad met een morgen- en een
avond-editie. Het kapitaal, waarmede men die veran
dering wenscht in te voeren, is voorloopig vastgesteld
op 200,000, waarvan tot heden reeds f 150,000 is
geplaatst. De statuten zijn mede reeds vastgesteld,
't Is de heer Plate (firma Lens en Bergsmavan
«Burgerplicht," die zich bijzonder voor de zaak inte
resseert. Het denkbeeld gaat uit van de heeren Eller-
man, Harms en Co., uitgevers van het blad, die tevens
drukkers waren van het Vliegendblad en de Tijd
welke bladen eigen drukkerijen gaan oprichten, waar
door de rotations-machine der heeren Ellerman, Harms
en Co. nagenoeg geheel van werk zou zijn beroofd.
Aan een particulier schrijven, dd. 16 Sept., vaneen
der deelnemers aan den tocht met de «Willem Barents",
den 26 Sept. uit Hammerfest verzonden, is het volgende
ontleend
De arctische herfst is ingetreden; stormen uit ver
schillende richtingen wisselen elkaar af, de thermometer
wijst beneden 0, sneeuwbuien verhinderen ons om ons
heen te zien; maar meer nog demist, die bijna voort
durend is, zoodat het nu gevaarlijk wordt tusschen de
groote ijsbergenwij besloten dus heden middag terug
te keeren, ten einde het gevaar van ingesloten of
door de ijsbergen fijn gedrukt te worden, te ontloopen,
en zetten nu, zooveel de wincl het permitteert, koers
naar Hammerfest, waar wij den 20n hopen te zijn.
De laatste maal dat ik u schreef, was toen wij de
»Eyra" gevonden hadden. Wij besloten nog eenige uren
te blijven in Matotskin Shar, toen wij twee stoom
schepen de straat zagen instoomen en wij, na onze
vlag geheschen te hebben, ook in hun top onze drie
kleur zagen verschijnen en bemerkten, dat het de
Dicksonhaven-expeditie was. Dat was een gejuich en
gegroet, toen zij naderbij gekomen waren. Spoedig
waren wij bijeen, aan oude kennissen werd de hand
gedrukt, nieuwe kennissen werden gemaakt, allen waren
verblijd, dat de ongelukkige ijstoestand althans dit
goede had, dat hij ons te zamen bracht. Want ook
zij waren te vergeefs in Jugarstraat geweest, hadden
ook gestooten tegen het ijs en kwamen het nu door
Matotskin Shar beproeven, doch ook te vergeefs. Het
prettig samenzijn duurde niet lang, want reeds den
volgenden morgen lichtten wij het anker en gingen om
cle Noord, terwijl zij het nog eens in het Zuiden
gingen beproeven.
Wij waren nauwelijks twee dagen om de Noord
gegaan, of wij stootten weder tegen het ijs, en hoe
wij ook kruisten op ongeveer 76 gr. NB., vonden wij
overal pakijs. Het is wat men noemt een Zuid-ijsjaar.
Hoe dit te rijmen is met den afgeloopen zachten winter,
is nog een onopgelost vraagstuk. Evenwel hebben we
vele cliepzeeloodingen geclaan en vele meteorologische
waarnemingen. Wij hebben enorme stukken ijs gezien.
Aan het photographeeren zijn vele moeielijkheden ver
bonden. "Van het schip gaat het niet, omdat dat in ge
stadige beweging is. Men moet zich dus plaatsen op
een ijsschol, die daarvoor een geschikten vorm heeft;
bovendien moet de zee vrij stil wezen, en volgens
het journaal hebben wij dit jaar bijzonder veel harden
wind en mist (natuurlijk ook een zeer groot ongerief)
gehad. Daar wij niet op de gewenschte plaats, t. w.
Barents-IJshaven c. s. zijn gekomen, is de photografie
clit jaar slechts «Spielerei". Sinds 26 Aug. gaat de
zon onder, en nu leggen we 's avonds, om de verveling
te verdrijven, een kaartje."
Volgens den briefschrijver hoopt men ongeveer 25
October te IJrnuiden terug te zijn.
Op cle zandsteenfabriek onder Velzen is een werkman
bij ongeluk met de kleeren aan een deel der machine
blijven haken en door cle machine vermorseld.
Te Dieren heeft een 16jarige knaap een hand ver
loren in de snijmachine.
Onder Ubbergen is een arbeider door een ander
overvallen en met een hard voorwerp zwaar aan het
hoofd verwond. Men is den dader op het spoor, doch
het schijnt dat deze zich in den persoon vergist had.
Dan diende hij ook des te zwaarder straf te krijgen.
Bij cle hardlooperijen van losse paarden te Stupinige
in Italië zijn twee paarden onder het volk gesprongen,
met dat gevolg dat twee personen doodgetrapt en
drie zwaar gekneusd werden.
