Een gedenkwaardige dag voor het staatsburgerlijk
en sociaal leven van het Nederlandsche volk was de
dag van Dinsdag 9 November j.l. Tegen den avond
van dien Novemberdag toch werd het nieuwe Wetboek
van Strafrecht door de Tweede Kamer der Staten-
Generaal aangenomen met 58 tegen 10 stemmen.
Negen ultramontanen en de heer Bichon stemden
tegeu, al de anderen voor.
Wij hebben ons tijdens de behandeling van dit
wetsontwerp, zoo belangrijk als er sinds vele jaren
geen in de Kamer ter tafel kwam, van schrijven
daarover onthouden. Ons bestek is te klein om er
iets over te zeggen dat niet onbeduidend zou zijn,
eti bovendien in zake van strafrecht erkennen we zoo
volmondig ons leekenschap, dat we er maar niet over
hebben willen schrijven.
Nu 't groote werk echter gereed is, nu 't als een
trotsch nieuw schip, zoo pas te water gelaten, daar
ligt en nog slechts optuiging en uitrusting behoeft
om van wal te kunnen steken, nu benijden we wel
eenigszins het talent van den steller van 't op 't groote
feit betrekkelijke artikel in de N. Rott. Courant van
Woensdag. Men zou niet denken dat een zoo stug
onderwerp als een strafwetboek van 472 artikelen
eenige vatbaarheid bezitten kon om besproken te
worden in zulk een fijnen, letterkundig schooneu vorm.
Zulk een stuk lezende kan zelfs een leek 't gewicht
van de taak beseffen, die door de ontwerpers en
bewerkers van 't nieuwe wetboek is volbracht. Inzon
derheid verkrijgt dan de figuur van den minister
Moddermau een sprekend relief en kan men hem den
welverdienden lof niet onthouden van aan 't slagen
van zulk een inoeielijk proefstuk van wetgevend ver
mogen een ruim aandeel te hebben, 't Is waar, de
behoefte aan 't nieuwe wetboek werd reeds dadelijk
na 't Oranjehoven, dus in 1813, erkend; herhaaldelijk
werden min of meer bepaalde toezeggingen gedaan;
ten laatste werd de hand aan 't werk geslagen een
speciale commissie werd benoemd en toog aan
den arbeid; de minister Smit maakte zich tijdens zijn
bewind verdienstelijk in 't belang V8ii de zaak,
maar bleef voor den minister Modderman de eer
der voltooiing en afdoening, hem viel ook de moeielijke
taak ten deel de //mond der Regeering'' te zijn en
in de peripalhie der behandeling in de Kamer telkens
't woord te voeren, om de vele en velerlei, verwachte
en onverwachte, onbeduidende, maar ook niet zelden
diepgaande aan- en opmerkingen te beantwoorden.
Welun, deskundigen hebben gedurende de dagenlange
debatten den heer Modderman bewonderd om zijn
tentoongespreide grondige en veelzijdige kennis, zijn
soberheid en gematigdheid, zijn verstandige tegemoet
koming op ondergeschikte zaken en niet minder zijn
vastheid op de cardinale punten.
Laat ons hopen dat liet nu niet veel jaren meer
duren zal voor de invoering der nationale wetgeving
van strafrecht een feit kan genoemd worden.
Wat den geest der nieuwe wet aangaat, 't komt
ons voor, dat die wel een goede moet zijn, waar we
zien dat de mannen van alle partijen aan de wet
hun goedkeuring hebben geschonken. En de negen
ultramontanen Nu ja, 't zou al heel vreemd zijn
dat de ultramontanen in een wezenlijk nationaal
beginsel meegingenvoor hen gelden andere grond
beginselen. De doodstraf is ook nu uit onze wetgeving
verdwenen gebleven. Dit hindert menigeen. Voor
sommige partijmannen is de doodstraf, vooral sinds
eenige weken, 't alleenzaligmakende redmiddel geworden,
't Is maar goed dat ons parlement ernstig genoeg ge
weest is om daarin niet mede te gaan en de vrienden van
den beul te laten zitten. Laat hen, die 't handhaven
der afschaffing van de kapitale evecutie betreuren,
zich trachten te troosten met het vooruitzicht op
dien allerjammerlijksten toestand, waarin volgens hen
de moderne maatschappij noodwendig moet verzinken.
Dan zullen zij het hart kunnen ophalen, als zij de
maatschappij-, kerk- eu godsdienstreddende scha
votten zullen zien opgericht in de steden, op de
dorpen en overal op 't platte land waar er maar een
verloreu hoekje grond voor te vinden is.
In hoever de nu wel ietwat met den stormpas
afgedane wet in de toepassing zal blijken vrij te zijn
van die zwakke plekken, leemten en slecht geredigeerde
clausuleu, die den advokaten de rijkste bron van
inkomsten en chicanes zijn, zal in de toekomst moeten
blijken. Ongetwijfeld zullen er wel van die wrakke
plekjes in gebleven zijn, - maar de advokaten moeten
ook leren en, in alle geval, de wet als zoodanig
moet niet de toovermacht zijn die de menschen goed
maakt en goed houdt. Als zij de formuleeriug is van
't rechtsgevoel des volks op het tegenwoordige oogenblik,
dan is 't al wèl, en over 't algemeen zal dit thans
wel gezegd kunnen worden.
Het garnizoen van Bergen op Zoom is thans in
het bezit van een kazerne, die als de fraaiste van
het geheele land wordt geprezen. Het voormalig
arsenaal is voor f 240,000 verbouwd tot kazerne
voor één bataljon infanterie van vier kompagnieën.
Nog deze week zal het gebouw betrokken worden.
De verkiezing van een lid der Prov. Staten van
Zeeland in het hoofdkiesdistrict Middelburg, ter ver
vanging van mr. J. Snijder te Veere, die zijn ontslag
heeft genomen, zal plaats hebben op Dinsdag 30
Nov. a.s. en de herstemming zoo noodig 14
Dec. d. a. v.
Te 's Hertogenbosch is op 77jarigen ouderdom
overleden jhr. Wilhelm van Citters, geboren te Goe9,
zoon van jhr. W, van Citters en van Maria Petronella
gravin van Hogendorp, ridder der Orde van den
Ned. Leeuw en van de Eikenkroon, oud-majoor-
kommandant der divisie koninkl. Maréchaussée voor
N.-Brabant en Zeeland enz.
In de gemeente St. Jan Steen is een geval van
pokken met doodelijkeu afloop voorgekomen.
Te Arnhem is een brandkast van de firma Traan-
boer aan een zware val- en vuurproef blootgesteld en
heeft die glansrijk doorstaan. De deur is met den
sleutel geopend, waarbij bleek, dat het papier en
het bankbiljet van 25 gulden, die er in lagen, wel
verkleurd doch nog goed leesbaar waren. Een
kistje, dat er in stond, is door den val uit elkander
gesprongen, gisteren werd de andere kast, die aan
een hevige vuurproef was blootgesteld, geopend.
IUI.
De Duitsche bladen stellen het voor, alsof Auerbach
de eigenlijke man is, die het standbeeld voor Spinoza
heeft gemankt. Bij deze overmaat van nationaliteit
begaan zij echter vele onjuistheden; zoo vertelt de
lllustrirte. Zeitungdat Auerbach's //weldoordachte
raad en beslissend oordeel" een zittend beeld boven
staand deden verkiezen. De lieer Auerbach heeft echter
niets van liet beeld geweten, dan toen het reeds ge
goten was.
Voortgestuwd door de sleepbooten no. 6 en 7 van
de li.h. Goedkoop, werd op het IJ een proeftocht
gehouden met den nieuwen ijsopruimer of ijsploeg.
Onder hen, die aan dien tocht deelnamen, bevond
zich de hoofdingenieur van den waterstaat Conrad, die
met zeer veel belangstelling van de constructie als
anderszins kennis nam.
Het kolossale gevaarte zal in de nabijheid van het
Koninginnedok te Amsterdam worden opgeborgen.
Over de werking kan natuurlijk eerst worden geoordeeld,
als het ijs zich zal vertoonen.
Te Arnhem heeft een bijeenkomst plaats gehad van
lien, die zich bereid hadden verklaard om mede te
werken tot het brengen van een hulde aan Creraers
nagedachtenis.
Het meest kwam in aanmerking het plaatsen van
een medaillon-buste in den gevel van het huis op
het Velperplein, dat bij allen nog als het Crerners-
huis bekend is; of wel een borstbeeld op eenig punt
van genoemd plein, indien dit met den aanleg vau
liet plantsoen kon gevonden worden, en het aan
brengen van een steen in het huis in de Roggestraat
de Beer waar Jan Jacob Creraer den lsten
September 1827 werd geboren. Beu beslissing zal
later genomen worden. De voorbereiding der zaken
en voorstellen, die in een volgende bijeeukomst aan
de belanghebbenden zullen worden onderworpen, werd
opgedrageu aan de lieeren mr. J. W. Staats Everts
en Gerard Keller.
De schuttersraad te Leiden heeft den heer W. T.
Van Wijk, le luit. der le comp. bij de d.d. schutterij
aldaar, schuldig verklaard aan plichtsverzuim wegens
afwezigheid van een wapenoefening der 4e comp.
en hem veroordeeld tot f 15 boete en in de kosten
groot 0,85. Van dat vonnis lieeft de heer v. Wijk
appèl aangeteekend bij Ged. St. Zijn verdediging
kwam daarop neder, dat hij als commandant van de
le comp. niet kon staan onder de commando's van
een anderen compagnies-commandant en dat hij met
liet oog daarop den majoor herhaaldelijk om ontslag
als comp.-commandant had verzocht.
A. Wesldorp, door België aan onze Regeering
uitgeleverd wegens bedriegelijke bankbreuk, is naar
Middelburg overgebracht en daar in de gevaugenis
opgenomen.
Te Parijs heeft weder een kappers-wedstrijd plaats
gehad. In een concours tusschen de kappers uil het
buitenland en hun vakgenooten uit de departementen
kreeg de heer Albert De Bray van Rotterdam den
derden prijs.
Op het postkantoor toont een jonge dame een
postwissel van f 2.50 ter invordering. De galante
ambtenaar geeft den rijksdaalder en zegt: dame mag
ik u dit als een bewijs mijner hoogachting offreeren
De jonge dame antwoordt: zeer verplicht, mijnheer.
Mag ik nu ook het bedrag van den postwissel hebben?
De Pr. Nbr. verhaalt dit als waar gebeurd.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der directe
belastingen enz. 6e kantoor te Amsterdam, den heer
J. J. Blaukert, thans te Leeuwardeu.
De heer D. van der Slnijs, veearts te OudeTonge,
is voor drie jaren benoemd tot assistent bij 's Rijks
Veeartsonijkundige school te Utrecht.
Door Z. M. is L. de Taeye, direct, der Kunstakaderaie
te Leuven, benoemd tot ridder in de orde van den
Nederlaiulsehen Leeuw.
Landbouw.
Van wege de afdeeling Oude- en Nieuwe Pekela
der Maatschappij van Nijverheid in Groningen zijn
dit jaar proeven genomen met eenige nieuwe aardappel
soorten. De uitkomsten hebben geleerd, dat de Early
Goodrich het meest opbracht, en dan de Richter Impe
rator, de Kaiser-Kartoffelen, Amerikanen, Turken en
Duitsche bijna evenveel, de Eureka minder en slecht
en de Witmeelden bijzonder slecht. De smaak van de
Richter Imperator en Early Goodrich was vrij goed,
en de knol was meelrijk. Deze beide soorten zullen
behouden worden en de proeven daarmede worden
voortgezet in 1881. Van een spint Aurora-aardappelen
was de opbrengst geweest 5 hectoliter. De smaak
van deze aardappelen was mede vrij goed.
In de Landbouw-Ck. klaagt een inzender over het
verlies van onze bekroonde fokdieren en onze beste
melkgeefsters, die op de tentoonstelling te Londen
wel den roem vau ons land hebben hersteld maar
thans in vreemde handen zijn overgegaan om niet
meer in het vaderland terug te keeren. Hij noemt
dit een echte Yankee-trick, ons niet door Amerikanen
of Engelschen maar thans eens door Afrikanen ge
speeld, daar 't verkochte vee voor een deel naar de
Kaap is gezonden, en raadt zijn landgenooten aan
hun vee slechts in hun eigen land ten toon testellen
en nooit meer naar den vreemde te zenden.
Of dit baten zou, betwijfelen wij zeer; de vreemde
veehandelaren zouden zeker niet uitblijven, wanneer
zij wisten, dat hier een tentoonstelling gehouden werd
waar de keur van deti Nederlandschen veestapel te
zien zou zijn; en 't zou te betwijfelen zijn of onze
veehouders niet evengoed hier als in Londen zwichten
zouden voor de verleiding van een wijdgeopende
geldbuidel, waaruit zij diepe grepen mochten doen in
ruil voor hun vee. Wij twijfelen sterk of de tentoon-
stellers die zulke goede prijzen voor hun keurig fokvee
maakten, wel instemmen met die klacht en zij zijn
toch zeker de eerste belanghebbenden. Waarschijnlijk
zullen zij wel geweten hebben, dat het er met onzen
veestapel nog niet zoo slecht uitziet, dat het zaak zou
zijn er op te pussen als een vrek op zijn brandkast.
Rott. Nbl.
Men deelde aan de Friesche Ct. mede, dat op de
vee- en zuiveltentoonstelling te Londen de boter uit
Nederland ingezonden o. a. is verkocht, de beste voor
170 shilling of f 102 per vat en de mindere soort
voor 140 shilling of f 84 per vat.
In Juli dezes jaars heeft een parlementaire commissie
van enquête in Engeland, benoend om een onderzoek
in te stellen naar de beste middelen om het mislukken
van den aardappeloogst tegen te gaan, een rapport
uitgebracht.
De Minister van Waterstaat heeft dit rapport, dat
ook voor den Nederlandschen aardnppelbouw van
belang scheen, in onze taal doen overbrengen.
Landb.-Ct.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Maandag is te 's Hage overleden de oudste der heden-
daagsehe Nederl. schilders, n.l. Bartholomeus Johannes
van Hove. Hij was geboren den 28 October 1790
en is dus ruim 90 jaar oud geworden. Tot voor
korten tijd bekleedde hij de betrekking van decoratie
schilder van den Koninkl. schouwburg. In dat genre
was hij zeer verdienstelijk, doch ook als landschaps
schilder en door zijn kerken en binnenhuizen heeft
hij een goeden naam gemaakt. Meermalen werden
zijn verdienstelijke werken bekroond met medailles,
o. a. te Amsterdam {Felix Meritiste Dordrecht
Picturate Gent, Douai, Antwerpen. Van onder
scheidene vorsten ontving hij vereerende geschenken,
o. a. van den keizer van Rusland in 1833. Hij heeft
wijlen Koningin Sophia, toen zij nog prinses van
Oranje was, les gegeven in de kunst. Hij was lid
van vele binnen-en buitenlandsche kunstgenootschappen
en ridder van de Eikenkroon en van den Gouden
Leeuw van Nassau.
Twee dochters van mevr. Lemmens-Sherrington
zullen eerlang te Parijs als zangeressen in de muzikale
wereld debuteeren.
