ZÏlRIRZEESCHE COURANT.
voor liet arrondis-
semeni Zierikzce.
1880. No. 89. Woensdag 10 November. 83ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
B i a a e n 1 a n d.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,-
Afzonderlijke nommers 5 cent-, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contantbetaald, 25 et.
Alle stukken, <le redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag* voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKEAMIAA'.
ZrERlKZEE, 9 Nov. Volgens heden morgen ont
vangen bericht, is de reddingskotter een scheepslengte
vooruit gekomen en zal alzoo met een noordelijken
wind spoedig vlot komen.
Het schip heeft tot nog toe niets geleden.
De nutslezing van den heer M. J. Mees, uit Haarlem,
die naar we vernamen en medegedeeld hebben, op
12 dezer zou plaats hebben, zal niet doorgaan maar
de heer Mees zal denkelijk later op een nader te
bepalen dag alhier in het Nut optreden.
Tholen, 5. November. De peeën of suikerbieten,
waarvan onze akkers zoo ruim voorzien zijn geweest,
zijn dit najaar voor den landbouwer een ware plaag.
Eerst maakte het natte weer het vervoeren tot een
zware taak en het halen van het land haast onmogelijk
de paarden gleden op het drassige land uit, als stonden
ze op ijs. Toen is plotseling de vorst gekomen, die
het gevaar van bevriezen vrij groot maakte en tot
overmaat van ramp zijn nog een lieele massa peeën
door de fabrieken afgekeurd, omdat ze te weinig
l suikergehalte hebben.
Men zegt, dat dit komt omdat men ander zaad
heeft gebruikt, dan door de fabriek was voorgeschreven,
zaad, waarvan men veel gewicht, maar weinig
suiker kon verwachten. En men weet lietsuikerbieten
worden bij het gewicht afgeleverd
Gelijk nagenoeg elk jaar, zoo is ook ditmaal in de
afdeelingsverslagen van de beraadslagingen over de
begrooting weder een en ander te vinden over de
moeielijke kwestie der scheiding van Kerk en Staat.
//Evenals ten vorige jare, wenschten eenige leden
nogmaals aan de regeering de vraag te stellen, of,
wanneer men let op vele verschijnselen, in liet Her
vormde Kerkgenootschap, ook naar hare meening niet
de tijd nadert, om eene andere financiëele regeling
tusschen Staat en Kerk, of zelfs een geheele financiëele
afrekening met de laatste te doen plaats hebben.
Meer en meer toch vertoonen zich de bezwaren,
verbonden aan het uitbetalen van tractementen en
subsidiën door den Staat, vooral daar deze, sedert hij
alle toezicht heeft opgegeven, generlei controle meer
kan uitoefenen. Het telkens toestaan van nieuwe
subsidiën maakt bovendien de zaak steeds moeiclijker,
zoodat een beslissing binnen een niet verwijderd tijdvak
aan die leden alleszins noodzakelijk voorkwam".
Hierbij zou men kunnen vragen, of die geheele
afscheiding van Kerk en Staat, hoe wenschelijk ook
in beginsel, thans wel te rechter tijd zou vallenof
het geraden zou zijn dat de Staat ten aanzien der
kerkgenootschappen, geheel het heft uit de handen
gave. Nu in de gemeenten het algemeen stemrecht is
ingevoerd, gaat het dien weg op dat de rainstontwikkeldeu,
het anti-intellect, om 't zoo eens te noemen, schier
overal de macht in handen krijgt, of't werktuig wordt
van enkele handigen en eerzuchtigen. Al mag ook dit
als 't er op aankomt den Staat niet weerhouden aan de
Kerk geheel vrije hand te laten ook ten aanzien der
geldmiddelen, die haar krachtens vroegere handelingen
van den Staat, waarvan de lasten door den herboren
j Staat zijn overgenomen, rechtens toekomen, zoo blijft
het altoos nog een politiek vraagstuk of de Staat aan
de tijdelijk de baas spelende drijvers en hun domme
volgelingen een aantal millioenen in handen mag spelen,
zonder te prejudicieeren op de toekomst en in elk
geval zonder gevaar voor zichzelf.
Het is zeker op dit oogenblik de tijd niet om tot
zulk een gewichligen radicalen stap over te gaan,
gesteld al dat het mogelijk ware een leening van b.v.
eeu kleine 20 millioen te sluiten voor de aflossing
der oude schulden aan do Kerk. Men kan dit dus
wel laten rusten; als men kalm de zaak overziet,
moet men wel meegaan met die //andere loden", volgens
wie //juist de tegenwoordige toestand der Hervormde
kerk een gegrond bezwaar oplevert tegen liet tot stand
brengen van andere financiëele regelingen, en nog
meer tegen de bedoelde zoogenaamde financiëele afre
kening van den Staat met de Kerk." Met wie toch
zou de Staat afrekening moeten honden Met de synode,
tegen wie een deel der kerk in verzet komt, juist dat
deel, dat aau anderen het recht ontzegt, om in de
kerk te blijven, terwijl dezen hun recht daarop niet
willen laten varen? Moet in de eene gemeente
de récht zin ni'ge partij de staatsinkomsten genieten ten
nadeele der vrijzinnigen en moet elders juist het
omgekeerde plaats hebben? Of zal de Staat ingrijpen
in die kerkelijke verhoudingen en aan iedere grootere
of kleinere afdeeling van hot groote geheel een deel
van den buit toewijzen?
Er is roeds nu aan het gehaspel en geharrewar
geen eiud te zien en de verbittering i9 hier en daar
ten top gestegen, de kerk in beroering en gisting.
Komt daar nog liet gehaspel over het geld bij, dan
loopt liet van kwaad tot erger. Wanneer de kerk
meer tot rust gekomen, de nu zoo verwarde verhou
dingen tot klaarheid gebracht zijn, wanneer of verzoening
en rust, of afscheiding en verwijdering zal-gekomen
zijn, dan kan er aan 't afkoopeu van den last gedacht
worden. Misschien ook al eerder want die gehoopte
rust en vrede zal wel lang op zich laten wachten
misschien al eerder, n.l. zoodra het intellectueele
element in den Staat, dat vertegenwoordigd wordt
door hen die boven 't kerkelijk geharrewar verheven
zijn, sterk genoeg zal zijn om zich buiten en boven
den invloed te houden van de behendige leiders der
domme schare, die dan over vele millioenen zou te
beschikken krijgen en dat tot meerdere eere Gods
allicht geheel op eigenaardige manier zou doen.
De Arnli. Ct. vreest, dat ook dit jaar weder de
meeste hoofdstukken der begrooting voor het dienstjaar
1881 eerst zullen worden vastgesteld, nadat het
dienstjaar 1881 begonnen is. Er wacht ons dus in
1880 de herhaling van dezelfde onregelmatigheid
onwettigheid), die wij in December 1879 en sints
jaren herwaarts in de donkere dagen voor Kerstmis
hebben bijgewoond. Een Tweede Kamer, die hare
beraadslagingen eerst tot in het oneindige rekt en op
het laatst, om nog voor de Kerstdagen gereed te
komen, alles overhaast afhamert, zoodat voor de
Eerste Kamer geen redelijke tijd overschiet om de
begrooting behoorlijk te onderzoeken en af te doen.
Eene Eerste Kamer die, door de Tweede Kamer in
de engte gedreven en voor liet alternatief geplaatst
om of de begrooting zonder onderzoek en kritiek
aan te nemen, óf slechts een drietal hoofdstukken,
die het minst wachten kunnen, aan te nemen en de
overige hoofdstukken voor liet dienstjaar 1881 bestemd
in behandeling te nemen, nadat dit dienstjaar reeds
is ingetreden, van deze twee kwaden liet ergste
kwaad kiest. Deze onwettige wijze van handelen mag,
naar liet oordeel der A. Ct. niet langer worden gedoogd.
Zij heeft daartoe haar hoop gevestigd op de Eerste
Kamer en vvenscht dat deze ditmaal zal afwijken van
den sedert jaren gevolgde regel, om het onderzoek
der begrooting in de afdeelingen niet te beginnen,
voor dat zij compleet bij de Kamer is ingekomen,
maar de hoofdstukken, naarmate zij door de Tweede
Kamer worden afgedaan, in behandeling zal nemen.
Kan de Eerste Kamer daartoe besluiten, dan is er
mogelijkheid, dat de geheele staalsbegrooting, voor
dat liet nieuwe dienstjaar begonnen is, in haren
geheelen omvang afgehandeld, gevoteerd, bekrachtigd
en afgekondigd zal zijn.
De gemeenteraad van Oostburg heeft aan de con
cessionarissen van den tramway van Breskens-Maldeghem
via Oostburg, de heeren Boers en Lebaique, een
subsidie verleend van f 500 's jaars voor 10 janr.
Den 6 November was liet 50 jaar geleden, dat de
vrijwilligers der Utrechtsche Schutterij uittrokken. De
aldaar gevestigde vcreenigiug //Het Metalen Kruis"
hield des avonds van dien dag een bijeenkomst, die
door ruim 20 leden werd bijgewoond en waar ook de
87jarige marketentster Truitje Uitermark in tenue
en met haar tonnetje was verschenen.
Als gerucht wordt uit het Nieuwediep aan liet
Eandelsblgeschreven, dat Prins Alexander voornemens
zou zijn een reis naar Itidië le doen met Z. Ms.
schip //Koningin Emma der Nederlanden". Genoemd
schip zou niet in Indië blijven maar met het retour
eskader repatrieeren.
Van 3 tot 30 October zijn geen ambtsberichten
van gevallen van longziekte ingekomen.
Te Marseille is den 29 Oct. j.l. overleden jhr. Th.
van Capellen, aanvankelijk officier der rijdende artillerie
hier te lande tot 1840, daarna bij 't leger iu Indië
waar hij o. a. bij de expeditie op Bali als adjudant
van den Gouv.-Gener. fungeerde. Iu civielen dienst
overgegaan werd hij spoedig resident van Samarang
en na zijn terugkomst in het vaderland administrateur
van het kroondomein, welke betrekking hij tot voor
korten tijd heeft waargenomen.
Als een eenvoudig en proefhoudend middel tegen
de meer en meer gebruikelijke aanvallen der paneel
zagers raden we allen, die deuren aan hun woning
hebben, die vatbaar zijn om door de paneelzagers
geopereerd te worden, het volgende aanlaat de deur
aan de binnenzijde, over het paneel en de sponningen
daarvan heen, beslaan met een net van uitgesneden
zink of met eeuigszins zwaar draad vlechtwerk. De
lichte gereedschappen, die de paneelzagers gebruiken,
kunnen die hindernissen niet doorsnijden en gaan zij
zwaardere zagen gebruiken, dan zullen zij op 't metaal
komende, zooveel gerucht maken dat men ze wel zal
hooren.
De strijd over den Atjeh-oorlog tusschen de gene
raals v. Swieten en Verspijck is nog niet uit. Generaal
v. Swieten heeft op nieuw een boek uitgegeven tot
verdediging van zijn krijgsbeleid.
De kosten der bezetting van Atjeh hebben bedragen
in 1878 f 5.807,000; 1874 f 8.153,000; 1875
f 10.367,0001876 f 15.784,000; 1877 f 16.940,000;
1878 f 14.240,000; 1879 f 13.245,000; terwijl voor
1880 op f 7.882,000 gerekend wordt. Te zamen in
acht jaren f 92.418,000.
De uitgaven in verband met den oorlog
ten laste van andere posten der begrooting, zijn in
deze cijfers natuurlijk niet begrepen. Ook die be-
loopen nog eenige tientallen van millioenen.
Vrijdag j.l. herdacht de heer J. P. Hofstede, hoofd
directeur der posterijen, zijn 40jarige ambtsvervulling
bij dien tak van dienst. Hij ontving bij die gelegen
heid zeer talrijke blijken van sympathie.
In de nabijheid van Vreeswijk begint de onlangs
verzwaarde Noorder-Lekdijk weer op zorgwekkende
wijze te verzakken, zoodat men met angst den nade
renden winter tegemoet ziet. Ernstig wordt alsnog
aangedrongen op onmiddellijke voorziening: de tijd
dringt.
