Medegedeeld werd dat de Rijks-Normaallessen alhier
iu te richten, denkelijk met p°. November zullen
aanvangen.
De vereeniging had met belangstelling kennis ge
nomen van de dezer dagen gedane benoeming van
inspecteur en schoolopziener volgens de wet van 187S.
Van de vraagpunten leidde het le //Op welken
grond komt het Nieuwe Woordenboek aan liet woord
dienst het mannelijk geslacht toe?" niet tot een
voldoend resultaat. De lieer Bastmeyer en anderen
zagen in de toekenning van 't mannelijk geslacht
aan dat woord een onnoodige afwijking van den
regel, d ie aan woorden van daarmede overeenkomstige
vorming en afkomst liet vrouwelijk geslacht toekent,
b.v. gunst, vangst en dergel. Het 2e punt //Kunnen
alle vakken van 't program van 't lager onderwijs op een
gewone lagere plattelandsschool onderwezen worden?"
werd ingeleid door den heer Breas, hoofdonderwijzer
te Sir-Janslaiul. Spreker wees voornamelijk op twee
omstandigheden, die een goeden gang en wettelijke
volkomenheid van 't onderwijs feitelijk onmogelijk
maken, n.l. het schrikbarend schoolverzuim en
t gebrek aan onderwijzend personeel. Voor veld
arbeid en allerlei wezenlijke of gezochte bezigheid
worden de kinderen gedurende ongeveer negen
maanden van 't jaar, schier allen van school gehouden,
's Zomers vindt men in de hoogste en middelste
klassen soms één, twee of drie leerlingen. Op andere
tijden gaat het schoolgaan zeer ongeregeld en komen
de meeste kinderen nu en dan enkele dagen school,
om daarna weer vele dagen weg te blijven. Zoo is
geregeld onderwijs onmogelijk, 's Winters daarentegen
wordt de school overstroomd van kinderen van zeer
uiteenloopenden leeftijd en van nog meer verschil
lende ontwikkelingdan zijn er leerlingen genoeg,
doch dan ontbreekt het weder aan de noodige on
derwijskracht. Ofschoon spr. de bezwaren in hu
moristische!] vorm blootlegde, werden zij daarom niet
minder als werkelijk vrij algemeen te platten lande
bestaande en als hoogst treurig erkend, en alle aan
wezigen bevestigden dat het overal zóó, of althans
weinig beter is. Ook onder de arbeidende klasse in
de stad is menigvuldig schoolverzuim een feit.
Men was algemeen van gevoelen dat in dezen
bedroevenden staat van zaken geen afdoende verbe
tering te brengen is zonder schoolplicht. Toch hoopte
men dat door verscherping van de wet op den kin
derarbeid, alsmede door plaatselijke verordeningen
volgens de wet van 1878 nog wel iets zou gedaan
worden iu afwachting van den wettelijken leerplicht,
waartoe men toch vroeg of laat wel zal moeten komen.
De 3e vraag was: //Heeft de maan invloed op
het weder De heer J. Huisman, hoofdonderwijzer
te Brouwershaven, die dit punt inleidde, releveerde
dat bij het volk algemeen de meening heerscht dat
de maan een overwegenden invloed op het weder
heeft. Hij betwijfelde echter de wezenlijkheid daar
van en dacht, dat we hier te doen hebben met een
volkswaan, gelijk er zooveel zijn. De heer Bastmeyer
was van 't zelfde gevoelen en haalde de uitspraak van
een onzer geleerden aan, Buys Ballot, die op grond
van langdurige waarnemingen, meende te moeten
besluiten dat de invloed der maan gelijk nul is te
stellen. Dr. P. Schuringa opperde de gissing dat
aan het algemeen verspreide volksgeloof in deze
toch mogelijk wel eenige grond kon toe te kennen
zijn, al ging de rechtstreeksche invloed der maan niet
zoover als men gewoonlijk in 't dagelijksch leven meent.
Hij voerde hierbij aan dal ook wetenschappelijke
mannen, o. a. Herschell, de meening toegedaan waren
dat de maan eeuigen, zij 't ook niet aauinerkelijken
invloed op den dampkring uitoefent. Hij (dr. S.)
meende dat gelijk de maan een groote rol speelt bij
't ontslaan van eb en vloed, de aantrekkingskracht
van dat hemellichaam op de wolken, op den geheelen
dampkring ook zonder twijfel eenigen invloed moest
nitoefenen. De wetenschap der meteorologie is tegen
woordig op den goeden weg, doch er zullen nog zeer
veel waarnemingen en onderzoekingen noodig zijn
vóór wij op de hoogte komen van de wetten die
weer beheerschen, welke wetten echter ontwijfelbaar
zeker bestaan.
De overige vraagpunten moesten wegens het ver
gevorderde uur worden verdaagd.
De volgende vergadering werd bepaald op 18
December e.k.
De afschuwelijke misdaad, die te 's Gravenhage
gepleegd is, heeft niet enkel die plaats maar gewis
het geheele land met afgrijzen vervuld. Met af
grijzen, maar ook met verontwaardiging. Ofschoon
terwijl we dit schrijven het monster nog niet gevat
is, we zijn naam althans nog niet vernomen hebben,
zoo hindert het nu reeds ons en velen, dat de straf
rechter tegenover zulk een onraensch nu geen ander
middel bezit, dan dat hetwelk daarin bestaat dat de
ellendeling voortaan mogelijk slechts voor eenige
jaren, doch misschien levenslang op rijkskosten
zal verzorgd en opgepast worden in een of andere
gevangenis, terwijl hij als hij wat alim is nog
kans heeft onder protectie van ziekelijke femelaars
en femelaarsters te komen, die hem zullen troosten
met sympathie en tractaaljes en zijn correspondentie
zullen publiceeren als merkwaardige producten van
nu, laat die lui 't noemen zoo ze willen. In
theorie en gewone omstandigheden is men niet zoo
voor de doodstraf. In omstandigheden als deze,
roept de publieke opinie er luide om en eischt zij
wraak uit naam der menschelijkheid. Wij voor ons
hebben in de kwestie der doodstraf ons oordeel steeds
opgeschort, doch misschien herinneren de lezers zich
nog dat wij 't betreurd hebben, dat de afschaffing
der doodstraf zóó volstrekt werd uitgesproken. In
zekere gevallen zouden wij den rechter het recht
hebben willen toegekend zien, monsters ter dood le
laten brengen door wier daden de menschheid zoo
gruwelijk beleedigd is en bij wier uiterst problema
tisch uitzicht op berouw of verbetering de mensch
heid eigenlijk geen belang heeft.
Mocht het gerucht bevestigd worden dat Zondag
algemeen verspreid is, dan zou de politie op het spoor
der daders zijn, ja dau zou men hen reeds gevat
hebben en wel een te Amsterdam en twee te Ant
werpen. De te Amsterdam gevatte persoon is zekere
Iienri Poulviquet, vroeger huisknecht bij den heer
Bogaardt; een der te Antwerpen gevatte personen
zou in den Haag hotelbediende geweest zijn en sinds
Woensdag zijn dienst verlaten hebben.
Volgens Het Vaderland is de aanhouding van
Poulviquet alleen geschied omdat de justitie de hoop
had uit zijn getuigenis eenige inlichtingen te kunnen
verkrijgen; de berichten omtrent aangehouden personen
zijn dan ook bijna alle onjuist.
Van wege den officier van justitie ontving Het Vad.
het volgend schrijven:
z/De officier van justitie te 's Gravenhage verzoekt
beleefdelijk aan de redactie van Het Vaderland geen
verdere mededeelingen dau officieele omtrent den hier
plaats gehad hebbenden moord te doen opnemen,
daar door de vele onjuiste mededeelingen het onderzoek
teu zeerste wordt bemoeilijkt.
Ook verzoekt de justitie ons die mededeelingen
achterwege te laten, welke ook, al zijn ze juist, liet
gevaar opleveren van de justitie te bemoeilijken in
haar pogingen tot opsporen van den persoon of van
voorwerpen, die aanwijzingen zouden kunnen geven/'
Daaraan zal door haar gevolg worden gegeven,
en zal zij dus vooreerst geen andere berichten kunnen
niededeeleu, dan die welke door haar officieel van de
justitie worden ontvangen. Van andere zijden ver
trouwbare berichten ontvangende, worden die niet
geplaatst, maar eerst aan de justitie ter lezing gegeven,
en zoo deze geen bezwaar maakt, worden ze later
opgenomen.
De Vereeniging van burgemeesters en secretarissen
in N.- en Z.-Beveland heeft in haar vergadering
van den 23sten dezer besloten haar naam te ver
anderen in dien van //Vereeniging tot beoefening
van het administratief recht in N.- en Z.-Beveland."
De oude, vervallen en sinds lang buiten gebruik
gestelde kerk der Ned. Herv. gemeente te Baarsdorp
(Z.-Bev.) is te 's Heer Arendskerke ten overstaan
van den notaris Karseboom te Heinkenszand, voor
f 700, plus ongeveer f 100 onkosten, voor afbraak
verkocht.
Te Biervliet heerschen de mazelen in zulk een
sterke mate, dat de school slechts een vijfde van
't gewone aautal leerlingen telt.
In de Zaterdag te Middelburg gehouden algemeene
vergadering van liet polderbestuur van Walcheren is
vastgesteld de rekening over 1879 bedragende iu
ontvang 301.756,851/g en iu uitgaaf, f 301.106,91
goed slot f 649,941/g-
Het gewone dijkgeschot over 1881 is bepaald op
13,50 per hectare schotbaar land over 15430 heet. en
op f 5,30 per hectare vrijland over 1481 hectaren,
gevende alzoo te zameu een opbrengst van f 216,166.
Behalve de gepantserde zeemonsters krijgt onze
marine nu ook eenige sloepen van zeildoek, zoo licht
en handig dat ze opgevouwen en door twee man ge
dragen kunnen worden. Het zijn dan een soort van
zak-schepen. Het denkbeeld van een corps zee-infanterie
is nu niet meer zoo dwaas als 't schijnt. Er zijn
nu aan de werf te Amsterdam reeds twee soorten
van die zeildoeken scheepjes. De eerst gemaakte
konden enkel plat gevouwen worden; de laatst ge
maakte gaan in vieren samen. Spoedig zal men er
nu edities in 8°, 12° enz. van krijgen.
Ter gelegenheid van een bal, dat verleden week te
Leiden gegeven werd tot opluistering der landbouw-
feesten aldaar, hebben een groot aantal studenten
schandelijke ongeregeldheden gepleegd. De zaak wordt
vervolgd.
Het Rolt. Nieiwsblacl heeft aan haar abbonnenten
een alleraardigst presentje gezonden, n.l. een minia
tuur-editie van het bind. Dit liliputsche krantje is
slechts ongeveer 10 bij 7l/2 c.M. groot, 't bedrukte
vlak slechts 8V2 bij 6 c.M. De gewone éditie van
het Rolt. N. is ougeveeer 25 maal grooter in opper
vlakte. Het minïaluur—krantje bestaat uit twee bladen
en is een getrouwe copie van 't groote blad. Het is een waar
kunststukje van drukwerk. Met behulp van een sterk
vergrootglas kan men het blaadje goed lezen, doch
weinig personen zullen dit met 't bloote oog doen.
Onder de advertenties vinden we er heel toevallig een
als volgt: //Bij van Hengel en Eeltjes te Rotterdam is
verschenen: Over den invloed van de school op de
Kortzichtigheid, door E. D. A. C. van Moll, oogarts.
Trijs f 1,Deze geheele advertentie neemt de
respectabele ruimte iu van 88 ra.M2.
De Tweede Kamer is weder een militair rijker
geworden, schrijft het H.bl., door de verkiezing van
den len luit. H. Seret, die de meerderheid in het
district Gorinchem verkreeg. Of onze weerbaarheid
door die keuze een schrede vooruit zal doen, is nog
te bezien, want de gekozene heeft zich, tot dusver
althans, niet als //militair specialiteit" doen kennen.
Hij is alleen gekozen, omdat hij onvoorwaardelijk het
program der anti-revelutionaire partij heeft aanvaard,
wat onder het officierscorps vermoedelijk niet dikwijls
zal voorkomen. Voor het overige is van het nieuwe
Kamerlid alleen nog bekend, dat hij bij een vroegere
verkiezing bijna den heer de Casembroot te Delft heeft
verslagen, waar toen dus de landmacht tegenover de
zeemacht stond. De marine behaalde destijds de zege
maar nu heeft de landmacht de burgerlijke genie, in
den persoon van den hoofdingenieur Waldorp, over
wonnen. Of die keus een aanwinst voor de Kamer
zal zijn, moet nog blijken. Wellicht ontwikkelt zich
uit den thans onbekenden luitenant nog een tweede
de Roo //op gereformeerden grondslag".
De oud- eu zeldzaamheden van mej. Fregeres te
Broek iu Waterland, die aangekocht zijn door eenige
Amsterdamsche lieeren, zullen in de onmiddellijke
nabijheid der hoofdstad permanent worden tentoon
gesteld in een huisje dat een volkomen kopie van
een huisje te Broek met tuintje en alles zal zijn.
Nog in dit jaar zal hst Panorama-gebouw te Am
sterdam worden geopend. In een der bijlokaleii zal
een //Museum van moderne kunst" worden gevestigd.
Tiet College van regenten over de godshuizen en
de algemeene armen te 's Hertogeubosch heeft thans
definitief besloten, dat tot verpleging van het civiele
gedeelte van het groot ziekengasthuis, met 1 November
e.k. zeven znisters der Dnitsclie orde van den H.
Borromeus aldaar in dienst zullen worden gesteld.
Voor die zieken echter, welks een verpleging door
geestelijke zusters niet mochten verlangen, zal de
gelegenheid blijven bestaan om evenals tot dusverre
door uiet-gee3telijke oppassers te' worden verzorgd.
Als gevolg van dezen maatregel zal, naar men
stellig verwacht, met 1 Nov. e.k. in het College van
regenten een vacature ontstaanimmers jhr. M. A.
Snoek, het eenige Protestantsche lid in dat College,
heeft indertijd pertinent verklaard, dat het optreden
van geestelijke zusters in een openbare instelling als
de onderwerpelijke voor hem een reden zal wezen om
voor zijn lidmaatschap van het bestuur te bedanken.
Mr. M. C. L. Lotsy te Amsterdam, heeft een ver
zameling gouden en zilveren gedenkpenningen, op de
gebroeders De Witt betrekkelijk, aan het Rijk, ter
plaatsing in het Kon ink). Penningkabinet te 's Hage,
ten geschenke aangeboden.
Het bestuur der Ver. voor den Effectenhandel te
Amsterdam heeft een zeer belangrijk besluit genomen
De Grieksche staatsfondsen zijn op de officieele prijs
courant geschrapt en voortaan zijn leeuingen van
Griekenland uitgesloten op de off. koerslijst der Amst.
beurs. Deze maatregel is een gevolg van de veront
waardiging over de onrechtvaardige en met de goede
trouw ten eenemale strijdige handelingen der Grieksche
regeering bij de conversie der leeningen 18241825
en bij het uitvoeren van deze conversie.
Prinses Pauline, oudste dochter van den Vorst van
Waldeck en Pyrmont, zuster van H. M. de Koningin,
is plechtig verloofd met den erfprins Alexis van Bent-
heim-Benlheim-Sleinfurt. De Prins, thans ritmeester
in het Koninklijk Pruisisch regement gardes du corps,
is de zoon van Vorst Lodewijk van Bentlieim en van
Vorstin Bertha, dochter van wijlen landgraaf Karei
tot Hessen-Philipsthal-Barchfeld.
Uit de gemeenten Axel, Zaamslag en Hoek zijn
dezer dagen een zestal arbeidersgezinnen als land
verhuizers naar N.-Amerika vertrokken.
