mmk/i isrm ioi hwi.
voor het arroadis-
sen
1880 No. 75, Woensdag 22 September, 83ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJ S VER ADVERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle strékken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever
LAKEN RIAN.
ZIERIKZEE, 2 1 Sept. 1 8 8 0.
De St.-Ot. no 221 van Zaterdag bevat het volgende
aangaande Atjeh
In de St.-Cé. van 10 Augustus is medegedeeld wat
uit een bij het Departement van Koloniën ontvangen
telegram van den Gouv.-Generaal van Ned.-Iudië ge
bleken was omtrent den laatsten aanval van de in
Samalangan ageerende troepen tegen de vijandige
hoofd versterking te Batoe llig pp 1 Augustus, en omtrent
het voornemen van den Gouverneur van Atjeh, om die
versterking te doen plat schieten en daarna naar ICotta
Radja terug te keeren.
Uit de per mail van gisteren aangebrachte schriftelijke
berichten (rechtstreeks uit Atjeh) blijkt dat de bedoelde
hoofdversterkingdie door het kanonvuur op den
ln Augustus reeds veel geleden had, den 2n voor
het grootste gedeelte is plat geschoten, zoodat zij
tijdelijk door den vijand verlaten moest worden. Vervol
gens zijn de troepen naar het bivouak te Samalangan
teruggekeerd. Den 3u Augustus had de Gouverneur
aldaar eene ontmoeting met de voornaamste hoofden
van Samalangan en met enkele van het aangrenzende
Djangka Boeja, waarheen den 15n een militaire mnrsch
werd gemaakt, bij welke gelegenheid de troepen in
alle kampongs goed ontvangen werden. Den 6u is de
Gouverneur met het grootste gedeelte der troepen naar
ICotta Radja teruggekeerdslechts ééne compagnie
werd ter versterking van het garnizoen te Samalangan
achtergelaten.
Mag uit bovenstaand bericht nu afgeleid worden
dat alles te Samalangan weder in orde is? Wij kunnen
er dat niet in lezen. Er staat zelfs uitdrukkelijk in,
dat de //plalschieting" alleen ten gevolge had dat de
vijand tijdelijk de stelling verliet. Daaruit kan met
eenigen grond opgemaakt worden dat de vijand, toen
het platschieten klaar was, weer zijn post kon betrekken
en herstellen wat er platgeschoten was. Voegt men
daar nu bij dat de Gouverneur met het grootste deel
der troepen weer naar Kotta Radja teruggekeerd is,
dan moet men gaan denken dat het maar jammer is
dat men ooit een post op Samalangan gevestigd heeft-,
daar die niet houdbaar, of althans totaal zonder
beteekenis is gebleken.
Het leveren eu onderhouden van een beplanting
van den Rijksweg tussclien Arnhem en Nijmegen met
opgaande noteboomen en heesters is aangenomen
door den heer A. Velzen te Gent voor f 4795.
Den 15 Sept. j.l. was het 50 jaar geleden dat de
eerste spoorweg voor personen en goederenvervoer
geopend werd en wel de lijn Manchester-Liverpool.
Men weet dat bij die gelegenheid ook het eerste
spoorwegongeluk plaats had, Het parlementslid Hus-
kisson werd overreden.
ITefc schijnt dat het samenstellen van stoorarijtuigen
voor gewone wegen en straten niet enkel door Franschen
of Duitschers kar» gedaan worden. Ook onze landgenoot
de heer H. C. F. Couwenberg, civiel-ingenieur te
's Hage, heeft een model van een stoom-omnibus
gemaakt, die volkomen geschikt voor liet doel moet
zijn. Het voertuig wordt gedreven door stoom, die in
eeu ketel wordt medegenomen van hel station, waar
een vaste stoomketel moet zijn, die sloom levert. liet
rijtuig kan met zijn gevulde ketels een uur achtereen
loopen, heeft geen vuur onderweg en geefi dus ook geen
rook en maar weinig damp van den afgewerkten stoom.
Naar men verneemt zou de doop van Prinses Paulina
op Zondag 10 Oct. a. s. bepaald worden. Voor of bij
die gelegenheid zou ten hove een cow voor dames
gehouden worden.
Bij een verleden Donderdag te Loenen gehouden
harddraverij deed zich het vreemde geval voor dat geen
der beide laatstoverhlijvende rijders den prijs wilde
winnen. Zij zouden daardoor namel. liet recht ontgaan
om op eeu andere harddraverij mede te dingen ouder
degenen //die nog geen prijs gewonnen hebben" en de
prijs te Loenen schijnt hun niet groot genoeg geweest
te zijn om mede te beginnen. De commissie heeft den
knoop doorgehakt en geen enkelen prijs toegewezen.
Alweder een stoomtramweg in Zeeland! Thans is
't de jijn Breskens-Maldegliem, waarin zich de betrokken
bevolking al bij voorbaat verheugt. Moge't geen blijd
schap zijn met een dood vogeltje!
Te Baarn zal een nieuw park aangelegd worden, waarin
plaats is voor 38 villa's, rij- en wandelwegen. Het
park zal den naam van Hendrik-Park dragen.
Het 9tads-weeshuis te Vlissingen heeft van wijlen
mevr. de wed. W. van der Os, geb. Abiahamso, een
legaat van f 1500 gekregen, uitdeinkomsten, waarvan
den weezen jaarlijks een huiselijk feest moet worden
bereid.
Men verwacht waarschijnlijk een daling in de vleesch-
prijzen. De levering van het vleesch voor 't 4e reg.
huzaren is aangenomen voor 50 ets. 't kilo vleesch en
70 cis. 't kilo vet.
De Nederl. Rijnspoorwegmaatschappij is van plan
een stoom-tramdienst te openen tussclien Utrecht en
Ilarmelen, hoofdzakelijk voor de reizigers van en na&r
Vleuten.
Het genootschap der Ainsterdamsche diergaarde telt
thans 6444 leden. De tuin is in 't afgeloopen boekjaar
bezocht door 72,142 vreemdelingen, 56,464 dienstbaren/
1566 schoolkinderen en 3374 weeskinderen, die gratis
toegang kregen. Da ontvangsten en uitgaven leverden
een batig saldo op van f 20,000.
Volgens Behrn en Wagner bedraagt de bevolking
der aarde thans 1.456.000,000 menschen, waarvan
alleen in Europa 315.929,000.
De sleeptorpedo, waarmede het ramschip //Slier"
proeven nam, is door het breken der trossen op de
hoogte van Calantsoog verloren en niet teruggevonden.
- In liet anti-revolutionaire kamp is men al reeds
bezig met de stekken te zetten voor de aanstaande
verkiezing te Sneek tengevolge der benoeming van
den heer Moens tot inspecteur van 't lager onderwijs.
Men noemt als kandidaat den heer \Y. A. Oppedijk,
lid der Prov. Staten van Friesland.
Als een zeldzaamheid meldt men dat de ijmker
J. v. D. te Elburg van één bijenkorf er drie ge
trokken heeft, welke vier korven te zamen een gewicht
opleveren van 205 kilo's honig.
Onder de vele stoombooten, die dagelijks Sloten
(Fr.) voorbijkomen, is die van Groningen op Rotter
dam wellicht de belangrijkste. Aan de aandeelhouders
is over het vorige jaar 27V2 rei,te uitbetaald.
ST ATEN-GENERA AL.
Zaterdag-namiddag te 2 ure zijn de beide Kamers
in vereenigde zitting vergaderd om de plechtigheid
der sluiting van het parlementsjaar te doen plaats
hebben.
De heer van Eysinga, voorzitter der Eerste Kamer,
bekleedde den voorzittersstoelhij benoemde de com
missie, die den Minister van Biunenlandsche Zaken
in- en uitgeleide zou doen. Op de gewone statelijke
wijze aan het gebouw aangekomen, werd de heer Six,
Min. van Binn. Zaken, door de commissie binnen
geleid. Voor den troon staande hield, de heer Six
de navolgende rede;
Mijne lieer en
üe Koning heeft mij belast met het sluiten van
Uwe tegenwoordige zitting.
Een terugblik op hare werkzaamheden laat niet
onbevredigd.
Konden belangrijke overeenkomsten, met België, en
Luxemburg gesloten, door uwe medewerking worden
bekrachtigd, vele maatregelen van wetgeving kwamen
tot stand. Inzonderheid mag worden gewezen op de
herziening van liet strafstelsel der crimineele wetboeken
voor het krijgsvolk te water en te lande; de gemeen
telijke indeeling der Wester-Sclieldede verzekering
van den aanleg van waterwegen in de Noordelijke
provinciën en van hun verbinding met Pruisende
instelling eener Rijks-poslspaarbank; de wijziging
zoowel van de algeineene voorschriften omtrent de
heffing van invoerrechten en accijnzen, als van de
regeling van den suilceraccijns.
Ik mag niet onvermeld laten den waarborg aan
handels- en fabrieksmerken geschonken. De bescher
ming, ten bate van landbouw en houtteelt aan nuttige
dieren verleend, de bepalingen omtrent de openbare
middelen van vervoer, noch ook de nieuwe regelen,
voor de opleiding en bevordering van het personeel
van den geneeskundigen dienst bij de landmacht
verordend.
Tot ontwikkeling der bronnen van welvaart 111 Ned.-
Indië, door spoorwegen, in West-Iudië, door aanvoer
van vrije arbeiders, werd uwe hulp niet te vergeefs
ingeroepen. De arbeid, bovendien door U besteed aan
de voorbereiding van gewichtige aangelegenheden, zal
naar men vertrouwen mag een volgend jaar vruchten
dragen.
Ik heb de eer, mijne Heeren, U 's Konings dank
te brengen voor uwe toewijding aan 's Lands belangen,
eu in Zijnen naam deze vergadering der Staten-Gc-
neraal te sluiten.
De Minister vertrok, tot aan 't rijtuig vergezeld
door de Commissie, en toen deze weer in de ver
gadering verscheen, had de Voorzitter de vereenigde
zitting reeds opgeheven.
's Graven hage20 September 1880.
Heden had de plechtigste vereenigde zitting dei'
Kamers plaats die waarin de Koning zelf tot de
vertegenwoordigers des volks 't woord richt. Het is
de eetiige politieke feestdag die ons volk kent. De
/■/Prinsjesdag" wordt in de Residentie steeds als een
publiek feest gevierd. Van de torens en de openbare
gebouwen, uit de woningen in de straten die de
koninklijke stoet passeert, wapperen de vlaggen, 't
klokkenspel voert nationale muziekstukken uit, het
garnizoen is in groot tenue, de leden der beide Kamers
zijn allen in het fraaie gala-costuum gedost, duizenden
vreemdelingen stroomen uit alle richtingen toe, om
de straten van den Haag, trots den regen die op
dezen dag nooit uitblijft, te vullen, en het is overal
even woelig en druk.
Zoo was het ook heden. Groote belangstelling in
en buiten de Kamer. De Koning, die zich met Prins
Fredcrik in hel gala-rijtuig met acht paarden bevond,
werd luid toegejuicht. De Groothertog van Saksen-
Weiraar, die zich in een der loges van de Kamer
bevond, werd eerbiedig begroet; het corps diplomatique
was talrijk vertegenwoordigd en de schitterende costu
mes in de loges en de zaal behalve de Kamer
leden waren de Ministers van Staat, de leden van
den Raad van State en andere hooge staatslichamen
tegenwoordig maakte een verrassend effect, hetwelk
zijn toppuut bereikte toen de Koning, door den